Η μάχη κατά του Covid-19 και τα έκτακτα μέτρα ενίσχυσης επιχειρήσεων και εργαζομένων οδήγησαν τον προϋπολογισμό σε έλλειμμα 1,5 δισ. ευρώ το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου, έναντι του στόχου της κυβέρνησης για πλεόνασμα ύψους 783 εκατ. ευρώ στο τετράμηνο και έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 1,463 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2019.
Με βάση τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών, η υστέρηση έναντι του στόχου ανέρχεται στα 2,28 δισ. ευρώ. Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 14,10 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας υστέρηση κατά 1,343 δισ. ευρώ ή 8,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2020, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην επίπτωση από τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας COVID-19.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 15,435 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,236 δισ. ευρώ ή 7,4% έναντι του στόχου. Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 1,325 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 106 εκατ. ευρώ από το στόχο (1,219 δισ. ευρώ). Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,267 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 153 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Ειδικότερα, τον Απρίλιο 2020 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 3,007 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 1,178 δισ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Η μείωση αυτή οφείλεται αφενός στο γεγονός ότι τον Μάρτιο 2020 εισπράχτηκε ποσό 779 εκατ. ευρώ (528 εκατ. ευρώ αποτυπώνονται στην κατηγορία «Λοιποί φόροι επί παραγωγής» και 251 εκατ. ευρώ περιλαμβάνονται στην κατηγορία «Μεταβιβάσεις») που αφορά μέρισμα από την Τράπεζα της Ελλάδος και τα έσοδα από ANFAs & SMPs, που είχαν αρχικά εκτιμηθεί ότι θα εισπραχθούν τον Απρίλιο 2020 και αφετέρου στις επιπτώσεις από τα μέτρα για τον COVID-19. Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3,274 δισ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 1,145 δισ. ευρώ.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 2,840 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,016 δισ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Απριλίου 2020 παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 κατά 1,175 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω του ΠΔΕ, το οποίο παρουσίασε αυξημένη δαπάνη κατά 922 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Απριλίου 2020 ανήλθαν στα 5,246 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 1,189 δισ. ευρώ έναντι του στόχου (4,057 δισ. ευρώ), κυρίως λόγω των προαναφερομένων αιτιών (αποζημίωση ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας του COVID-19 και υπέρβαση στόχου ΠΔΕ).
Η επιβολή lockdown ώστε να περιορισθεί η εξάπλωση του κοροναϊού έχει παραλύσει την ελληνική οικονομία, που αναμένεται φέτος να εμφανίσει ύφεση 9.7% φέτος, τη βαθύτερη μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης. Η κυβέρνηση έχει εφαρμόσει δέσμη μέτρων για τη θωράκιση της οικονομίας και των επιχειρήσεων και εργαζομένων που πλήττονται από τα προσωρινά λουκέτα και το «πάγωμα» της δραστηριότητας.
«Τα καθαρά φορολογικά έσοδα του Απριλίου μειώθηκαν, σε σχέση με τον αρχικό στόχο του προϋπολογισμού, από τα 3.428 εκατ. στα 2.840 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, κατά 17,2%. Η μείωση αυτή είναι απρόσμενα χαμηλή, με δεδομένο ότι το Μάρτιο είχε ξεκινήσει το κλείσιμο της οικονομίας, ενώ ίσχυαν και οι φορολογικές αναστολές. Είναι σαφές ότι το κίνητρο που δώσαμε στον Φ.Π.Α., αλλά προπαντός η εμπεδωμένη κουλτούρα πληρωμών είχαν θετική επίπτωση στα έσοδα του Απριλίου, όπως και κάποια άλλα στοιχεία που αφορούν την πραγματική οικονομία (π.χ. τα θετικά στοιχεία για την βιομηχανική παραγωγή που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα). Τα ικανοποιητικά στοιχεία του Απριλίου δεν πρέπει να δημιουργούν εφησυχασμό, αφού από πλευράς φορολογικών εσόδων οι συνέπειες του lock-down θα μεγιστοποιηθούν τον Μάιο και τον Ιούνιο, καθώς στα φορολογικά έσοδα υπάρχει χρονική υστέρηση μεταξύ όσων συμβαίνουν στην πραγματική οικονομία και των επιπτώσεων στα φορολογικά έσοδα», υπογράμμισε σε δήλωσή του ο υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για τη δημοσιονομική πολιτική, Θεόδωρος Σκυλακάκης.