Εντείνεται η δυσπιστία για τους χειρισμούς της Άγκυρας και τις επίσημες ανακοινώσεις για τον αριθμό των κρουσμάτων. Αντιφατικές δηλώσεις αξιωματούχων, επιφυλάξεις από τον ιατρικό σύλλογο.
Ο ανταποκριτής του πρώτου προγράμματος της γερμανικής τηλεόρασης (ARD) δεν μπορεί να κρύψει την έκπληξή του, διαβάζοντας τα επίσημα ανακοινωθέντα για το Σάββατο, 28 Μαρτίου. Στην Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με τις αρμόδιες δημοτικές αρχές, πεθαίνουν την ημέρα εκείνη 255 άνθρωποι. Συνολικά 19 θάνατοι αποδίδονται στον κορωνοϊό. Κι όμως, την ίδια μέρα ο υπουργός Υγείας Φαχρετίν Κοτσά δηλώνει ότι σε ολόκληρη την Τουρκία υπήρξαν μόλις 16 θύματα από τον κορωνοϊό. Όπως επισημαίνει η ανταπόκριση του ARD από την Τουρκία, πέρασαν 36 ολόκληρες ώρες μέχρι να εκδοθεί διορθωτική ανακοίνωση από τις δημοτικές αρχές της Κωνσταντινούπολης, στην οποία αναφερόταν ότι είχε γίνει λάθος υπολογισμός και η σωστή εκτίμηση ήταν εκείνη του υπουργού.
Δυσπιστία για τα επίσημα ανακοινωθέντα της Άγκυρας
Γερμανικά ΜΜΕ εξέφραζαν και στο παρελθόν τη δυσπιστία τους για τα επίσημα ανακοινωθέντα της Άγκυρας στο ζήτημα του κορωνοϊού. Η πανδημία είχε ήδη ενσκύψει στο γειτονικό Ιράν, Τούρκοι που διέμεναν στο Ιράν επέστρεφαν στην πατρίδα τους, επιπλέον είχαν εκδηλωθεί κρούσματα σε ταξιδιώτες που διέρχονταν τράνζιτ από την Τουρκία, είναι δυνατόν μόνο η ίδια η Τουρκία να έμενε αλώβητη από την πανδημία; Στις 11 Μαρτίου ανακοινώθηκε τελικά το πρώτο κρούσμα, με τον υπουργό Υγείας να τονίζει ωστόσο ότι «πρόκειται για ένα μεμονωμένο περιστατικό». Μέχρι τότε η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Türkiye ισχυριζόταν ότι η Τουρκία «φροντίζει υποδειγματικά τους ηλικιωμένους, σε αντίθεση με όσα γίνονται στην Ευρώπη».
Ακόμη και πριν από μία εβδομάδα ο υπουργός Υγείας εμφανιζόταν αισιόδοξος, λέγοντας στους δημοσιογράφους ότι η Τουρκία έχει εξασφαλίσει ένα φάρμακο κινεζικής προέλευσης, με το οποίο «μειώνεται δραστικά ο χρόνος νοσηλείας σε μονάδες εντατικής θεραπείας». Σήμερα τα επίσημα στοιχεία αναφέρουν 13.500 κρούσματα και περισσότερους από 210 νεκρούς. Ο ιός διαδίδεται στην Τουρκία με αυξητικούς ρυθμούς που υπερβαίνουν τους αντίστοιχους στις ΗΠΑ, αλλά και κάθε άλλη χώρα του κόσμου.
Ελάχιστα τεστ από την αρχή της πανδημίας
Οι ειδικοί εκτιμούν- ή τουλάχιστον αφήνουν να εννοηθεί- ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν είχαν ανακοινωθεί κρούσματα στην Τουρκία, γιατί απλούστατα δεν γίνονταν τα απαραίτητα τεστ για τον εντοπισμό του ιού. Προ ημερών ο αντιπρόεδρος του ιατρικού συλλόγου Αλί Τσερκέζογλου ανέφερε χαρακτηριστικά: «Πρέπει να πιστέψουμε τα επίσημα στοιχεία, αλλά όχι και να τα αποδεχθούμε. Σε περίπτωση που οι υπεύθυνοι σε μία χώρα δεν έχουν κάνει αρκετά τεστ, τότε θα πρέπει να γίνει μία συζήτηση για το ποιος είναι ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων». Σύμφωνα με τον Τσερκέζογλου «η Τουρκία έχει πρόβλημα με τη διαφάνεια. Αυτό ισχύει για το θέμα του κορωνοϊού, όπως και για οποιοδήποτε άλλο θέμα».
Γερμανικά ΜΜΕ εκτιμούν ότι από την αρχή της πανδημίας μέχρι το περασμένο Σαββατοκύριακο είχαν γίνει σε ολόκληρη την Τουρκία 50.000 τεστ. Δηλαδή όσα γίνονται στη Γερμανία σε μία μέρα. Μέχρι τις 11 Μαρτίου, όταν ανακοινώθηκε το πρώτο κρούσμα, έγιναν μόλις 2.000 τεστ. Ωστόσο ο υπουργός Υγείας εμφανιζόταν και πάλι καθησυχαστικός, προ ημερών, λέγοντας ότι μόλις έφτασαν στην Τουρκία 50.000 «γρήγορα τεστ» από την Κίνα, ενώ άλλα 300.000 αναμένονται τις επόμενες μέρες. Σύμφωνα πάντως με την ARD, ειδικοί, οι οποίοι δεν κατονομάζονται, κάνουν λόγο για μία «γκρίζα ζώνη» στην Τουρκία, η οποία μπορεί να υποκρύπτει πενήντα φορές περισσότερα κρούσματα από εκείνα που έχουν ανακοινωθεί επισήμως!
Σενάρια για νέα νεκροταφεία
Όπου δεν επαρκεί η επίσημη πληροφόρηση, εύκολα διαδίδονται φήμες και σενάρια. Αναστάτωση προκαλεί τις τελευταίες ημέρες ένα βίντεο από την επαρχία Γκαζιαντέπ της νοτιοανατολικής Τουρκίας, στο οποίο οι τοπικές αρχές φαίνεται να ανοίγουν νέα νεκροταφεία με εκατοντάδες τάφους για τα θύματα της πανδημίας. Σύμφωνα με το γερμανικό δίκτυο N-TV το βίντεο είχε ανεβέσει στο διαδίκτυο μία γυναίκα που έχασε τη μητέρα της από τον κορωνοϊό και την συνόδεψε στην τελευταία της κατοικία, στο συγκεκριμένο νεκροταφείο. Η γνησιότητα του βίντεο δεν έχει επιβεβαιωθεί. Πάντως ο κυβερνήτης του Γκαζιαντέπ Αλί Γιερλικαγιά, σε ανακοίνωσή του, υποστηρίζει ότι στη συγκεκριμένη, πολυπληθή επαρχία πεθαίνουν κάθε μέρα 15 άνθρωποι, γι αυτό η διάνοιξη νέων νεκροταφείων αποτελεί συνηθισμένη τακτική και δεν σχετίζεται με τον κορωνοϊό.
Σε μία τέτοια συγκυρία είναι πολύτιμη η επιστημονική τεκμηρίωση, η οποία όμως δεν είναι πάντοτε εύκολη. Η Γερμανική Ραδιοφωνία (DLF) αναφέρει το παράδειγμα του ιολόγου Μεμέτ Τσεϊχάν, ο οποίος είχε προσκληθεί σε πάνελ του τηλεοπτικού σταθμού Habertürk, αλλά έφυγε στη μέση της ζωντανής εκπομπής. «Λέγονται τόσες ανακρίβειες εδώ μέσα, δεν ξέρω τι να πρωτοδιορθώσω. Δεν μπορεί να έρχεσαι και να κάνεις τον ειδικό με αυτά που έχεις διαβάσει στις εφημερίδες…» έλεγε, αγανακτισμένος, ο Τσεϊχάν, πριν εγκαταλείψει το στούντιο.