Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία τόσο για την αύξηση των προσφυγών από καταναλωτές στο Συνήγορο του Καταναλωτή όσο και από το χρόνο και το ποσοστό επίλυσης εξωδικαστικά των όποιων διαφορών.
Η ανεξάρτητη αρχή με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή (Τετάρτη 15 Μαρτίου) δημοσιοποίησε στοιχεία που δείχνουν ότι αυξάνεται διαρκώς η τάση προτίμησης των εξωδικαστικών μεθόδων, καθώς το 2016 κατατέθηκαν στον ΣτΚ 7.067 αναφορές. Αν προστεθούν και οι 542 υποθέσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή, ο αριθμός φτάνει τις 7.609.
Το 2010 ανέρχονταν σε 3.697 και συνεπώς, υπήρξε υπερδιπλασιασμός των υποθέσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης, αφού οι καταναλωτές αναζητούν τη γρήγορη, αξιόπιστη και χωρίς κόστος εξωδικαστική επίλυση των διαφορών τους. Είναι πολύ σημαντικό ότι πάνω από το 80% των υποθέσεων επιλύονται και, μάλιστα, στη συντριπτική τους πλειονότητα υπέρ του καταναλωτή, με μέσο χρόνο επίλυσης μικρότερο των 90 ημερών.
Εξάλλου, με την ηλεκτρονική επίλυση των καταναλωτικών διαφορών μέσω της Ευρωπαϊκής πλατφόρμας που εφαρμόζει η Αρχή από τις 15.2.2016 για τις συμβάσεις που συνάπτονται μέσω διαδικτύου, οι καταναλωτές απέκτησαν ένα ακόμη εργαλείο, με το οποίο τα θετικά αποτελέσματα της διαμεσολάβησης επιτυγχάνονται ακόμη ταχύτερα για τα μέρη, με μέσο χρόνο επίλυσης τις 48 ημέρες.
Στο πλαίσιο της ενημέρωσης των καταναλωτών, ο ΣτΚ με έντεκα ερωτήσεις – απαντήσεις, εξηγεί τη διαδικασία υποβολής και εξέτασης των καταγγελιών στην ανεξάρτητη αρχή.
- Ποιος μπορεί να υποβάλλει αναφορά και για ποιόν λόγο;
Αναφορά μπορεί να υποβάλλει κάθε Καταναλωτής ο οποίος θέλει να καταγγείλει μία βλαπτική γι’ αυτόν πράξη ή παράλειψη που συνιστά καταναλωτική διαφορά. Επίσης, η αναφορά μπορεί να υποβληθεί για λογαριασμό του καταναλωτή από τρίτο πρόσωπο εφόσον προσκομιστεί σχετική εξουσιοδότηση.
- Με ποιο τρόπο μπορώ να υποβάλλω αναφορά;
Αναφορές μπορούν να υποβληθούν με έναν από τους παρακάτω τρόπους:
Υποβολή με αυτοπρόσωπη παρουσία στα γραφεία της Αρχής
Αποστολή μέσω συμβατικού ταχυδρομείου (Λ.Αλεξάνδρας 144, 11471, Αθήνα)
Αποστολή μέσω τηλεομοιοτυπίας-fax (210-6460414)
Αποστολή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ([email protected])
- Μπορώ να υποβάλλω καταγγελία/αναφορά τηλεφωνικά;
Οχι, ο Συνήγορος του Καταναλωτή δεν δέχεται τηλεφωνικές καταγγελίες. Οι αποδεκτοί τρόποι υποβολής αναφορών αναφέρονται στην απάντηση της προηγούμενης ερώτησης.
- Μπορώ να υποβάλλω καταγγελία/αναφορά μέσω internet;
Δεν υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής της καταγγελίας με συμπλήρωση σχετικής φόρμας. Μπορείτε όμως να αποστείλετε την καταγγελία σας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Πρέπει όμως να τονιστεί ότι σε αυτή την περίπτωση απαιτείται επισύναψη σαρωμένου αντίγραφου της αστυνομικής ταυτότητας του καταγγέλλοντα.
- Με ποιο τρόπο μπορεί κάποιος να συμπληρώσει μία αναφορά;
Συμπλήρωση της αναφοράς μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:
Συμπλήρωση του υποδείγματος αναφοράς, ή
Καταγραφή της καταγγελίας σε κόλλα αναφοράς, με τρόπο ώστε να τηρούνται οι προϋποθέσεις παραλαβής από τον Συνήγορο του Καταναλωτή.
- Τι πρέπει να περιέχει μία αναφορά προκειμένου να γίνει αποδεκτή (Ποιές είναι οι προϋποθέσεις παραλαβής της αναφοράς);
Θα πρέπει να υπάρχουν τα εξής:
Τα απαραίτητα στοιχεία του καταγγέλλοντα, δηλ. ονοματεπώνυμο και πλήρης διεύθυνση (οδός & αριθμός, πόλη, ΤΚ)
Τα ελάχιστα στοιχεία της καταγγελλόμενης επιχείρησης, δηλ. επωνυμία ή/και διακριτικός τίτλος και πλήρης διεύθυνση (οδός & αριθμός, πόλη, ΤΚ)
Ενυπόγραφη αναφορά και σε κάθε περίπτωση μη αυτοπρόσωπης υποβολής (ταχυδρομείο, fax, e-mail) αντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (ως αποδεικτικό της ταυτότητας του καταγγέλλοντος)
Σαφής περιγραφή της καταναλωτικής διαφοράς, ακριβής προσδιορισμός της ζημίας ή της βλαπτικής συνέπειας που έχει υποστεί ο καταγγέλλων και ευκρινώς διατυπωμένο αίτημα διαμεσολάβησης προς τον Συνήγορο του Καταναλωτή
- Μαζί με την καταγγελία μου, πρέπει να επισυνάψω αντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας;
Σε κάθε περίπτωση μη αυτοπρόσωπης υποβολής (δηλαδή μέσω ταχυδρομείου, fax ή e-mail) πρέπει να επισυνάπτεται αντίγραφο της αστυνομικής ταυτότητας (ως αποδεικτικό της ταυτότητας του καταγγέλλοντος).
- Υπάρχει τυποποιημένο έντυπο για την υποβολή αναφοράς και που μπορώ να το βρω;
Ναι, υπάρχει τυποποιημένο έντυπο και είναι διαθέσιμο εδώ.
- Υπάρχει χρονικό περιθώριο μέσα στο οποίο πρέπει να υποβληθεί η αναφορά;
Ναι, η αναφορά πρέπει να υποβληθεί εντός ενός έτους αφότου ο ενδιαφερόμενος καταναλωτής έλαβε πλήρη γνώση της βλαπτικής γι’ αυτόν πράξης ή παράλειψης που συνιστά την καταναλωτική διαφορά. Εφόσον υποβληθεί αναφορά μετά την παρέλευση του έτους, αυτή τίθεται στο αρχείο ως εκπρόθεσμη. Σημειώνεται δε, ότι η υποβολή της αναφοράς δεν διακόπτει ούτε αναστέλλει τις προβλεπόμενες από το νόνο προθεσμίες για την άσκηση ένδικου βοηθήματος.
- Δέχεται ο Συνήγορος του Καταναλωτή κοινοποιήσεις αναφορών/καταγγελιών οι οποίες αποστέλλονται σε εταιρείες ή άλλους φορείς;
Όχι, Ο Συνήγορος του Καταναλωτή χειρίζεται καταγγελίες/αναφορές οι οποίες αποστέλλονται σε αυτόν και οι οποίες περιέχουν άμεσο αίτημα διαμεσολάβησης. Αναφορές που κοινοποιούνται στον Συνήγορο θεωρείται ότι δεν αποτελούν αίτημα διαμεσολάβησης.
- Αν για μία υπόθεση υπάρχει εκκρεμότητα στα δικαστήρια, μπορώ να υποβάλλω καταγγελία και στον Συνήγορο του Καταναλωτή;
Όχι, ο Συνήγορος του Καταναλωτή δεν επιλαμβάνεται υποθέσεων που εκκρεμούν ενώπιον των δικαστικών αρχών. Πρέπει επίσης να τονιστεί ότι αν κατά τη διάρκεια χειρισμού μίας υπόθεσης, ο καταναλωτής προσφύγει σε δικαστικές αρχές, τότε ο χειρισμός εκ μέρους του ΣτΚ διακόπτεται και η υπόθεση αρχειοθετείται.
Τι ακολουθεί μετά την υποβολή αίτησης – καταγγελίας
Οι καταγγελίες των καταναλωτών εξετάζονται αντικειμενικά και αμερόληπτα με βάση την αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως, κατά τρόπο ώστε η διαδικασία που ακολουθείται να παρέχει τη δυνατότητα σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να κοινοποιούν τις απόψεις τους στην Αρχή και να ενημερώνονται για τα επιχειρήματα και τα γεγονότα που ισχυρίζεται το άλλο μέρος, όπως ενδεχομένως και για τις εκθέσεις των εμπειρογνωμόνων ή των ειδικών επιστημόνων.
Ο ΣτΚ και οι Επιτροπές Φιλικού Διακανονισμού (ΕΦΔ) που εδρεύουν στις κατά τόπους Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις προτείνουν τη φιλική διευθέτηση της διαφοράς, επιδιώκοντας τον συμβιβασμό των εμπλεκόμενων μερών. Εφόσον επιτευχθεί συμβιβασμός, συντάσσεται περί αυτού πρακτικό από τον ΣτΚ ή τον πρόεδρο της οικείας ΕΦΔ κατά περίπτωση, το οποίο υπογράφεται από τα εμπλεκόμενα μέρη ή τους νόμιμους εκπροσώπους τους και επέχει θέση δικαστικού συμβιβασμού. Αν δεν επιτευχθεί συμβιβασμός, αν είναι επαρκή τα αποδεικτικά στοιχεία που έχουν τεθεί στη διάθεση της Αρχής, ο ΣτΚ προβαίνει στη διατύπωση έγγραφης σύστασης προς τα δύο μέρη με σκοπό την επίλυση της διαφοράς.
Σε περίπτωση που κάποιο από τα εμπλεκόμενα μέρη δεν αποδεχθεί τα διαλαμβανόμενα στην έγγραφη σύσταση της Αρχής, ο ΣτΚ μπορεί να δημοσιοποιήσει το γεγονός, κοινοποιώντας καταλλήλως το πόρισμά του. Τέλος, ο ΣτΚ ενημερώνει σε κάθε περίπτωση τον ενδιαφερόμενο για την τύχη της υπόθεσής του.