Είτε κλειστές και αυστηρά φυλασσόμενες ως προαναχωρησιακά κέντρα είτε ανοιχτές και ελεγχόμενες οι δομές φιλοξενίας των προσφύγων. Οι πρώτες, όπως ανακοινώθηκε επίσημα, αφορούν τα πέντε νησιά πρώτης γραμμής του Αιγαίου (Λέσβος, Σάμος, Χίος, Κως και Λέρος), οι δεύτερες, που δεν ανακοινώθηκαν, προορίζονται για περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Τα ανοιχτά κέντρα στο εσωτερικό της χώρας θα σηματοδοτήσουν ουσιαστικά τη δεύτερη φάση του πρότζεκτ «προσφυγικές δομές». Σε αυτό πρέπει να σταθμιστεί και οι έντονες αντιδράσεις των “μπλε” περιφερειαρχών οι οποίοι μετά τις προεκλογικές υποσχέσεις του πρωθυπουργού τώρα αντιδρούν στο ενδεχόμενο φιλοξενίας των προσφύγων.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ των «ΝΕΩΝ» ο κυβερνητικός σχεδιασμός είναι σε προχωρημένο στάδιο, παρότι καταρτίζεται παρασκηνιακά, πίσω από τις κλειστές πόρτες του Μαξίμου, σε συσκέψεις με τους αρμοδίους και με εμπιστευτικά τηλεφωνήματα. Οι αρχικές σκέψεις αφορούν 8 με 10 ελεγχόμενες δομές και φαίνεται πως βρίσκονται υπό εξέταση συγκεκριμένοι νομοί (από την Ανατολική και την Κεντρική Μακεδονία ως τη Στερεά, την Πελοπόννησο και την Κρήτη). Γι’ αυτό και προφανώς το κυβερνητικό επιτελείο θα επιδιώξει σύντομα νέο σχετικό κύκλο διαλόγου με τους περιφερειάρχες.
Πληροφορίες που επικαλείται η εφημερίδα θέλουν η προετοιμασία και μια πρώτη επιλογή περιοχών γίνονται με συγκεκριμένα σενάρια και κριτήρια: «αναλογικότητα» στους νομούς, «όχι σε “εξόντωση” ήδη επιβαρυμένων περιοχών» και «προτίμηση βιομηχανικών χώρων ή ΒΙΠΕ που έχουν εγκαταλειφθεί» και ως υποδομές (με εγκαταστάσεις ύδρευσης, ηλεκτρισμού κ.λπ.) προκρίνονται ως καταλληλότερες. Αν και το Μαξίμου «βολιδοσκοπεί» όλες τις περιφέρειες, έγκυρες πηγές αναφέρονται συγκεκριμένα σε πέντε περιοχές, υπονοώντας ίσως ότι γι’ αυτές ο διάλογος έχει μπει στα βαθιά.
Προς το παρόν φέρεται ότι προκρίνονται για δημιουργία ελεγχόμενων κέντρων φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών τόσο η Αττική όσο και η Θεσσαλονίκη.
Επίσης από το βασικό σενάριο δεν λείπουν η Κρήτη (εξετάζονται χώροι στο Ρέθυμνο, λένε κάποιες πληροφορίες), η Στερεά Ελλάδα, για την οποία οι αρμόδιοι διακρίνουν περιθώρια για νέα δομή περισσότερο στη Φθιώτιδα (σε αντίθεση με τη Βοιωτία και την Εύβοια), καθώς και νομοί της Πελοποννήσου, πιθανότατα εκτός της Κορίνθου. Από την αρχική επεξεργασία ίσως παραμείνουν εκτός το Βορειοανατολικό Αιγαίο, τα Δωδεκάνησα, τα νησιά του Ιονίου και πιθανότατα ο Νομός Εβρου στην Ανατολική Μακεδονία και οι «φορτωμένοι» νομοί της Ηπείρου.
Βέβαια όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι δεν εξετάζονται οι δυνατότητες της Θεσσαλίας, όπου λειτουργούν ήδη μια μεγάλη και μια μικρότερη δομή σε Λάρισα και Βόλο αντίστοιχα, καθώς και της Δυτικής Ελλάδας, που – σύμφωνα με τοπικούς παράγοντες – αντιμετωπίζει το πρόβλημα των χιλιάδων μεταναστών εκτός δομών (σε Αχαΐα και Ηλεία).
Σε κάθε περίπτωση η κυβερνητική επιχείρηση «χαρτογράφηση νέων κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης» παραμένει σε εξέλιξη και σχεδόν τίποτα δεν θεωρείται «κλειδωμένο»
Παράλληλα, πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως τα ελεγχόμενα κέντρα θα έχουν διαφορετικό καθεστώς λειτουργίας από τις κλειστές δομές. Το επικρατέστερο σενάριο είναι να υπάρχει «οριοθετημένη» είσοδος και έξοδος των φιλοξενουμένων και αυστηρές επιπτώσεις για όσους δεν συμμορφώνονται στους κανονισμούς. Πιθανότατα θα οδηγούνται άμεσα προς τα… νησιά για απέλαση όσοι προσπαθούν να εξαφανιστούν.