ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Ο φαρμακοποιός στο επάγγελμα και υπάλληλος του Οίκου Ναύτου (στα πρώτα χρόνια των κυβερνήσεων του Ανδρέα) Θόδωρος Τσουκάτος είναι ένα από τα “μυθικά” πρόσωπα στον χώρο του ΠΑΣΟΚ. Κάθε κουβέντα του και κάθε πτυχή του χαρακτήρα του περιγράφουν και αποτυπώνουν μια περίοδο της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας του τόπου. Οργανωτική ιδιοφυϊα, πρύτανης της ίντριγκας, άνθρωπος του πιο σκληρού κομματικού παρασκηνίου, ικανότατος στις συμμαχίες όπως και στις συγκρούσεις, πρόσωπο της διαπλοκής, καταχθόνιος αλλά και χαρισματικός, είναι μερικά από όσα του έχουν αποδοθεί. Κάποια απ΄ αυτά όχι αδίκως.
Ο Κώστας Σημίτης, για παράδειγμα, δεν θα είχε κερδίσει πιθανότατα το συνέδριο του 1996 εάν δεν είχε φροντίσει ο Θόδωρος Τσουκάτος να χτίσει κομματικά προγεφυρώματα, εκεί, κάτω από τις κερκίδες του ΟΑΚΑ, όταν η πλειοψηφία των συνέδρων φαινόταν να παραληρούσε από το συναισθηματικό ξέσπασμα του Άκη Τσοχατζόπουλου.
Οι δημοσκόποι συνωστίζονταν στο γραφείο του στη Χαριλάου Τρικούπη και κάποιοι λένε πως μαζί “μαγείρευαν” τις μετρήσεις. Τα κομματικά στελέχη δεν έκαναν βήμα εάν δεν τον ρωτούσαν, τα μέσα ενημέρωσης τον αποθέωναν και κανείς επιχειρηματίας δεν έφθανε στους υπουργούς ή το Μέγαρο Μαξίμου εάν δεν περνούσε πρώτα από το κατώφλι του Τσουκάτου.
Το πανίσχυρο, επί Σημίτη, Μέγαρο Μαξίμου είχε μια ιδιοφυή ισορροπία. Ο σοφός, ψύχραιμος και μετριοπαθής αείμνηστος Νίκος Θέμελης (“κόσμημα” για το ερεβώδες κομματικό περιβάλλον της εποχής) από τη μία, ο υπερδραστήριος και ικανός στις μιντιακές ισορροπίες Γιώργος Πανταγιάς από την άλλη, αλλά και ο Τάσος Μαντέλης και ο Θόδωρος Τσουκάτος, σε μια σύνθεση που θύμιζε με τους “τέσσερις σωματοφύλακες” του εκσυγχρονιστικού στέμματος.
Ο Τσουκάτος, με το παρατσούκλι “στρατηγός” -ακριβώς επειδή άπαντες αναγνώριζαν τις οργανωτικές του ικανότητες- είχε και το πιο διάσημο…σακάκι στην ιστορία του ΠΑΣΟΚ.
Το σακάκι του Τσουκάτου. Η κομματική “μυθολογία” απέδιδε εκείνη την εποχή στον στενότερο συνεργάτη του Κώστα Σημίτη την εξής συνήθεια και τακτική: Κρεμούσε ένα σακάκι στον “καλόγηρο” του γραφείου του στην Χαριλάου Τρικούπη. Όλοι νόμιζαν πως βρίσκεται εντός κτιρίου, ο ίδιος, όμως, προφανώς φορώντας άλλο σακάκι, περιφερόταν στις κομματικές οργανώσεις ή σε μυστικά ραντεβού και προετοίμαζε καταχθονίως τις επόμενες κινήσεις της “ομάδας Σημίτη”.
Από την εποχή που εθεάθη σε κότερο επιχειρηματία (εξ’ ου και το πολιτικό ανέκδοτο “ήμουν κι εγώ στο κότερο”) και μετά, με την διαφοροποίησή σχετικά με την πρωτοβουλία του για το εγγυημένο εισόδημα –με την οποία είχε συνταχθεί τότε η Φώφη Γεννηματά μετά, όπως έχει γραφεί, από μυστικές συναντήσεις μαζί του- ο Θόδωρος Τσουκάτος άρχισε να απομακρύνεται από το απαράτ του τότε πρωθυπουργού. Είχε γίνει, πλέον, “μιαρός” και σταδιακά εξοβελίστηκε.
Όσα, ωστόσο, αποκάλυψε ο “απόκληρος”, τώρα, Θόδωρος Τσουκάτος στην δίκη για το σκάνδαλο της Siemens, συνθέτουν ένα ζοφερό κεφάλαιο μιας πολιτικής περιόδου, το οποίο πολλοί θέλουν να ξεχνούν αλλά, μαζί με τον βίο και πολιτεία των Τσοχατζόπουλου, Μαντέλη, πιθανώς Παπαντωνίου και άλλων, αποτελεί την επιτομή μιας περιόδου που τα συστήματα πολιτικής εξουσίας και η διαπλοκή πορεύονταν χέρι- χέρι.
Ο Θόδωρος Τσουκάτος είπε πολλά στην απολογία του. Άφησε υπονοούμενα και αιχμές για πολλούς. Κυρίως, για το ίδιο του το κόμμα που τον πέταξε σαν στυμμένη λεμονόκουπα για να μην απαντήσει ποτέ ποιοι γνώριζαν για το 1.000.000 μάρκα που από τα μαύρα ταμεία της Siemens βρέθηκαν στα μαύρα ταμεία του ΠΑΣΟΚ. Πιστός, βεβαίως, σε όσα έζησε, απέφυγε να στιγματίσει τον ίδιο τον Κώστα Σημίτη. Και δεν θα το κάνει μέχρι τέλους.
Ωστόσο, οι απαντήσεις οφείλονται. Ένα κυβερνητικό κόμμα που δαπανά για τις εκλογές του 2000 16 δισ. δραχμές (περίπου 50 εκατ. ευρώ), εκ των οποίων μόνο το 1/4 προερχόταν από την κρατική επιχορήγηση και τα υπόλοιπα 3/4 από μυστικές και “παράνομες” -όπως ο ίδιος είπε κατά την απολογία του- χρηματοδοτήσεις ιδιωτικών εταιρειών, όπως η Siemens, και επιχειρηματιών, χρωστά μία συγγνώμη στον ελληνικό λαό και μια βαθύτατη αυτοκριτική για εκείνο το διεφθαρμένο τμήμα του παρελθόντος του.
Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως τα ίδια πρόσωπα που γνώριζαν ή δεν γνώριζαν για τις βαλίτσες του Τσουκάτου, υπάρχουν ακόμα και σήμερα στην ηγεσία, την κοινοβουλευτική ομάδα και τα όργανα του ΚΙΝ.ΑΛ.