Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), η αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό.
Συχνά οι προτεραιότητες που προκύπτουν από την επικαιρότητα (όπως για παράδειγμα από την κρίση στην Ουκρανία) φαίνεται να θέτουν σε δεύτερη μοίρα τις προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας των Παρισίων για τον περιορισμό της παγκόσμιας θέρμανσης κάτω από 2 °C έως το 2050. Η ίδια η φύση όμως έρχεται κάθε τόσο να μας υπενθυμίσει πως η κλιματική αλλαγή είναι εδώ, όπως για παράδειγμα με τις πρόσφατες πυρκαγιές στον Καναδά και την μεταφορά τεράστιων ποσοτήτων καπνού προς τις Ανατολικές ΗΠΑ.
Ειδικότερα η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα δασικά οικοσυστήματα θα πρέπει να μας απασχολήσει άμεσα. Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή για την Ανθεκτικότητα των Ελληνικών Δασικών Οικοσυστημάτων στην Κλιματική Αλλαγή (E.A.Δ.Ο.) της Ακαδημίας Αθηνών εκπόνησε μια λεπτομερή έκθεση που παρουσιάζει τη σύγχρονη επιστημονική γνώση και τις επιστημονικές προκλήσεις που σχετίζονται με την ανθεκτικότητα των ελληνικών δασικών οικοσυστημάτων στην κλιματική αλλαγή. Η μελέτη αυτή περιλαμβάνει προτάσεις για εναλλακτικές πρακτικές διαχείρισης της βλάστησης και μείωσης της καύσιμης ύλης με στόχο την αντιμετώπιση του κινδύνου ανάφλεξης και, κατ’ επέκταση, της συμπεριφοράς της φωτιάς υπό τις νέες συνθήκες που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή.
Αντίστοιχα η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και η ανθεκτικότητα διαφόρων τομέων της κοινωνικής και οικονομικής ζωής στις κλιματικές μεταβολές πρέπει να εξετασθεί σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Ταυτόχρονα πρέπει να αναζητηθούν λύσεις και για την αντιμετώπιση των αιτιών που προκαλούν την κλιματική κρίση. Η κλιματική κρίση περιλαμβάνει ποικίλους επιστημονικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις για ένα τόσο σύνθετο πρόβλημα. Φέτος για παράδειγμα ως Νότος βιώνουμε μέχρι στιγμής χαμηλότερες θερμοκρασίες για την εποχή σε σύγκριση με την δυτική και βόρεια Ευρώπη. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι και τα επόμενα χρόνια θα είναι έτσι. Η μεταβολή του κλίματος είναι εδώ και για την περιοχή μας σημαίνει κυρίως αύξηση της συχνότητας εμφάνισης υψηλών θερμοκρασιών με ότι αυτό συνεπάγεται. Επομένως, είναι αναγκαίο να αναληφθούν δράσεις, καθώς η προοπτική της αδράνειας είναι η πιο επιζήμια για το μέλλον της ανθρωπότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, η έννοια της “Πράσινης Μετάβασης” αποτελεί μια σωστή κατεύθυνση και οι προσπάθειες πρέπει να ενισχυθούν σε παγκόσμιο επίπεδο προκειμένου να δημιουργηθεί ένα κλιματικά φιλικό περιβάλλον, όπου οι ανθρώπινες επιδράσεις στο παγκόσμιο κλίμα θα περιορίζονται όσο το δυνατόν περισσότερο.
Χρήστος Σ. Ζερεφός
Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, Εθνικός Εκπρόσωπος για την Κλιματική Αλλαγή