Newsroom Team Σταθερή πορεία αποκλιμάκωσης του αριθμού των κρουσμάτων κορωνοϊού ως το τέλος του χρόνου, αλλά και επαναφορά τους κοντά στα σημερινά επίπεδα στα μέσα Ιανουαρίου, ως αποτέλεσμα της μερικής χαλάρωσης των μέτρων κατά την περίοδο των εορτών, προβλέπει το -αλάνθαστο μέχρι σήμερα- προγνωστικό μοντέλο της ομάδας του καθηγητή του ΑΠΘ Δημοσθένη Σαρηγιάννη για την εξέλιξη της πανδημίας.
Μιλώντας στο Euro2day.gr, ο κ. Σαρηγιάννης προβλέπει υποχώρηση του μέσου εβδομαδιαίου αριθμού νέων λοιμώξεων στις 818 την Πρωτοχρονιά, από 1.240 που ήταν χθες, και σταδιακή επαναφορά τους στις 1.185 στις 15 Ιανουαρίου. Ο ρυθμός αύξησης τον Ιανουάριο αναμένεται να είναι βραδύτερος στη Θεσσαλονίκη σε σχέση με την Αττική, λόγω και της επιρροής των κλιματικών συνθηκών.
Οι «σκληροί» δείκτες των θανάτων και των διασωληνωμένων, σύμφωνα με το μοντέλο, θα ακολουθήσουν αντίστροφη πορεία και θα υποχωρήσουν στους 31-32 θανάτους και τους 313 διασωληνωμένους στα μέσα Ιανουαρίου, αλλά είναι πολύ πιθανό να αρχίσουν να αυξάνονται εκ νέου στη συνέχεια, καθώς ακολουθούν με καθυστέρηση 2-3 εβδομάδων την εξέλιξη στους αριθμούς των νέων λοιμώξεων.
Ο κ. Σαρηγιάννης τάσσεται υπέρ της συνέχισης του lockdown έως τα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου, προκειμένου να υποχωρήσουν οι λοιμώξεις στα επίπεδα των 500 ημερησίως και να καταστεί διαχειρίσιμη η κατάσταση, εν αναμονή και του προγράμματος εμβολιασμών, το οποίο προτείνει να στοχεύσει χωρικά στους πιο επιβαρημένους νομούς της χώρας.
Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της πανδημίας στις περιοχές εκτός Αθήνας και Θεσσαλονίκης, προβλέπει βελτίωση της εικόνας στους περισσότερους «κόκκινους» νομούς, με εξαίρεση περιοχές όπως κυρίως η Κοζάνη και δευτερευόντως το Κιλκίς, η Λέσβος, τα Τρίκαλα και τα Γρεβενά, όπου το προγνωστικό μοντέλο δείχνει περαιτέρω αύξηση τις επόμενες εβδομάδες. «Στο τέλος του χρόνου ίσως να μη μιλάμε για τη Θεσσαλονίκη αλλά για την Κοζάνη», επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Αναλυτική πρόβλεψη για τον επόμενο μήνα
Ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ και η διεπιστημονική ομάδα HERACLES που συντονίζει, σε συνεργασία με ερευνητές από δύο ιταλικά πανεπιστήμια, είχαν προβλέψει με ακρίβεια από τον Σεπτέμβριο την έξαρση της πανδημίας τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο, ενώ επιβεβαιώθηκε και η πρόβλεψη που είχαν κάνει στα τέλη Νοεμβρίου για εβδομαδιαίο μέσο όρο 1.255 κρουσμάτων στις μέρες που διανύουμε τώρα.
Για τον επόμενο μήνα, το δυναμικό προγνωστικό μοντέλο λαμβάνει υπόψη τη μερική χαλάρωση των μέτρων (click away, άνοιγμα κομμωτηρίων, κέντρων περιποίησης νυχιών, βιβλιοπωλείων, λειτουργία εκκλησιών, οικογενειακές συναντήσεις ως 9 ατόμων στις γιορτές), αλλά και τις προβλεπόμενες καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν κατά την προσεχή περίοδο ανά περιοχή, και κάνει μια προβολή της επιδημιολογικής εικόνας της χώρας τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες.
«Με την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν όσα προβλέπονται από τα νέα μέτρα -π.χ. ότι δεν θα γίνει χαμός για αγορές click away στην Ερμού ή στην Τσιμισκή- προβλέπουμε μια υποχώρηση του μέσου όρου εβδομαδιαίων κρουσμάτων στα 818 στο τέλος του χρόνου», σημειώνει και προβλέπει αύξηση τις πρώτες δύο εβδομάδες του νέου χρόνου.
«Το σταδιακό άνοιγμα κάποιων δραστηριοτήτων θα έχει επίπτωση στη διασπορά και θα αυξήσει τις λοιμώξεις στις 930 την εβδομάδα που τελειώνει στις 7 Ιανουαρίου και στις 1.185 στις 15 Ιανουαρίου», αναφέρει. Η ίδια εξέλιξη δεν θα αντικατοπτριστεί στους θανάτους και στις διασωληνώσεις, καθώς οι συγκεκριμένοι δείκτες καθυστερούν σε σχέση με την πορεία των κρουσμάτων. «Το προγνωστικό μοντέλο δείχνει μια υποχώρηση του αριθμού των διασωληνωμένων στους 313 στα μέσα Γενάρη και του αριθμού των θανάτων στους 31-32 στο ίδιο διάστημα», λέει, προσθέτοντας ωστόσο πως θα ακολουθήσει νέα αύξηση της πίεσης από το δεύτερο μισό του Ιανουαρίου.
Ο κ. Σαρηγιάννης εκτιμά πως η πορεία αποκλιμάκωσης και αύξησης της διασποράς στη συνέχεια δεν θα είναι ισόρροπη σε ολόκληρη την επικράτεια, καθώς θα επηρεαστεί σημαντικά και από τον καιρό. Το μοντέλο, που λαμβάνει υπόψη τις κλιματικές συνθήκες που επικρατούν τα τελευταία τέσσερα χρόνια ανά περιοχή, δείχνει ευνοϊκότερη εξέλιξη στη Θεσσαλονίκη σε σχέση με την Αττική.
«Υπάρχουν τρεις κρίσιμοι παράγοντες σε ό,τι αφορά τις καιρικές συνθήκες: η θερμοκρασία, η συνολική (και όχι σχετική) υγρασία στον αέρα και η ηλιοφάνεια, καθώς η υπεριώδης ακτινοβολία διασπά το πρωτεϊνικό περίβλημα του ιού», εξηγεί και προσθέτει: «Τα στατιστικά δεδομένα για τις κλιματικές συνθήκες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη τα τελευταία χρόνια δείχνουν πως η Θεσσαλονίκη έχει πιο σταθερές καιρικές συνθήκες, με θερμοκρασίες χαμηλότερες κατά 3-4 βαθμούς σε σχέση με την Αθήνα και υψηλά ποσοστά υγρασίας. Οι συνθήκες αυτές κρατούν τον κόσμο στο σπίτι και έχουν μειωτική επίπτωση στη διασπορά. Η Αθήνα στο ίδιο διάστημα έχει πιο άστατο καιρό, με αυξομειώσεις θερμοκρασίας και πιο ξηρές συνθήκες».
Με αυτά τα δεδομένα, το μοντέλο «βλέπει» ένα μίνιμουμ 230 κρουσμάτων στην Αττική στις 25 Δεκεμβρίου και μάξιμουμ 380-382 κρουσμάτων στις 7 Ιανουαρίου. Αντίστοιχα, η Θεσσαλονίκη προβλέπεται πως θα έχει περίπου 200 κρούσματα τα Χριστούγεννα και 161 στις 7 Ιανουαρίου.
Lockdown ως τον Φεβρουάριο
Όπως αποκαλύπτει ο κ. Σαρηγιάννης, τα εναλλακτικά σενάρια που μπήκαν στο τραπέζι το περασμένο διάστημα για το άνοιγμα της αγοράς και ορισμένων δραστηριοτήτων κατά την περίοδο των εορτών είχαν ως σημείο αναφοράς κυρίως τη Θεσσαλονίκη. Η επιδημιολογική εικόνα της πόλης δεν άφηνε περιθώρια για το άνοιγμα της αγοράς πέραν του click away. Αντίθετα, στην Αθήνα, όπου η επιβάρυνση παραμένει 3,5 φορές χαμηλότερη αναλογικά, σε σχέση με τη Θεσσαλονίκη, υπήρξε το σενάριο του ανοίγματος υπό όρους για ένα διάστημα δύο εβδομάδων, με την προϋπόθεση όμως ότι θα ξαναέκλεινε για ένα μήνα μετά τις γιορτές. Την ίδια ώρα, περιοχές με χαμηλό ιικό φορτίο, όπως π.χ. η Κρήτη και η Κέρκυρα, είχαν τις προϋποθέσεις επαναλειτουργίας, αλλά αυτό δεν έγινε καθώς θα δημιουργούνταν το αίσθημα της ανισότητας στην αγορά.
Ο καθηγητής τάσσεται υπέρ της συνέχισης του lockdown στη σημερινή του «light» μορφή μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου. «Αν θέλουμε να πετύχουμε ένα επίπεδο περίπου 500 κρουσμάτων την ημέρα, το οποίο έθεσε και ο υπουργός Υγείας ως όριο για να είναι η κατάσταση διαχειρίσιμη, θεωρώ πως πρέπει να συνεχιστεί το σημερινό καθεστώς: δηλαδή η αγορά να λειτουργεί με click away, να ανοίξουν μόνο τα σχολεία μετά τις γιορτές, να συνεχιστεί η απαγόρευση μετακινήσεων από νομό σε νομό και να εξακολουθήσουμε να στέλνουμε SMS για την έξοδο από το σπίτι», αναφέρει, προσθέτοντας ότι «το πώς θα αντιμετωπίσουμε το ενδεχόμενο 3ο κύμα έχει να κάνει με το πώς διαχειριζόμαστε την αποκλιμάκωση του 2ου κύματος. Το κλειδί είναι να μην κουραστούμε και να μην αρχίσουμε τις εκπτώσεις».
Σε ό,τι αφορά τους εμβολιασμούς, που αναμένεται να ξεκινήσουν το ίδιο διάστημα, με την ελπίδα να μας οδηγήσουν στην επιστροφή σε κανονικότητα, προτείνει να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο προστατευτικά αλλά και προληπτικά. «Όταν θα έχουν εμβολιαστεί οι υγειονομικοί μας και οι ευάλωτες ομάδες και φτάσει η ώρα του εμβολιασμού στον γενικό πληθυσμό, πρέπει να στοχεύσουμε με όρους πρόληψης, για να αποφύγουμε αναζωπυρώσεις σε περιοχές που έχουν υψηλό επιδημιολογικό φορτίο. Να στοχεύσουμε χωρικά σε αυτές τις περιοχές», επισημαίνει.