Σε προκαταρκτική συμφωνία για την διακήρυξη για τις σχέσεις τους μετά το Brexit κατέληξαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Βρετανία, σε επίπεδο διαπραγματευτών, σύμφωνα με πληροφορίες του πρακτορείου Reuters ενώ όπως μεταδίδει το Russia Today ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ ανακοίνωσε ήδη τη συμφωνία. Το συμφωνηθέν προσχέδιο για το Brexit θα κατατεθεί στους αντιπροσώπους των 27 κρατών-μελών οι οποίοι αναμένεται να συνεδριάσουν στις Βρυξέλλες εντός της ημέρας.
Ο προβληματισμός υπάρχει την Ισπανία καθώς έχει προειδοποιήσει πως θα ασκήσει βέτο στην συμφωνία εξόδου την Κυριακή εάν δεν ικανοποιηθεί από τις διατυπώσεις για το Γιβραλτάρ.
I have just sent to EU27 a draft Political Declaration on the Future Relationship between EU and UK. The Commission President has informed me that it has been agreed at negotiators’ level and agreed in principle at political level, subject to the endorsement of the Leaders.
— Charles Michel (@eucopresident) November 22, 2018
Η Bρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι δήλωσε το βράδυ της Τετάρτη ότι θα επιστρέψει στις Βρυξέλλες το Σάββατο για να έχει επιπλέον συνομιλίες με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ καθώς η σημερινή τους συνάντηση δεν κατόρθωσε να καταλήξει σε μια συμφωνία για το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης ανάμεσα στο Λονδίνο και την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Η Μέι μετέβη στις Βρυξέλλες για τη διευθέτηση των τελευταίων εκκρεμοτήτων του διαζυγίου ανάμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ενωση, λιγότερο από πέντε μήνες πριν από την ημερομηνία του Brexit.
«Θα επιστρέψω το Σάββατο για περαιτέρω συνομιλίες και με τον πρόεδρο Γιούνκερ για να συζητήσουμε πώς θα μπορέσουμε να εγγυηθούμε ότι μπορούμε να ολοκληρώσουμε αυτή τη διαδικασία με τρόπο που είναι προς το συμφέρον του λαού μας», είπε η Μέι σε σχόλια της στο BBC.
Η συμφωνία που συνομολογήθηκε την περασμένη εβδομάδα ανάμεσα τις διαπραγματευτικές ομάδες αφορούσε το σχέδιο της συμφωνίας αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, ένα κείμενο 600 σελίδων που «αποξηλώνει» τις σχέσεις που έχουν δημιουργηθεί ανάμεσα στις δύο πλευρές τα τελευταία 40 χρόνια, από την ένταξη της χώρας στην Ενωση.
Το κείμενο αυτό διευθετεί το θέμα του «λογαριασμού» του διαζυγίου, του ποσού που το Λονδίνο πρέπει να καταβάλει στην ΕΕ, χωρίς να το προσδιορίζει αριθμητικά, και προβλέπει μία επίμαχη λύση για την αποφυγή της επαναφοράς ενός σκληρού συνόρου ανάμεσα στην Δημοκρατία της Ιρλανδίας και την Βόρεια Ιρλανδία.
Ομως αυτό το σχέδιο συμφωνίας, που δέχεται σφοδρά πυρά στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η Τερέζα Μέι κατηγορείται ότι έκανε υπερβολικές υποχωρήσεις προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, θα πρέπει να συνοδευθεί από μία πολιτική διακήρυξη που θα ορίζει το πλαίσιο της μελλοντικής σχέσης του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρωπαϊκή Ενωση, κυρίως στον εμπορικό τομέα.
Το κείμενο αυτό, που αποτελείται από είκοσι σελίδες, σύμφωνα με ευρωπαϊκή πηγή, δεν θα έχει νομική, αλλά σημαντική πολιτική αξία στην πλαισίωση των εμπορικών διαπραγματεύσεων που δεν μπορούν να αρχίσουν επισήμως παρά μετά το Brexit, δηλαδή μετά τις 29 Μαρτίου 2019.
Οι δύο πλευρές διαθέτουν για την διαπραγμάτευση αυτή μεταβατική περίοδο, που είναι προγραμματισμένο να διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2020, αλλά μπορεί να παραταθεί εάν υπάρξει ανάγκη.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση συμφωνεί σε ένα σχήμα απαλλαγμένο από τελωνειακούς δασμούς και ποσοστώσεις για όλα τα προϊόντα με το Ηνωμένο Βασίλειο. Ομως δεν τίθεται θέμα για τις Βρυξέλλες προσφοράς μίας προοπτικής εμπορικής σχέσης χωρίς όρους, εάν το Λονδίνο συνεχίσει να επιδιώκει να απαλλαγεί από τους κανόνες της τελωνειακής ένωσης και της ενιαίας αγοράς, επιμένουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
«Επιφυλακή»
«Η τελωνειακή ένωση είναι η εγκατάλειψη της αυτόνομης εμπορικής πολιτικής και αποδοχή των κανόνων του ανταγωνισμού με τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, αυτό πρέπει να είναι σαφές για τους Βρετανούς», επέμεινε ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή.
Χώρες όπως η Γαλλία και η Ολλανδία θέλουν επίσης να υπάρξουν ασφαλιστικές δικλείδες σε ό,τι αφορά την μελλοντική πρόσβαση των ευρωπαϊκών αλιευτικών στόλων στα χωρικά ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το ευαίσθητο αυτό θέμα βρίσκεται εκτός της περιμέτρου του «ενιαίου τελωνειακού χώρου», της ύστατης λύσης που προβλέπεται για τη διευθέτηση του θέματος των ιρλανδικών συνόρων, εάν οι μελλοντικές εμπορικές διαπραγματεύσεις δεν καρποφορήσουν.
«Είναι υψίστης σημασίας να διατηρηθεί ο σύνδεσμος ανάμεσα στην πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά (για τα αλιεύματα των βρετανών αλιέων) και την πρόσβαση των ευρωπαίων αλιέων στα βρετανικά χωρικά ύδατα, επισημαίνει ευρωπαϊκή πηγή.
Η Μαδρίτη από την πλευρά της πιέζει τους ευρωπαίους εταίρους της απειλώντας με βέτο επί οποιασδήποτε συμφωνίας για το Brexit, εάν δεν αναγνωρισθεί απερίφραστα ο απευθείας ρόλος της στις διαπραγματεύσεις για το μέλλον του Γιβραλτάρ.
Εάν η βρετανική κυβέρνηση και οι 27 κατορθώσουν να συμφωνήσουν επί όλων των θεμάτων του διαζυγίου, θα πρέπει ακόμη να λάβουν την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του βρετανικού κοινοβουλίου.