Να προχωρήσει σε «ενδελεχείς» έρευνες κάλεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Τουρκία, μετά τις καταγγελίες για κακοποιήσεις και επαναπροωθήσεις μεταναστών στο Αφγανιστάν και τη Συρία.
Εννέα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των Le Monde, El Pais, Der Spiegel και Politico, δημοσίευσαν τις μαρτυρίες περίπου 40 μεταναστών που κατηγορούν τις τουρκικές αρχές για κακοποιήσεις σε κέντρα υποδοχής και αναγκαστικές επαναπροωθήσεις στο Αφγανιστάν και τη Συρία.
Βάσει της δημοσιογραφικής έρευνας, η Κομισιόν «αγνοούσε επανειλημμένα προειδοποιήσεις» της κοινωνίας των πολιτών, διπλωματών και «ακόμη και του προσωπικού της» για το θέμα, ενώ η Ε.Ε. χρηματοδοτούσε με ευρωπαϊκά κονδύλια την κατασκευή ή την ανακαίνιση κέντρων.
Μεταξύ 2016 και 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διένειμε 11,5 δισεκατομμύρια ευρώ για να βοηθήσει την Άγκυρα να φιλοξενήσει πρόσφυγες και μετανάστες και να τους αποθαρρύνει από το να ταξιδέψουν στην Ευρώπη.
«Ευθύνη της Τουρκίας να διερευνήσει ενδελεχώς τις καταγγελίες»
Σε συνέντευξη Τύπου σήμερα, Παρασκευή, η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Άνα Πισονέρο, δήλωσε ότι «είναι ευθύνη των τουρκικών αρχών να διερευνήσουν ενδελεχώς τις καταγγελίες για αδικήματα».
«Τους προτρέπουμε να το κάνουν», επέμεινε και διαβεβαίωσε ότι «αν λάβουμε στοιχεία για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή άλλων θεμελιωδών αξιών που συνδέονται με ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε., τότε φυσικά θα διορθώσουμε την κατάσταση».
Η χρηματοδότηση από την ΕΕ
Από το καλοκαίρι του 2015 όταν το προσφυγικό ήλθε στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, η Ευρώπη έχει διαθέσει πάνω από 11 δισεκατομμύρια ευρώ στην Τουρκία για τη στέγαση και την υποστήριξη περίπου 4 εκατομμυρίων ανθρώπων που διέφυγαν από την πατρίδα τους εξαιτίας του καταστροφικού εμφυλίου στη Συρία.
Πίσω όμως από αυτή την επιτυχία -που η Ευρώπη δεν παραλείπει να διαφημίζει- υπάρχουν πολλές σκιές, δείχνει το εκτενέστατο ρεπορτάζ των ευρωπαικών μέσων ενημέρωσης.
Ο στόχος δεν είναι όσο αλτρουιστικός όσο φαίνεται. Στην πραγματικότητα, γράφουν οι συντάκτες της έρευνας, στόχος είναι να περιοριστούν οι αφίξεις αιτούντων άσυλο στην ΕΕ, δηλαδή να μην φύγουν από την Τουρκία.
Αλλά και η Τουρκία (που έχει λάβει για την ασφάλεια των συνόρων και την επεξεργασία αιτήσεων περίπου 1 δις. ευρώ) εμφανίζεται κουρασμένη να είναι ο υποδοχέας των προσφύγων. Έτσι όλο και περισσότερο καταφεύγει σε βίαιες απελάσεις προς τη Συρία και το Αφγανιστάν ή και άλλες χώρες.
Θεωρητικά οι νόμοι της ΕΕ απαγορεύουν τις απελάσεις σε χώρες όπου τα άτομα κινδυνεύουν με διώξεις – μεταξύ τους είναι η Συρία και το Αφγανιστάν.
Σταδιακά, από κέντρα υποδοχής έγιναν κέντρα κράτησης, όσο οι διαθέσεις στην Ευρώπη για το μεταναστευτικό άλλαζαν προς το χειρότερο. Άρχισαν να καταγράφονται βασανιστήρια, παραμέληση ακόμη και άρνηση πρόσβασης σε πόρους που θα βελτίωναν τη ζωή των εγκλείστων.
Η δημοσιογραφική έρευνα δείχνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που επιβλέπει την κατανομή των κονδυλίων, αγνόησε τις προειδοποιήσεις από την κοινωνία των πολιτών, ΜΚΟ, νομικούς, ακόμη και το προσωπικό της, ότι τα κονδύλια διατίθενται για χιλιάδες απελάσεις αιτούντων άσυλο. «Όλοι το γνωρίζουν, αλλά κλείνουν τα μάτια», σχολίασε στο Politico πρώην στέλεχος της Κομισιόν.
Αίτημα για έρευνα και στην Τυνησία
Στα τέλη Σεπτεμβρίου, η Κομισιόν είχε ζητήσει από την Τυνησία τη διεξαγωγή έρευνας, έπειτα από μαρτυρίες που κατηγορούσαν τις αρχές επιβολής του νόμου για σεξουαλική βία κατά μεταναστών, παρά την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για τη διαχείριση της μετανάστευσης.
Οι αρχές της Τυνησίας αντέκρουσαν τις κατηγορίες.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, Politico