Του Αντώνη Παπαγιαννίδη*
Φρόντισε συνολικά η διεθνής συγκυρία – από την αντάρα και τις ανατροπές γύρω από τις Αμερικανικές Προεδρικές εκλογές μέχρι την μετεξέλιξη του Ουκρανικού σε παγωμένο μέτωπο και από το χτίσιμο της αυριανής Επιτροπής φον ντερ Λάϊεν μέχρι την (πετυχημένη, ως φαίνεται) Κινεζική πρωτοβουλία να επιχειρήσει προσέγγιση αντιμαχόμενων Παλαιστινιακών ομάδων (και πάντως Χαμάς και Φατάχ). Και μερίμνησε το εντελώς πρόσφατο επεισόδιο ΕλληνοΤουρκικής έντασης επί του πεδίο (με 5+3 πολεμικά πλοία στα ανοιχτά της Κάσου) όταν επιχειρήθηκε έρευνα από Ιταλικό σκάφος για λογαριασμό εταιρείας Γαλλικών συμφερόντων ενόψει πόντισης καλωδίων Κύπρου-Ελλάδος – και τούτο λίγες ώρες μετά τον εορτασμό (από Τουρκικής πλευράς, με κατάπλου 50 πλοίων προς Κερύνεια) και την πικρή ανάμνηση (από Ελληνικής) της 50ης επετείου της Κυπριακής τραγωδίας.
Φρόντισε η μεγάλη εικόνα και μερίμνησε η μικρότερη-τοπική για τι; Είναι δυσάρεστα απλό: ότι η διακήρυξη περί στρατηγικών επιλογών και η παραγωγή επικοινωνιακά ισχυρών συνθημάτων δεν μπορεί να κρύψει ότι τίποτε δεν έρχεται εύκολα – όταν φθάσει η ώρα της εφαρμογής, πάλιν επί του πεδίου.
Έτσι, το δόγμα Μολυβιάτη περί επιμελημένης ακινησίας και οχύρωσης πίσω από την επίκληση του Διεθνούς Δικαίου στα ΕλληνοΤουρκικά, όπως έχει ενδυθεί τον Καραμανλικό μανδύα «μια μόνη Ελληνοτουρκική διαφορά υπάρχει, εκείνη του ορισμού υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ», ακόμη και όταν ενσωματώνεται στο μείζον/καθοδηγητικό επίσης Καραμανλικό δόγμα του «Ανήκομεν εις την Δύσιν» (δηλαδή στην ΕΕ και σε ότι επιλέγει η ΕΕ εν τέλει), προσκρούει σε ύφαλο την ώρα της κρίσης. Δυσάρεστα. Και στα Υμια το 1996 και στο Καστελόριζο το 2020, αλλά και τώρα-τώρα στα ανοιχτά της Κάσου, γράφτηκε επί του πεδίου ευκρινέστατο το περίγραμμα τΩΝ ΕλληνοΤουρκικΩΝ διαφορΩΝ. Οι οποίες διαφορές – πληθυντικός! – σβήνουν/αποδυναμώνονται/αγνοούνται μεν με την διακήρυξη ότι επεκράτησε η εκτόνωση με διπλωματικά μέσα (ακόμη και το «no men/no ships/no flags» Χολμπρουκ-Τσιλλέρ-Παγκάλου αυτό δεν ήταν;), πλην επί του πεδίου επικρατεί η μια άποψη. Όχι Ελληνική σημαία, αλλ’ ούτε και στεφάνι για τους νεκρούς των Υμίων – πλην της προσβλητικής εικόνας Πάνου Καμμένου να πετάει από ελικόπτερο του Ναυτικού τιμητικό στεφάνι, ευθύς αμέσως απομακρυνόμενος αφού ελήφθη η σχετική φωτογραφία… – δεν νοείται. Και τώρα, είτε οι εργασίες του Tevoli Relume και η πόντιση (μελλοντικώς!) καλωδίων από την Nexans θα προχωρήσουν, είτε όχι. Αν όχι… τα γνωστά.
Όλα αυτά δεν θα ήταν παρά θερινό επεισόδιο διαδρομής για να κουβεντιάζονται στα πηγαδάκια του εορτασμού της αποκατάστασης της Δημοκρατίας/της εγκατάλειψης της Κύπρου «η οποία κείται μακράν», μεταξύ Αττίλα-1 και Αττίλα-2, στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου. Αν δεν βρίσκονταν μπροστά μας – κοντά, πολύ κοντά! – οι επόμενες κινήσεις στην σκακιέρα του Κυπριακού. Το οποίο φαίνεται/ίσως/μπορεί/ ενδεχομένως, να βγαίνει από το ράφι (της νταβοσιανής λογικής «we decided to shelve the Cyprus issue»), και να επιχειρείται με βάση την προαναγγελλόμενη νέα πρωτοβουλία. Γκουττέρρες, βάση της ‘Εκθεσης Όλγκιν-Κουέγιαρ, η οποία μαθαίνουμε ότι συνειδητά επιχειρεί να αφήσει «εκτός» πολλά από τα θεωρούμενα διαπραγματευτικά κεκτημένα του Κυπριακού, δείχνοντας προς κάτι σαν χαλαρή Συνομοσπονδία. Και τούτο προκειμένου να υπάρξει αλληλοστήριξη των ΕλληνοΤουρκικών συνεννοήσεων και ήρεμων νερών με την έσχατη (απειλείται) απόπειρα προώθησης λύσης ή «λύσης» του Κυπριακού.
Πόσο η Δύση/ΕΕ θα πιέσει την μια, πόσο την άλλη πλευρά στην Ανατολική Μεσόγειο και το Κυπριακό; Δηλαδή (μεταξύ μας) οι ΗΠΑ;
Βέβαια… μην είμαστε άδικοι με τον εαυτό μας, ούτε υπεραπαιτητικοί: στην μεγάλη σκακιέρα είναι που διαμορφώθηκε, με αφορμή το Ουκρανικό, η θεωρία περί Σωστής Πλευράς της Ιστορίας, την οποία με υπερπροθυμία φθάσαμε στα άκρα στην Ελλάδα – με κίνδυνο να μείνουμε ξεκρέμαστοι (κατά την λαϊκή έκφραση) σε κάποιαν επόμενη στροφή. Το λέμε αυτό διότι οι ανατροπές στην Αμερικανική πολιτική σκηνή – πάντως η ενδεχόμενη νίκη Τραμπ, πάντως προτού αυτοαποσυρθεί ο Τζο Μπάϊντεν – έχουν φέρει ταραχή σε πολύ-πολύ μεγαλύτερους από εμάς. Ακόμη και το δίδυμο Ούρσουλας φον ντερ Λαϊεν/Κάγιας Κάλλας, με τους τόσο μαχητικούς τόνους έναντι της Ρωσίας αλλά και της Κίνας, δεν έχει την πιο ακραία τοποθέτηση.
Πλην όμως, η Ευρώπη ετοιμάζεται μεν να αναλάβει μεγαλύτερο βάρος για την στήριξη του Κιέβου λόγω αμφιθυμιών των ΗΠΑ, πλην … η Γερμανία περιορίζει στο μισό τις δικές της δαπάνες λόγω αδυναμιών του προϋπολογισμού της. Όταν δε ξεψαχνίσει κανείς την συμφωνία αναβαθμισμένης αμυντικής συνεργασίας Βρετανίας-Γερμανίας ενόψει Ουκρανίας και δυνητικής Αμερικανικής έκλειψης, τότε τι ανακαλύπτει; Ότι περιλαμβάνει τεχνολογική και οργανωτική συνεργασία, κοινά projects, πλην… χρηματοδοτικές πρόνοιες όχι!
Ας έχουν επισημανθεί αυτά επειδή, τώρα που η τελική αναμέτρηση στις Αμερικανικές Προεδρικές θα είναι μεταξύ Ντόναλντ Τράμπ και Κάμαλας Χάρις, βλέπουμε ήδη στην εγχώρια δημόσια συζήτηση – και στην Ευρωπαϊκή, και στην Ευρωπαϊκή – μια τάση όχι απλώς ανακούφισης όταν κάποιες αρχικές μετρήσεις φέρνουν την Καμάλα να προηγείται έναντι του Τραμπ/ «The Donald», αλλά και στοιχεία άγχους να παρουσιαστεί η πρώτη όχι μόνο ως διάδοχος της legacy/κληρονομιάς Μπάϊντεν, αλλά και ως σημαιοφόρος της Σωστής Πλευράς της Ιστορίας. Κάτι από Φως και Σκότος, για να θυμηθούμε άλλες εποχές.
(Βέβαια… πολλοί μεριμνούν – μεταξύ αυτών και ο Έλληνας Πρωθυπουργός, αλλά και π.χ. ο Κηρ Στάρμερ ή ο Ολαφ Σολτς – να τονίζουν ότι θα συνεργασθούν «με όποιον αναδείξει ο Αμερικανικός λαός»).
*Δημοσιογράφος
Αναδημοσίευση από το www.economia.gr