«H αλλαγή και η σταθερότητα» θα επέλθουν «μόνο με νίκη του ΣΥΡΙΖΑ». Αυτό τονίζει, μεταξύ άλλων, στην τελευταία του προεκλογική συνέντευξη στην «Εφημερίδα των Συντακτών» ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας.
Ως μεγάλο του στόχο αναφέρει το να καταφέρει να σχηματίσει μια προοδευτική διακυβέρνηση την επομένη των εκλογών, γεγονός που προϋποθέτει την πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ στην αυριανή εκλογική αναμέτρηση και υπογραμμίζει ότι «αν έρθει πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ, εκεί είναι η δική μου η δέσμευση, θα κάνω το παν για να έχουμε κυβέρνηση χωρίς να πάμε σε δεύτερες εκλογές».
Αναλυτικά η συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα
Λίγες ώρες πριν από την κάλπη, τι θα λέγατε σ’ αυτό το σημαντικό -όπως δείχνουν οι μετρήσεις- κομμάτι του εκλογικού σώματος που καταγράφεται ως αδιευκρίνιστο ως προς τις προθέσεις του; Γιατί να εμπιστευτεί τον ΣΥΡΙΖΑ;
Ξέρετε, υπάρχει πάντα αυτή η συζήτηση για τους αναποφάσιστους, σχετικά με το τι ψήφισαν στις προηγούμενες εκλογές ή σε τίνος κόμματος τις θέσεις νιώθουν πιο κοντά. Ομως εκτιμώ ότι η κοινή πεποίθηση όλων αυτών των πολιτών, που προβληματίζονται μέχρι την τελευταία στιγμή, είναι ότι σίγουρα θέλουν κάτι να αλλάξει.
Ο ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν είναι η μοναδική πολιτική δύναμη που μπορεί να κάνει πράξη τη μεγάλη αλλαγή, αφενός ως το μεγαλύτερο κόμμα της προοδευτικής οικογένειας, αφετέρου γιατί το πρόγραμμά μας είναι στον αντίποδα όσων ζήσαμε τα τελευταία χρόνια. Επιπροσθέτως, υπάρχει η γνώση και η εμπειρία. Προφανώς δεν τα κάναμε όλα σωστά, αλλά δεν νομίζω ότι υπάρχει πολίτης που πιστεύει, για παράδειγμα, ότι το κοινωνικό κράτος, η Παιδεία, η εργασιακή νομιμότητα και οι δημοκρατικές ελευθερίες δεν ήταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση από αυτή που κατάντησαν μετά την τετραετία Μητσοτάκη.
Με αφορμή την τραγωδία των Τεμπών, η κυβέρνηση επιχείρησε να διαχύσει τις ευθύνες και στις προηγούμενες κυβερνήσεις. Αυτό άνοιξε ξανά τη συζήτηση σχετικά με το «Ολοι ίδιοι είναι», το οποίο ταιριάζει γάντι και με αυτά που λέει το ΚΚΕ για εσάς, τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, ότι «τα βρίσκετε» στα βασικά. Τι θα λέγατε σε έναν πολίτη που θα εξέφραζε αυτή την άποψη;
Θα του έλεγα ότι το κράτος που έχτισαν και διαχειρίστηκαν για 40 χρόνια άλλοι, δεν καταφέραμε μέσα σε 4 χρόνια να το αλλάξουμε αν και κάναμε πολύ σημαντικά βήματα. Θα του έλεγα να αναρωτηθεί αν είναι το ίδιο να υποχρεώνεται να δουλεύει υπερωρίες απλήρωτος και να μην τον προστατεύει τίποτα, ή 8ωρο και να ξέρει ότι υπάρχει η Επιθεώρηση Εργασίας στο πλευρό του.
Θα του έλεγα επίσης αν είναι το ίδιο να ξυπνάς με το άγχος ότι θα σου πάρουν το σπίτι, ή να κοιμάσαι ήσυχος επειδή η πρώτη κατοικία προστατεύεται με νόμο και τα χρέη μπορούν να ρυθμιστούν με τρόπο ευνοϊκό για τις δυνατότητές σου. Θα του έλεγα, τέλος, να σκεφτεί αν είναι το ίδιο αυτοί που μοίρασαν με απευθείας αναθέσεις 10 δισ. στον κομματικό και επιχειρηματικό τους περίγυρο με αυτούς που έβγαλαν τη χώρα από τα μνημόνια και άφησαν στα ταμεία 37 δισ., για να μη ζήσει η κοινωνία ξανά το δράμα της περιόδου 2010-15.
Ας πάμε στις μετεκλογικές συνεργασίες. Οι σφοδρές επικρίσεις σας προς τον κ. Βαρουφάκη δεν κλείνουν την πόρτα συνεννόησης μαζί του; Αν έρθουν τελικά τα πράγματα έτσι και τον χρειαστείτε για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, τι θα κάνετε;
Ο κ. Βαρουφάκης αυτοεξαιρέθηκε από την υπόθεση μιας προοδευτικής κυβέρνησης με την επιμονή του σε ένα σχέδιο, το λεγόμενο «Δήμητρα», που κατεξοχήν ανήκει στην πιο σκληρή πλευρά της ευρωπαϊκής Δεξιάς και ήταν η δαμόκλειος σπάθη που έσειε ο κ. Σόιμπλε την περίοδο των σκληρών διαπραγματεύσεων στην πρώτη θητεία μας. Την ίδια στιγμή μάλιστα έγινε το καλύτερο ταίρι του κ. Μητσοτάκη στην προεκλογική περίοδο.
Αντί να τοποθετείται μόνο για τα κρίσιμα ζητήματα της περιόδου, αυτά που αφορούν κάθε πολίτη, και να απολογείται για όσα προκάλεσε στους Ελληνες επί τέσσερα χρόνια, βρήκε αφορμή να πάει την κουβέντα σε άσχετα ζητήματα, όπως το νόμισμα, που δεν αφορούν κανένα και έχουν λήξει. Σε κάθε περίπτωση, ο καθένας έχει επιλέξει πλευρά. Οι απαντήσεις στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σήμερα στην εργασία, στο διαθέσιμο εισόδημα, το κοινωνικό κράτος, την Παιδεία θα είναι η βάση της προοδευτικής διακυβέρνησης, όχι οι πολιτικές εμμονές.
Σε ό,τι αφορά το ΠΑΣΟΚ έχετε πει ότι στην περίπτωση που βγαίνουν τα κουκιά για να συνεργαστείτε μαζί του και ο κ. Ανδρουλάκης ζητήσει άλλο πρωθυπουργό, θα αναλάβει και τις ευθύνες του. Από την πλευρά του ο κ. Ανδρουλάκης έχει κάνει λόγο για δημιουργία σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης. Αναρωτιέμαι, υπήρξε διάθεση και θέληση να μιλήσετε με τον κ. Ανδρουλάκη πριν από την κάλπη, να βρείτε έναν κοινό βηματισμό, όπως γίνεται σε άλλες χώρες με συνεργασίες κομμάτων, ειδικά από τη στιγμή που ο πολιτικός «εχθρός» είναι κοινός;
Η σύγκλιση δύο όμορων πολιτικών χώρων που ενδιαφέρονται για τη διακυβέρνηση της χώρας δεν θα προκύψει μέσα από «συμφωνίες κυρίων», επομένως αυτά που ενδεχομένως να συζητούσαμε με τον κ. Ανδρουλάκη είναι αυτά που καταθέτουμε στον δημόσιο διάλογο. Τα κόμματα «μιλούν» μέσα από τα προγράμματα που καταθέτουν στους πολίτες.
Εμείς από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι το Συμβόλαιο Αλλαγής των 11 σημείων απευθύνεται στις προοδευτικές δυνάμεις που ενδιαφέρονται να δουν τον τόπο να αλλάζει σελίδα. Εξ όσων γνωρίζω, από τις δημόσιες τοποθετήσεις του κ. Ανδρουλάκη, δεν υπάρχει κάποια διαφωνία σε αυτά τα σημεία. Για μένα λοιπόν αυτό είναι το κρίσιμο. Το θεμέλιο είναι να συμφωνήσουμε όσοι και όσες πιστεύουμε σε μια προοδευτική προοπτική για τη χώρα, ότι αυτά είναι τα ζητήματα, αυτές είναι οι ιεραρχήσεις που πρέπει να βάλουμε όταν έρθει η ώρα της προοδευτικής διακυβέρνησης. Από κει και πέρα, δεν νομίζω να υπάρχει σοβαρός άνθρωπος που να διαφωνεί με την πάγια θέση μας, ότι πρωθυπουργούς εκλέγει ο λαός.
Γιατί λέτε όχι σε μια «κυβέρνηση ηττημένων», μια κυβέρνηση όπου θα συμμετέχουν κόμματα που θα έχουν την πλειοψηφία στη Βουλή, στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει δεύτερος με υψηλό ποσοστό και σε μικρή απόσταση από τη Ν.Δ.;
Απλή αναλογική σημαίνει ταυτόχρονα και απλή λογική. Ο πρώτος έχει τον πρώτο λόγο να σχηματίσει κυβέρνηση. Και το κομβικό εδώ δεν είναι το αριθμητικό, αλλά η ηθική νομιμοποίηση, που αντικειμενικά θα έχει πρώτο κόμμα ώστε να προχωρήσει στον σχηματισμό κυβέρνησης. Νομίζω, πρέπει να είναι πολύ καθαρό στον ελληνικό λαό. Αν έρθει πρώτη η Ν.Δ., θα έχουμε πιθανότατα άλλα τέσσερα χρόνια Μητσοτάκη. Εκτός και πάμε σ’ επαναληπτικές εκλογές όπου θα γίνει η ανατροπή.
Αν έρθει πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ, εκεί είναι η δική μου η δέσμευση, θα κάνω το παν για να έχουμε κυβέρνηση χωρίς να πάμε σε δεύτερες εκλογές. Γι’ αυτό και είναι προϋπόθεση αλλαγής αλλά και σταθερότητας να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα την Κυριακή το βράδυ.
Εχετε προαναγγείλει τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής σχετικά με το σκάνδαλο των υποκλοπών. Σε αντίστοιχα σκάνδαλα στο παρελθόν στήθηκαν έως και ειδικά δικαστήρια, αλλά δεν τιμωρήθηκε κανείς. Γιατί να πιστέψει ο κόσμος ότι θα γίνει κάτι τώρα και θα τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι;
Δεν είμαι εγώ αυτός που θα μοιράσω τιμωρίες και ποινές. Εδώ μιλάμε για στοιχειώδεις λειτουργίες μιας ευνομούμενης πολιτείας που έχουν απονεκρωθεί από το καθεστώς Μητσοτάκη. Δεν είναι δυνατόν, εννιά μήνες μετά, να ομολογεί ο κ. Μητσοτάκης δημοσίως το σκάνδαλο των υποκλοπών, να λέει ότι δεν υπήρχε εθνικός λόγος για την παρακολούθηση του κ. Ανδρουλάκη και την επόμενη μέρα να είναι όλοι στη θέση τους και η Δικαιοσύνη να μην έχει την παραμικρή αντίδραση.
Αυτό λοιπόν που θα διασφαλίσουμε εμείς είναι ότι η συγκάλυψη θα τελειώσει. Η έρευνα θα προχωρήσει με βάση τα νόμιμα και η Δικαιοσύνη θα μπορεί ελεύθερα και χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις να κάνει τη δουλειά της. Διότι το ζήτημα δεν είναι μόνο όσα έγιναν αλλά και το τι αφήνουν πίσω τους. Τι γίνεται, για παράδειγμα, με τα εκατοντάδες gigabytes των ηχογραφημένων συνομιλιών; Ποιος εγγυάται ότι δεν θα βρεθούν πολιτικοί, επιχειρηματίες, δημοσιογράφοι, εκβιαζόμενοι από αυτούς που έχουν στα χέρια τους τα αρχεία των παράνομων παρακολουθήσεων. Θα το πάμε λοιπόν μέχρι τέλους γιατί αυτή η πληγή είναι πολύ βαθιά.
Τελευταία στις ομιλίες σας καταφέρεστε εναντίον του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Ντογιάκου και μιλάτε για «χειραγώγηση της Δικαιοσύνης» από την κυβέρνηση. Μήπως τελικά θα πρέπει η ηγεσία της Δικαιοσύνης να μην ορίζεται από τις κυβερνήσεις, αλλά από ένα ευρύ εκλεκτορικό σώμα;
Οι πράξεις και οι παραλείψεις του κ. Ντογιάκου είναι προφανείς. Είναι χαρακτηριστική η καθυστέρηση των εισαγγελικών αρχών σε σχέση με τις έρευνες για το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων και φυσικά η προσπάθειά του να παρεμποδίσει τον έλεγχο που διενεργούσε ο πρόεδρος της ΑΔΑΕ. Και είναι πραγματικά ανήκουστο για ένα ευνομούμενο κράτος, μετά και τη δημόσια ομολογία Μητσοτάκη, ότι οι πολίτες της χώρας προσέρχονται την Κυριακή της 21ης Μαΐου στις κάλπες χωρίς ακόμα να έχουν εικόνα για το αν και ποιοι θα πρέπει να κληθούν για να λογοδοτήσουν.
Δεν πρέπει, πάντως, να οδηγηθούμε στο γενικό συμπέρασμα ότι κάθε διορισμένη από μια κυβέρνηση ηγεσία των δικαστηρίων είναι και χειραγωγήσιμη. Κάτι τέτοιο συναρτάται με την ελευθεροφροσύνη και την ατομική στάση του ίδιου του δικαστικού λειτουργού, με τη γενική κουλτούρα ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης, αλλά και με τον σεβασμό τής εκάστοτε κυβέρνησης προς αυτή. Το σύστημα του διορισμού της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από την κυβέρνηση συναντιέται και σε άλλες χώρες. Σε εμάς ειδικά κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα, αφού θεωρείται ότι η κυβέρνηση έχει την αναγκαία δημοκρατική νομιμοποίηση.
Αλλωστε, η Βουλή διατυπώνει γνώμη για τους υποψήφιους για διορισμό δικαστές. Συνεπώς, η επιλογή της ηγεσίας των δικαστηρίων από ένα ευρύ εκλεκτορικό σώμα θα προϋπέθετε συνταγματική αναθεώρηση, καθώς και την απάντηση στο ερώτημα αν αυτό το σώμα θα μπορούσε να ικανοποιεί το ζητούμενο μιας αντίστοιχης δημοκρατικής νομιμοποίησης. Για τους λόγους αυτούς στο πρόγραμμά μας προτάσσουμε ως άμεση λύση τη συμμετοχή στην επιλογή της ηγεσίας των δικαστηρίων εκπροσώπων των ίδιων των λειτουργών και των συλλειτουργών της Δικαιοσύνης, δηλ. των δικαστικών ενώσεων και των δικηγορικών συλλόγων της χώρας.
Πολύς λόγος γίνεται για τη «μεσαία τάξη». Εσείς την υπερφορολογήσατε και έχετε κάνει την αυτοκριτική σας γι’ αυτό δημόσια, ενώ τώρα κατηγορείτε την κυβέρνηση ότι την έχει αναγκάσει να ζει με επιδόματα, τα διαβόητα pass. Τελικά πού πρέπει να απευθυνθεί αυτή η περίφημη μεσαία τάξη για να βρει το δίκιο της;
Η μεσαία τάξη είναι η μεγάλη εξαπατημένη αυτής της τετραετίας. Οι περιουσίες και τα σπίτια της μπήκαν στο στόχαστρο του πτωχευτικού νόμου που ήρθε κατά παραγγελία των τραπεζών και των funds. Το διαθέσιμο εισόδημά της συρρικνώθηκε στις συμπληγάδες της ακρίβειας και της διπλής αισχροκέρδειας, από τη μία, των καρτέλ που κράτησαν στα ύψη τις τιμές στα βασικά αγαθά και την ενέργεια και, από την άλλη, του κράτους που κράτησε αμετάβλητους τους έμμεσους φόρους και σήμερα πανηγυρίζει για 4 δισ. υπερέσοδα μόνο από τον ΦΠΑ.
Το δικό μας πρόγραμμα διασφαλίζει τέσσερα πράγματα: αύξηση μισθών, μείωση τιμών, ρύθμιση χρεών και ένα δίκαιο, αποτελεσματικό κράτος. Με παρεμβάσεις συγκεκριμένες και κοστολογημένες, όπως τη μείωση του ΦΠΑ στο 6% στα τρόφιμα και του φόρου στα καύσιμα στα κατώτατα ευρωπαϊκά όρια, το αφορολόγητο στα 10.000 για όλους τους επαγγελματίες, την προστασία της πρώτης κατοικίας και ένα ασφαλές και δίκαιο πλαίσιο για τη ρύθμιση των χρεών κάθε νοικοκυριού και κάθε επαγγελματία.
Ετσι μόνο θα στηρίξουμε τη μεσαία τάξη και το εισόδημά της, γιατί θα πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες ότι δεν τα τράβηξαν όλα αυτά τυχαία από τον κ. Μητσοτάκη. Αυτό είναι το σχέδιό του για τη χώρα, η κοινωνία των δύο άκρων. Λίγοι πολύ πλούσιοι και πολλοί πολύ φτωχοί. Η μεσαία τάξη λοιπόν θα πρέπει να συμπιεστεί προς τα κάτω. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε.
Εχετε πει ότι δεν θα επιδείξετε την οποιαδήποτε διάθεση ρεβανσισμού στην περίπτωση που επανεκλεγείτε. Φοβάστε το ενδεχόμενο να υπονομευτεί το κυβερνητικό έργο από ανθρώπους που δεν ασπάζονται την πολιτική σας και το πρόγραμμά σας; Πώς θα αντιμετωπίσετε τέτοιες περιπτώσεις;
Η δική μας παράταξη δεν διακατέχεται από τέτοια συμπλέγματα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η εμπειρία μας από την κυβερνητική μας θητεία είναι πολύ πλούσια. Ξέρουμε πολύ καλά τα εμπόδια που πιθανά να μπουν στον δρόμο μας, αλλά πλέον ξέρουμε ακριβώς και τι πρέπει να κάνουμε για να μπορέσουμε να τα αποφύγουμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα, ξέρετε, είναι κακός μπελάς για ένα σύστημα εξουσίας διαπλεκόμενων πολιτικών και επιχειρηματικών ελίτ, που έχει μάθει να διαφεντεύει τις τύχες της κοινωνίας και να αναπαράγεται ανενόχλητο στα βάθη των δεκαετιών.
Είναι πρόβλημα ο ΣΥΡΙΖΑ γιατί ξέρουν πολύ καλά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρει, γιατί κυβέρνησε σε πολύ σκληρές συνθήκες με όλο αυτό το σύστημα απέναντι. Ακόμα χειρότερα γι’ αυτούς όμως, αλλά ακόμα καλύτερα για τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία, είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και ξέρει και μπορεί να βάλει τέλος στην αυθαιρεσία και τη διαφθορά, για να γίνει η Ελλάδα μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα, με ισχυρούς θεσμούς, αποτελεσματικό κράτος και δικαιοσύνη παντού.