ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Του Nedim Gűrsel (*)
Μετά από την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016, η Τουρκία δεν είναι πλέον μια δημοκρατική χώρα, όπως επαναλαμβάνουν με κάθε ευκαιρία οι ηγέτες της, κυρίως απέναντι στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με τους συγγραφείς της και τους δημοσιογράφους της στη φυλακή, με τους πανεπιστημιακούς της και τους καλλιτέχνες της στα δικαστήρια, με τους Κούρδους αντιπάλους της να καταδιώκονται, παρεκκλίνει όλο και περισσότερο προς έναν αυταρχισμό ο οποίος την κάνει να μοιάζει, σε πολιτικό επίπεδο, με τη Ρωσία και το Ιράν. Το κράτος δικαίου δεν υπάρχει πια, η δικαιοσύνη έχει χάσει την ανεξαρτησία της και τα μέσα ενημέρωσης, με ορισμένες εξαιρέσεις, έχουν χάσει το κύρος τους. Αντί να μιλάμε για αυταρχική παρέκκλιση, όπως κάναμε μέχρι τώρα, οφείλουμε να αρχίσουμε να μιλάμε για «κίνδυνο ολοκληρωτισμού».
Η στρατιωτική κλιμάκωση στη βόρεια Συρία δεν αποτελεί μόνο έναν σταθμό σε μια περίπλοκη σύγκρουση που ξεκίνησε πριν από οκτώ χρόνια, αλλά και μια σαφή υποχώρηση των δημοκρατικών αξιών στο εσωτερικό της Τουρκίας. Η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση μιλούν πλέον με μια φωνή για τον «θρίαμβο του Αφρίν». Η μόνη διαφορά είναι ότι η αντιπολίτευση (και με τον όρο αυτό εννοούμε το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, CHP, αφού οι περισσότεροι ηγέτες του φιλοκουρδικού κόμματος HDP είναι στη φυλακή) ζητά από την κυβέρνηση να μην κάνει διάκριση ανάμεσα στους μάρτυρες της μάχης των Δαρδανελλίων που έγινε το 1915 κι εκείνους της αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος του 2015.
https://youtu.be/nQ63x-8ymtw
Αυτό το κήρυγμα μαρτυρολογίας κι αυτός ο οξυμμένος πατριωτισμός που μοιάζει να προέρχονται από μια άλλη εποχή έχουν γίνει δυστυχώς πραγματικότητα στην Τουρκία του Ερντογάν. Ο τελευταίος, πανταχού παρών και παντοδύναμος, δεν παύει να ζητά από τον πληθυσμό να κάνει πόλεμο στη Συρία. Και να λέει πως θα είναι ο πρώτος που θα πολεμήσει, αν χρειαστεί, παραμένοντας την ίδια στιγμή στο πολυτελές παλάτι του στην Άγκυρα. Και ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου επικροτεί: «Είμαστε όλοι στρατιώτες του Μουσταφά Κρμάλ Ατατούρκ!»
Έχοντας μεγαλώσει σε ένα κλίμα λατρείας του κεμαλισμού, και έχοντας γράψει στο Δημοτικό έμμετρα ποιήματα για τη δόξα των προγόνων μου, δεν θα εκπλησσόμουν από αυτόν τον μιλιταριστικό παροξυσμό αν δεν συνοδευόταν από μια μακάβρια μαρτυρολογία. Η πρόσφατη σκηνοθεσία σε μια πόλη της Ανατολίας, όπου είδαμε τον «αιώνιο» πρόεδρο του κυβερνώντος κόμματος και τον εξίσου «αιώνιο» πρόεδρο της Τουρκίας να αγκαλιάζουν ένα κοριτσάκι ντυμένο με στρατιωτική στολή και να του εύχονται να γίνει μάρτυρας για να πάει στον Παράδεισο, ήταν αντάξια μια τραγικής φάρσας.
Υπάρχουν ευτυχώς ακόμη κάποιες φωνές που καταγγέλλουν αυτό το κλίμα υστερίας τρέλας και υστερίας, αλλά δεν ακούγονται. Η Τουρκία δεν είναι πια, δυστυχώς, αυτό που ήταν. Και δεν θα γίνει αυτό που πρέπει να είναι, δηλαδή μια δημοκρατική και ειρηνική χώρα, αν δεν απαλλαγεί από τον «εθνικό της ήρωα» που εξακολουθεί να υποστηρίζεται από μέρος του πληθυσμού. Μέχρι πότε όμως; Θα ήθελα να μην απαντήσω σε αυτό το ερώτημα επικαλούμενος μια τουρκική παροιμία: «Όταν το ψάρι σκαρφαλώσει στη λεύκα».
(*) Ο Νεντίμ Γκιουρσέλ είναι Τούρκος συγγραφέας.
Πηγή: Libération