panos_drivas Ο νέος πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐχ Μπολσονάρου σαγήνευσε εκατομμύρια ψηφοφόρους με έναν πολιτικό λόγο επικεντρωμένο στο ζήτημα της δημόσιας ασφάλειας, που – εκ του αποτελέσματος – πέτυχε διάνα τον στόχο, παρ’ όλες τις ρατσιστικές, μισογυνικές και ομοφοβικές παρεκτροπές του ακροδεξιού πολιτικού.
Ο πρώην λοχαγός του στρατού, με ρητορική που μονίμως αψηφά την πολιτική ορθότητα, δεν κρύβει πως νοσταλγεί, χωρίς μάλιστα καμιά αναστολή γι’ αυτό, τα «μολυβένια χρόνια» της στρατιωτικής δικτατορίας (1964-1985) στη Βραζιλία.
Μολαταύτα, ο ακροδεξιός υποψήφιος αρνείται πως εγείρει απειλή για τη βραζιλιάνικη δημοκρατία, υπόσχεται ότι θα είναι «σκλάβος του Συντάγματος» και ότι θα ασκήσει την εξουσία επιδεικνύοντας πυγμή, πάντως όχι «αυταρχισμό».
Ο 63χρονος κοινοβουλευτικός με τα διαπεραστικά γαλάζια μάτια, που έμεινε αλώβητος από τα σκάνδαλα διαφθοράς που σάρωσαν το βραζιλιάνικο πολιτικό προσωπικό, πρόβαλε ως κεντρικό πολιτικό του σχέδιο την χαλάρωση των όρων για την οπλοκατοχή και την οπλοφορία, ώστε οι «καλοί» να μπορούν να προστατεύονται, αν όχι να αποδίδουν δικαιοσύνη οι ίδιοι.
Ο Μπολσονάρου υπήρξε ο ίδιος θύμα της ενδημικής βίας στη Βραζιλία. Την 6η Σεπτεμβρίου, γλίτωσε παρά λίγο τον θάνατο μετά τον τραυματισμό του από μαχαίρι στο υπογάστριο, πράξη ενός ανισόρροπου σύμφωνα με τις αρχές, την ώρα που πλήθος υποστηρικτών του ακροδεξιού πολιτικού τον είχε σηκώσει στα χέρια.
Πράγμα που επέτρεψε στον «μύθο», όπως τον αποκαλούν οι οπαδοί του, να προβάλει την εικόνα του μάρτυρα. Νοσηλεύθηκε για τρεις εβδομάδες, δεν έκανε άλλες προεκλογικές συγκεντρώσεις, δεν πήρε μέρος σε κανένα τηλεοπτικό ντιμπέιτ, παρέμεινε ωστόσο πολύ ενεργός στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, όπου σάρωνε ήδη, με περίπου 8 εκατομμύρια ανθρώπους να έχουν εγγραφεί για να παρακολουθούν τη ροή των αναρτήσεών του μόνο στο Facebook.
ΔΕΙΤΕ ΤΗ ΣΤΙΓΜΉ ΤΟΥ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΎ ΜΕ ΤΟΝ ΜΑΧΑΙΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΜΠΟΛΣΟΝΑΡΟ
Ο «τροπικός Τραμπ»
Το επιγραμματικό και άμεσο στιλ του λόγου των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης του ταίριαζε γάντι. Καθώς είναι κάθε άλλο παρά μεγάλος ρήτορας, προτίμησε να απευθύνεται στους ψηφοφόρους πιο άμεσα, πιο προσωπικά, στο Διαδίκτυο, με σύντομες, συχνά εύστοχες ατάκες.
Ο Μπολσονάρου, που έχει αποκτήσει το προσωνύμιο «ο τροπικός Τραμπ», επικαλείται συχνά τον πρόεδρο των ΗΠΑ, τον οποίο δηλώνει πως θαυμάζει.
Αντίθετα πάντως με τον Ντόναλντ Τραμπ, ο Ζαΐχ Μπολσονάρου έχει μακρά πολιτική καριέρα πίσω του. Εκλέγεται στη Βουλή της Βραζιλίας από το 1991.
«Μιλάει για τους “πολιτικούς” σαν να μην είναι μέρος αυτού του κόσμου. Κατάφερε να περάσει την εικόνα του ισχυρού άνδρα, του θιασώτη της σκληρής γραμμής, που θα πατάξει τη διαφθορά», εξηγεί ο Μισαέλ Μοάλεμ, καθηγητής του δικαίου στο Ίδρυμα Ζετούλιου Βάργκας.
Κάπως έτσι εξασφάλισε την υποστήριξη ισχυρών λόμπι στο κοινοβούλιο, κυρίως αυτών του αγροδιατροφικού τομέα και των ευαγγελικών.
Καθολικός, έχει επικριθεί από κάποιους διότι τα πέντε παιδιά του (τρία από τα οποία έχουν κατέβει στην πολιτική κονίστρα) είναι καρπός τριών γάμων.
Το 2017, ο Μπολσονάρου επέδειξε τον μισογυνισμό του δηλώνοντας ότι αφού έκανε τέσσερις γιους, έγινε «αδύναμος» κι έτσι απέκτησε μια κόρη.
Φράση την οποία προσπάθησε κατόπιν να αμβλύνει, τουλάχιστον προς εκείνη, με ένα βίντεο στο οποίο εικονίζεται με δάκρυα στα μάτια να λέει πώς η κόρη του, η Λάουρα, του «άλλαξε τη ζωή» κι ότι δεν θέλει πια να αποκτήσει άλλα παιδιά.
Γεννημένος το 1955 στο Καμπίνας, κοντά στο Σαν Πάουλου, γόνος οικογένειας ιταλικής καταγωγής, εντάχθηκε στον στρατό, όπου όμως η σταδιοδρομία του αμαυρώθηκε από επεισόδια απείθειας: κατηγορήθηκε τη δεκαετία του 1980 ακόμα και για απόπειρα βομβιστικής επίθεσης με στόχο να εξασφαλίσει αύξηση μισθού.
Στον στρατό, ήταν γνωστός για τη σωματική του ρώμη, είχε το προσωνύμιο «Καβαλάου» (άτι).
Ο Ζαΐχ Μπολσονάρου σταδιοδρόμησε πολιτικά στο Ρίο ντε Ζανέιρο, όπου εξελέγη δημοτικός σύμβουλος το 1988 και κατόπιν ομοσπονδιακός βουλευτής, τρία χρόνια αργότερα.
Στη διάρκεια της θητείας του στο κοινοβούλιο, αυτό που έμεινε είναι μάλλον οι παρεκτροπές του στο ημικύκλιο παρά τα νομοσχέδια που κατάφερε να εγκριθούν – δύο σε 27 χρόνια.
Το 2014, προκάλεσε σκάνδαλο όταν καταφέρθηκε με σκαιό τρόπο εναντίον της αριστερής βουλεύτριας Μαρίας ντου Χοζάριου, λέγοντάς της ότι «δεν της άξιζε» να τη βιάσει διότι ήταν «πολύ άσχημη». Δύο χρόνια αργότερα, έπλεκε το εγκώμιο ενός από τους βασανιστές της στρατιωτικής δικτατορίας.
Ο Μπολσονάρου εξάλλου κάθε άλλο παρά κρύβει τα ομοφοβικά του αισθήματα. Σε μια συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο περιοδικό Playboy το 2011, ο πολιτικός είχε δηλώσει πως θα προτιμούσε ένας γιος του «να σκοτωθεί σε ατύχημα» μάλλον, παρά να του πει πως είναι ομοφυλόφιλος.
Το πρόγραμμα Μπολσονάρου
Το πολιτικό του πρόγραμμα είναι μάλλον ρευστό, όπως δείχνουν οι πολλές αλλαγές της πολιτικής του ετικέτας στην πορεία των ετών. Αν και ομολογεί ότι δεν καταλαβαίνει τα οικονομικά, εξασφάλισε την εμπιστοσύνη των αγορών χάρη στον γκουρού του Πάουλου Γκέτζις, «Chicago boy», νεοφιλελεύθερο πολιτικό τον οποίο σκοπεύει να κάνει «υπερυπουργό».
Ας δούμε όμως ποιες είναι οι πολιτικές που σχεδιάζει να ακολουθήσει ο Μπολσονάρου ως πρόεδρος της Βραζιλίας, όπως τις σημειώνει σε ανάλυσή του το BBC, με βάση τα όσα έχει δηλώσει ο ίδιος προεκλογικά:
Δικαίωμα οπλοφορίας για όλους τους “έντιμους” πολίτες
Ο Μπολσονάρου έχει πλασαριστεί ως ο “σκληρός” που θα επαναφέρει την ασφάλεια στους δρόμους της Βραζιλίας, ποντάροντας πολύ στο ζήτημα αυτό της ασφάλειας. Έχει προαναγγείλει ότι η κυβέρνησή του θα χαλαρώσει τη νομοθεσία περί οπλοκατοχής. “Κάθε έντιμος πολίτης, άνδρας ή γυναίκα, αν θέλει να έχει ένα όπλο στο σπίτι του -υπό κάποια κριτήρια- θα έπρεπε να μπορεί να έχει ένα”, δήλωσε στις 11 Οκτωβρίου.
Έχει επίσης ταχθεί κατά της νομιμοποίησης των αμβλώσεων, μία στάση που τον έχει κάνει δημοφιλή μεταξύ πολλών ευαγγελιστών.
Ανάμικτα μηνύματα για την οικονομία
Τα σχέδια για την οικονομική πολιτική του Μπολσονάρου μοιάζουν με αυτά των δεξιών φιλικών προς τις αγορές κυβερνήσεων της Λατινικής Αμερικής και περιλαμβάνουν προτάσεις για μείωση των “αχρείαστων” κρατικών δαπανών και υποσχέσεις για μείωση των κρατικών παρεμβάσεων στην οικονομία. Έχει δεσμευθεί να μειώσει τον αριθμό των υπουργείων και να ιδιωτικοποιήσει πολλές κρατικές επιχειρήσεις.
Ωστόσο, κατά καιρούς έχει επίσης υπερασπιστεί πιο εθνικιστικές πολιτικές, όπως την ανάγκη διατήρησης του κρατικού ελέγχου σε “στρατηγικές” βιομηχανίες.
Ο Μπολσονάρου θεωρεί πως η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία Petrobras θα πρέπει να πουλήσει μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων της όπου διαθέτει μεγάλη δύναμη στην αγορά, ώστε να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός στις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου, κρατώντας όμως την κύρια πετρελαϊκή της δραστηριότητα. Ωστόσο, στις 9 Οκτωβρίου εξέφρασε ανησυχίες ότι η ιδιωτικοποίηση της εταιρείας ηλεκτρισμού Eletrobras θα οδηγούσε σε εξαγορά της από Κινέζους επενδυτές.
Δόγμα Τραμπ
Ο Μπολσονάρου αποκαλείται “Τραμπ των Τροπικών”, και στην εξωτερική πολιτική είναι πιθανό να ακολουθήσει μία ατζέντα πολύ κοντά σε αυτήν του Αμερικανού προέδρου, σε ζητήματα όπως το περιβάλλον και το μεσανατολικό.
Έχει αναφέρει ότι η Βραζιλία μπορεί να αποσυρθεί από τη Συμφωνία του Παρισίου για την κλιματική αλλαγή, ισχυριζόμενος ότι οι προϋποθέσεις της πλήττουν τα δικαιώματα της Βραζιλίας στην περιοχή του Αμαζονίου. Σε άρθρο γνώμης, η εφημερίδα Folha χαρακτήρισε τη λογική αυτή του Μπολσονάρου “αναχρονιστικό φόβο”, όμως αυτός ο φόβος του εξασφάλισε την υποστήριξη πολλών γαιοκτημόνων και αγροτικών επιχειρήσεων.
Ο Μπολσονάρου θεωρείται επίσης ότι υποστηρίζει τη μετακίνηση της πρεσβείας της Βραζιλίας στο Ισραήλ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, ενώ έχει προαναγγείλει ότι θα κλείσει την πρεσβεία της Παλαιστίνης στη Βραζιλία. Τον Αύγουστο είχε δηλώσει: “Είναι κράτος η Παλαιστίνη; Η Παλαιστίνη δεν είναι κράτος, άρα δεν θα έπρεπε να υπάρχει πρεσβεία εδώ”.
Έχει επίσης ανακοινώσει ότι το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό ως προέδρου θα είναι στο Ισραήλ.