Τα νέα μέτρα του μίνι lockdown που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός και εξειδίκευσαν ο υπουργός Οικονομικών και ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας ήρθαν ως φυσιολογική (;) εξέλιξη μετά την ραγδαία εξάπλωση της πανδημίας και την έξαρση των κρουσμάτων. Εκείνο, ωστόσο, που επέβαλε περισσότερο τα μέτρα ήταν οι ενδείξεις ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας φθάνει επικίνδυνα στα όριά του. Με 140 διασωληνωμένους στις ΜΕΘ Covid και περίπου 1100 νοσούντες να έχουν εισαχθεί στα νοσοκομεία είναι προφανές πως η κατάσταση εξελίσσεται σχεδόν ανεξέλεγκτα.
Ωστόσο δεν μπορεί να μην επισημάνει κανείς τόσο την καθυστέρηση στη λήψη των μέτρων, όσο και στην ανεπάρκειά τους. Αλλά και σε κάποιες “περίεργες” αντιφάσεις που ίσως επιβεβαιώνουν εκείνους πως η κυβέρνηση -για να είμαστε δίκαιοι και ακριβείς, το ίδιο συμβαίνει και με άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις- πορεύονται με τη συνταγή του “βλέποντας και κάνοντας”.
Αντίφαση είναι για παράδειγμα το γεγονός πως, ενώ αναμενόταν το αντίθετο -σύμφωνα με πληροφορίες υπήρξαν σχετικές εισηγήσεις επιστημόνων της επιτροπής του υπ. Υγείας-, ο πρωθυπουργός δεν ανακοίνωσε απαγόρευση μετακινήσεων από νομό σε νομό. Λίγη ώρα αργότερα, όμως, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοϊδης εστίασε την προσοχή του στις μετακινήσεις πληθυσμού για λόγους διασκέδασης από νομό που είναι σε lockdown σε γειτονικό νομό όπου λειτουργούν καφέ, εστιατόρια και μπαρ. Και προανήγγειλε “σαρωτικούς ελέγχους” της αστυνομίας ώστε να αποσοβηθούν τέτοια φαινόμενα. Εφόσον η κυβέρνηση φοβάται την διασπορά του ιού από αυτές τις μετακινήσεις, γιατί ο πρωθυπουργός υποτιμά το πρόβλημα στις ανακοινώσεις του και ο υπουργός το αναβαθμίζει; Γιατί δεν αποφασίστηκε απαγόρευση μετακινήσεων;
Τα ερωτήματα αποκτούν ακόμα εντονότερο ενδιαφέρον όταν η ίδια η κυβέρνηση έχει δηλώσει πως η έξαρση της επιδημίας σε κάποιους νομούς (π.χ Σέρρες) προήλθε από την μετακίνηση κατοίκων της Θεσσαλονίκης όταν η συμπρωτεύουσα περιήλθε σε κατάσταση περιοριστικών μέτρων. Το ίδιο μπορεί να συμβεί τώρα με μετακινήσεις Αθηναίων προς την Κόρινθο, τη Βοιωτία, την Εύβοια, από τη Λάρισα (που είχε 89 κρούσματα!) στο Βόλο κ.ά.
Μια άλλη αντίφαση που προκαλεί ειρωνικά χαμόγελα -και σχολιάστηκε στο δελτίο ειδήσεων του Σκάϊ, το Σαββατοκύριακο- είναι ότι στα νέα μέτρα περιλαμβάνεται απαγόρευση πώλησης αλκοόλ σε εστιατόρια αλλά επιτρέπεται στα μπαρ (στις περιοχές που δεν κλείνει ολοκληρωτικα η εστίαση). Σε ένα εστιατόριο δεν μπορεί, δηλαδή, να πιει κάποιος ένα ποτήρι κρασί με το φαγητό του, αλλά μπορεί να πάει στο διπλανό μπαρ και να πιει το ποτό του!
Πέραν των αντιφάσεων αυτών, υπάρχει και η “σύγκρουση της λογικής με το παράλογο” που υφέρπει στα μέτρα.
Οι αρμόδιοι κλείνουν ολοκληρωτικά την εστίαση αλλά δεν λαμβάνουν το παραμικρό μέτρα για τον συνωστισμό στις εκκλησίες, όταν έχει διαπιστωθεί πως σε αρκετές περιπτώσεις δεν τηρούνται τα μέτρα, ούτε γίνεται χρήση μάσκας από όλους. Το παράδειγμα του συνωστισμού στη δοξολογία του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη, όταν η συμπρωτεύουσα βρισκόταν ήδη ένα βήμα πριν το καθολικό lockdown είναι ενδεικτικό. Όπως ενδεικτικό είναι και το γεγονός πως αρκετοί ιερείς έχουν προσβληθεί από κοροναϊό με τελευταίο σοβαρό παράδειγμα αυτό του Μητροπολίτη Ιερισσού (που βρισκόταν στη δοξολογία του Αγίου Δημητρίου) Θεοκλήτου, ο οποίος εντοπίσθηκε θετικός και βρίσκεται σε καραντίνα. Ο ίδιος Μητροπολίτης προέτρεπε παλαιότερα τους πιστούς να προσέρχονται χωρίς περιορισμούς στις εκκλησίες και δήλωνε από άμβωνος πως δεν διατρέχει κανείς κίνδυνο με τη Θεία Κοινωνία.
Άλλος τομέας είναι, φυσικά, τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Ενώ κορυφαίοι επιστήμονες, όπως ο καθηγητής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης, η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Αθηνά Λινού κ.ά, έχουν πει κατηγορηματικά πως τα ΜΜΜ είναι εστίες υπερμετάδοσης, ο αρμόδιος υπουργός Κώστας Καραμανλής επικαλείται στοιχεία του συστήματος τηλεματικής και δηλώνει πως δεν υπάρχει συνωστισμός και δεν υπάρχει κίνδυνος.
Κορυφαίος υπουργός, άλλωστε, δήλωνε πρόσφατα πως η έξαρση των κρουσμάτων στην Αττική οφειλόταν στην αντιφασιστική συγκέντρωση έξω από το Εφετείο, την ημέρα της απόφασης για την Χρυσή Αυγή, αλλά ουδείς λέει κάτι για τις εκκλησίες, τα μέσα μεταφοράς και άλλες επιστημονικά αναγνωρισμένες εστίες υπερμετάδοσης.
Παρότι πρέπει να τις αναζητήσει κανείς στα “ψιλά” κάποιων εφημερίδων, αξία έχει η παρέμβαση του Ευάγγελου Βενιζέλου με σοβαρή κριτική στην καθυστέρηση να λάβει η κυβέρνηση μέτρα για τη Θεσσαλονίκη, με αποτέλεσμα η κατάσταση να έχει ξεφύγει, πια, από κάθε έλεγχο.
H ανάρτηση του κ. Βενιζέλου, ήταν η εξής:
«Η Αττική και η Θεσσαλονίκη τίθενται τώρα υπό το ίδιο καθεστώς περιοριστικών μέτρων, όπως και ορισμένες άλλες περιοχές. Όμως την ώρα που λαμβάνεται αυτή η απολύτως αναγκαία απόφαση, τα κρούσματα Covid-19 στη Θεσσαλονίκη ξεπέρασαν σε ημερήσια βάση τα 800 και είναι περίπου διπλάσια από αυτά που καταγράφτηκαν στην Αττική. Με βάση την πληθυσμιακή αναλογία, αυτό, αν υπολογίζω σωστά, σημαίνει ότι η πυκνότητα των κρουσμάτων είναι στη Θεσσαλονίκη περίπου οκταπλάσια (!) της Αττικής. Άρα τα αναγκαία περιοριστικά μέτρα λαμβάνονται πολύ καθυστερημένα για τη Θεσσαλονίκη. » Με βάση τη δυναμική που είχε καταγραφεί εδώ και αρκετές ημέρες, τα μέτρα έπρεπε να έχουν εφαρμοστεί στη Θεσσαλονίκη – αν θέλουμε να έχουμε την ίδια ευαισθησία και προνοητικότητα για όλη τη χώρα – αρκετές ημέρες νωρίτερα. Και σε κάθε περίπτωση με δεδομένη τη διαφορά της καμπύλης μεταξύ των δυο περιοχών, προφανώς χρειάζεται πρόσθετη μέριμνα για τη Θεσσαλονίκη. » Παρακαλώ να δοθούν σε αυτές τις παρατηρήσεις που κάνω ως πολίτης, -παρατηρήσεις που ελπίζω να είναι εσφαλμένες- σαφείς επιστημονικές και πολιτικές απαντήσεις αρμοδίως».
Το σχέδιο
Είναι προφανές πως το κυβερνητικό σχέδιο έχει δύο κεντρικούς στόχους:
Πρώτον, να ανακόψει όσο είναι εφικτό την εισαγωγή νοσούντων στα νοσοκομεία και στις ΜΕΘ. Είναι γνωστό ότι τουλάχιστον το 10% όσων εισάγονται στα νοσοκομεία με Covid θα χρειαστούν μονάδα εντατικής θεραπείας. Ήδη, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε ο ίδιος ο Σωτήρης Τσιόδρας, το 60% των κλινών ΜΕΘ -κατά μέσο όρο- πανελλαδικά έχει καλυφθεί και οι ειδικοί επισημαίνουν πως εφόσον συνεχιστεί η εξέλιξη της επιδημίας με τον τρόπο που συνέβη τα τελευταία 24ωρα, σε 2-3 εβδομάδες το ΕΣΥ θα έχει φτάσει στα όριά του. Με 140 διασωληνωμένους, οι νοσοκομειακοί λένε πως το “σημείο θραύσης” του συστήματος υγείας είναι οι 220-250 νοσούντες που θα απαιτηθεί να εισαχθούν σε ΜΕΘ.
Δεύτερον, η ελπίδα ότι το lockdown ενός μήνα που αποφασίστηκε μπορεί να “δαμάσει” την εξάπλωση της επιδημίας ώστε να σταθεί εφικτό να ανοίξει ξανά η αγορά και η οικονομία ενόψει Χριστουγέννων, όταν το λιανεμπόριο και η εστίαση κάνει μεγαλύτερους τζίρους. Πρόκειται για ένα σχέδιο “Σώστε τα Χριστούγεννα” από οικονομικής άποψης, ενώ ο ίδιος ο κ. Τσιόδρας μίλησε και για “έναν ακόμα πιο δύσκολο Ιανουάριο”, περίπου προαναγγέλοντας πως δεν αποκλείεται μετά τις γιορτές να ενταθούν τα περιοριστικά μέτρα.
Σε όλα τα παραπάνω, ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί πως η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι δεν θα διεξάγονται πλέον το 80% των χειρουργείων στα νοσοκομεία! Πέραν του ότι το συγκεκριμένο μέτρο θα περίμενε κανείς να το ανακοινώσουν και να το εξηγήσουν οι αρμόδιοι κ. Κικίλιας ή Κοντοζαμάνης και ανακοινώθηκε από τον κ. Χαρδαλιά (!), οι γνωρίζοντες πως αποφασίστηκε για να μετακινηθούν γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό προς τις μονάδες Covid λόγω έλλειψης προσωπικού. Ωστόσο πρόκειται για μια απόφαση υψηλού ρίσκου καθώς ασθενείς που ίσως χρειάζονται χειρουργική επέμβαση ενδέχεται να μείνουν σε λίστες αναμονής, κάτι που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία τους, ακόμα και τη ζωή τους.