Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ανδρέα Πετρόπουλου στην «Αυγή», σε πλήρη ανάπτυξη βρίσκεται το σχέδιο ιδιωτικοποίησης της ασφάλισης που προτίθεται να εφαρμόσει άμεσα η Νέα Δημοκρατία στην περίπτωση που κερδίσει τις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου. Πρόκειται για ένα σχέδιο που προβλέπει τη μεταφορά από το ΕΤΕΑΕΠ (Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης), τη συσσώρευση και αξιοποίηση (εισφορών) εσόδων ύψους 75 δισ. ευρώ σε βάθος είκοσι πέντε ετών (2020 – 2045).
Το όλο εγχείρημα βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, όπως προκύπτει από διαδοχικές συσκέψεις που έχουν πραγματοποιηθεί όλο το προηγούμενο διάστημα, αλλά και τις επαφές με κορυφαίες ευρωπαϊκές ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες που αποκαλύπτει σήμερα η “Αυγή”.
Σύμφωνα και με τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή, το σχέδιο “Πλήρους ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης” αποτελεί ένα πρωτόγνωρο πείραμα, που δεν έχει εφαρμοστεί σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα, καθώς δεν περιορίζεται απλώς στην εκχώρηση της επικουρικής ασφάλισης σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, αλλά προβλέπει την εγκατάσταση των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών εντός του σημερινού δημόσιου και κοινωνικού ασφαλιστικού συστήματος.
Αυτό σημαίνει ότι από το έτος υλοποίησης της πρότασης της Ν.Δ. οι ασφαλιστικές εταιρείες με κερδοσκοπικούς όρους αναλαμβάνουν υποχρεωτικά τη διαχείριση και μετά από κάποια χρόνια τη χορήγηση της επικουρικής σύνταξης, οδηγώντας σταδιακά σε κατάργηση τη δημόσια διαχείριση και χορήγηση της επικουρικής σύνταξης από το ΕΤΕΑΕΠ, με ό,τι αυτό αρνητικά συνεπάγεται για το επίπεδο και τη βεβαιότητα χορήγησης της σύνταξης των ήδη συνταξιούχων.
Η “ΑΥΓΗ” αποκαλύπτει σήμερα σε ποιο βαθμό έχουν προχωρήσει οι επαφές στελεχών της Ν.Δ. (πλαισιώνονται από τεχνοκράτες με θητεία στον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης αλλά και πρώην εκπροσώπους του ΔΝΤ) με κορυφαίες ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες και κατέχουν ηγετικές θέσεις στον ευρωπαϊκό χώρο της ιδιωτικής ασφάλισης, πώς ναυάγησαν οι πρώτες συζητήσεις με εγχώριες ασφαλιστικές εταιρείες που δήλωσαν αδυναμία διαχείρισης (έλλειψη υποδομών και επαρκή κεφάλαια) για να αναλάβουν το πρωτόγνωρο αυτό εγχείρημα, αλλά και ποια μέτρα (περικοπών) πρόκειται να ληφθούν -άμεσα και μεταβατικά- σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ασφάλισης προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το δυσθεώρητο κόστος μετάβασης, αλλά και για να διατηρηθούν για κάποια χρόνια οι σημερινές επικουρικές συντάξεις των 1,25 εκατ. συνταξιούχων του ΕΤΕΑΕΠ.
Τα κεντρικά πρόσωπα
Πριν αναδείξουμε το πλήρες σχέδιο ιδιωτικοποίησης της ασφάλισης, θα πρέπει να αναφερθούμε στα πρόσωπα κλειδιά που συμμετέχουν στη διαμόρφωσή του και θα αναλάβουν, όπως είναι φυσικό, και την εκτέλεση του σχεδίου.
Όπως έχει γίνει ήδη γνωστό στους κύκλους της Νέας Δημοκρατίας, τη θέση του υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα αναλάβει ο γνωστός δημοσιογράφος, στέλεχος της πρώην Εμπορικής Τράπεζας και παλιότερα συνεργάτης του υπουργείου Οικονομικών με θητεία στις κυβερνήσεις του Κ. Σημίτη Μπάμπης Παπαδημητρίου. Στο συγκεκριμένο στέλεχος έχει ανατεθεί ο κομβικός ρόλος του συντονισμού του εγχειρήματος.
Επίσης, στο εγχείρημα δεσπόζουσα θέση έχουν ο επίσης γνωστός και στέλεχος ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, πρώην διοικητής του ΙΚΑ Μιλτιάδης Νεκτάριος, ο καθηγητής Οικονομικών Παναγιώτης Τσακλόγλου (πρόεδρος επίσης του Συμβουλίου Εμπειρογνωμόνων επί θητείας Στουρνάρα στο υπ. Οικονομικών) που είχε συμμετάσχει στη μεταβατική κυβέρνηση Παν. Πικραμένου και ο επίκουρος καθηγητής, σύμβουλος του καθηγητή Σπράου, Πλάτων Τήνιος. Ξεχωριστεί θέση στην επιτελική ομάδα κατέχει η πρώην εκπρόσωπος του ΔΝΤ και γνωστή για τις ακραίες νεοφιλελεύθερες θέσεις της Μιράντα Ξαφά.
Μεταξύ Eurolife και Allianz
Η συγκεκριμένη ομάδα στελεχών υπό την επίβλεψη της ηγεσίας της Ν.Δ. βρίσκεται σε προχωρημένες συζητήσεις με κορυφαίες ευρωπαϊκές ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Κριτήριο για την επιλογή τους ήταν α) η αδυναμία που δήλωσαν οι εγχώριες ασφαλιστικές εταιρείες (εκπρόσωποί τους έλαβαν μέρος στην πρώτη σύσκεψη που έγινε στα τέλη του 2018). β) η παροχή τεχνογνωσίας όσον αφορά την αποταμίευση (των 75 δισ.) και η συνεργασία με τράπεζες (εγχώριες αλλά και του εξωτερικού) για την αξιοποίηση και επένδυση στις κεφαλαιαγορές του αποταμιευτικού – ασφαλιστικού κεφαλαίου που θα αντληθεί από το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα. Στις συζητήσεις έχουν λάβει μέρος στελέχη της ολλανδικής Eurolife, η οποία συνεργάζεται με τη Eurobank, ενώ έχει προσεγγιστεί και η επίσης ολλανδική Interamerican. Επίσης μεταξύ των επιλογών είναι η γνωστή γερμανική Allianz, η γαλλική ΑΧΑ, που συνεργάζεται με την Αlpha Bank, ενώ συζητήσεις έχουν γίνει και με την Εθνική Ασφαλιστική, θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας.
Έκδοση ομολόγου και πυραμίδα ασφάλισης!
Στο σχέδιο αναφέρεται ως “αναγκαία η μεταρρύθμιση του Ν. 4387/16 (ισχύον Νόμος Κατρούγκαλου) για να δημιουργηθεί χώρος για ζήτηση ιδιωτικών συνταξιοδοτικών προϊόντων”, ενώ υπογραμμίζεται ότι “με το σύστημα των τριών πυλώνων οι ασφαλισμένοι θα καρπώνονται από την πορεία της οικονομίας και των αγορών και θα είναι συμμέτοχοι στο ρίσκο της οικονομίας και θα λειτουργούν ως μέτοχοι”!
Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι και το ισχύον ασφαλιστικό ασφαλιστικό σύστημα είναι σύστημα τριών πυλώνων, με τη διαφορά ότι οι δύο πρώτοι πυλώνες (κύρια και επικουρική ασφάλιση) είναι δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα. Με το σχέδιο της Νέας Δημοκρατίας δεν αποκόπτεται απλώς από το δημόσιο σύστημα ο δεύτερος πυλώνας (επικουρική ασφάλιση), αλλά εγκαθίστανται στον δεύτερο πυλώνα με την υποχρέωση ασφάλισης των νεοεισερχόμενων από το 2021 οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Κάτι που αν συμβεί αναμένεται να επιφέρει σε βάθος χρόνου δραματικές αλλαγές στη φυσιογνωμία, στον χαρακτήρα, την υποχρεωτικότητα και την καθολικότητα της δημόσιας ασφάλισης.
Υποχρεωτική ιδιωτική ασφάλιση από το 2021
Αναλυτικά, το σχέδιο που έχει κερδίσει το προβάδισμα προβλέπει έναρξη εφαρμογής το 2021 με την υποχρεωτική (από 1ης.1.2021) ένταξη των νέων ασφαλισμένων που θα εισέρχονται στην αγορά εργασίας στην ιδιωτική ασφάλιση όσον αφορά την επικουρική ασφάλιση. Και μάλιστα η υποχρεωτικότητα όπως θα δούμε παρακάτω, δεν αφορά μόνο τη μισθωτή εργασία στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, αλλά υπογραμμίζεται η υποχρεωτικότητα της ασφάλισης στους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες!
Επίσης, όπως αναφέρουν οι εισηγητές αναλυτικά, για τη χρηματοδότηση του εγχειρήματος προβλέπεται “η έκδοση ομολόγου αναγνώρισης”! Αυτό σημαίνει ότι το κράτος εκδίδει ομόλογα για τη χρηματοδότηση του κόστους μετάβασης (55 δισ.) για τα οποία αναγνωρίζει την υποχρέωση αποπληρωμής τους. Την υποχρέωση αυτή το κράτος την καταγράφει στον κρατικό προϋπολογισμό ως δαπάνη την οποία θα χρηματοδοτεί από τμήμα της φορολογίας.
Με τη συγκεκριμένη επιλογή οι παλιοί ασφαλισμένοι στο ΕΤΕΑΕΠ και οι νέοι ασφαλισμένοι στις ασφαλιστικές εταιρείες, δηλαδή η γενιά της μετάβασης, θα κληθούν να πληρώνουν δύο φορές για την επικουρική τους ασφάλιση! Μία φορά ως φορολογούμενοι πολίτες για τη χρηματοδότηση του κόστους μετάβασης και την αποπληρωμή των ομολόγων αναγνώρισης και μία φορά για την καταβολή της ασφαλιστικής τους εισφοράς στο ΕΤΕΑΕΠ ή για τον σχηματισμό της αποταμίευσής τους στην ασφαλιστική εταιρεία. Έτσι αποδεικνύεται ότι ουσιαστικά πρόκειται για «πυραμίδα ασφάλισης» προς όφελος της κερδοφορίας και της κερδοσκοπίας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων.
Μοντέλο “Ασπίς”
Για να γίνει κατανοητό τι σημαίνει “πυραμίδα ασφάλισης”: θα εισπραχθούν από τις γενιές μετάβασης σημαντικοί πόροι, ενώ η συνταξιοδοτική παροχή που θα τους χορηγηθεί από τις ασφαλιστικές εταιρείες μετά από τριάντα πέντε χρόνια ασφάλισης θα είναι πολλαπλάσια μικρότερη από τις προσδοκίες τους ή και καθόλου αν σε όλη αυτή την περίοδο προκληθούν συνθήκες κατάρρευσης των κεφαλαιαγορών και των χρηματαγορών με αρνητικές συνέπειες στο επίπεδο ρευστότητας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, όπως π.χ. έγινε στην περίπτωση της Ασπίς Πρόνοια”.
Το δίδυμο “έλλειμμα – μαμούθ”
Στα έγγραφα από την τελευταία σύσκεψη των στελεχών της Νέας Δημοκρατίας που “τρέχουν” το όλο εγχείρημα της ιδιωτικοποίησης του ασφάλισης υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα περικοπών τα οποία θεωρείται απαραίτητο να ληφθούν άμεσα προκειμένου να εξασφαλιστούν πόροι, ώστε να χρηματοδοτηθεί έστω μέρους του κόστους μετάβασης που, όπως αναφέραμε, σε όλες τις μελέτες αξιολογείται στα 55 δισ. ευρώ.
Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι, πέρα από τον λογαριασμό του κόστους μετάβασης, (35 δισ. για τους παλαιούς ασφαλισμένους) υπάρχει και ένας δεύτερος λογαριασμός που θα κληθεί να επωμιστεί ο κρατικός προϋπολογισμός (20 δισ. για τους νέους ασφαλισμένους), και ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους νυν συνταξιούχους και δικαιούχους της επικουρικής ασφάλισης.
Άμεσα μέτρα “σοκ”!
Προσμετρώντας όλες τις παραμέτρους και κυρίως αυτό το δίδυμο “έλλειμμα – μαμούθ”, οι επιτελείς της Νέας Δημοκρατίας σε συνεργασία με παράγοντες της κεφαλαιαγοράς και των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών προσανατολίζονται σε άμεσα μέτρα περικοπών προκειμένου να μειωθεί το κόστος του όλου εγχειρήματος, καθώς και οι “ουρές” που θα μείνουν στο “λειψό” πλέον δημόσιο σύστημα ασφάλισης.
Όπως αναφέρονται στο εσωτερικό έγγραφο της Ν.Δ., τα άμεσα μέτρα προβλέπουν:
1. Κατάργηση των βαρέων και ανθυγιεινών σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
2. Εργασία των νεότερων συνταξιούχων.
3. Περικοπή της “προσωπικής διαφοράς”.
4. Υποχρεωτική εφαρμογή της επικουρικής ασφάλισης (εισφορά 7%) σε αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες.
5. Μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 5 μονάδες (από το 20% στο 15%). Η μείωση των εισφορών, όπως είναι φυσικό, θα αφορά το σκέλος της κύριας σύνταξης (13,3%) και όχι την επι