NewsEdit Ο υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκός Κανονισμός για την ελευθερία του Τύπου στην ΕΕ, το λεγόμενο «European Media Freedom Act», έχει ξεσηκώσει τις τελευταίες ημέρες πλήθος αντιδράσεων.
του Θανάση Κουκάκη
Ο λόγος είναι πως στο προσχέδιο του Κανονισμού «παρείσφρησε» μια εξαίρεση που κατοχυρώνει το δικαίωμα των κρατών να παρακολουθούν δημοσιογράφους με την επίκληση λόγων εθνικής ασφάλειας, ακόμη και με τη χρήση κατασκοπευτικού λογισμικού.
Έτσι, μία ιστορικής σημασίας πρόταση ευρωπαϊκού κανονισμού, η «Ευρωπαϊκή Πράξη για την Ελευθερία των ΜΜΕ» που έχει ως στόχο τη διασφάλιση της ελευθερίας, του πλουραλισμού και της ανεξαρτησίας των μέσων ενημέρωσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κινδυνεύει να καταστεί «Δούρειος Ίππος» για νομότυπες παρακολουθήσεις δημοσιογράφων. Και αυτό τελικά θα γίνει εάν το Ευρωκοινοβούλιο και συγκεκριμένα η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών και Δικαιοσύνης της Ευρωβουλής δεν «αποκρούσει» τις πιέσεις κρατών όπως η Γαλλία, η Γερμανία, αλλά και Ελλάδα.
Αυτό που πρέπει κυρίως να ελεγχθεί είναι το πώς και πότε οι αρμόδιες υπηρεσίες των κρατών μελών της ΕΕ θα μπορούν να χρησιμοποιούν «για την προάσπιση της εθνικής ασφάλειας» τα «παρεμβατικά λογισμικά παρακολούθησης» που αναφέρει η πρόταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία και σκόπιμα δεν χρησιμοποίησε την αρνητικά φορτισμένη spyware.
Τι μας διδάσκει το ελληνικό σκάνδαλο παρακολουθήσεων για τα θέματα αυτά; Στην Ελλάδα ακόμη και σήμερα – 14 μήνες μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου- οι αποφάσεις για την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου λαμβάνονται από την Εισαγγελέα που εδρεύει μέσα στην ΕΥΠ χωρίς καμία απολύτως αιτιολόγηση. Τα δε ενημερωτικά δελτία που της γνωστοποιούν οι υπηρεσίες για τους λόγους που καθιστούν επιβεβλημένη την παρακολούθηση δεν κρατούνται σε εξωτερικό αρχείο. Ακόμη, και το αρχείο καταγραφών σε πολλές περιπτώσεις δεν αποθηκεύεται.
Στη δική μου περίπτωση παρακολούθησης όπως και στην περίπτωση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη τα αρχεία της ΕΥΠ φέρονται να καταστράφηκαν «εξ ατυχήματος» την ίδια ημέρα (29/7/2022) που αποκαλύφθηκε η πολύμηνη υποκλοπή των συνομιλιών του πολιτικού Αρχηγού.
Οπότε καμία Ανεξάρτητη Αρχή, αλλά και ούτε η Βουλή μπόρεσαν να πληροφορηθούν τους λόγους που η Εισαγγελέας της ΕΥΠ διέταξε την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου.
Οι καταγραφές που έκαναν στελέχη της ΕΥΠ με το Predator δεν έφεραν εισαγγελική εντολή και ήταν καθόλα παράνομες. Διότι έγιναν με ένα spyware που δεν έχει άδεια παραγωγής και χρήσης στην ΕΕ, και το οποίο με τις ευλογίες της Κυβέρνησης βρέθηκε να εξάγεται και σε τρίτες χώρες. Όλα αυτά άλλωστε βρίσκονται στην κρίση της Ελληνικής Δικαιοσύνης , η οποία και ελπίζουμε σύντομα να πράξει το αυτονόητο.
Να αποσαφηνίσουμε πως ανεξαρτήτως με το τι θα γίνει με το «European Media Freedom Act» το Predator εξακολουθεί να είναι παράνομο στην ΕΕ.
Σε κάθε περίπτωση, οι δικλείδες ασφαλείας για τις παρακολουθήσεις δημοσιογράφων στην ΕΕ, αλλά και διεθνώς θα πρέπει να είναι εξαιρετικά αυξημένες, ώστε μια κοινοβουλευτική επιτροπή ή μια αρμόδια συνταγματική Αρχή να είναι σε θέση να πει ανά πάσα στιγμή εάν υπήρξε κρατική αυθαιρεσία και παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων ή όχι.