Η ΕΛ.ΑΣ εδώ και αρκετά χρόνια τώρα έχει αποκτήσει το Manurhin MR-35 punch gun, που “κουβαλάει” την παγκοσμίως ευρέως ορολογία ως “less than lethal” ή όπως θα λέγαμε στα Ελληνικά “λιγότερο από φονικό” πυροβόλο όπλο. Έχει την σημασία του το γεγονός πως αυτά τα όπλα δεν ονομάζονται “μη φονικά” ή “non lethal”, όπως και το γεγονός πως ένας άλλος όρος που χρησιμοποιείται γι αυτά είναι το “less lethal” ή “λιγότερο φονικά”. Η ΕΛ.ΑΣ έχει προμηθευτεί περισσότερα από 100 τέτοια όπλα.
Το όπλο Manurhin MR-35 “Punch Gun” εκτοξεύει λαστιχένιες σφαίρες διαμέτρου 35mm και βάρους 21 γραμμαρίων από έναν αλουμινένιο σωλήνα με ταχύτητα 120-140m/s (περίπου 430-500km/h) και ενέργεια 150-200 Joule που προέρχεται από εκρηκτικό φυσίγγιο, με δραστικό βεληνεκές 25 μέτρα.
Δέχεται γεμιστήρα με 5 τέτοιες σφαίρες.
Η ενέργεια με την οποία φεύγει από την κάνη η σφαίρα αυτή είναι ίδια με την ενέργεια του 38 special περίστροφου, και η ευθυβολία του είναι περίπου στα 17cm2 στα 7 μέτρα.
Αυτό που το κάνει “less than lethal” ή “less lethal” είναι η μεγαλύτερη επιφάνεια της σφαίρας που την κάνει αφενός να χάνει γρηγορότερα την ταχύτητά της στον αέρα και αφετέρου να κατανέμει την ενέργειά της κατά την πρόσκρουση σε μεγαλύτερη επιφάνεια μειώνοντας τις πιθανότητες διείσδυσης στο δέρμα και βλαβών σε υποκείμενους ιστούς.
Στην θεωρία δηλαδή το όπλο αυτό εκτοξεύει μία αρκετά μεγάλη λαστιχένια σφαίρα η οποία προκαλεί έντονο πόνο, ικανό να ακινητοποιήσει τον στόχο. Στην πράξη το αποτέλεσμα της σφαίρας που εκτοξεύει αυτό το όπλο εξαρτάται από την απόσταση, το σημείο στο οποίο θα χτυπήσει και τον στόχο.
Ένας γυμνασμένος νέος υγιής και γυμνασμένος θα αντιμετωπίσει πολύ πιο εύκολα την σφαίρα αυτή από έναν μεγαλύτερο που πιθανώς έχει κάποιο πρόβλημα υγείας.
Στον ίδιο άνθρωπο μία τέτοια σφαίρα μπορεί να του κάνει μία απλή μελανιά αν τον χτυπήσει στην πλάτη ή να τον “αφήσει στον τόπο” αν τον χτυπήσει στο κεφάλι ή τον λαιμό.
Ακόμα και τα ρούχα που φοράει το θύμα παίζουν ρόλο, χοντρά ρούχα απορροφούν μεγάλο ποσοστό ενέργειας.
Το όπλο θεωρείται επικίνδυνο για βαριές σωματικές βλάβες ακόμα και θάνατο σε αποστάσεις κάτω των 6,5 μέτρων, αλλά είναι ανακριβές σε αποστάσεις πάνω από 7 μέτρα με απόκλιση στα 18 μέτρα μέχρι 30cm2.
Ακόμα όμως και σε απόσταση μεγαλύτερη από την «ασφαλή» των 7 μέτρων η σφαίρα που εκτοξεύει διατηρεί αρκετή ενέργεια ώστε χτύπημα στο κεφάλι ή άλλα ευαίσθητα σημεία του σώματος (θώρακας, ήπαρ) μπορεί να προκαλέσει από βαριές σωματικές βλάβες, μέχρι και τον θάνατο.
Επειδή το βλήμα συνήθως δεν διαπερνά το δέρμα τα τραύματα που προκαλεί εξαρτώνται κυρίως από την κινητική ενέργεια που έχει κατά την πρόσκρουση.
Σύμφωνα με το US Army Land Warfare Laboratory (Jones 2000) ενέργεια μεταξύ 40 και 120 Joules μπορεί να προκαλέσει τραύματα (μώλωπες, εκδορές, κάταγμα πλευρών, διάσειση, τύφλωση και βλάβη οργάνων που βρίσκονται κοντά στο δέρμα όπως το ήπαρ. Με ενέργεια πάνω από 120 Joules θα πρέπει να αναμένονται σοβαρές βλάβες όπως σύνθλιψη ιστών/θλάσεις, κάταγμα κρανίου, ρήξη νεφρού ή καρδιάς και βαριά αιμορραγία.
Στο ίδιο βιβλίο βρίσκουμε ένα ενδιαφέρον πίνακα θεωρητικών πιθανοτήτων για θανατηφόρο τραύμα από το συγκεκριμένο όπλο:
Από το γράφημα βλέπουμε πως σε πολύ κοντινές αποστάσεις η (θεωρητική) πιθανότητα θανατηφόρου τραυματισμού είναι πάνω από 20% και παραμένει γύρω στο 20% για λίγο κάτω από τα 6 μέτρα, ενώ μέχρι και τα 10 μέτρα η υπολογισμένη πιθανότητα για θανατηφόρο τραυματισμό είναι κοντά στο 15%!
Σε αποστάσεις από 2 έως και 5 μέτρα, μπορεί να προκαλέσει κατάγματα κρανίου ή άλλων οστών, ακόμα και να λειτουργήσει σαν κανονική σφαίρα σπάζοντας τον φραγμό του δέρματος (η ενέργεια που απαιτείται για αυτό είναι 0,1J/mm2) και διεισδύοντας στους υποκείμενους ιστούς.
Στην Ευρωπαϊκή ένωση δεν υπάρχουν σαφείς περιορισμοί στην χρήση τέτοιων όπλων.
Στις ΗΠΑ το όριο της ενέργειας βλήματος ώστε ένα τέτοιο όπλο να θεωρείται “λιγότερο από φονικό” είναι στα 122J.
Στο συγκεκριμένο όπλο, το βλήμα διατηρεί μέχρι και τα 20m ενέργεια 128J ή στον στόχο (density energy) 0,133J/mm2 (στα 10 μέτρα έχει 154J και 0,160J/mm2).
Έχουμε δηλαδή να κάνουμε με ένα επικίνδυνο όπλο που επιπλέον είναι και ιδιαίτερα αναξιόπιστο. Η ενέργεια του βλήματος ποικίλει από βολή σε βολή και η στόχευση είναι ανακριβής.
Το αποτέλεσμα είναι πως ο ίδιος αστυνομικός με το ίδιο όπλο μπορεί να ρίξει δύο βολές και η μία να μην ακινητοποιήσει τον στόχο επειδή είτε δεν θα έχει αρκετή ενέργεια, είτε θα αστοχήσει (τραυματίζοντας πιθανώς “αθώο” περαστικό) ενώ η δεύτερη θα του προκαλέσει σοβαρό τραύμα απειλητικό για την ζωή του, είτε επειδή θα προσκρούσει με μεγαλύτερη κινητική ενέργεια, είτε επειδή θα τον χτυπήσει στο κεφάλι για παράδειγμα παρά του ότι ο αστυνομικός δεν στόχευε εκεί.
Στην Αμερική όμως έχουν σημειωθεί αρκετοί βαρύς τραυματισμοί και θάνατοι από την χρήση παρόμοιων όπλων.
Στο παρελθόν αυτό το όπλο η ΕΛΑΣ το χρησιμοποίησε χρησιμοποιήσει κατά την καταστολή της κατάληψης των γραφείων της ΔΗΜ.ΑΡ επί υπουργίας Νίκου Δένδια. Σε έναν κλειστό χώρο όπου ακόμα και αν ο συγκεκριμένος αστυνομικός που θα αποφάσιζε να το χρησιμοποιήσει, ήθελε να τηρήσει τις προδιαγραφές χρήσης του όπλου (7 μέτρα απόσταση για παράδειγμα) αντικειμενικά αυτό θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο.
Στα όσα έγιναν χθες στο Κουκάκι αν αληθεύει η καταγγελία του Γιάννη Ραγκούση ότι ο πυροβολισμός στη χθεσινή Τετάρτη επιχείρηση στο Κουκάκι ο πυροβολισμός ήταν εξ επαφής εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος ότι και παράνομο ήταν αλλά και ότι από θαύμα δεν υπήρξε κάποιος σοβαρότερος τραυματισμός της γυναίκας που πυροβολήθηκε.