ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τη σύσταση Εξεταστικής επιτροπής σχετικά με τις λίστες Πέτσα και την Opinion Poll (διερεύνηση σύνδεσης δημοσκοπήσεων της εταιρείας με απευθείας αναθέσεις), η οποία συγκεντρώνει, ως φαίνεται, τη συναίνεση και των κομμάτων της ελάσσονος αντιπολίτευσης, θα μπορούσε να ένας ελάχιστος κοινός τόπος όλων των πολιτικών δυνάμεων σε περίοδο συχνά άσκοπης πόλωσης και “εχθροπάθειας”.
Είτε γιατί το πιστεύει, είτε ποιώντας την ανάγκη φιλοτιμία, η κυβερνητική πλειοψηφία δήλωσε αρχικώς πως συναινεί. Μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελούσε, άλλωστε, την πρώτη δοκιμή -και επιβράβευση– της δικής της πρωτοβουλίας στην τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος δια της οποίας δίνεται η δυνατότητα και στην αντιπολίτευση να συγκροτεί εξεταστικές επιστροπές εφόσον συγκεντρώσει 120 ψήφους βουλευτών.
«Το Σύνταγμα με το άρθρο 68 παρ. 2, σε ό,τι αφορά στο δικαίωμα σύστασης εξεταστικής επιτροπής από την αντιπολίτευση ορίζει ότι η αντιπολίτευση με πρόταση 60 βουλευτών της δικαιούται να καταθέσει πρόταση για σύσταση εξεταστικής για τα πεπραγμένα της παρούσας κυβέρνησης, η οποία και συστήνεται αν πάρει τουλάχιστον 120 ψήφους.
Για ευνόητους πολιτικούς λόγους η κυβέρνηση ζητά την χρονική διεύρυνση του προς ερεύνηση αντικειμένου μιας τέτοιας Εξεταστικής επιτροπής, ως προς το σκέλος που αφορά τις δημοσκοπήσεις.
Επ΄αυτού αξίζει να σημειωθούν τα εξής:
1.Με την αναθεώρηση του Συντάγματος η συγκεκριμένη “πρόνοια” αφορά το δικαίωμα που αποκτά η αντιπολίτευση να ελέγξει τα πεπραγμένα της κυβέρνησης-εφόσον υπάρχουν οι προβλεπόμενες προϋποθέσεις. Συνιστά, υπό μία έννοια, ένα “αντιπολιτευτικό προνόμιο” που αποσκοπεί -κατά τον νομοθέτη- στην εύρυθμη λειτουργία του κοινοβουλευτικού ελέγχου (της εκάστοτε κυβέρνησης) και εξισορροπεί εν μέρει τη δυνατότητα που έχει η (εκάστοτε) κυβερνητική πλειοψηφία να εισηγείται τη συγκρότηση εξεταστικών ή και προανακριτικών επιτροπών. Δυνατότητα που ασκήθηκε ήδη από την παρούσα κυβερνητική πλειοψηφία.
2.Οι καταγγελίες των κομμάτων της μείζονος και ελάσσονος αντιπολίτευσης σχετικά με τις λίστες Πέτσα αφορούν αυστηρά το χρονικό διάστημα της πανδημίας και την θητεία της σημερινής κυβέρνησης. Δεν αποτελούν, δηλαδή, αντικείμενο που μπορεί να διευρυνθεί χρονικά, καθώς επί της θητείας της προηγούμενης κυβέρνησης (ΣΥΡΙΖΑ), ούτε πανδημία είχαμε, ούτε καμπάνιες τέτοιου τύπου πραγματοποιήθηκαν. Εκείνο (μόνο) που μπορεί να τύχει χρονικής διεύρυνσης είναι το δεύτερος σκέλος της προτεινόμενης διερεύνησης και αφορά την πιθανή χειραγώγηση κάποιων δημοσκοπήσεων. Ως προς αυτό η αντιπολίτευση δηλώνει πως δεν έχει αντίρρηση και παραπέμπει στα συνταγματικά προβλεπόμενα που επιτρέπουν στην κυβερνητική πλειοψηφία να ζητήσει και να επιβάλλει αυτή τη χρονική διεύρυνση για το διάστημα μετά το 2015, ώστε, όπως λέγουν κυβερνητικά στελέχη, να ερευνηθούν πιθανές “ανάρμοστες σχέσεις” της κυβέρνησης Τσίπρα με εταιρείες όπως η VoxPop και η Bridging Europe. Ακόμα περισσότερο: ο ίδιος ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δήλωσε στη Βουλή πως το κόμμα του θα συναινέσει υπέρ αυτής της χρονικής διεύρυνσης.
3.Η Εξεταστική επιτροπή -εφόσον συγκληθεί- δεν πρέπει (και δεν έχει δικαίωμα) να βάλει απέναντί της όλες τις εταιρείες δημοσκοπήσεων και όλες τις δημοσκοπήσεις. Δεν δικάζονται οι πολιτικές έρευνες. Και κακώς ο ΣΥΡΙΖΑ -αλλά όχι μόνο αυτός- δημιούργησε την αίσθηση πως “του φταίνε όλες οι μετρήσεις”. Δεν έχει συνωμοτήσει το σύμπαν εναντίον του και καλά θα κάνει να δει τι ακριβώς δεν κάνει εκείνος σωστά ώστε να μην καρπώνεται από τις σημαντικές απώλειες του κυβερνητικού έργου. Ο ΣΥΡΙΖΑ εισηγείται τη διερεύνηση της πιθανής χειραγώγησης στις μετρήσεις συγκεκριμένης εταιρείας (Opinion Poll). Αυτό και μόνο αυτό.
4.Η κυβερνητική πλειοψηφία επιθυμεί -όπως έχουν αναφέρει κάποιοι υπουργοί- να διερευνηθούν και τα “έργα και οι ημέρες” επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ όσον αφορά τις -όντως αλλοπρόσαλλες- μετρήσεις της VoxPop και της Bridging Europe. Εάν, ωστόσο, είχε στοιχεία ή έστω υποψίες για κάτι τέτοιο διέθετε άπλετο χρόνο και πλήρεις κοινοβουλευτικές δυνατότητες να έχει ζητήσει τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής επ΄ αυτού από το καλοκαίρι του 2019 μέχρι την ώρα που “έσκασε” το σκάνδαλο Κουρτς στην Αυστρία. Δεν το έπραξε. Ως εκ τούτου δημιουργεί την εντύπωση εύλογα πως ζητά τώρα κάτι τέτοιο για να εξισορροπήσει το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα κι έτσι, ωστόσο, μπορεί να το κάνει στο πλαίσιο της προτεινόμενης από την αντιπολίτευση διαδικασίας, έχοντας, μάλιστα, και την συναίνεσή της.
Πολιτικά δεν θα αλλάξει κάτι σημαντικό. Οι εταιρείες μετρήσεων θα συνεχίσουν να αποτυπώνουν διψήφια διαφορά υπέρ του κυβερνώντος κόμματος εφόσον διαπιστώνουν πως αυτό είναι το αποτύπωμα στην κοινωνία. Δεν θα εκφοβιστούν από την όποια διερεύνηση της περίπτωσης μιας μόνο εταιρείας. Θα ήταν αφελές εάν πιστεύει κανείς κάτι τέτοιο. Από την άλλη, δε, η κυβέρνηση, έχουσα την πλειοψηφία στη Βουλή και την εξεταστική επιτροπή, θα δείξει πως δεν έχει να φοβηθεί τίποτε από τους χειρισμούς σχετικά με τις λίστες Πέτσα. Αυτό δηλώνει άλλωστε.
Κοινοβουλευτικά και συνταγματικά, όμως, θα ήταν σημαντική στιγμή να επιτευχθεί ευρεία συνεννόηση. Και η κυβέρνηση θα’χει να το λέει πως υλοποιήθηκε άψογα μια δική της μεταρρύθμιση για την λειτουργία του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Την οποία ίσως κάποτε χρειαστεί να την επικαλεστεί και η ίδια ως αξιωματική αντιπολίτευση για να ελέγξει τα πεπραγμένα της επόμενης ή μεθεπόμενης κυβέρνησης.