ΧΑΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ Η πολυαναμενόμενη ταινία του Κρίστοφερ Νόλαν «Oppenheimer», μια βιογραφική ταινία για τον Αμερικανό φυσικό που δημιούργησε την πρώτη ατομική βόμβα, έρχεται σε μια εποχή που ο κόσμος έχει και πάλι συσπειρωθεί γύρω από το πυρηνικό ζήτημα. Ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας κινδυνεύει να μετατραπεί σε παγκόσμια πυρηνική σύγκρουση. Με μεγαλύτερη απειλή να αποτελεί ένα χτύπημα στον πυρηνικό σταθμό της Ουκρανίας στη Ζαπορίζια, ο οποίος είναι μέχρι στιγμής υπό τον έλεγχο του ρωσικού στρατού και ο κόσμος συγκρούεται μεταξύ των πυρηνικών φόβων και της ανάγκης για ενεργειακή απεξάρτηση μέσω της βιώσιμης, καθαρής, φθηνής και μαζικά παραγόμενης ενέργειας. Ορισμένες χώρες βάζουν τέλος στους πυρηνικούς αντιδραστήρες ενώ άλλες σπεύδουν προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Καθώς ο κόσμος, καθηλωμένος από τη σκοτεινή προοπτική της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ ερευνά τη μείωση των εκπομπών του άνθρακα με διάφορους τρόπους και προσπαθεί να παράγει ενέργεια από πράσινες ανανεώσιμες πηγές όπως ο άνεμος και η ηλιακή ενέργεια, παραμένει σε σύγκρουση όσο αφορά την πυρηνική ενέργεια, μια πιθανή εναλλακτική λύση στην ενέργεια από ορυκτά καύσιμα. Η πρόκληση της διαχείρισης των πυρηνικών αποβλήτων και ο πιθανός κίνδυνος καταστροφών σε πυρηνικούς σταθμούς έχουν κάνει πολλές χώρες επιφυλακτικές για την πυρηνική ενέργεια, ειδικά όταν οι πράσινοι υποστηρίζουν σθεναρά μια στροφή μακριά από αυτήν.
Η ενεργειακή απεξάρτηση όμως παραμένει ένα άπιαστο όνειρο κυρίως για γεωπολιτικούς και οικονομικούς λόγους. Ο κόσμος βρίσκεται στο κατώφλι ενός μαζικού πολέμου ο οποίος στον πυρήνα του διεξάγεται λόγω του ότι η ενεργειακή απεξάρτηση μέσω εναλλακτικών πηγών είναι πιο δύσκολη μετάβαση για τις τωρινές οικονομίες ανά τον κόσμο από το να διεξάγουν πόλεμο για την κατάκτηση και τον έλεγχο περιοχών με παραδοσιακές πηγές ενέργειας (πετρέλαιο, υδρογονάνθρακες, φυσικό αέριο, λιγνίτης). Μέχρι στιγμής την μόνη ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας που μπορούμε να περιμένουμε σίγουρα είναι στον πολεμικό τομέα, κάτι το οποίο ισχύει από τα χρόνια του Oppenheimer.
Το παγκόσμιο πυρηνικό δίλημμα εκφράζεται καλύτερα από τη Γερμανία, η οποία χρειάζεται να μεταβεί από τον άνθρακα και το φυσικό αέριο στην καθαρή ενέργεια, έχοντας ταυτόχρονα γυρίσει την πλάτη της στην πυρηνική ενέργεια.
Τον Απρίλιο, η Γερμανία έκλεισε τους τελευταίους πυρηνικούς αντιδραστήρες της, τερματίζοντας ένα πρόγραμμα έξι δεκαετιών που προκάλεσε ένα από τα ισχυρότερα κινήματα διαμαρτυρίας στην Ευρώπη, αλλά είδε μια σύντομη αναβολή λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ανέφερε το Reuters. Ένας πρώην βουλευτής το χαρακτήρισε τη μεγαλύτερη οικονομική βλακεία του κόμματος, λέγοντας ότι η απόφαση είχε επίσης σκοπό να επηρεάσει τις ομοσπονδιακές εκλογές μέσω ενός ζητήματος το οποίο «έπαιζαν στα χέρια» οι Πράσινοι. Η Γερμανία είχε αποφασίσει να εγκαταλείψει την πυρηνική ενέργεια μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία το 2011.
Το μερίδιο της πυρηνικής ενέργειας στην παγκόσμια ακαθάριστη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έπεσε κάτω από το 10% το 2021 στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων περίπου τεσσάρων δεκαετιών. Η πυρηνική ενέργεια παρήγαγε 2.653 τεραβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας, αντιπροσωπεύοντας το 9,8% της παγκόσμιας παραγωγής – το χαμηλότερο από τη δεκαετία του 1980, σύμφωνα με την Έκθεση Παγκόσμιας Κατάστασης Πυρηνικής Βιομηχανίας.
Από τα μέσα του 2022, 411 αντιδραστήρες λειτουργούσαν σε 33 χώρες, τέσσερις λιγότεροι από ένα χρόνο νωρίτερα και 27 κάτω από το ανώτατο όριο του 2002 των 438. Η μεγαλύτερη πυρηνική ενέργεια στον κόσμο παράγεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, ακολουθούμενη από την Κίνα.
Παρά την έντονη αντίθεση των πράσινων, πολλές χώρες προετοιμάζονται για την πυρηνική ενέργεια για χαμηλότερο κόστος και ταχύτερη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα. Οι ανανεώσιμες πηγές αναμένεται να κυριαρχήσουν στην αύξηση της παγκόσμιας παροχής ηλεκτρικής ενέργειας τα επόμενα τρία χρόνια, αλλά μόνο με την πυρηνική ενέργεια θα καλύψουν τη συντριπτική πλειονότητα της αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης, σύμφωνα με έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA).
Στις ΗΠΑ, αρκετές επιχειρήσεις εργάζονται για την κατασκευή μιας νέας γενιάς μικρών αντιδραστήρων που θα μπορούσαν να ωθήσουν την πυρηνική ενέργεια σε μια νέα φάση, με την υποστήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης, ανέφερε το AFP. Το μέλλον της βιομηχανίας πιθανότατα θα βασίζεται σε μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες παρόμοιους με αυτούς που τροφοδοτούν υποβρύχια. Στην Ευρώπη, η αναζήτηση εναλλακτικών πηγών έναντι της ρωσικής ενέργειας κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία έχει επικεντρωθεί σε μικρότερους, ευκολότερους στην κατασκευή πυρηνικούς σταθμούς, τους SMR. Η Rolls-Royce SMR με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο λέει ότι οι SMR της είναι πολύ φθηνότεροι και γρηγορότεροι στη λειτουργία από τα τυπικά εργοστάσια, παρέχοντας το είδος της ενεργειακής ασφάλειας που αναζητούν πολλά έθνη. Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη παρ’ όλα αυτά βασίζονται σε εισαγωγές ουρανίου κυρίως από την Αφρικανική ήπειρο και με τις πρόσφατες μεταβολές στην θέση ισχύος και με τους BRICS να σαρώνουν στρατιωτικά, οικονομικά και πολιτικά αυτές τις περιοχές παραμένει μεγάλο ερώτημα που θα καταλήξουν τα πυρηνικά σχέδια της Δύσης εάν μαζικοποιηθούν τα εμπάργκο εναντίον της.
Ακόμη και η Σαουδική Αραβία σχεδιάζει να στραφεί από το πετρέλαιο στην πυρηνική ενέργεια, δεδομένου του πλούσιου αποθέματος ουρανίου που θέλει να εκμεταλλευτεί και για εξαγωγές. Στην Ινδία, η πυρηνική ενέργεια αποτελεί επί του παρόντος το 3% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η κυβέρνηση πιστεύει ότι η επαρκής παραγωγή της ατομικής ενέργειας είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας. Η τρέχουσα πολιτική στοχεύει σε τριπλάσια αύξηση της πυρηνικής εγκατεστημένης ισχύος έως το 2032.
Ο Oppenheimer στην Ανατολή
Το Oppenheimer προβάλλεται σήμερα Τετάρτη 30/8/2023 στις μεγάλες οθόνες στην Κίνα. Έχει δει περισσότερα από 20 εκατομμύρια γιουάν (2,74 εκατομμύρια δολάρια) σε προπωλήσεις, σύμφωνα με την κινεζική πλατφόρμα έκδοσης εισιτηρίων Maoyan.
Εν τω μεταξύ, η θερινή κινηματογραφική σεζόν της Κίνας αποτελεί θρίαμβος για τις εγχώριες ταινίες και την κινηματογραφική βιομηχανία της Κίνας. Σύμφωνα με τον Maoyan, τα ημερήσια έσοδα από τα εισιτήρια της Κίνας είχαν ξεπεράσει τα 100 εκατομμύρια γιουάν για 68 συνεχόμενες ημέρες από την Κυριακή, κάτι που θεωρείται αισιόδοξο σημάδι για την κινηματογραφική βιομηχανία της χώρας και την ευρύτερη καταναλωτική αγορά. Οι έξι πρώτες ταινίες με τις υψηλότερες εισπράξεις στην χώρα αυτό το καλοκαίρι ήταν όλες εγχώριες παραγωγές.
Ο Νόλαν παρευρέθηκε στην πρεμιέρα του Oppenheimer που πραγματοποιήθηκε στα Universal Studios του Πεκίνου στις 22 Αυγούστου, η πρώτη εξέχουσα προσωπικότητα από την Αμερικάνικη κινηματογραφική βιομηχανία που επισκέφτηκε τη μεγαλύτερη υπερπόντια αγορά του Χόλιγουντ, μετά την πανδημία. Πολλοί ενθουσιώδεις θεατές συμμετείχαν στην εκδήλωση, ενώ άλλοι θαυμαστές, που δεν πρόλαβαν να δουν τον σκηνοθέτη από κοντά, συρρέουν στα social media για να εκφράσουν τον ενθουσιασμό τους για την παρουσία του Nolan και τις προσδοκίες τους για τον Oppenheimer.
Με την Ιαπωνία να έχει ξεκινήσει την απόρριψη πυρηνικών μολυσμένων λυμάτων στη θάλασσα από τον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα την περασμένη εβδομάδα, φαίνεται να υπάρχει μεγαλύτερη προσδοκία για την ταινία καθώς αυξάνεται η προσοχή του κοινού και η ανησυχία για τα πυρηνικά ζητήματα επ’ αφορμής αυτού. Αν και το Oppenheimer δεν έχει απαγορευτεί επίσημα από την ιαπωνική κυβέρνηση ή από άλλες αρχές, δεν έχει επίσης επιβεβαιωθεί ακόμα η ημερομηνία κυκλοφορίας στην πολύπαθη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου…
Συντάκτης: Χάρης Παναγόπουλος (IkarosAsteras)