ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Είναι απολύτως ειλικρινές και αρκούντως διεισδυτικό το κείμενο των 80 σελίδων που φέρει τις υπογραφές των Δραγασάκη, Δρίτσα και Μπαλτά σχετικά με τον απολογισμό της τετραετούς διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (με και χωρίς ΑΝΕΛ); Περιγράφονται ευσυνείδητα οι “αυταπάτες” και φτάνει η αυτοκριτική στο βάθος που θα συνιστούσε ομολογία των σφαλμάτων και πλήρη διερεύνηση των αιτίων της ήττας του περασμένου Ιουλίου; Αναμφίβολα όχι. Κάποιος “εκτός συστήματος” παρατηρητής θα μπορούσε ίσως να επισημάνει πολλά περισσότερα και με μεγαλύτερη αυστηρότητα.
του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ
Συνιστά, όμως, από την άλλη μεγάλη υποκρισία να δέχεται ισοπεδωτική κριτική ο ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά ο Αλέξης Τσίπρας γι’ αυτό το εγχείρημα απολογισμού, από δημοσιολογούντες (συνήθως “αγιογράφους” άλλων κομμάτων και αρχηγών και σημαιοφόρους του αντι-Σύριζα μετώπου), οι οποίοι αυτοκαταργούνται, αφ’ ης στιγμής δεν “θυσίασαν” ούτε τρεις λέξεις για την κραυγαλέα απουσία αυτοκριτικής από εκείνες τις πολιτικές δυνάμεις που οδήγησαν την χώρα στην χρεοκοπία και τον διεθνή διασυρμό.
Ορισμένοι δεν κρύβουν τις προθέσεις τους όταν εστιάζουν την κριτική τους στο ότι “αυτά (δηλαδή η αυτοκριτική) είναι δύσκολα πράγματα στην Αριστερά, από τη στιγμή μάλιστα που ο τρεις φορές ηττημένος αρχηγός δεν δείχνει καμία διάθεση να αποχωρήσει από την καρέκλα του“.
Ήτοι, θα συνιστούσε ειλικρινή, κατ’ αυτούς, απολογισμό μόνο η οριστική πολιτική αποστρατεία του Αλέξη Τσίπρα, ίσως και η αποχώρησή του από τα εγκόσμια και η απόσυρσή του σε κάποια από τις σκήτες του Αγίου Όρους. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι ο…Τσίπρας.
Η αλήθεια είναι αρκετά διαφορετική. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το πρώτο κόμμα που επιχειρεί –έστω, ασθμαίνοντας, περιορισμένα και αμήχανα– να ανιχνεύσει την πρώτη επαφή του με την κυβερνητική εξουσία. Είναι το πρώτο κόμμα που αφιερώνει ένα σημαντικό μέρος της πορείας του προς έναν μετασχηματισμό (μένει να διαπιστώσουμε τις διαστάσεις του) στο να κάνει απολογισμό και να παραδεχθεί τα λάθη του.
Ο Κώστας Σημίτης αποχώρησε με τρόπαιο την μυθολογία της ένταξης της χώρας στο ευρώ, αφήνοντας τον διάδοχό του Γιώργο Παπανδρέου να κριθεί από το εκλογικό σώμα για μια κυβερνητική 8αετία που δεν είχε το δικό του στίγμα. “Αναπολόγητος”, όπως έγραφαν τότε οι προσκείμενες στη Ν.Δ εφημερίδες.
Ο Κώστας Καραμανλής προσπάθησε να ψελλίσει κάποιες λέξεις αυτοκριτικής στην προεκλογική περίοδο του 2009 και έκτοτε βυθίστηκε στον πολιτικό αναχωρητισμό και την σιωπή. Η ίδια η παράταξή του ελάχιστα έχει ομολογήσει το πως πτώχευσε η χώρα.
Ο Γιώργος Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ οφείλουν ακόμα εξηγήσεις για το χρονικό διάστημα από τον Οκτώβριο του 2009 μέχρι τον Απρίλιο του 2010 και το Καστελόριζο. Το πρώτο μνημόνιο –που γράφτηκε “στο πόδι”, όπως ανωνύμως είχε αναφέρει, τότε, κορυφαίο στέλεχός του, σύμφωνα με ρεπορτάζ του “Βήματος”– αποτυπώθηκε βολικά ως “ανάγκη” και “μοναδική λύση”. Απολογισμός μηδέν.
Ο Αντώνης Σαμαράς υποσχέθηκε απολογισμό της ήττας του 2015. Αποχώρησε χωρίς να το πράξει και περιορίστηκε στον επίσης βολικό “μύθο” της πτώσης της κυβέρνησής του λόγω της συμπαιγνίας μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και του Φώτη Κουβέλη που δεν αποδέχθηκε την υποψηφιότητα για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Ακόμα και η δέσμευσή του για την “μία και μοναδική εξεταστική επιτροπή για το πως μπήκαμε στο πρώτο μνημόνιο” εξαφανίστηκε κάπου μεταξύ της συλλογικής λήθης και της παρασκηνιακής συμφωνίας με το ΠΑΣΟΚ.
Τελικά, σαράντα χρόνια εναλλαγής στην εξουσία μεταξύ των δύο “εταίρων” του παλαιού δικομματισμού πέρασαν δίχως ίχνος αυτοκριτικής. Κομματικό κράτος, υπερδανεισμός, σκάνδαλα διαφθοράς και πολλά ακόμα κρίθηκαν μεν σε εκλογικές αναμετρήσεις αλλά ουδόλως έτυχαν ειλικρινούς συζήτησης στο εσωτερικό των κομμάτων.
Χλευάζουν, τώρα, ορισμένοι τον απολογισμό του ΣΥΡΙΖΑ. Θα συμφωνήσω πως γίνεται “χειρουργικά” και όχι στο βάθος που θα έπρεπε να γίνει. Εκείνοι, ωστόσο, που διακωμωδούν το κείμενο Δραγασάκη, Δρίτσα και Μπαλτά δεν το κάνουν, φυσικά, από καλές προθέσεις. Να στιγματίσουν έναν πολιτικό χώρο επιδιώκουν και να αναδείξουν την κατ’ αυτούς “ανάγκη” να συρρικνωθεί πολιτικά, να περιθωριοποιηθεί και να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες να επιστρέψει στη διακυβέρνηση της χώρας.
Γι’ αυτό και ο κεντρικός στόχος τους είναι ο ίδιος ο Τσίπρας. Ως το πρόσωπο που πρέπει να εξοστρακισθεί και να τιμωρηθεί. Να μην καθοδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ στη διεύρυνση και τον μετασχηματισμό. Να μην διεκδικήσει ξανά την πολιτική ηγεμονία. Να μην ξαναγίνει πρωθυπουργός.
Όλως τυχαίως, στο πλαίσιο αυτό οι παραπάνω βρίσκουν αφελείς “συμμάχους” ακόμα και εντός των τειχών. Όχι στη βάση κάποιου σχεδιασμού “ανατροπής”, αλλά περισσότερο με μια λογική (;) περιχαράκωσης και χειραγώγησης.
Όμως, εκτός από τον απολογισμό, υπάρχει και η επανεκκίνηση. Η επανίδρυση και η αναγέννηση. Κι αυτό, ασχέτως του τι επιδιώκουν οι μεν και τι επιθυμούν οι δε, έχει όνομα και υπογραφή. Εάν έχει κανείς κάποια άλλη ιδέα, δεν έχει παρά να την πει…