Η ΕΥΠ και η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Ειδικών Εγκλημάτων Βίας (ΔΑΕΕΒ απέκρυψαν παρανόμως από την ΑΔΑΕ χιλιάδες περιπτώσεις άρσης απορρήτου και υποκλοπών που πραγματοποιήθηκαν το 2021, όπως αποκαλύπτει ρεπορτάζ του ενημερωτικού δημοσιογραφικού ιστότοπου Inside Story.
Τα στοιχεία αφορούν 717 επιπλέον εισαγγελικές διατάξεις για λογαριασμό της ΕΥΠ και 5.988 για λογαριασμό της ΔΑΕΕΒ. Ετσι ο αριθμός των άρσεων απορρήτου από 15.475 που γνωρίζαμε έως σήμερα αυξάνεται σε 22.180 σε ένα χρόνο. Οι παρακολουθούμενοι είναι βέβαια πολλοί περισσότεροι, καθώς η κάθε εντολή άρσης μπορεί να περιλαμβάνει δεκάδες τηλεφωνικούς αριθμούς διαφόρων προσώπων.
Στο ρεπορτάζ επισημαίνεται ότι οι λόγοι εθνικής ασφαλείας που επικαλούνται οι εισαγγελικές εντολές, χρησιμοποιούνται από την εκάστοτε κυβέρνηση καταχρηστικά. Στο πλαίσιο του σκανδάλου των υποκλοπών, η απειλή για την εθνική ασφάλεια χρησιμοποιήθηκε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη ως επίφαση για την παρακολούθηση δημοσιογράφων, υπουργών, πολιτικών της αντιπολίτευσης, στρατιωτικών αξιωματούχων, επιχειρηματιών και στελεχών επιχειρήσεων.
Η νομότυπη μέθοδος παρακολούθησης των τηλεπικοινωνιών συχνά συνδυάστηκε μάλιστα με την παράνομη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού Predator της εταιρείας Intellexa, που μετατρέπει το κινητό του στόχου στον απόλυτο “κοριό”.
Δύσκολη η έρευνα, ορθώνονται εμπόδια
Όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ, λόγω των κυβερνητικών εμποδίων που τίθενται έως σήμερα στην τήρηση ενός ηλεκτρονικού μητρώου από την ΑΔΑΕ, απ’ όπου θα μπορούσαν να προκύψουν ακριβή στατιστικά στοιχεία, είναι εξαιρετικά δύσκολο αν όχι αδύνατο για την ανεξάρτητη αρχή να προχωρήσει σε ουσιαστική ποιοτική και ποσοτική επεξεργασία των διατάξεων και βουλευμάτων άρσης απορρήτου, τα οποία παραλαμβάνει ακόμη –εν έτει 2024– σε χαρτί.
Η δημοσιογραφικής και η δικαστική έρευνα για το σκάνδαλο των υποκλοπών συνεχίζονται. Πάντως, μετά τις αποκαλύψεις οιι άρσεις απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας μειώθηκαν κατακόρυφα.
Από τις 22.180 εισαγγελικές διατάξεις που είχαμε το 2021, το επόμενο έτος (2022) ΕΥΠ, Αντιτρομοκρατική και Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής απέστειλαν στην ΑΔΑΕ 10.154 εισαγγελικές διατάξεις άρσεις απορρήτου για λόγους εθνικής ασφαλείας.
Οι απόψεις και οι επισημάνσεις του προέδρου της ΑΔΑΕ
Στην έκθεση της ΑΔΑΕ, που δημοσιεύθηκε 31 Ιανουαρίου 2024, για πρώτη φορά στον πρόλογό της ο πρόεδρος της Αρχής Χρήστος Ράμμος, υπάρχει αστερίσκος με τον οποίον διευκρινίζεται ότι «το κείμενο αυτό εκφράζει τις απόψεις του Προέδρου της Αρχής». Στο δημοσίευμα εκφράζεται η εκτίμηση ότι «ήταν δύσκολο να εξασφαλιστεί η ομοφωνία της Ολομέλειας –όπως αυτή διαμορφώνεται μετά τις πρόσφατες αλλαγές που έκανε η κυβέρνηση με αντισυνταγματικό τρόπο – γι’ αυτόν τον συγκεκριμένο πρόλογο».
Ο Χρήστος Ράμμος στο κείμενό του δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας για το τι πραγματικά έχει συμβεί από τότε που ξέσπασε το σκάνδαλο των υποκλοπών. Κάνει λόγο για «ποικίλες δυσκολίες» που αντιμετώπισε η ΑΔΑΕ στο να πράξει το καθήκον της αναφορικά με τη διερεύνηση της υπόθεσης. Οι δυσκολίες αυτές αποδίδονται από τον ίδιο όχι μόνο σε εσωτερικούς, αλλά και σε εξωγενείς παράγοντες.
Γράφει συγκεκριμένα:
«Αναφέρομαι στις αντιδράσεις εκείνων, οι οποίοι για πολλούς και ποικίλους λόγους, δεν ήθελαν να προχωρήσουν οι έρευνες και οι έλεγχοι της ΑΔΑΕ και, σε κάθε περίπτωση, δεν ήθελαν πάντως να γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα των ελέγχων αυτών. Αντιδράσεις, οι οποίες εξελίχθηκαν σε κάποιες περιπτώσεις σε σοβαρές αντιθεσμικές παρεμβάσεις, μέσω των οποίων αμφισβητήθηκε η ίδια η ανεξαρτησία της Αρχής, με απειλητικούς μάλιστα υπαινιγμούς ότι σε περίπτωση που τα επιτασσόμενα με τις παρεμβάσεις αυτές δεν θα ετηρούντο από την Αρχή, θα ετίθετο θέμα ασκήσεως ποινικών διώξεων εις βάρος των μελών και του προσωπικού της Αρχής ακόμη και για εξαιρετικά σοβαρές κακουργηματικές πράξεις.
Αναφέρομαι ακόμη και σε αντιδράσεις στον ευρύτερο δημόσιο χώρο που έλαβαν την μορφή συκοφαντικών, δυσφημιστικών και υβριστικών σχολίων και μάλιστα σε προσωπικό επίπεδο εις βάρος του υπογράφοντος και άλλων μελών της Ολομέλειας της Αρχής. Φάνηκε δυστυχώς για μια ακόμη φορά πως το πολιτικό σύστημα της χώρας, αλλά και μια σημαντική μερίδα των ΜΜΕ δεν έχουν κατανοήσει και μάλλον αρνούνται να κατανοήσουν τι ακριβώς είναι μια Ανεξάρτητη Αρχή (και μάλιστα συνταγματικά κατοχυρωμένη), σε τι χρησιμεύει, για ποιο λόγο υπάρχει και κυρίως τι σημαίνει να δρα ανεξάρτητα.
Διαχρονικά, δυστυχώς, το ελληνικό πολιτικό σύστημα φαίνεται να θεωρεί ότι οι Ανεξάρτητες Αρχές εκπληρώνουν τον ρόλο τους, μόνο όταν δεν ενοχλούν και δεν ασκούν κριτική στην εξουσία και δεν αμφισβητούν τις επιλογές της. Όταν, όμως, εκπληρώσουν τον συνταγματικό τους ρόλο που είναι να λειτουργούν ως αντίβαρα εξουσίας, τότε υφίστανται μια ολόκληρη σειρά από ανοίκειες επιθέσεις, όπως έδειξαν με τον πιο δυσάρεστο τρόπο οι πιο πάνω επιθέσεις κατά της ΑΔΑΕ και του υπογράφοντος τον παρόντα πρόλογο Προέδρου της.
Μοιάζει, θα έλεγε κανείς, εντελώς ανώριμο το ελληνικό πολιτικό σύστημα να αποδεχθεί τον θεσμό αυτό· θεσμό τον οποίον, όμως, έχουν υιοθετήσει όλες οι ώριμες και προηγμένες δημοκρατίες του ευρωπαϊκού νομικού πολιτισμού, στον οποίο θέλουμε να ανήκει η χώρα μας».
Ολόκληρο το ρεπορτάζ της Ελίζας Τριανταφύλλου στο Inside Story, εδώ.