NewsEdit Είναι γεγονός ότι διανύουμε μία εποχή όπου οι ένοπλες συγκρούσεις έχουν χάσει πλέον τον παραδοσιακό τους χαρακτήρα, και η διεξαγωγή τους πολλές φορές δεν αρκείται μόνον στην αναμέτρηση στο πεδίο της μάχης με την βοήθεια σύγχρονων εξοπλισμών.
Αντιπτέραρχος (Ι) εα. Κωνσταντίνος Ιατρίδης*
Αντίθετα χάρη στην αξιοποίηση των πλέον εξελιγμένων τεχνολογιών, οι συγκρούσεις σήμερα πραγματοποιούνται και με άλλα μέσα, περισσότερο αποτελεσματικά και συμφέροντα από άποψη κόστους παραγωγής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα συνιστούν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (γνωστά και ως UAV ή drones), τα οποία διεκδικούν πια δυναμικά τη θέση τους στην φαρέτρα των Ενόπλων Δυνάμεων των χωρών.
Σήμερα βλέπουμε ότι στις διάφορες συγκρούσεις να χρησιμοποιούνται κατά κόρον τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Στον πόλεμο Ναγκόρνο Καραμπάχ, οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν χρησιμοποίησαν UAV αυτοκτονίας και τα χαμηλού κόστους κατασκευής τουρκικά ΤΒ-2 Bayraktar διαδραμάτισαν αδιαμφισβήτητα σημαντικό ρόλο.
Επίσης στον Ρωσο-Ουκρανικό πόλεμο, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη χρησιμοποιούνται και από τις δύο πλευρές για αναγνώριση στόχων και χειρουργικά χτυπήματα στρατηγικών στόχων με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα.
Οι πρόσφατες επίσης ισραηλινές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας εναντίον της τρομοκρατικής οργάνωσης της Χαμάς, κατέδειξαν για πολλοστή φορά τη στρατηγική αξία των Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών ή UAV στο πεδίο των επιχειρήσεων
Αλλά και στην πρόσφατη επίθεση του Ιράν κατεδείχθη ο πολύτιμος ρόλος των μη επανδρωμένων αεροσκαφών που χρησιμοποιήθηκαν .
Είναι ένα νέο δόγμα που βασίζεται στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, προσελκύει την προσοχή ολόκληρου του κόσμου και είναι στη θέση να αλλάξει ριζικά το “δόγμα του σύγχρονου πολέμου”. Αλλάζει τη φιλοσοφία των επιχειρήσεων
Η χρήση των μη επανδρωμένων αεροσκαφών θεωρείται επομένως εύλογη, αφενός λόγω της αποτελεσματικότητας και της ακρίβειάς τους, μιας και πραγματοποιούν στοχευμένα χτυπήματα μειωμένου ρίσκου, και αφετέρου λόγω του περιορισμού των ανθρώπινων απωλειών του κράτους που προβαίνει στη χρήση τους.
Η άνοδος της τεχνολογίας και της χρήσης των μη επανδρωμένων αεροσκαφών ήταν ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες, και μία από τις χώρες που επένδυσαν πολύ στον τομέα αυτόν είναι η Τουρκία. Η οποία έχει αναδειχθεί σε σημαντικό παίκτη στον χώρο, με το εξοπλισμένo UAV Bayraktar TB2 να χρησιμοποιείται σε διάφορα πεδία στρατιωτικών επιχειρήσεων μεταξύ των οποίων και στην Ουκρανία και να σημειώνει εμπορική επιτυχία και την τουρκική κυβέρνηση να μη σταματά να διαφημίζει τα φιλόδοξα projects της στον τομέα, που περιλαμβάνουν βαρύτερα και πιο εξελιγμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη όπως το Akinci το Kizilelma, το Aksungur και άλλα.
Βέβαια τα βήματα που σημειώνονται στην Τουρκία σε ότι αφορά τα μη επανδρωμένα δεν έχουν περάσει απαρατήρητα στη χώρα μας και ιδιαίτερα στις Ένοπλες Δυνάμεις. Υπάρχει έντονος προβληματισμός ,δεδομένων των εντάσεων των τελευταίων ετών και του ότι η Ελλάδα έχει μείνει πολύ πίσω στα UAV, παρόλο που ήταν η πρώτη που κατασκεύασε μη επανδρωμένο αεροσκάφος τον ΠΗΓΑΣΟ και παρά τη μεγάλη αναβάθμιση της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, που εισέρχεται σε μια νέα εποχή, με ποιοτικό πλεονέκτημα ,με F-16V, Rafale και σύντομα με F-35, τη στιγμή που η τουρκική Αεροπορία υστερεί προς το παρόν.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, και έχοντας κατά νου τα μαθήματα από τον πόλεμο στην Ουκρανία και στη Γάζα, αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα πως τα drones είναι εδώ για να μείνουν, και η ευρεία ανάπτυξη και χρήση τους από την Τουρκία είναι κάτι που πρέπει να λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψιν ως παράγοντας που επηρεάζει τη στρατιωτική ισορροπία στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο .
Βέβαια δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να εκλαμβάνονται ως κάποιου είδους υπερόπλα, καθότι ο πόλεμος βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στον συντονισμό και την αποτελεσματική χρήση ενός μεγάλου εύρους σύγχρονων μέσων, ούτε επίσης δεν μπορούν να παραβλέπονται ως χαρταετοί που αντιμετωπίζονται με ευκολία από ένα σοβαρό δίκτυο αεράμυνας το οποίο, σε τελική ανάλυση, δεν είναι καλό να αποκαλύπτεται και να χρησιμοποιεί ακριβά, εξελιγμένα όπλα απέναντι σε στόχους που είναι σε μεγάλο βαθμό αναλώσιμοι.
Η χώρα μας όπως ανέφερε ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Δένδιας έχει δώσει μεγάλη έμφαση στον τομέα αυτό και ήδη εργάζεται με ταχείς ρυθμούς για την κάλυψη της συγκεκριμένης υστέρησης συγκριτικά με γειτονικές μας χώρες, όπως και για τη δημιουργία «θόλου» anti – droneπου να καλύπτει την ελληνική επικράτεια. Ήδη δοκιμάζεται Ισραηλινό υπερσύγχρονο σύστημα στην αντιμετώπιση εχθρικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών .
Επίσης ο «Αρχύτας», το πρώτο αυτόνομο εναέριο όχημα (drone) που υλοποιείται με τη σύμπραξη της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ), του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, θα είναι ένα ξεχωριστό αεροσκάφος, όπως και ο Γρύπας που θα είναι μαχητικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος .
Ο «Αρχύτας» όμως θα είναι, μόνο η αρχή της δημιουργίας τέτοιων συστημάτων αφού στόχος της σύμπραξης, είναι να οδηγήσει στη δημιουργία πολλών τύπων Made in Hellas Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων. Θα έχουμε μια οικογένεια Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών σε κάποιο χρονικό διάστημα από τώρα και πάντα με την υποστήριξη του Υπουργού Εθνικής Άμυνας κ. Δένδια.
*Επίτιμος Διοικητής ΔΑΥ
Επίτιμος Πρόεδρος Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας
Αμυντικός Αναλυτής