Εκρηκτική αναμένεται η άνοδος της ανεργίας στη χώρα μας, με το «άνοιγμα» της οικονομίας, όταν υποχωρήσει η υγειονομι κή κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κοροναϊού, όπως επισημαίνεται στο ρεπορτάζ του Κώστα Παπαδή στο “Βήμα της Κυριακής”.
Η πραγματική εικόνα της αγοράς εργασίας, χωρίς τον «παραμορφωτικό φα κό» των αναστολών συμβά σεων εργασίας, ενδέχεται να είναι χειρότερη και από αυτή των πρώτων μνημο νιακών χρόνων, όταν κο ρυφωνόταν η κατάρρευση της οικονομίας.
Το χειρότερο σενάριο με λέτης που παρουσιάζει «Το Βήμα της Κυριακής» γύρω από το άνοιγμα της οικο νομίας δείχνει εκτίναξη της ανεργίας στο 29,3% και 1.350.000 ανέργους στο τέλος του 2021, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το 27,5% που ήταν το 2013 και αποτελεί τη δυσμενέστερη καταγραφή της μνημονιακής περιόδου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζονται, η ανεργία θα εκτιναχθεί στα επίπεδα της εποχής των μνημονίων αν δεν υπάρχει το «δίχτυ προστασίας» της αναστολής των συμβάσεων – Το δυσμενές, το ενδιάμεσο και το ηπιότερο σενάριο
Σχετικό είναι το άρθρο των Σάββα Ρομπόλη, ομότιμου καθηγητή του Παντείου, και του Βασίλη Μπέτση, δόκτωρος στο ίδιο πανεπιστήμιο, οι οποίοι αναφέρονται σε τρία σενάρια.
Το άρθρο στο “Βήμα”:
Τον Δεκέμβριο του 2019 η στατιστική ανεργία στην Ελλάδα ήταν 16,5% (770.000 άτομα) του εργατικού δυναμικού και η απασχόληση ήταν 3.913 εκατομ. άτομα. Το 2020 με το ξέσπασμα της πανδημίας και τα lockdown στην οικονομία, τα προγράμματας στήριξης, όπως το SURE, διατήρησαν την μέση στατιστική ανεργία στο επίπεδο του 16,5% (765.000 άτομα) και την απασχόληση στο επίπεδο των 3.870 εκατομ. ατόμων. Με άλλα λόγια, η στατιστική ανεργία το 2020 διατηρήθηκε σχεδόν στο ίδιο επίπεδο με αυτό του έτους 2019, δεδομένου ότι κατά το διάστημα Μαρτίου – Απριλίου 2020, 992.000 εργαζόμενοι ήταν σε καθεστώς αναστολής των συμβάσεων εργασίας.
Τον Μάιο του 2020 οι εργαζόμενοι σε καθεστώς αναστολής των συμβάσεων εργασίας μειώθηκαν σε 542.000 άτομα, τον Ιούνιο και Ιούλιο σε 305.000 και 70.000 άτομα αντίστοιχα και τον Αύγουστο σε 147.000 άτομα. Τον Σεπτέμβριο του 2020 αυξήθηκαν σε 157.000 άτομα, τον Οκτώβριο σε 185.000 άτομα και με το νέο lockdown τον Νοέμβριο του 2020 εκτινάχθηκε ο αριθμός τους σε 743.000 άτομα και τον Δεκέμβριο του 2020, 673.000 άτομα ήταν σε καθεστώς αναστολής συμβάσεων εργασίας. Τον Φεβρουάριο του 2021 ήταν στο επίπεδο των 532.000 ατόμων οι αναστολές συμβάσεων εργασίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά το διάστημα Ιουνίου-Αυγούστου 2020, όπου οι αναστολές συμβάσεων εργασίας ήταν είχαν μειωθεί σημαντικά, η ανεργία ήταν 17,2%, ενώ τον Νοέμβριο του 2020 ήταν 16,2% και οι αναστολές συμβάσεων εργασίας αφορούσαν 743.000 άτομα.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα αποτελέσματα σχετικής εργασίας μας (Φεβρουάριος 2021), το ΑΕΠ (βασικό σενάριο μεταβολής του 3,2% κατά το 2021) θα διαμορφωθεί το 2021 στο επίπεδο των 171,3 δις ευρώ, καλύπτοντας κατά το τρέχον έτος η ελληνική οικονομία μόνο το 1/3 των απωλειών του 2020. Όμως, το ερώτημα που τίθεται είναι: τι θα συμβεί με το άνοιγμα της οικονομίας και το τέλος του προγράμματος SURE το οποίο με τα σημερινά δεδομένα θα ισχύει μέχρι και τον Απρίλιο του 2020;(σενάριο 1).
Σύμφωνα με έρευνες της ΓΣΕΒΕΕ και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (Ιανουάριος 2021) εκτιμάται ότι δύσκολα θα αποφύγουν την οριστική διακοπή λειτουργίας τους 200.000 επιχειρήσεις. Ο τουρισμός το 2019 (ως έτος αναφοράς πριν την πανδημία) είχε προσεγγίσει το υψηλό επίπεδο απασχόλησης των 411.000 ατόμων. Έτσι, εάν λάβουμε υπόψη ότι τα έσοδα του τουρισμού το 2021 θα φτάσουν το 40% του έτους 2019 και λαμβάνοντας υπόψη την εκτίμηση της ΓΣΕΒΕΕ και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (σενάριο1) καθώς και το γεγονός ότι από τα 32 δις ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης θα εισρεύσουν στην Ελλάδα το 2021 5.5 δις ευρώ ( 4,2 δις ευρώ με την μορφή επιχορηγήσεων και 1,3 δις ευρώ με την μορφή δανείων), τότε 600.000 περίπου θέσεις εργασίας θα βρίσκονται αντιμέτωπες στις αρχές της τουριστικής περιόδου με τον κίνδυνο της ανεργίας, γεγονός που θα εκτινάξει την συνολική ανεργία σε επίπεδα (29,3% – 1.350.000 άτομα) αντίστοιχα του Μνημονιακού έτους 2013. Βέβαια, η έναρξη της τουριστικής περιόδου του 2021 και η απασχόληση στον συγκεκριμένο κλάδο 200.000 ατόμων θα συμβάλλει στην μείωση του επιπέδου της ανεργίας στα 1.150.000 άτομα (25%) στις αρχές του καλοκαιριού, διαμορφούμενη στα τέλη Δεκεμβρίου του 2021 στο επίπεδο του 28,2% (1.300.000 άτομα).
Όμως, εάν στις απειλούμενες με διακοπή της λειτουργίας τους 200.000 επιχειρήσεων εφαρμοσθούν χρηματοδοτικά προγράμματα στήριξης των επιχειρήσεων και αναστολής των συμβάσεων εργασίας (σενάριο 2), από τον Μάϊο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021, προκειμένου να αποτραπεί το κλείσιμο των συγκεκριμένων επιχειρήσεων και οι απολύσεις των εργαζομένων τους να κινηθούν στο επίπεδο του 15%-20%, τότε το επίπεδο της συνολικής ανεργίας και με την έναρξη της τουριστικής περιόδου στις αρχές του καλοκαιριού θα είναι 17,6% ( 810.000 άτομα) και τον Δεκέμβριο του 2021 θα είναι 18,9 % (870.000 άτομα).
Εάν όμως στις αρχές Μαϊου 2021 διακόψουν την λειτουργία τους 100.000 επιχειρήσεις αλλά συνεχισθεί το πρόγραμμα αναστολής των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων τους μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021 ( σενάριο 3), τότε η συνολική ανεργία και με την έναρξη της τουριστικής περιόδου θα είναι 20,6% (950.000 άτομα) και τον Δεκέμβριο του 2021 θα είναι 22,6% (1.040.000). Από την άποψη αυτή αξίζει να σημειωθεί ότι σε σχετική έρευνα που διεξήγαγε η Capital Economics (Ιανουάριος 2021) για τις χώρες της Ευρωζώνης, υποστηρίζεται ότι εάν δεν υπάρξουν προγράμματα στήριξης της οικονομίας και των επιχειρήσεων στην ευρωζώνη, η ένταση της ανεργίας θα υπερβαίνει το επίπεδο και αυτό της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.
Έτσι, σύμφωνα με την συγκεκριμένη έρευνα, η ανεργία στο σύνολο της ευρωζώνης το 2021 κατά μέσο όρο θα αυξηθεί στο επίπεδο του 9,1% (τον Ιανουάριο του 2021 ήταν 8,1% και το 2019 ήταν 7,6%) υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξουν και προγράμματα στήριξης των επιχειρήσεων και της απασχόλησης, δεδομένου ότι εκτιμάται ότι 15%-20% των ατόμων που είναι σε αναστολή συμβάσεων εργασίας τελικά θα απωλέσουν την εργασία τους. Στην δυσμενή αυτή προοπτική, η αποφυγή επιστροφής τόσο της ευρωζώνης, όσο και της Ελλάδας, στο επίπεδο των συνεπειών της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 και των Μνημονίων αντίστοιχα, μεταξύ άλλων, στην οικονομία και την ανεργία, αναδεικνύεται με τον πιο εύληπτο τρόπο, η αναγκαιότητα ύπαρξης χρηματοδοτικών προγραμμάτων στήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, προκειμένου να αποφευχθούν η διακοπή λειτουργίας επιχειρήσεων και οι απολύσεις σημαντικού αριθμού εργαζομένων.
Πηγή: “Βήμα της Κυριακής”