Σ Ψυρράκη «Εκτός πλαισίου και διεθνούς δικαίου» χαρακτήρισε τη συμπεριφορά της Άγκυρας για το θέμα της Αγίας Σοφίας, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, σημειώνοντας ότι «στρέφεται κατά της Ευρώπης».
«Οι προκλήσεις της Τουρκίας, που είναι πολλές, δεν απευθύνονται μόνο στις δύο χώρες, Ελλάδα και Κύπρο, αλλά στην Ευρώπη. Και είναι προκλήσεις από ένα κράτος που είναι τυπικά υποψήφιο προς ένταξη. Το θέμα χρήζει μίας ευρωπαϊκής απάντησης», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι «τα μνημεία δεν ταπεινώνονται αλλά ταπεινώνουν αυτούς που δεν τα σέβονται» και υπογράμμισε πως «η αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων σημαίνει ότι είμαστε έτοιμοι για δυναμικότερες αντιδράσεις». «Η Τουρκία διεκδικεί ρόλο τοπικού ταραχοποιού και απειλεί τη σταθερότητα σε όλη την περιοχή», επεσήμανε για να συμπληρώσει πως «Ελλάδα και Κύπρος ουδέποτε αρνήθηκαν τον καλόπιστο διάλογο που βασίζεται στις αρχές του διεθνούς δικαίου, του σεβασμού των δικαιωμάτων και των σχέσεων της καλής γειτονίας».
Επίσης, ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για «πρωτοφανή απόφαση του κ. Ερντογάν για την Αγία Σοφία, που μας πληγώνει ως χριστιανούς ορθόδοξους αλλά και ως πολίτες του κόσμου».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης ανέφερε πως «δεν είμαστε εμείς που απειλούμε κανέναν, αντιθέτως, Ελλάδα, Κύπρος και Ευρώπη απειλούνται», τονίζοντας πως η Άγκυρα παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, αν και είναι υποψήφια προς ένταξη στην Ε.Ε.
Σε ό,τι αφορά την Αγία Σοφία, είπε ότι δεν ανέμενε κανένας από ένα κοσμικό κράτος την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος. «Από κοινού θα ενεργήσουμε, και μαζί μας οι απανταχού πολιτισμένοι άνθρωποι, πολιτικοί και πολίτες, ώστε να σταλεί ισχυρό μήνυμα ότι είναι αδιανόητο τη σύγχρονη εποχή να περιφρονούνται με τόση αμετροέπεια πολιτιστικά κληρονομήματα» κατέληξε.
Συντονισμός δράσεων απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα
«Είστε ο πρώτος αρχηγός κράτους που επισκέπτεται την Ελλάδα στη μετά κορονοϊό εποχή», είπε ο κ. Μητσοτάκης στον Πρόεδρο Αναστασιάδης στην αρχή της συνάντησής τους στο Μέγαρο Μαξίμου και πρόσθεσε: «Έχουμε να συζητήσουμε πολλά κρίσιμα ζητήματα, ενόψει του Συμβουλίου Κορυφής που θα διεξαχθεί στις Βρυξέλλες το Σαββατοκύριακο και έχει μία κρίσιμη ατζέντα».
«Προφανώς οι απόψεις μας είναι απολύτως ταυτισμένες. Προφανώς έχουμε να συζητήσουμε πολλά ως προς το τι συμβαίνει στην Ανατολική Μεσόγειο, την εντεινόμενη τουρκική προκλητικότητα και το πώς θα συντονίσουμε, όπως πάντα, τις δράσεις μας και τις ενέργειές μας σε αυτό το δύσκολο κλίμα, το οποίο επιβαρύνθηκε ακόμα περισσότερο από την προκλητική απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά από μουσείο σε τζαμί» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, για να καταλήξει: «Οπότε έχουμε μία πλούσια ατζέντα μπροστά μας και σας υποδέχομαι για ακόμα μία φορά στο Μέγαρο Μαξίμου με αισθήματα αγάπης και συνεργασίας διερμηνεύοντας και τα αισθήματα του ελληνικού λαού».
Ο κ. Αναστασιάδης, από την πλευρά του, αφού υπογράμμισε ότι είναι η πρώτη του επίσκεψη εκτός Κύπρου μετά την πανδημία, μίλησε για άριστη συνεργασία Ελλάδας και Κύπρου στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, η Κύπρος, η Ελλάδα. Τόνισε ότι οι συνθήκες που υπαγορεύουν την επίσκεψή του στην Ελλάδα είναι ο καλύτερος συντονισμός και η ακόμη πιο άριστη συνεργασία.
ΠτΔ: Να διαφυλαχθεί ο οικουμενικός χαρακτήρας της Αγίας Σοφίας
Νωρίτερα, ο κ. Αναστασιάδης συναντήθηκε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Η κ. Σακελλαροπούλου υπογράμμισε ότι η απόφαση της Τουρκίας για μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί έπληξε ανεπανόρθωτα τον Ελληνισμό και τον χριστιανικό κόσμο και συμπλήρωσε: «Πληγώνει, επίσης, βαθύτατα και όλους εκείνους οι οποίοι, ανεξάρτητα από τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, αντιλαμβάνονται ότι ένα κορυφαίο μνημείο της ανθρωπότητας, όπως η Αγία Σοφία, δεν μπορεί να εργαλειοποιείται έτσι ώστε να υπηρετούνται στόχοι ξένοι προς αυτό και τη διαθρησκευτική ακτινοβολία του».
Παράλληλα, επεσήμανε, ότι η Αγία Σοφία, ως τμήμα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, κατάφερε τον τελευταίο αιώνα να λειτουργήσει ως ένας χώρος συνάντησης και ενότητας των πολιτισμών και ένα πεδίο ειρηνικής συνύπαρξης των θρησκειών. «Η μετατροπή της σε μουσουλμανικό τέμενος απομακρύνει την Τουρκία από τις αξίες του Κοσμικού Κράτους και τις αρχές της ανεκτικότητας και του πλουραλισμού και διχάζει ανεπίτρεπτα την περιοχή μας», τόνισε η κ. Σακελλαροπούλου.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράμμισε, επίσης, ότι η Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και η όλη η διεθνής κοινότητα πρέπει να αγωνιστούν, να κινητοποιηθούν με κάθε πρόσφορο μέσο, ώστε να διαφυλαχθεί αυτός ο οικουμενικός χαρακτήρας της Αγίας Σοφίας και να αποκατασταθεί η ιστορική αλήθεια.
Αναφερόμενη στη χθεσινή Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών, σημείωσε ότι εκφράστηκε συνολικά για την τουρκική παραβατικότητα η αλληλεγγύη των εταίρων προς την Ελλάδα και την Κύπρο και αποφασίστηκε η εκπόνηση ενός καταλόγου των κατάλληλων πρόσθετων μέτρων, εκτιμώντας ότι πρόκειται για ένα βήμα προς την σωστή κατεύθυνση, ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι θα υπάρξει και συνέχεια.
Απευθυνόμενη στον κ. Αναστασιάδη, αφού τόνισε την μεγάλη της χαρά που τον υποδέχεται στην Αθήνα, ανέφερε ότι προσβλέπει και στη δική της επίσκεψη στην Κύπρο τον προσεχή Σεπτέμβριο και επισήμανε ότι αναμένει να ακούσει για την πορεία του Κυπριακού Ζητήματος που αποτελεί κορυφαίο εθνικό θέμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Επανέλαβε, τέλος, ότι «η Ελλάδα θα συνεχίσει να βρίσκεται σταθερά στο πλευρό της Κυπριακής Δημοκρατίας και να υποστηρίζει πλήρως τις προσπάθειες για την εξεύρεση βιώσιμης και λειτουργικής λύσης, στη βάση των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και του ευρωπαϊκού κεκτημένου».
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, αφού εξέφρασε την ιδιαίτερη χαρά του για την πρώτη τους συνάντηση, παρά τις πολύ δύσκολες συνθήκες υπό τις οποίες επισκέπτεται την Αθήνα, εξέφρασε την βεβαιότητά του ότι η κ. Σακελλαροπούλου θα επιτύχει στην υψηλή αποστολή της. Τόνισε ότι θα χαρεί ιδιαίτερα να την υποδεχθεί στην Κύπρο, σημειώνοντας ότι η επίσκεψη αυτή θα αποτελέσει ιδιαίτερη τιμή, τόσο για εκείνον όσο και για τον κυπριακό λαό, καθώς πάντοτε ο συμβολισμός έχει τη σημασία του. «Τη σημασία που αποδίδεται στην διαχρονική συμπαράσταση της Ελλάδας προς την Κύπρο και είναι ακριβώς οι συνθήκες που διαμορφώνονται τους τελευταίους μήνες μέσα από μια σειρά προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας είτε αυτές αναφέρονται στις παράνομες γεωτρήσεις εντός της ΑΟΖ της Κύπρου, είτε η επιθετικότητα που επιδεικνύει απέναντι στη Συρία ή στο Ιράκ με προέκταση πλέον το παράνομο Μνημόνιο Συναντίληψης που έχει υπογράψει με την Λιβύη αλλά ταυτόχρονα και την απειλή σφετερισμού της ελληνικής ΑΟΖ, με αποκορύφωμα την μετατροπή ενός πολιτιστικού μνημείου, σύμβολο για τον Χριστιανισμό, αλλά και πολιτιστικού μνημείου για όλη την ανθρωπότητα σε τέμενος» τόνισε ο κ. Αναστασιάδης.
Σημείωσε, ακόμη, ότι σύσσωμη η ανθρωπότητα καταδικάζει το γεγονός αυτό, αλλά τόνισε πως «το μέγα ερώτημα δεν είναι, εάν φραστικά καταδικάζεται η Τουρκία, η κύρια αγωνία είναι πώς συμπεριφέρεται ο διεθνής παράγοντας μπροστά σε μια δύναμη που δυστυχώς ερμηνεύει το διεθνές δίκαιο κατά το δοκούν, προκειμένου να επιτύχει έναν αναθεωρητισμό και μια συμπεριφορά που αντιβαίνει σε υποψήφιο Κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά ταυτόχρονα και το διεθνές δίκαιο».
Όπως εξήγησε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Τουρκία δεν συμμορφώνεται με τους ελάχιστους κανόνες μιας υποψήφιας χώρας, παραβιάζει κατάφορα το διεθνές δίκαιο, παραβιάζει προσβλητικά για την Ευρώπη κάθε αρχή και αξία.
Αναφερόμενος στην επίσκεψή του στην Αθήνα έκανε λόγο για συντονισμό με την ελληνική κυβέρνηση, με την οποία τόνισε ότι η κυπριακή πλευρά έχει άριστη συνεργασία και συνεννόηση. Επεσήμανε, επίσης, ότι μέσα σε αυτά τα πλαίσια επιδιώκουμε τον συντονισμό, ώστε να είμαστε αποτελεσματικότεροι στις προσπάθειες επικράτησης της ειρήνης. Μάλιστα, επανέλαβε πως «ούτε η Ελλάδα, ούτε η Κύπρος επιδιώκουν όξυνση. Αντίθετα, αυτό που επιδιώκουμε είναι επικράτηση του δικαίου». Καταλήγοντας, υπογράμμισε ότι προσδοκά στις συνομιλίες με τον πρωθυπουργό για τον άριστο συντονισμό ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και εξέφρασε την ελπίδα να έχουμε τα αποτελέσματα που προσδοκούμε, δηλαδή, ειρήνη, σταθερότητα και καλή γειτονία.