NewsEdit Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ στη Λιθουανία είναι μία από τις σημαντικότερες των τελευταίων ετών. Το ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας είναι μία από τις βασικές εκκρεμότητες που προσπαθεί ο Γενικός Γραμματέας να κλείσει. Η καθυστέρηση στη διαδικασία δημιουργεί προβληματισμούς τόσο στο ηθικό επίπεδο, όσο και για την αποτελεσματική λειτουργία της Συμμαχίας και την αυτονομία της από εθνικά συμφέροντα, όπως σε αυτή την περίπτωση λειτουργεί η Τουρκία.
Τριαντάφυλλος Καρατράντος
Σε μία περίοδο που το ΝΑΤΟ έχει εκ νέου εδραιώσει το ρόλο του ως ο βασικός πάροχος ασφάλειας στον Ευρωατλαντικό κόσμο, η θετική ολοκλήρωση της διαδικασίας ένταξης της Σουηδίας αποτελεί προτεραιότητα. Είναι ωστόσο ένα ζήτημα στενά συνδεδεμένο με τη γενικότερη στάση του ΝΑΤΟ έναντι της απειλής από τη Ρωσία. Ο πόλεμος στην Ουκρανία ξεπέρασε τις 500 ημέρες και πολλά ζητήματα παραμένουν ανοιχτά, τόσο ως προς την υποστήριξη της Ουκρανίας, όσο και για τη γενικότερη αντιμετώπιση της Ρωσίας. Εξίσου κρίσιμη είναι και η προσέγγιση του ΝΑΤΟ στην παγκόσμια ασφάλεια και ισορροπία της ισχύος, όπου το σημαντικότερο ζήτημα είναι προφανώς η Κίνα. Στο πλαίσιο της Συνόδου υπάρχουν παράλληλες συναντήσεις με χώρες κρίσιμες για την κατάσταση στην Ασία και την αντιπαράθεση με την Κίνα, δηλαδή την Ιαπωνία, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, που τονίζει την παγκόσμια διάσταση της Συμμαχίας.
Όπως είναι ευνόητο η Τουρκία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια του πάζλ αυτής της Συνόδου. Κρίσιμος, αλλά και παράλληλα προβληματικός εταίρος, με σημαντικότερο ζήτημα την καθυστέρηση που προκαλεί στην ένταξη της Σουηδίας. Η Τουρκία, παρά τις συστημικές πιέσεις που έχουν ενταθεί μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, εξακολουθεί να κινείται σε ένα βαθμό αυτόνομα μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, ενώ αξιοποιεί κάθε δυνατότητα διεκδίκησης δικών της εθνικών συμφερόντων και προβολής απαιτήσεων. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις αποτελούν οι πιέσεις στις ΗΠΑ για αμυντικούς εξοπλισμούς, αλλά και η προσπάθεια να ξεπαγώσει η Ε.Ε. τη διαδικασία ένταξης, κάτι που όμως δεν φαίνεται εφικτό.
Τέλος, η Σύνοδος δίνει τη δυνατότητα συναντήσεων μεταξύ ηγετών. Το ενδιαφέρον είναι λογικό να πέφτει και στη περίπτωση της συνάντησης του Πρωθυπουργού της Ελλάδας με τον Πρόεδρο της Τουρκίας. Μία συνάντηση που μπορεί να δείξει αν η φάση αποκλιμάκωσης της έντασης που βρισκόμαστε τους τελευταίους μήνες, μπορεί να μετεξελιχθεί σε μία κατάσταση ύφεσης και έναρξης διαλόγου σε τεχνικά κλιμάκια. Μπορεί η προοπτική επίλυσης να μοιάζει μακρινή, καθώς οι δύο χώρες αποκλίνουν σημαντικά στα ζητήματα που βάζουν στην agenda, ο διάλογος όμως μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά στο να δημιουργηθεί κλίμα εμπιστοσύνης, το κρισιμότερο στοιχείο σε μία πιθανή φάση επίλυσης.
*Δρ. Ευρωπαϊκής ασφάλειας και νέων απειλών. Κύριος Ερευνητής ΕΛΙΑΜΕΠ