Αίσθηση προκαλεί η αιφνιδιαστική κίνηση του τούρκου προέδρου Recep Tayyip Erdogan να εγείρει θέμα Αιγαίου και Συνθήκης της Λωζάννης.
Μιλώντας χθες Πέμπτη σε αξιωματούχους στην περιοχή της Άγκυρας, ο κ. Erdogan δήλωσε ότι η Τουρκία ζημιώθηκε από τη συνθήκη του 1923, που όρισε σε μεγάλο βαθμό τα σημερινά εδάφη της Τουρκίας. «Δώσαμε στους Έλληνες νησιά που εάν φωνάξεις από τις ακτές του Αιγαίου θα ακουστείς απέναντι», είπε.
Να υποβαθμίσει το θέμα προσπάθησε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Νίκος Ξυδάκης, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, στον απόηχο των διπλωματικών διαρροών ότι «όλοι οφείλουν να σέβονται τη Συνθήκη της Λωζάνης. Όσο οδυνηρό και αν τους φαίνεται αυτό».
Ο κ. Ξυδάκης παραδέχτηκε ότι οι τοποθετήσεις του τούρκου προέδρου μπορούν να επηρεάσουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, όμως εκτίμησε πως η κίνηση Erdogan απευθύνεται σε εσωτερικό ακροατήριο και αντανακλά πρόσκαιρες πολιτικές σκοπιμότητες.
«Αυτές οι πολιτικές δεν μπορούν να έχουν διάρκεια», σημείωσε, προσθέτοντας ότι μόνο και μόνο για να αρχίσουν συζητήσεις για αναθεώρηση μεγάλων διεθνών συνθηκών χρειάζεται η συμμετοχή «15 διεθνών παραγόντων».
Ο κ. Ξυδάκης επισήμανε ότι το βλέμμα του Erdogan βρίσκεται στη Μοσούλη και του Κουρδικό, τη στιγμή που η Άγκυρα επί του παρόντος βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση πρώτον λόγω της αστάθειας που έχει προκαλέσει το αποτυχημένο πραξικόπημα και δεύτερον λόγω των γεωπολιτικών τριγμών που προκαλούν η ένταση στη Μέση Ανατολή και οι φιλοδοξίες των Κούρδων στη Συρία και το Ιράκ.
Οι δηλώσεις Erdogan βρίσκονται στα σημερινά πρωτοσέλιδα των μεγάλων τουρκικών εφημερίδων, με κεμαλιστικές και κοσμικές εφημερίδες, όπως η Cumhuriyet και οι Hurriyet αντίστοιχα να υιοθετούν επικριτική στάση.
Σημειώνεται πως η ελληνική διπλωματία παραδοσιακά πιστεύει ότι ο κ. Erdogan και η Τουρκία προσπαθούν τακτικά να χρησιμοποιήσουν ζητήματα εξωτερικής πολιτικής για να αποσπάσουν την προσοχή από εσωτερικά θέματα.
Αντιδράσεις από τα κόμματα
Τα σχόλια Erdogan προκάλεσαν την αντίδραση όλων των ελληνικών κομμάτων.
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών οφείλει να αντιδράσει άμεσα τονίζοντας ότι οποιαδήποτε αμφισβήτηση υπαρχουσών συνθηκών που αποτελούν τη βάση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ενέχει μόνο προβλήματα για το αύριο, τόνισε η Ντόρα Μπακογιάννη, αρμόδια για θέματα άμυνας και διπλωματίας στη Νέα Δημοκρατία.
«Όχι στην Αναθεώρηση της Συνθήκης», δήλωσε ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Μανώλης Κεφαλογιάννης, κάνοντας λόγο για «ανιστόρητες και εν πολλοίς προκλητικές και επικίνδυνες δηλώσεις».
H «μέθη» Erdogan από τη νίκη του εναντίον των πραξικοπηματιών δεν αποτελεί δικαιολογία για τις παράλογες, αντισυμβατικές, αναθεωρητικές του δηλώσεις, σχολίασε ο Ανδρέας Λοβέρδος από το ΠΑΣΟΚ, και κάλεσε τον τούρκο πρόεδρο να σταματήσει αμέσως την απαράδεκτη και ανησυχητικά ανεύθυνη πολιτική του τακτική, που την ασκεί για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.
Για επικίνδυνες και προκλητικές δηλώσεις που εντάσσονται στη συστηματική προσπάθεια της τουρκικής ηγεσίας να αμφισβητεί τα νησιά του Αιγαίου και γενικότερα τα σύνορα και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και να εγείρει θέμα «γκρίζων Ζωνών», κάνει λόγο το ΚΚΕ.
«Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, ο κ. Erdogan προφανώς αισθάνεται την ανάγκη να ενισχύσει το ηθικό κάποιων κύκλων της χώρας του δημιουργώντας ένταση με την Ελλάδα. Καλούμε την Τουρκία να μην κάνει σκέψεις για δημιουργία νέας εστίας κρίσης», τόνισε Το Ποτάμι.
«Να συγκληθεί σε πρώτη φάση το Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής και αν χρειαστεί και το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Πρόεδρος της Δημοκρατίας», ζήτησε η Ένωση Κεντρώων.