Το Eurogroup βρίσκεται σε «καλό δρόμο» για να καταλήξει σε συμφωνία όσον αφορά το πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας του κορονοϊού αλλά «δεν έχει φθάσει ακόμη» στην επίτευξή της, γνωστοποίησε ο Λουίς Ρέγκο, ο εκπρόσωπος του προέδρου του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών των χωρών μελών της ευρωζώνης Μάριο Σεντένο.
«Η δουλειά για μια φιλόδοξη οικονομική πολιτική της ΕΕ σε αντίδραση στην COVID-19 είναι σε καλό δρόμο, αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί. Η συνέντευξη Τύπου μεταφέρθηκε στις 10:00 ώρα Βρυξελλών (11:00 ώρα Ελλάδας). Καληνύχτα», ανέφερε σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter ο εκπρόσωπος του προέδρου του Eurogroup.
Ο πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο κάλεσε τους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών να «αναλάβουν μια ξεκάθαρη δέσμευση υπέρ ενός συντονισμένου και μεγάλης κλίμακας σχεδίου ανάκαμψης» ως απάντηση στην πανδημία του κοροναϊού.
«Όλοι γνωρίζουμε ότι δεν είναι τώρα εποχή για συνηθισμένες πολιτικές», ανέφερε σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του που αναρτήθηκε στο Twitter λίγο πριν από την έναρξη της συνεδρίασης του Eurogroup μέσω τηλεδιάσκεψης.
«Πρέπει να δείξουμε στους πολίτες μας ότι η Ευρώπη τούς προστατεύει. Γι’ αυτούς πρέπει να σταθούμε στο ύψος μας».
Προσδοκία για συμφωνία πακέτου 500 δισ. ευρώ
Η προσδοκία για την επίτευξη συμφωνίας στο αποψινό Εurogroup για ένα πακέτο ύψους μισού τρισ. ευρώ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που έχουν προκαλέσει στις οικονομίες της ευρωζώνης τα διοικητικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, ευνόησαν σήμερα τα ομόλογα, σε συνδυασμό και με κάποια θετικά μηνύματα από το μέτωπο της πανδημίας, τα οποία δείχνουν μία πρώτη επιβράδυνση στο ρυθμό εξάπλωσής της.
Οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε., είναι πιθανόν να καταλήξουν σήμερα σε ένα πακέτο μέτρων το οποίο δεν θα περιλαμβάνει την έκδοση ευρωομολόγων, και θα κινείται τρεις άξονες.
1. Τη δημιουργία μίας γραμμής χρηματοδότησης από τον ESM συνολικού ύψους 240 δισ. ευρω, απ’ την οποία το κάθε κράτος μέλος θα μπορεί να αντλεί υπό όρους έως το 2% του ΑΕΠ.
2. Την παροχή πρόσθετων εγγυήσεων (πλεον των 40 δισ. ευρώ που ήδη έχει αποφασιστεί) ύψους 25 δισ. ευρώ από την Ευρωπαική Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ). Με τις εγγυήσεις αυτές εκτιμάται ότι θα δημιουργηθει μία μόχλευση κεφαλαίων η οποία μπορεί να φθάσει τα 200 δισ. ευρώ.
3. Τη δημιουργία ταμείου για την προστασία της απασχόλησης στην Ε.Ε. ύψους 100 δισ. ευρώ, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από τις εθνικές κυβερνήσεις με την παροχή εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ. Δηλαδή τα κράτη μέλη θα δανειστούν από την αγορά 100 δισ. ευρώ με ευνοικούς όρους, προσφέροντας για αντάλλαγμα εγγυήσεις της Ε.Ε.
Στο τραπέζι, για την ακρίβεια στις οθόνες (ελέω κορωνοϊού), του σημερινού Eurogroup αντιπαρατίθενται:
– Οι «καλοί»: Στις 11 ανέρχονται πλέον οι χώρες-μέλη της Ε.Ε. που τάσσονται υπέρ της έκδοσης κοινού χρέους, δηλαδή υπέρ της έκδοσης ευρωπαϊκών ομολόγων για την αντιμετώπιση της κρίσης του κορωνοϊού, μετά την πρόσθεση της Κύπρου και της Μάλτας. Μίας πρότασης η οποία σύμφωνα με τον Χρήστο Σταϊκούρα, δεν είναι «νεκρή».
Ιταλία και Γαλλία τάσσονται υπέρ της έκδοσης ευρωπαϊκών τίτλων χρέους με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Οικονομικών Πάολο Τζεντιλόνι να δηλώνει χθες ότι «πρέπει να οικοδομήσουμε συναίνεση, πρέπει να περιλαμβάνει ένα κοινό εργαλείο το οποίο πρέπει να δημιουργηθεί στις επόμενες εβδομάδες και μήνες, όχι να πάρει χρόνια. Η αμοιβαιοποίηση των υποχρεώσεων αφορά το μέλλον και συγκεκριμένα την αντιμετώπιση της πανδημίας, όχι τα χρέη του παρελθόντος». Αλλά και ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε δεν κάνει πίσω στην πρόταση για έκδοση κορωνο-ομολόγου :«ΕSM όχι. Ευρωομόλογα απόλυτα ναι. Είναι η λύση, η σοβαρή, η αποτελεσματική , η επαρκής αντιμετώπιση στην έκτακτη ανάγκη που βιώνουμε». «Απολύτως υπέρ» της έκδοσης «κορωνο-ομολόγων» τάσσεται επίσης και ο γ.γ. του ΟΟΣΑ, Άνχελ Γκουρία, δηλώνοντας πως «ένα δημοσιονομικό εργαλείο δεν πρέπει να είναι ιδεολογικό θέμα. Πρέπει κανείς να δει αυτά τα ομόλογα ρεαλιστικά, ως χρήσιμο, ισχυρό και αποτελεσματικό μέσο κοινής ανάληψης κινδύνου»
– Οι «κακοί» (μόνιμοι οπαδοί της σκληρής δημοσιονομικής πειθαρχίας): Διαφωνίες και ενστάσεις στο θέμα της έκδοσης ευρωομολόγου ή κορωνο-ομολόγου εκφράζουν χώρες όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Αυστρίας, εστιάζοντας στα υπάρχοντα «εργαλεία» και δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).
Ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Βόπκε Χέκστρα επανέλαβε σήμερα, Τρίτη πως η Ολλανδία δεν υποστηρίζει τη χρήση “ευρωομολόγων” και πως θα υποστηρίξει μόνο τη χρήση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) υπό όρους. «Τα ευρωομόλογα, δεν θα το έκανα, και το υπουργικό συμβούλιο επίσης δεν θα το έκανε αυτό», είπε ο Χέκστρα πριν από μια σύνοδο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης και πρόσθεσε πως πάντοτε πρέπει να υπάρχουν όροι που να επισυνάπτονται με τη χρήση του ESM.
Με κοινό τους άρθρο οι υπουργοί Οικονομικών και Εξωτερικών της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς και Χάικο Μάας τονίζουν στο ίδιο μήκος κύματος ότι η Ευρώπη έχει καθήκον να δημιουργήσει ένα δίχτυ ασφαλείας για όλες τις χώρες της Ε.Ε. και επαναλαμβάνουν την θέση της Γερμανίας, ότι ο ESM θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως μέσο ενίσχυσης. «Ο ESM προσφέρει ήδη τώρα τη δυνατότητα στις χώρες του ευρώ να αντλήσουν από κοινού κεφάλαια και με τους ίδιους ευνοϊκούς όρους. Αυτό θα σήμαινε 39 δισ. ευρώ σε φρέσκο χρήμα για την Ιταλία και 28 δισ. ευρώ για την Ισπανία». Σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι «τα χρήματα αυτά θα πρέπει να δοθούν χωρίς να υπάρχει μια τρόικα, κάποια επιτροπή και με όρους που δεν θα παραπέμπουν σε επιστροφή στην πολιτική της λιτότητας».
– Με πιθανό απότέλεσμα τον «συμβιβασμό»: Σύμφωνα με το Reuters, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης είναι πιθανόν να συμφωνήσουν σε μέτρα ύψους άνω του μισού τρισ. ευρώ για την αντιμετώπιση του οικονομικού αντίκτυπου της επιδημίας, αλλά να «συμφωνήσουν» ότι «θα χρειασθούν περισσότερες συζητήσεις όσον αφορά τα σχέδια για κοινή έκδοση χρέους».
Οι υπουργοί αναμένεται να ετοιμάσουν μία λίστα με προτάσεις για τους ηγέτες της ΕΕ, εστιάζοντας σε τρία ή τέσσερα μέτρα που μπορούν να ληφθούν άμεσα:
- Το πρώτο μέτρο θα είναι οι προληπτικές πιστωτικές γραμμές από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας έως το 2% του ΑΕΠ μίας χώρας, συνολικού ύψους 240 δισ. ευρώ. Οι γραμμές αυτές θα δίνονται με ελάχιστους όρους και εστίαση στα θέματα υγείας για να καταλαγιάσουν οι ανησυχίες της Ιταλίας ότι θα της υπαγορευθεί η υλοποίηση οικονομικών μεταρρυθμίσεων.
- Το δεύτερο μέτρο θα είναι μία συμφωνία για τη χορήγηση πρόσθετων εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ώστε αυτή να μπορέσει να αυξήσει τον δανεισμό της κατά 200 δισ. ευρώ, πέραν της αύξησής του κατά 40 δισ. ευρώ που είναι ήδη σε εξέλιξη.
- Το τρίτο μέτρο θα αφορά τη στήριξη του σχεδίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αντλήσει 100 δισ. ευρώ από την αγορά έναντι εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ από τις 27 χώρες της ΕΕ για να επιδοτεί μισθούς εργαζομένων, ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να μειώνουν τις ώρες απασχόλησης των εργαζομένων τους αντί να τους απολύουν.
- Τέλος, οι υπουργοί είναι πιθανόν να υποστηρίξουν ένα σχέδιο της Κομισιόν και της Ολλανδίας για τη δημιουργία ενός ταμείου έκτακτης στήριξης, το οποίο θα δίνει επιχορηγήσεις για ιατρικές προμήθειες και υγειονομική περίθαλψη, το συνολικό ύψος των οποίων θα μπορούσε να ανέλθει σε περίπου 20 δισ. ευρώ.
Οι υπουργοί μπορεί να λάβουν γνώση της γαλλικής πρότασης σχετικά με τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου αλληλεγγύης της ΕΕ που θα χρηματοδοτεί μακροπρόθεσμα μέτρα ανάκαμψης, ύψους αρκετών εκατοντάδων δισ. ευρώ, και θα αντλεί κεφάλαια με κοινό δανεισμό. Ωστόσο, το σχέδιο αυτό, το οποίο έχει περιληφθεί στη λίστα που θα δοθεί στους ηγέτες της ΕΕ, είναι απίθανο να συγκεντρώσει ευρεία στήριξη, καθώς η αμοιβαιοποίηση του χρέους αποτελεί κόκκινη γραμμή για το στρατόπεδο της σκληρής λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρχίας, του οποίο ηγούνται η Ολλανδία και η Γερμανία.
«Σχετικά με την από κοινού ευθύνη όλων των χωρών, δεν αποτελεί έκπληξη ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος που εμπλέκεται στην προετοιμασία του Eurogroup, προσθέτοντας: «Υπάρχει ξεκάθαρα ανάγκη για περισσότερη εργασία και συζητήσεις».
Θυμίζουμε ότι ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο, σε συνέντευξή του σε πέντε ευρωπαϊκές εφημερίδες το σαββατοκυριακο, αναφέρθηκε, ειδικότερα, σε μία πιστωτική γραμμή από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) για όλες τις χώρες έως 240 δισ. ευρώ, στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα δίχτυ ασφαλείας 100 δισεκ. ευρώ για την προστασία της απασχόλησης και την πρόταση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για ένα πανευρωπαϊκό ταμείο εγγυήσεων με αύξηση της δυνατότητάς του κατά 200 δισεκ. ευρώ για τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα τις μικρές και μεσαίες. Αν προστεθούν, συνέχισε, τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αυτά των χωρών – ύψους 3% του ΑΕΠ σε δημοσιονομικό επίπεδο και στο 18% σε ρευστότητα – με το μισό τρισ. ευρώ που σχεδιάζει να προωθήσει το Eurogroup, ανέρχονται σε πολύ περισσότερα από 1 τρισεκ. ευρώ ως άμεση αντίδραση. «Η Ευρώπη δεν είχε δει ποτέ αυτό το ποσό στήριξης», είπε.
Όσον αφορά στην πρόταση για την έκδοση κορονο – ομολόγων, ο επικεφαλής του Eurogroup τόνισε ότι «η συζήτηση είναι ανοιχτή» και ότι θέλει αυτή «να είναι ανάλογη των δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε», αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα συνδεθεί με την επόμενη φάση που θα αφορά στην ανάκαμψη της οικονομίας μετά την κρίση
«Εξετάζουμε όλα τα δυνατά μέσα»
Σε τηλεδιάσκεψη που είχαν τη Δευτέρα 6/4, ενόψει του σημερινού Eurogroup, οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ και ο Μάριο Σεντένο εξέτασαν την πρόοδο που σημειώθηκε στην οικονομική απάντηση της ΕΕ στην κρίση του κορωνοϊού και διαβεβαίωσαν ότι «η ΕΕ θα προστατεύσει τους Ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις από τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας» και τόνισαν, δίνοντας το «σήμα» για τον επικείμενο συμβιβασμό ότι «υπάρχει μεγάλο περιθώριο αλληλεγγύης εντός των υφιστάμενων μέσων και των θεσμικών οργάνων, πρέπει να αξιοποιήσουμε πλήρως αυτά τα εργαλεία και να παραμείνουμε ανοιχτοί για να κάνουμε περισσότερα».
Σε αυτό το πλαίσιο, οι Σαρλ Μισέλ, Σαρλ Μισέλ, Κριστίν Λαγκάρντ και Μάριο Σεντένο καλούν όλα τα μέλη του Eurogroup «να εξετάσουν όλα τα δυνατά μέσα με επινοητικό και εποικοδομητικό τρόπο»…