Φόβοι για σαμποτάζ στον αγωγό φυσικού αερίου «Balticconnector» στη Βαλτική Θάλασσα «ξύπνησαν» τα ξημερώματα της περασμένης Κυριακής (08/10), όταν διαπιστώθηκε μία ασυνήθιστη πτώση της πίεσης και τέθηκε προσωρινά εκτός λειτουργίας λόγω υποψίας για διαρροή.
Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, Φινλανδία και Εσθονία ανακοίνωσαν ότι ο υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου «Balticconnector», που διέρχεται μεταξύ των δύο χωρών δια μέσου της Βαλτικής, τέθηκε εκτός λειτουργίας προκειμένου να ερευνηθούν τα αίτια που προκάλεσαν την υπολειτουργία του.
«Αν αποδειχθεί ότι πρόκειται για επίθεση εναντίον κρίσιμων υποδομών του ΝΑΤΟ (…) η απάντηση από το ΝΑΤΟ θα είναι συντονισμένη και αποφασιστική», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Στόλτενμπεργκ λίγο πριν από την έναρξη της συνόδου των υπουργών Άμυνας της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες.
Από την πλευρά του ο Εσθονός υπουργός Άμυνας Χάνο Πέβκουρ δήλωσε ότι οι ζημιές στον αγωγό αυτό, που εξερράγη την Κυριακή, προκλήθηκαν από μια «πολύ ισχυρή δύναμη».
«Φαίνεται ξεκάθαρα ότι αυτές οι ζημιές προκλήθηκαν από μια πολύ ισχυρή δύναμη», σχολίασε ο Πέβκουρ, ενώ πρόσθεσε ότι οι ερευνητές δεν αποκλείουν κανένα ενδεχόμενο σε αυτό το στάδιο.
«Το τι ήταν ακριβώς δεν το έχουμε εξακριβώσει ακόμη, αλλά αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι μάλλον επρόκειτο για σύγκρουση ή καταστροφή», εξήγησε.
Η πίεση μειώθηκε ξαφνικά και έκλεισαν τις βαλβίδες
Ο υποθαλάσσιος αγωγός και καλώδιο τηλεπικοινωνιών που συνδέει τη Φινλανδία με την Εσθονία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας υπέστη ζημιές, κάτι που φαίνεται να ήταν σκόπιμη ενέργεια, ανακοίνωσε χθες, Τρίτη, η φινλανδική κυβέρνηση. Οι διαχειρίστριες εταιρίες των συστημάτων αερίου της Φινλανδίας και της Εσθονίας, «Gasgrid Finland» και «Elering» αντίστοιχα, δήλωσαν ότι παρατήρησαν μια ασυνήθιστη πτώση της πίεσης στον αγωγό λίγο πριν τις 02:00 τα ξημερώματα της Κυριακής και έγκαιρα έκλεισαν τη ροή του αερίου.
Ο αγωγός αερίου Balticconnector έκλεισε νωρίς την Κυριακή καθώς υπήρχαν ανησυχίες για διαρροή από μια τρύπα στον αγωγό που έχει μήκος 77 χιλιομέτρων. Η φινλανδική διαχειρίστρια εταιρεία Gasgrid ανακοίνωσε ότι θα χρειαστούν μήνες ή και περισσότερο για να επισκευαστεί ο αγωγός.
«Είναι πιθανό οι ζημιές τόσο στον αγωγό φυσικού αερίου όσο και στο καλώδιο τηλεπικοινωνιών να είναι αποτέλεσμα εξωτερικής δραστηριότητας. Τα αίτια των ζημιών δεν είναι ακόμη ξεκάθαρα, η έρευνα συνεχίζεται από κοινού από τη Φινλανδία και την Εσθονία», επεσήμανε επίσης χθες ο Φινλανδός πρόεδρος Σάουλι Νιινίστο σε ανακοίνωσή του.
Ο Φινλανδός πρωθυπουργός Πέτερι Όρπο δήλωσε ότι η ζημιά στον αγωγό είναι «ανησυχητική», αλλά πρόσθεσε ότι η παροχή ενέργειας στη χώρα παραμένει σταθερή και ότι η ζημιά στο καλώδιο τηλεπικοινωνιών δεν επηρεάζει τη συνδεσιμότητά της.
«Είναι πολύ νωρίς για να καταλήξουμε σε συμπεράσματα σχετικά με το ποιος ή τι προκάλεσε τη ζημιά», σημείωσε.
Η φινλανδική εταιρεία τηλεπικοινωνιών Elisa, που διαχειρίζεται το καλώδιο που υπέστη ζημιές, επεσήμανε ότι η απόσταση μεταξύ αυτού και του αγωγού είναι «σημαντική», αλλά δεν διευκρίνισε πόση ακριβώς.
Η ζημιά στον αγωγό αερίου πιστεύεται ότι βρίσκεται στα φινλανδικά ύδατα, ενώ το καλώδιο έχει σπάσει σε ένα σημείο που βρίσκεται στα εσθονικά ύδατα, σύμφωνα με τις φινλανδικές αρχές.
Σημερινό δημοσίευμα του Bloomberg -επικαλούμενο πηγές που γνωρίζουν την υπόθεση εκ των έσω- αναφέρει ότι έχουν ξεκινήσει έρευνες, για να εξακριβωθεί εάν το περιστατικό συνδέεται με προσπάθεια δολιοφθοράς, ως σκόπιμη πράξη καταστροφής του αγωγού.
Στα φινλανδικά ύδατα το πρόβλημα
Την ώρα που οι βαλβίδες παραμένουν κλειστές και η ροή αερίου μέσω του αγωγού «Balticconnector» έχει σταματήσει, οι τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη να αυξηθούν έως και 12,5%.
Η διαρροή εντοπίστηκε στα φινλανδικά ύδατα και οι Αρχές αναζητούν εάν πρόκειται για δολιοφθορά
Οι εργασίες ίσως διαρκέσουν αρκετούς μήνες
Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν τελικά συμπεράσματα για το τι πραγματικά συνέβη. Κατόπιν των επιθεωρήσεων, οι αρμόδιοι αξιωματούχοι αναμένεται να δώσουν περισσότερες λεπτομέρειες για την έρευνα την Τρίτη.
Εάν αποδειχθεί ότι η πτώση της πίεσης οφείλεται σε διαρροή που προκάλεσε ζημιά στον αγωγό, οι εργασίες επισκευής θα μπορούσαν να διαρκέσουν «τουλάχιστον αρκετούς μήνες» ανάλογα με τη φύση της ζημιάς, ανέφερε η διαχειρίστρια εταιρία Gasgrid Finland.
Έφτασε μέχρι τον Στόλτενμπεργκ
Ο πρόεδρος της Φινλανδίας Sauli Niinisto δήλωσε ότι η ζημιά προκλήθηκε πιθανότατα από «εξωτερικούς παράγοντες», προσθέτοντας ότι συζήτησε το περιστατικό με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ. Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι ανταλλάσσει πληροφορίες και «είναι έτοιμος» να υποστηρίξει τους συμμάχους του.
H διαρροή αναζωπύρωσε τις ανησυχίες σχετικά με την ευπάθεια των υποθαλάσσιων υποδομών μετά τις εκρήξεις στους αγωγούς Nord Stream που μετέφεραν αέριο από τη Ρωσία προς τη Γερμανία, πέρυσι. Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν έκτοτε ενισχύσει τη φύλαξη των υποδομών.
Τα μέλη του ΝΑΤΟ έχουν ενισχύσει την παρακολούθηση ενεργειακών υποδομών με χρήση δορυφόρων, αεροσκαφών, πλοίων και υποβρυχίων. Οι ενεργειακές υποδομές στη Βαλτική και τη Βόρεια Θάλασσα θεωρούνται από τις πιο ευαίσθητες.
Θα αντέξει τον χειμώνα η Ευρώπη;
Όσον αφορά τον επερχόμενο χειμώνα, η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης εξαρτάται από την ακεραιότητα των υποδομών της.
«Σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο, η Ευρώπη θα περάσει έναν ασφαλή χειμώνα. Ωστόσο, αυτό εξαρτάται από την ακεραιότητα των υποδομών αγωγών και υγροποιημένου φυσικού αερίου», δήλωσε η Simone Tagliapietra, ανώτερη συνεργάτης στο think tank Bruegel στις Βρυξέλλες, με ανάρτησή της στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X. «Το σαμποτάζ ή οι διαταραχές θα μπορούσαν να έχουν σοβαρές συνέπειες».
Ενώ οι χώρες της Βαλτικής και η Φινλανδία έχουν μειώσει την εξάρτησή τους από το ρωσικό φυσικό αέριο ακόμη και πριν διακόψουν τις εισαγωγές από τον ανατολικό γείτονά τους, εξαρτώνται όλο και περισσότερο από το υγροποιημένο φυσικό αέριο, κυρίως από τις ΗΠΑ. Ο διασυνδετήριος αγωγός Balticconnector, που τέθηκε σε λειτουργία πριν τρία χρόνια, συνδέει το νέο τερματικό σταθμό εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Φινλανδία με την Εσθονία, ενώ παρόμοιοι πλωτοί τερματικοί σταθμοί έχουν δημιουργηθεί σε όλη την Ευρώπη.