Στην παρουσίαση δύο σημαντικότατων νομοθετημάτων που θα επηρεάσουν -μετά την ψήφισή τους- το σύνολο της ποινικής Δικαιοσύνης, προχώρησε ο υπουργός Μιχάλης Καλογήρου, δίνοντας το σκελετό για το σχέδιο του νέου Ποινικού Κώδικα και του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, που βρίσκονται σε δημόσια διαβούλευση.
Όπως δήλωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης, τα δύο σχέδια κινούνται σε μία νομοθετική μεταρρύθμιση με τρεις στόχους: τον εξορθολογισμό των αδικημάτων, τη δημιουργία ενός νέου ποινολογικού συστήματος, το οποίο να να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και εναρμόνιση της νομοθεσίας στα διεθνή δεδομένα χωρίς εκπτώσεις στα ατομικά δικαιώματα. Πρόσθεσε δε πως ανάμεσα στα επόμενα βήματα είναι η συνέχιση των νομοπαρασκευαστικών επιτροπών για την επεξεργασία των αποτελεσμάτων της δημόσιας διαβούλευσης και η συγκρότηση ομάδας παρακολούθησης για την εφαρμογή των νέων Κωδίκων.
«Ζήτημα είναι η ομαλή μετάβαση σε ένα νέο ποινικό καθεστώς» υποστήριξε ο Μχ. Καλογήρου κάνοντας έκκληση να μην μετατραπεί η δημόσια διαβούλευση σε πολιτικό παιχνίδι. «Δεν θα βοηθήσει την ολοκλήρωση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας ο ποινικός λαίκισμός. Απαιτείται σοβαρότητα από όλους, συναινέσεις και συνεργασίες» είπε, εξηγώντας πως το επόμενο διάστημα θα κληθούν όλοι οι αρμόδιοι τομεάρχες των πολιτικών κομμάτων προκειμένου να συζητηθούν προτάσεις και αντιρρήσεις.
Στα δύο σχέδια περιλαμβάνονται σωρεία αλλαγών και διαφοροποιήσεων σε σχέση μου τους ισχύοντες κώδικες, όπως ο ορισμών νέων θεσμών και οι αλλαγές στο σύστημα των ποινών.
Αναλυτικότερα, ως προς το νέο Ποινικό Κώδικα:
– Καταργούνται όλα τα πταίσματα: όσα θεωρήθηκαν σοβαρότερα, θα κρίνονται ως πλημμελήματα, διαφορετικά θα τιμωρούνται ως διοικητικές παραβάσεις, με την επιβολή προστίμου. Οι πταισματοδίκες θα αναλάβουν ανακριτικά καθήκοντα.
– Διαχωρισμός πλημμελημάτων σε: α) ελαφρά πλημμελήματα με ποινή έως τρία χρόνια φυλάκισης, για τα οποία οι ποινές θα αναστέλλονται δια παντός εκτός αν υπάρχουν περιπτώσεις υποτροπής. Η αναστολή παρέχεται υπό όρους (όπως αποζημίωση του παθόντος, απαγόρευση εξόδους από τη χώρα και άλλα), β) βαριά πλημμελήματα που τιμωρούνται από τρία ως πέντε χρόνια, για τα οποία οι καταδικασθέντες υποχρεούνται να εκτίσουν έστω μέρος της ποινής τους. Όπως τόνισε ο υπουργός Δικαιοσύνης, οι προβλεπόμενες ποινές «είναι πραγματικές και όχι ονομαστικές».
– Παροχή κοινωφελούς εργασίας ως κύρια ποινή: θα επιβάλλεται από το δικαστήριο, όπως η χρηματική ποινή και η ποινή φυλάκισης, και θα εκτελείται σε δημόσιες υπηρεσίες και ΟΤΑ. «Πρέπει να δημιουργηθεί η κατάλληλη δομή. Ωστόσο, θα πρεπει να περιοριστεί ο εγκλεισμός, που ανδρανοποιεί και αποποινικοποιεί τον άνθρωπο», ανέφερε ο Χρ. Αργυρόπουλος, πρόεδρος της νομοπαρασκευαστικής επιττροπή του σχεδίου του Ποινικού Κώδικα.
– Αλλαγές στις κακουργηματικές ποινές: α) το ανώτατο όριο ποινής μειώνεται από 20 σε 15 έτη, ενώ στις επιβαρυντικές περιστάσεις προβλέπονται πέραν όσων υπάρχουν και νέες. Έτσι στην επιμέτρηση της ποινής, αναγνωρίζεται ακόμη και αν ο καταδικασθείς δυσχέρανε την ποινική δίωξη ή αν είχε ρατσιστικά ή ομοφοβικά κίνητρα. Για την συγκεκριμένη μεταβολή ο κ. Αργυρόπουλος τόνισε ότι οι νέες ρυθμίσεις είναι αναγκαίες διότι ” Η Ελλάδα ως χώρα μεταναστών έχει ανάγκη να καλλιεργήσει αυτό το πνεύμα”, β) όποιος σε οικονομικά εγκλήματα πληρώνει και αποκαθιστά τη ζημιά, δεν θα πηγαίνει φυλακή ούτε ως προσωρινά κρατούμενος.
Αναφορικά, με το νέο Κώδικα Ποινικής Δικονομίας δημιουργούνται νέοι θεσμοί με στόχο την αποκατάσταση της δικαιοσύνης, της αναδιοργάνωσης και αναδιάρθρωσης των θεσμών και των δομών. Ειδικότερα, για όλα τα αδικήματα -πλην των εγκλημάτων βίας- ορίζονται οι θεσμοί της:
– Ποινικής διαταγής: αφορά τα αδικήματα με ποινές έως ενός χρόνου. Ο εισαγγελέας θα μπορεί να θέτει στο αρχείο τις υποθέσεις, όταν κρίνει ότι δεν είναι σοβαρές και δεν αφορούν το δημόσιο συμφέρον.
– Αποχής από την ποινική δίωξη: για βαρύτερα πλημμελήματα και κακουργήματα. Στα πλημμελήματα με ποινές ως τρία έτη, ο εισαγγελέας θα μπορεί να μην ασκεί ποινική δίωξη, όταν έχει αποκασταθεί η παρανομία και η διαταξή του θα επικυρώνεται από δικαστή. Αντιστοιχα, στα κακουργήματα -κυρίως σε οικονομικά εγκλήματα- αν έχει αποκατασταθεί η ολόκληρη ζημιά και έχει μεταμεληθεί ο δράστης, ο εισαγγελέας μπορεί να αναστείλει την έρευνα για τρία χρόνια. Αν στο διάστημα αυτό, ο δράστης δεν κάνει άλλο αδίκημα, τότε η υπόθεση θα μπαίνει στο αρχείο, με επικύρωση δικαστή.
– Ποινικής συνδιαλλαγής: ο εισαγγελέας θα μπορεί να προτείνει ποινή στον κατηγορούμενο πριν την άσκηση ποινικής δίωξης με δεδομένη την πλήρη αποκατάσταση της ζημιάς. Αν ο κατηγορούμενος το δεχθεί, η υπόθεση δεν θα φθάνει στο ακροατήριο και η ποινή θα είναι η συμφωνηθείσα.
– Ποινικής Διαπραγμάτευσης: ο εισαγγελέας θα διαπραγματεύεται με τον κατηγορούμενο σε διάφορα στάδια της ποινικής διαδικασίας και θα μπορεί να έρχεται σε συμφωνία μαζί του για την ολική ή μερική αποκατάσταση της ζημιάς, με αντάλλαγμα ευνοϊκότερη μεταχείριση, εφόσον υπάρξει ομολογία ενοχή.
Παράλληλα, αναβαθμίζεται κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα ο ρόλος του εισαγγελέα και διευρύνονται οι αρμοδιότητες του και εξουςίες του. Μεταξύ άλλων, θα έχει όλες τις αρμοδιότητες του ανακριτή εκτός από την προφυλάκιση, δηλαδή θα ερευνά τα πάντα και θα προβαίνει σε κάθε ενέργεια, ενώ θα έχει και τη δυνατότητα συμβιβασμού πριν από τις δίκες προκειμένου να επιταχυνθεί η απονομή της δικαιοσύνης. Οπως τόνισε ο καθηγητής πανεπιστημίου Θεοχάρης Δαλακούρας, πρόεδρος της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, «η αναμόρφωσή του Κώδικα συζητείται εδώ και 30 χρόνια, από το 1991 και τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν γίνει 50 τροποποιήσεις. Παρ’ όλα αυτά ο Κώδικας παραμένει αναποτελεσματικός».
ΠΗΓΗ: News247.gr