Ερυθρά Θάλασσα: Ανατιμήσεις λόγω επιθέσεων των Χούθι – Ανησυχία για ντάμπινγκ στην αγορά νωπών τροφίμων

Οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά θάλασσα έχουν υποχρεώσει τις εταιρείες να αλλάξουν τα δρομολόγια των πλοίων, τα οποία είναι πλέον υποχρεωμένα να κάνουν τον διάπλου της Αφρικής, με ό,τι αυτό σημαίνει για το κόστος των μεταφορών και συνεπακόλουθα για την τιμή των προϊόντων.

Πλέον, οι συνέπειες αποτυπώθηκαν πλέον και στη διεθνή τιμή του πετρελαίου η οποία αναρριχήθηκε στα 83,7 δολάρια το βαρέλι, τιμή 15% υψηλότερη σε σχέση με την ημέρα έναρξης των επιθέσεων.

Μεγάλο μέρος της ποσότητας του πετρελαίου που ρέει από την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ είναι ρωσικό. Και το ρωσικό αργό είναι ασφαλές. Γιατί; Γιατί Η Ρωσία είναι σύμμαχος του Ιράν, για λογαριασμό του οποίου δρουν οι Χούθι. Οι ίδιοι οι αντάρτες της Υεμένης είχαν αφήσει να εννοηθεί ότι τα ρωσικά πλοία δεν έχουν τίποτα να φοβηθούν και η Μόσχα είχε καταδικάσει τις επιθέσεις ΗΠΑ και Βρετανίας κατά στόχων στην Υεμένη.

H κρίσιμη επίθεση

Αλλά την Παρασκευή, οι Χούθι χτύπησαν με βαλλιστικό πύραυλο ένα τάνκερ που μετέφερε ρωσικά καύσιμα. Και η εξέλιξη αυτή μπορεί να αποδειχθεί μία καθοριστική στιγμή για την αγορά πετρελαίου, όπως προειδοποιεί σε ανάλυσή του το Bloomberg.

Για αυτό που κατέστη σαφές με τη συγκεκριμένη επίθεση είναι πως όποια διαβεβαίωση και εάν δώσουν οι Χούθι, αυτή δεν αφορά το εμπόρευμα του πλοίου, εάν το ίδιο το πλοίο έχει κάποιου είδους δεσμό με τις ΗΠΑ, τη Βρετανία ή το Ισραήλ. Την Παρασκευή στον απόηχο της είδησης οι τιμές κατέγραψαν άμεσα άνοδο 2 δολαρίων, προσεγγίζοντας τα 84 δολάρια το βαρέλι. Το ερώτημα λοιπόν είναι τι θα κάνουν οι traders όταν επιστρέψουν στα γραφεία τους το πρωί της Δευτέρας.

Πέρα από τις τιμές του πετρελαίου, που θα μπορούσα να επιδοθούν σε ένα αιφνίδιο ράλι, έχουμε και τους ναύλους, που ακολουθούν την ανιούσα εδώ και αρκετό καιρό.

Η απόφαση για το εάν τα τάνκερ θα συνεχίσει να περνάει από την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ ή θα επιζητήσει μακρύτερες, πιο ακριβές διαδρομές, βασίζεται σε 4 στοιχεία: τις προθέσεις του ιδιοκτήτη, την προθυμία του πληρμώματος, το τι θέλει ο ναυλωτής και το κέρδος.

Εάν ένας ναυλωτής θέλει να περάσει από την Ερυθρά Θάλασσα και βρει έναν πλοιοκτήτη πρόθυμο και ένα πλήρωμα έτοιμο για την αποστολή, τότε η διαδρομή θα γίνει – εφόσον η τιμή είναι λογική. Το κόστος ασφάλισης μπορεί συχνά να αποδειχθεί τόσο απαγορευτικό, που οι πλοιοκτήτες θα θεωρήσουν πιο ελκυστικό τον γύρο της Αφρικής.

Γιατί έγινε η επίθεση της Παρασκευής

Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων Equasis διαχειρίστρια εταιρεία του Marlin Luanda — του τάνκερ που επλήγη την Παρασκευή – είναι η Oceonix Services Ltd. με έδρα το Λονδίνο. Για τους Χούθι μπορεί αυτή και μόνο η πληροφορία να ήταν αρκετή για να σηματοδοτήσει «σύνδεση» με τη Βρετανία, που είναι στη μαύρη λίστα τους.

Επιπλέον τα ρωσικά καύσιμα που μετέφερε το Marlin Luanda χρησιμοποιούσαν δυτικούς παρόχους υπηρεσιών, καθώς η τιμή του ήταν εντός του ανώτατου ορίου που επέτρεπαν οι κυρώσεις των ΗΠΑ.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που ακολούθησαν, το μεγαλύτερο μέρος του ρωσικού πετρελαίου και καυσίμων μετακινείται λεγόμενο σκιώδη στόλο. Αυτά τα πλοία έχουν μυστικές δομές ιδιοκτησίας, σχεδόν ποτέ δεν έχουν δημοσιεύσει συνδέσμους με το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ ή το Ισραήλ, σπάνια πηγαίνουν στα λιμάνια αυτών των χωρών.

Εάν οι Χούθι σχεδιάζουν τους στόχους τους χρησιμοποιώντας πληροφορίες ανοιχτού κώδικα, θα υπάρχει ακόμα πολύ ρωσικό πετρέλαιο που δεν θα αναζητήσουν, τουλάχιστον εν μέρει επειδή υπάρχουν τόσο λίγες διαθέσιμες πληροφορίες δημόσια για αυτά τα πλοία. Ωστόσο, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ατυχημάτων και παράπλευρων απωλειών.

Στελέχη της αγοράς προειδοποιούν για τον κίνδυνο σημαντικών ανατιμήσεων σε προϊόντα που εισάγονται από την Ασία αλλά και για πιθανές ελλείψεις ειδικά σε πρώτες ύλες.

«Ο πρώτος παράγων έχει να κάνει με τα κοντέινερς ως μέσο διακίνησης, τα οποία θα πάρουν μια αυξητική τιμή, η οποία προφανώς θα καταλήξει στο προϊόν. Δεύτερον είναι ο χρόνος που απαιτείται απ’ τον γύρο της Αφρικής και ο χρόνος επιστροφής των κοντέινερ» επισημαίνει ο πρόεδρος Συνδέσμου Επιχειρήσεων & Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος Αντώνης Μακρής.

Σημειώνεται ότι οι εισαγωγές της Ελλάδας από την Ασία ξεπερνούν τα 9 δισ. Ευρώ. Ο μεγαλύτερος προμηθευτής για την ελληνική αγορά είναι η Κίνα, από την οποία εισάγει προϊόντα αξίας 5 δισ. ευρώ, όπωςQ

ηλεκτρονικούς υπολογιστές
επεξεργαστές
τηλεφωνικές συσκευές
κλιματιστικά
συσκευές φωτισμού

Την πρώτη δεκάδα των ελληνικών εισαγωγών από την Κίνα συμπληρώνουν:

τα παιχνίδια
τα διαγνωστικά τεστ για covid
οι τσάντες και οι βαλίτσες
ρούχα και παπούτσια

«Στην κατηγορία μας δεν είναι μόνο το παιχνίδι, είναι και τα καλοκαιρινά προϊόντα που τώρα μπαίνουμε σε αυτή την περίοδο. Αν μιλήσουμε για τα κουβαδάκια, κοστίζει 7.000 ευρώ ένα 40αρι κοντέινερ, 7.000 και το προϊόν που έχει μέσα. 100%. Ε, όλα αυτά δε γίνεται να μη μεταφερθούν πάνω στο προϊόν» επισημαίνει ο πρόεδρος Συνδέσμου Κατασκευαστών και Εμπόρων Παιδικών Παιχνιδιών, Ιωάννης Παπαδόπουλος.

Σημαντικές είναι οι εισαγωγές κατεψυγμένων αλιευμάτων από την Ινδία, την Ινδονησία, την Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ και τη Νότια Αφρική, ενώ η Ελλάδα προμηθεύεται επίσης ρύζι, τσάι και μπαχαρικά από την Ινδοκίνα, τη Μιανμάρ και την Καμπότζη.

«Για την ώρα δεν έχουμε ελλείψεις εμφανείς σε καταναλωτικά αγαθά. Έχουμε όμως ελλείψεις σε πρώτες ύλες. Αυτό παρατηρείται και σε κάποια εργοστάσια στην Ευρώπη με σημαντικές ελλείψεις, που σταμάτησαν την παραγωγή τους. Κι επειδή οι περισσότερες παραγγελίες και παραλαβές γίνονται απ’ τον Φεβρουάριο, πιστεύουμε ότι τότε θα αρχίσουν τα σοβαρά προβλήματα…» αναφέρει ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά, Βασίλης Κορκίδης.

Οι διελεύσεις από το Σουέζ έχουν μειωθεί κατά 67% εκτινάσσοντας το μεταφορικό κόστος κατά 232% από τα 1.850 ευρώ το κοντέινερ στα 6.150 ευρώ, γεγονός που αναμένεται να ωθήσει προς τα πάνω και τις τιμές των προϊόντων.

Οι ναυτιλιακές εταιρείες, προκειμένου να αποφύγουν τις επιθέσεις των ανταρτών της Υεμένης, διέκοψαν τον διάπλου μέσω του στενού Bab el-Mandeb που συνδέει την Ερυθρά Θάλασσα με τον Κόλπο του Άντεν και κατ’ επέκταση τον Ινδικό Ωκεανό, και άλλαξαν δρομολόγιο πηγαίνοντας περιμετρικά του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, επιφέροντας καθυστερήσεις έως και τριών εβδομάδων στις μεταφορές από και προς την Ευρώπη.

Ό,τι χειρότερο για τα νωπά προϊόντα, που κατά πάσα πιθανότητα θα σαπίσουν καθ’ οδόν προς τον προορισμό τους, εκτός από το ότι θα εκτοξευθεί η τιμή όσων φτάσουν σώα στον προορισμός τους.

Και δεν είναι μόνο τα νωπά προϊόντα που κινδυνεύουν. «Από το κρέας και τα δημητριακά μέχρι το τσάι και τον καφέ, αν η διαταραχή συνεχιστεί, θα διαλύσει την αγορά τροφίμων» δήλωσε στο POLITICO ο Marco Forgione, γενικός διευθυντής του Ινστιτούτου Εξαγωγών και Διεθνούς Εμπορίου, ευρώ.

Επηρεάζονται κυρίως οι χώρες της Νότιας Ευρώπης

«Η επιμήκυνση των χρόνων μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στη συντήρηση των νωπών προϊόντων, με αποτέλεσμα να χαθεί μεγάλο κομάτι από την πίττα της αγοράς », προειδοποίησε το Coldiretti, το μεγαλύτερο αγροτικό λόμπι της Ιταλίας.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, «η διάρκεια ζωής των φρέσκων προϊόντων δεν επιτρέπει την επιμήκυνση του ταξιδιού και μάλιστα κατά 15 έως 20 ημέρες», δήλωσε στο Ansa ο Cristian Maretti, πρόεδρος της Legacoop Agroalimentare, η οποία εκπροσωπεί τους ιταλικούς αγροτικούς και διατροφικούς συνεταιρισμούς.

Προς το παρόν, τα πιο ευαίσθητα φρούτα έχουν γλιτώσει. Τα ακτινίδια, τα σταφύλια και τα σύκα συλλέχθηκαν το φθινόπωρο, ενώ τα κεράσια στάλθηκαν το καλοκαίρι. Τα τελευταία είναι τόσο διαβόητα ευμετάβλητα που οι εταιρείες μεταφορών λειτουργούν ειδικά δρομολόγια “Cherry Express”.

Προϊόντα που καταστράφηκαν

Ωστόσο, άλλα προϊόντα έχουν ήδη καταστραφεί. Οι ιταλικές εξαγωγές μήλων προς τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αξίας περίπου 400 εκατ. ευρώ ετησίως, διακόπηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής. Το ίδιο συνέβη και με τα αχλάδια, το λάχανο και το κουνουπίδι.

«Σε έναν τομέα που κυριαρχείται από την εποχικότητα της παραγωγής, το μέγεθος της ζημίας θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια του μπλόκου,» σημείωσε ο Maretti.

Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει ανησυχίες ότι οι εξαγωγές που εμποδίστηκαν θα μπορούσαν να καταλήξουν να πωλούνται με ντάμπινγκ στην αγορά της ΕΕ.

Οι εισροές ουκρανικών σιτηρών έχουν ήδη προκαλέσει διαμαρτυρίες των παραγωγών σε όλη την κεντρική και ανατολική Ευρώπη, που βλέπουν να χάνουν έσοδα, και ζητούν τον τερματισμό του εμπορίου υχωρίς δασμούς.

«Προς το παρόν, οι επιπτώσεις της κρίσης δεν έχουν σημάνει κόκκινο συναγερμό, αλλά πρέπει να κινηθούμε εκ των προτέρων και να μην περιμένουμε την εξέλιξη των γεγονότων», δήλωσε η Giovanna Ferrara, πρόεδρος της ιταλικής επιχειρηματικής ένωσης Unimpresa.

Τα προϊόντα που «δυσκολεύονται»

Τα προϊόντα που δεν αλλοιώνονται εύκολα, τα πήγαν πολύ καλύτερα. Παρά τις καθυστερήσεις στη διακίνηση σιτηρών και ρυζιού, δεν έχουν προκληθεί ελλείψεις.

Τα κρασιά και τα οινοπνευματώδη ποτά ίσως δυσκολευτούν να φθάσουν στην Ασία πριν από την κινεζική Πρωτοχρονιά στις 10 Φεβρουαρίου

Οι κατεψυγμένες βελγικές τηγανητές πατάτες είναι το βασικό προϊόν που παρουσιάζει ελλείψεις στις αραβικές χώρες, δήλωσε εκπρόσωπος της Maersk, της μεγαλύτερης ναυτιλιακής εταιρείας στον κόσμο.

Εισαγωγές στην Ευρώπη: «Ουδέν πρόβλημα»

΄Οσον αφορά τις εισαγωγές προς την Ευρώπη, οι μεταφορείς επιμένουν ότι οι διαταραχές του εφοδιασμού είναι περιορισμένες.

«Προσφέρουμε τα λεγόμενα θαλάσσια-αεροπορικά logistics για τα φρούτα”, δήλωσε ο εκπρόσωπος της Maersk. Τα προϊόντα μεταφέρονται με πλοίο στο Ντουμπάι και στη συνέχεια μεταφέρονται αεροπορικώς σε ευρωπαϊκούς κόμβους αερομεταφορών, όπως η Φρανκφούρτη και το Άμστερνταμ: “Έτσι ο συνολικός χρόνος διαμετακόμισης παραμένει όσο το δυνατόν μικρότερος».