O υπουργός Μεταναστευτικής πολιτικής, Γ. Μουζάλας, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να κηρυχθεί η Αττική σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης εξαιτίας του προσφυγικού κύματος που θα ενταθεί. Αλλωστε, σύμφωνα με τον ίδιο 70 χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες θα εγκλωβιστούν στην Ελλάδα τον επόμενο μήνα. Τι σημαίνει όμως αυτό; Τι θα αλλάξει αν η πολιτεία λάβει αυτή την απόφαση;
Σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας:
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΣΚΟΠΟΣ – ΕΝΝΟΙΕΣ
Άρθρο 1 – Σκοπός πολιτικής προστασίας
1. Η πολιτική προστασία της Χώρας αποβλέπει στην προστασία της ζωής, υγείας και περιουσίας των πολιτών από φυσικές (ταχείας ή βραδείας εξέλιξης), τεχνολογικές (συμπεριλαμβανομένων βιολογικών, χημικών και πυρηνικών συμβάντων) και λοιπές καταστροφές που προκαλούν καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης, κατά τη διάρκεια ειρηνικής περιόδου. Στο πλαίσιο του ίδιου σκοπού περιλαμβάνεται η μέριμνα για τα υλικά και πολιτιστικά αγαθά, τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και τις υποδομές της χώρας, με στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών των καταστροφών.
2. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού:
α. εκπονούνται σχέδια και προγράμματα πρόληψης, ανά κατηγορία κινδύνου, λαμβάνονται μέτρα ετοιμότητας και αναλαμβάνονται δράσεις πρόληψης, ετοιμότητας, αντιμετώπισης και αποκατάστασης,
β. αξιοποιείται το ανθρώπινο δυναμικό και χρησιμοποιούνται τα δημόσια και ιδιωτικά μέσα σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, και
γ. υποβάλλονται εισηγήσεις προς τα αρμόδια, κατά περίπτωση, Υπουργεία, για την αναμόρφωση της αντίστοιχης νομοθεσίας.
Άρθρο 2 – Έννοιες – Ορισμοί
1. α. Καταστροφή νοείται κάθε ταχείας ή βραδείας εξέλιξης φυσικό φαινόμενο ή τεχνολογικό συμβάν στο χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο χώρο, το οποίο προκαλεί εκτεταμένες δυσμενείς επιπτώσεις στον άνθρωπο, καθώς και στο ανθρωπογενές ή φυσικό περιβάλλον.
β. Η ένταση της καταστροφής καθορίζεται από το μέγεθος των απωλειών ή ζημιών που αφορούν στη ζωή, στην υγεία και στην περιουσία των πολιτών, στα αγαθά, στις παραγωγικές πηγές και στις υποδομές.
2. Κίνδυνος νοείται η πιθανότητα εκδήλωσης ενός φυσικού φαινομένου ή τεχνολογικού συμβάντος ή και λοιπών καταστροφών σε συνδυασμό με την ένταση των καταστροφών, που μπορεί να προκληθούν στους πολίτες, στα αγαθά, στις πλουτοπαραγωγικές πηγές και στις υποδομές μιας περιοχής.
3. α. Γενική καταστροφή νοείται η καταστροφή που εκτείνεται σε περισσότερες από τρεις περιφέρειες της χώρας.
β. Περιφερειακή καταστροφή μικρής έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας αρκεί το δυναμικό και τα μέσα πολιτικής προστασίας της περιφέρειας.
γ. Περιφερειακή καταστροφή μεγάλης έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται η διάθεση δυναμικού και μέσων πολιτικής προστασίας και από άλλες περιφέρειες ή και από κεντρικές υπηρεσίες και φορείς.
δ. Τοπική καταστροφή μικρής έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας αρκεί το δυναμικό και τα μέσα πολιτικής προστασίας σε επίπεδο νομού.
ε. Τοπική καταστροφή μεγάλης έντασης νοείται αυτή για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται η διάθεση δυναμικού και μέσων πολιτικής προστασίας και από άλλους νομούς, περιφέρειες ή και από κεντρικές υπηρεσίες και φορείς.
4. Κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας είναι η ενεργοποίηση και η κλιμάκωση της δράσης του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, για τους σκοπούς της πολιτικής προστασίας και ειδικότερα για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών από καταστροφές ή και για τον έλεγχο και περιορισμό των δυσμενών επιπτώσεων, που σχετίζονται με τους αντίστοιχους κινδύνους. Η κατάσταση κινητοποίησης πολιτικής προστασίας διακρίνεται σε:
α. Κατάσταση ετοιμότητας πολιτικής προστασίας, λόγω τεκμηριωμένου κινδύνου, στην οποία περιλαμβάνεται η κλιμάκωση της ετοιμότητας του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας, κατά την εξειδίκευση που γίνεται στο σχεδιασμό ετοιμότητας.
β. Κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας στην οποία περιλαμβάνεται η κατάσταση, που σχετίζεται με συγκεκριμένη καταστροφή, για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται:
i . ειδικός συντονισμός από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του δυναμικού και των μέσων των υπηρεσιών και των φορέων, που αναλαμβάνουν δράση σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, και
ii . κινητοποίηση δυναμικού και μέσων επιπλέον του διατιθέμενου υπό κανονικές συνθήκες.
Άρθρο 3 – Δυναμικό και μέσα πολιτικής προστασίας
1. Στο δυναμικό και στα μέσα πολιτικής προστασίας περιλαμβάνονται:
α. Ειδικευμένα στελέχη πολιτικής προστασίας σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, στα οποία ανατίθεται η επίβλεψη εκπόνησης και εφαρμογής των σχεδίων, προγραμμάτων και μέτρων πολιτικής προστασίας, καθώς και ο συντονισμός των αναγκαίων ενεργειών.
β. Το σύνολο των κρατικών υπηρεσιών, οι υπηρεσίες των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των οργανισμών κοινής ωφέλειας, που είναι υπεύθυνες σε επιχειρησιακό επίπεδο για τις επί μέρους δράσεις πολιτικής προστασίας και κυρίως για την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση των καταστροφών (όπως Πυροσβεστικό Σώμα, Λιμενικό Σώμα, ΕΛ.ΑΣ., Ε.Κ.Α.Β., Ένοπλες Δυνάμεις, Ο.Α.Σ.Π., υπηρεσίες της Περιφέρειας, της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και των πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α., Δ.Ε.Η., Ο.Τ.Ε, Ε.ΥΔ.Α.Π., Δ.ΕΠ.Α., Ε.Μ.Υ.).
γ. Οι εθελοντικές οργανώσεις πολιτικής προστασίας, καθώς και οι ειδικευμένοι εθελοντές πολιτικής προστασίας, σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, που εντάσσονται στο σχεδιασμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και αναλαμβάνουν την υποστήριξη σχεδίων και δράσεων πρόληψης και αποκατάστασης, καθώς και δράσεις ετοιμότητας και αντιμετώπισης καταστροφών.
2. α. Σε περιπτώσεις γενικών καταστροφών, περιφερειακών και τοπικών μεγάλης έντασης ή καταστροφών εξειδικευμένου χαρακτήρα, καθώς και σε περίπτωση κατάστασης έκτακτης ανάγκης, εντάσσονται στις δυνάμεις της πολιτικής προστασίας, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας ή του εξουσιοδοτημένου Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας, πολίτες με ειδικές γνώσεις και εμπειρία, καθώς και πάσης φύσεως μέσα που ανήκουν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα με τους αντίστοιχους χειριστές τους, εφόσον τούτο κρίνεται αναγκαίο για την αντιμετώπιση των καταστροφών.
β. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης καθορίζεται η διαδικασία και το ύψος της καταβαλλόμενης αποζημίωσης, για τη χρήση των μέσων και την απασχόληση των πολιτών και των χειριστών των μέσων.
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
ΟΡΓΑΝΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΚΕΝΤΡΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ
Άρθρο 4 – Διυπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας
1. Συνιστάται Διυπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας
στην οποία μετέχουν οι Υπουργοί: Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, ως Πρόεδρος, Οικονομίας και Οικονομικών, Εθνικής Άμυνας, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, Υγείας και Πρόνοιας, Γεωργίας, Πολιτισμού, Μεταφορών και Επικοινωνιών, Δημόσιας Τάξης, Εμπορικής Ναυτιλίας και Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
Στις συνεδριάσεις της λαμβάνουν μέρος, κατά περίπτωση και αρμοδιότητα, και άλλοι Υπουργοί, εφόσον, κατά την κρίση του Προέδρου, θεωρείται αναγκαία η παρουσία τους.
2. Οι αρμοδιότητες της Επιτροπής είναι:
α. Η έγκριση του ετήσιου εθνικού σχεδιασμού της πολιτικής προστασίας της χώρας, μετά προηγούμενη εισήγηση του Κεντρικού Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας του άρθρου 5 του παρόντος νόμου. Ο ανωτέρω σχεδιασμός διακρίνεται σε εθνικής εμβέλειας προγράμματα, σχέδια, μέτρα και δράσεις των κεντρικών υπηρεσιών των Υπουργείων και των εποπτευόμενων φορέων, καθώς και σε περιφερειακά προγράμματα, μέτρα και δράσεις των περιφερειών της χώρας.
Ο ετήσιος εθνικός σχεδιασμός περιέχει, επίσης, τον προϋπολογισμό πολιτικής προστασίας για κάθε Υπουργείο, καθώς και για τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, από πλευράς λειτουργικών και επενδυτικών δαπανών και λαμβάνεται υπόψη κατά την κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού του επόμενου οικονομικού έτους και
β. Ο απολογισμός εφαρμογής των κυβερνητικών μέτρων αποκατάστασης, μετά από γενικές, περιφερειακές ή τοπικές μεγάλης έντασης καταστροφές.
Άρθρο 5 – Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας
1. Συνιστάται Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας.
2. α. Στη σύνθεση του μετέχουν ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, ως Πρόεδρος, οι Γενικοί Γραμματείς των Υπουργείων Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, Υγείας και Πρόνοιας, Γεωργίας, Μεταφορών και Επικοινωνιών, Δημόσιας Τάξης, Εμπορικής Ναυτιλίας, Πολιτισμού, Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, ο αρμόδιος Υπαρχηγός Γ.Ε.ΕΘ.Α. και οι Πρόεδροι Ε.Ν.Α.Ε. και Κ.Ε.Δ.Κ.Ε..
β. Στη σύνθεση του, επίσης, μπορεί να μετέχουν οι Γενικοί Γραμματείς των Υπουργείων Μακεδονίας – Θράκης και Αιγαίου, για θέματα αντίστοιχων καταστροφών στις περιοχές αρμοδιότητάς τους.
3. Σε περιπτώσεις γενικών, καθώς και ιδιαίτερου χαρακτήρα περιφερειακών ή τοπικών μεγάλης έντασης καταστροφών, το ίδιο όργανο μπορεί να συνεδριάζει με τη συμμετοχή των αντίστοιχων Υπουργών ή των αρμόδιων για την Πολιτική Προστασία Υφυπουργών, ύστερα από σχετική πρόσκληση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, ο οποίος και προεδρεύει.
4. Το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
α. Συγκεντρώνει και επεξεργάζεται τις επί μέρους προτάσεις για την κατάρτιση της εισήγησης για τον Ετήσιο Εθνικό Σχεδιασμό Πολιτικής Προστασίας προς τη Διυπουργική Επιτροπή Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας του άρθρου 4 του παρόντος νόμου.
Στην ίδια εισήγηση περιλαμβάνεται πρόταση για τη διαμόρφωση του προϋπολογισμού πολιτικής προστασίας της χώρας, από πλευράς λειτουργικών και επενδυτικών δαπανών, για το σύνολο των Υπουργείων και των εποπτευόμενων φορέων. Ιδιαίτερη πρόταση διατυπώνεται για τις λειτουργικές και επενδυτικές δαπάνες του προϋπολογισμού της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
β. Παρακολουθεί και αξιολογεί την εφαρμογή του Ετήσιου Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας, σύμφωνα και με τα εθνικής εμβέλειας προγράμματα, σχέδια, μέτρα και δράσεις από τις Κεντρικές Υπηρεσίες των Υπουργείων και από τους εποπτευόμενους φορείς.
γ. Συντονίζει τη διάθεση του απαραίτητου ανθρώπινου δυναμικού, των μέσων, καθώς και το όλο έργο της αντιμετώπισης γενικών, περιφερειακών ή τοπικών μεγάλης έντασης καταστροφών.
δ. Ενημερώνει την κοινή γνώμη για απειλούμενους κίνδυνους καταστροφών και παρέχει οδηγίες, κατά την εκδήλωση των φαινομένων, προς αντιμετώπιση των καταστροφών, με στόχο την ελαχιστοποίηση των συνεπειών τους.
ε. Συντονίζει το έργο αποκατάστασης των πάσης φύσεως ζημιών από τις ανωτέρω καταστροφές.
στ. Συντάσσει απολογισμό δράσης για όλα τα θέματα που σχετίζονται με τις ενέργειες αντιμετώπισης κάθε γενικής, περιφερειακής ή τοπικής μεγάλης έντασης καταστροφής. Για το σκοπό αυτόν συνεκτιμά και τα στοιχεία που περιέχονται στον αντίστοιχο, για κάθε καταστροφή, ειδικό φάκελο, που τηρείται στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
ζ. Επιλαμβάνεται, κατά την κρίση του προέδρου του, κάθε άλλου σχετικού θέματος.
5. Κατά τη διάρκεια της εξέλιξης των ανωτέρω καταστροφών, το Κεντρικό Συντονιστικό Όργανο Πολιτικής Προστασίας λειτουργεί σε όλη τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου.
Άρθρο 6 – Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας
1. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, που έχει ιδρυθεί κατ’ εφαρμογή του άρθρου 4 παρ. 1 του ν. 2344/1995 (ΦΕΚ 212 Α’), έχει ως αποστολή τη μελέτη, το σχεδιασμό, την οργάνωση και το συντονισμό της δράσης για την πρόληψη, ετοιμότητα, ενημέρωση και αντιμετώπιση των φυσικών, τεχνολογικών και λοιπών καταστροφών ή καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
2. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας είναι αρμόδια για την αντιμετώπιση όλων των φάσεων προετοιμασίας, κινητοποίησης και συντονισμού δράσης της πολιτικής προστασίας.
Για το σκοπό αυτόν:
α. Προετοιμάζει το δυναμικό και τα μέσα πολιτικής προστασίας της χώρας, για την αντιμετώπιση πιθανών, κάθε μορφής, καταστροφών, στο πλαίσιο του υφιστάμενου σχετικού σχεδιασμού, ανά κατηγορία κινδύνου.
β. Αξιοποιεί τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία και πληροφορίες για την κινητοποίηση του δυναμικού και των μέσων πολιτικής προστασίας της χώρας, εν όψει απειλούμενου κινδύνου καταστροφών και
γ. Συντονίζει το έργο και τις δράσεις αντιμετώπισης των καταστροφών, κατά την εκδήλωση των φαινομένων, καθώς και το έργο αποκατάστασης των προκαλούμενων ζημιών.
3. Ειδικότερα:
α. Επεξεργάζεται, σχεδιάζει και παρακολουθεί την εφαρμογή της πολιτικής, στον τομέα της πολιτικής προστασίας, στο πλαίσιο των κυβερνητικών κατευθύνσεων.
β. Συντονίζει όλες τις δράσεις πρόληψης, ετοιμότητας, αντιμετώπισης και αποκατάστασης των καταστροφών.
γ. Εξασφαλίζει την επιστημονική υποστήριξη και τεκμηρίωση όλων των προγραμμάτων, σχεδίων και δράσεων της πολιτικής προστασίας.
δ. Παρακολουθεί την εφαρμογή του Ετήσιου Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας από τις Περιφέρειες και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού της χώρας και προβαίνει σε έλεγχο της εφαρμογής του, σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες.
ε. Εισηγείται στον Υπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης την κατανομή των πιστώσεων, στον τομέα της πολιτικής προστασίας, προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού.
στ. Έχει την ευθύνη της τήρησης ειδικού φακέλου, για κάθε γενική, περιφερειακή ή τοπική μεγάλης έντασης καταστροφή, στον οποίο περιέχονται τα στοιχεία του συνόλου των ενεργειών, στο πλαίσιο και του αντίστοιχου σχεδιασμού, για την αντιμετώπιση των καταστροφών κατά την εκδήλωση των φαινομένων, καθώς και για την αποκατάσταση των ζημιών. Στον ίδιο φάκελο εμπεριέχονται εκθέσεις απολογισμού δράσης των επί μέρους αρμόδιων φορέων και προτάσεις για βελτίωση των δράσεων σε περίπτωση αντιμετώπισης παρόμοιων φαινομένων, που ενσωματώνονται στην τελική, απολογιστική, έκθεση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας.