ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ο πλούτος οκτώ συνολικά ατόμων, όλοι τους άνδρες, ισούται με τον πλούτο του φτωχότερου μισού του πληθυσμού της Γης, δήλωσε η οργάνωση Oxfam σε έκθεσή της σήμερα όπου καλεί σε δράση ώστε να περιοριστούν οι ανταμοιβές όσων βρίσκονται στην κορυφή.
Καθώς ηγέτες και υπερπλούσιοι συγκεντρώνονται για το ετήσιο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας αυτή την εβδομάδα, η έκθεση της φιλανθρωπικής οργάνωσης αποκαλύπτει ότι το χάσμα πλούτου μεταξύ πλούσιων και φτωχών είναι το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί ποτέ, με καινούργια στοιχεία από την Κίνα και την Ινδία να δείχνουν πως το φτωχότερο μισό του πλανήτη κατέχει λιγότερο από όσο υπολογίζονταν προηγουμένως.
Η Oxfam, η οποία περιγράφει το χάσμα ως “αισχρό”, είπε ότι εάν τα νέα στοιχεία είχαν δοθεί στη δημοσιότητα νωρίτερα, θα έδειχναν ότι το 2016 εννέα άτομα κατείχαν όσο και τα 3,6 δισεκατομμύρια άτομα που απαρτίζουν το φτωχότερο ήμισυ της ανθρωπότητας, αντί για τα 62 άτομα που υπολογίζονταν τότε.
Συγκριτικά, το 2010, η περιουσία των 43 πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου συνολικά αντιστοιχούσε στο φτωχότερο 50%, σύμφωνα με τους πιό πρόσφατους υπολογισμούς.
Η ανισότητα έχει αναδειχθεί σε κορυφαίο θέμα τα τελευταία χρόνια, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και τον Πάπα να συμπεριλαμβάνονται στις προσωπικότητες ή οντότητες που έχουν προειδοποιήσει για τις καταστροφικές επιπτώσεις της, ενώ ο θυμός εναντίον των ελίτ έχει πυροδοτήσει την αύξηση του λαϊκισμό στην πολιτική.
Το ίδιο το Φόρουμ στο Νταβός τόνισε την ανησυχία για το θέμα σε μια έκθεση που δημοσίευσε την περασμένη εβδομάδα για τους παγκόσμιους κινδύνους.
“Βλέπουμε την έκφραση δήθεν αγωνίας – και σαφώς η νίκη του Τραμπ και το Brexit δίνουν νέα ώθηση στο θέμα φέτος – αλλά υπάρχει μια έλλειψη συγκεκριμένων εναλλακτικών στο κατεστημένο”, είπε ο Μαξ Λόσον, επικεφαλής της πολιτικής στην Oxfam. “Μπορούμε να διαχειριστούμε τον καπιταλισμό με διαφορετικούς τρόπους που θα μπορούσαν να αποβούν κατά πολύ πιό ωφέλιμοι για την πλειοψηφία των ανθρώπων”, τονίζει.
“Δουλεύοντας για τους λίγους”
Η Oxfam κάλεσε στην έκθεσή της για αυστηρότερες διώξεις όσον αφορά την αποφυγή φορολόγησης, και μια στροφή μακριά από τον καπιταλισμό των μερισμάτων που διαμοιράζει άνισα τις ανταμοιβές του στους ήδη πλούσιους.
Ενώ πολλοί εργαζόμενοι αγωνίζονται με μισθούς που παραμένουν στάσιμοι, ο πλούτος των υπερπλούσιων έχει αυξηθεί ετησίως κατά 11%, κατά μέσον όρο, από το 2009.
Ο Μπιλ Γκέιτς, πλουσιότερος άνδρας του κόσμου που συμμετέχει συχνά στο Νταβός, έχει δει την περιουσία του να εκτοξεύεται κατά 50% ή 25 δις δολάρια (23,5 δις ευρώ) από το 2006, που ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από τη Microsoft, παρά τις προσπάθειές του να δωρίσει το μεγαλύτερο μερίδιό της.
Ενώ ο Γκέιτς συμβολίζει το πώς ο υπερβολικός πλούτος μπορεί να ανακυκλωθεί για να βοηθήσει τους φτωχούς, η Oxfam πιστεύει πως αυτού του είδους η “μεγάλη φιλανθρωπία” δεν επιλύνει το ουσιαστικό πρόβλημα.
“Αν οι δισεκατομμυριούχοι έχουν πάρει απόφαση να αποχωριστούν τα χρήματά τους, αυτό είναι καλό. Η ανισότητα όμως έχει σημασία, και δεν μπορείς να έχεις ένα σύστημα όπου οι δισεκατομμυριούχοι συστηματικά πληρώνουν χαμηλότερες κλίμακες φόρου από ό,τι η γραμματέας ή η καθαρίστριά τους”, είπε ο Λόσον.
Η Oxfam βασίζει τις μετρήσεις της σε στοιχεία από την ελβετική τράπεζα Credit Suisse και το περιοδικό Forbes. Οι οκτώ που κατονόμασε η έκθεση είναι ο Μπιλ Γκέιτς, ο ιδρυτής της βιομηχανίας ρούχων Inditex Αμάνθιο Ορτάγκα, ο βετεράνος επενδυτής Ουόρεν Μπάφετ, ο επιχειρηματίας τηλεπικοινωνιών του Μεξικού Κάρλος Σλιμ, ο διευθυντής της Amazon Τζεφ Μπέζος, ο διευθυντής του Facebook Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ο συνιδρυτής της τεχνολογικής εταιρείας Oracle Λάρι Έλισον, και ο πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης Μάικλ Μπλούμπεργκ.
Σε μια δριμύτατη επίθεση κατά της φοροδιαφυγής και της φορολογικής αδικίας, η Oxfam επισημαίνει πως από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και μέχρι σήμερα έχει μειωθεί η φορολόγηση των πλουσίων στις 29 από τις 30 χώρες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία, με αποτέλεσμα οι πλούσιοι όχι μόνο να έχουν πολύ περισσότερα, αλλά να πληρώνουν και πολύ λιγότερους φόρους. Δεν παραλείπει να αναφερθεί, άλλωστε, και στις εκτιμήσεις για το ύψος του πλούτου που φοροδιαφεύγει, στα κατ’ εκτίμησιν 21 τρισ. δολάρια, τα οποία παραμένουν αφορολόγητα σε φορολογικούς παραδείσους.
Υπογραμμίζει, επίσης, πως επτά στους δέκα ανθρώπους σε όλον τον κόσμο ζουν σε χώρες στις οποίες έχει διευρυνθεί η ψαλίδα της ανισότητας μέσα στα τελευταία 30 χρόνια. Τονίζει, έτσι, πως το πλουσιότερο 1% του πληθυσμού στην Κίνα, την Πορτογαλία και τις ΗΠΑ έχει υπερδιπλασιάσει το μερίδιό του στο εθνικό εισόδημα από το 1980, ενώ ακόμη και σε χώρες που φημίζονται για το κοινωνικό κράτος και την ισοτιμία τους, όπως η Σουηδία και η Νορβηγία, το μερίδιο πλούτου που καταλήγει στο πλουσιότερο 1% αυξήθηκε κατά τουλάχιστον 50%.
Καλεί, τέλος, τις πολιτικές ηγεσίες να δράσουν για τη γεφύρωση του χάσματος, τονίζοντας πως διαφορετικά «τα προνόμια και τα μειονεκτήματα θα κληρονομούνται από γενιά σε γενιά όπως στην αρχαιότητα».
«H ανισότητα δεν είναι συνταγή σταθερότητας»
Απηχώντας την προειδοποίηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, χαρακτήρισε τη διευρυνόμενη εισοδηματική ανισότητα κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία και εξέφρασε τον προβληματισμό της για το ότι σε ορισμένες χώρες δεν κατανέμονται σωστα τα οφέλη της οικονομικής ανάπτυξης. Το πρόβλημα επισήμανε η κ. Λαγκάρντ μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα Financial Times ενόψει της έναρξης των εργασιών του Φόρουμ και τόνισε πως η ανισότητα «δεν είναι συνταγή σταθερότητας και βιωσιμότητας». Το διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών βρίσκεται φέτος ψηλά στην ατζέντα του Φόρουμ. Ο Ιάπωνας πρωθυπουργός θα καλέσει τις ιαπωνικές επιχειρήσεις να αυξήσουν τους μισθούς. Εχει προηγηθεί, την περασμένη εβδομάδα, αίτημα του Βρετανού ομολόγου του για αύξηση του κατώτατου μισθού.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Καθημερινή