NewsEdit Οι 16 Ημέρες Ακτιβισμού κατά της Βίας με βάση το φύλο που κήρυξε ο ΟΗΕ ( 25/11-10/12/2021) έληξε, όμως η βία κατά των γυναικών συνεχίζεται. Μόλις προχθές, στην πατρίδα μας θρηνήσαμε την 16η γυναικοκτονία μέσα στο 2021, ενώ σχεδόν 1 στις 3 γυναίκες έχουν κακοποιηθεί στη ζωή τους.
Της Φωτεινής Κούβελα
Οι αριθμοί αυξάνονται σε περιόδους κρίσεων όπως διαπιστώθηκε κατά την διάρκεια της πανδημίας Covid-19 και των πρόσφατων ανθρωπιστικών κρίσεων, των συγκρούσεων και των κλιματολογικών καταστροφών. Μια νέα έκθεση του UNWomen, βασισμένη σε δεδομένα από 13 χώρες μετά την πανδημία, δείχνει ότι 2 στις 3 γυναίκες ανέφεραν ότι αυτές ή μια γνωστή τους, βίωσαν κάποια μορφή βίας και είναι πιο πιθανό να αντιμετωπίσουν επισιτιστική ανασφάλεια. Μόνο 1 στις 10 γυναίκες είπε ότι τα θύματα θα πήγαιναν στην αστυνομία για βοήθεια.
Η βία με βάση το φύλο δεν είναι αναπόφευκτη. Μπορεί και πρέπει να αποφευχθεί. Η διακοπή αυτής της βίας ξεκινά από τις ίδιες τις επιζήσασες βίαιων συμπεριφορών, την υιοθέτηση περιεκτικών προσεγγίσεων που αντιμετωπίζουν τις βαθύτερες αιτίες, αλλάζουν τα επιβλαβή κοινωνικά πρότυπα και ενδυναμώνουν τις γυναίκες και τα κορίτσια. Με δημόσιες υπηρεσίες που θα έχουν στο επίκεντρο τις κακοποιημένες γυναίκες σε όλους τους τομείς της αστυνόμευσης, της δικαιοσύνης, της υγείας και του κοινωνικού τομέα. Με επαρκή χρηματοδότηση για την ατζέντα όλων των δικαιωμάτων τω γυναικών, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την έμφυλη βία.
Στην Ελλάδα, με πρόγραμμα ΕΣΠΑ (2010-2013), δημιουργήθηκε το πανελλαδικό Εθνικό Δίκτυο Δομών για την πρόληψη και αντιμετώπιση όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών(ενδοοικογενειακή,βιασμός,trafficking, σεξουαλική παρενόχληση). Σταδιακά, δημιουργήθηκαν και σήμερα λειτουργούν 62 δομές, δηλαδή:
15 Συμβουλευτικά Κέντρα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων που βρίσκονται στις 13 Περιφέρειες της χώρας, 27 Συμβουλευτικά Κέντρα των Δήμων, 18 Ξενώνες Φιλοξενίας γυναικών και των παιδιών τους των Δήμων καθώς και 2 Ξενώνες Φιλοξενίας του ΕΚΚΑ. Επίσης δημιουργήθηκε η τηλεφωνική γραμμή SOS15900 που λειτουργεί 365 ημέρες το χρόνο σε 24ωρη βάση και συμβουλεύει τις γυναίκες που ζητάνε βοήθεια αλλά και ενδιαφερόμενες και ενδιαφερόμενους που θέλουν να βοηθήσουν μία γυναίκα που κινδυνεύει.
Οι γυναίκες μπορούν να επισκεφτούν τα Συμβουλευτικά Κέντρα και βοηθηθούν από ειδικούς επιστήμονες συμβούλους, ειδικευμένους και σε θέματα φύλου. Στον Ξενώνα Φιλοξενίας παραπέμπονται μέσα από τη γραμμή SOS 15900 και το Συμβουλευτικό Κέντρο, έχοντας τη δυνατότητα να πάνε σε Ξενώνα άλλης πόλης. Η εισαγωγή προϋποθέτει σύντομες εξετάσεις για τυχόν μεταδιδόμενες ασθένειες και η παραμονή τους στον Ξενώνα διαρκεί μέχρι 6 μήνες ώστε να ενδυναμωθούν ψυχολογικά και να συνεχίσουν μετά τη ζωή τους.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τη λήξη του ευρωπαϊκού προγράμματος, εξασφάλισε τη συνέχιση της λειτουργίας αυτών των δομών με νέο ΕΣΠΑ, αναβάθμισε τη λειτουργία τους προσθέτοντας στην ψυχολογική, κοινωνική, νομική στήριξη και την εργασιακή συμβουλευτική, ενώ διασφάλισε την εργασία των στελεχών όλων των δομών με συγκεκριμένες νομοθετικές ρυθμίσεις. Επιπλέον το 2019, νομοθέτησε τη μόνιμη λειτουργία όλων των δομών με χρηματοδότηση μέσα από τον εθνικό προϋπολογισμό (ν.4604/19) ενώ για τα στελέχη όλων των δομών, θα εξασφάλιζε την εργασία τους με επιπλέον μοριοδότηση τους σε δημόσιο διαγωνισμό, την οποία όμως η σημερινή κυβέρνηση αρνείται κατηγορηματικά.
Επιπλέον, προκειμένου η αστυνομία να αντιμετωπίζει σωστά τα περιστατικά βίας και τις γυναίκες, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δημιούργησε ειδική Δ/νση αντιμετώπισης της ενδοοικογενειακής βίας στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη που θα παρακολουθούσε και θα συντόνιζε τα αντίστοιχα Γραφεία ενδοοικογενειακής βίας που άμεσα θα συγκροτούντο σε κάθε αστυνομικό τμήμα, πανελλαδικά. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. καθυστερημένα, δημιούργησε μόνο έξι στην Αττική.
Η επιπλέον συνεχής στήριξη του Εθνικού Δικτύου Δομών με διαφημίσεις, σποτάκια, εκδηλώσεις τόσο από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας τω Φύλων επί θητείας μου, όσο και από την δράση των ίδιων των δομών, γνωστοποίησε τη χρησιμότητα τους στις γυναίκες και τις τοπικές κοινωνίες και έτσι αύξησε τη ζήτηση των υπηρεσιών τους.
Σήμερα, για να αντιμετωπίσουμε πιο αποτελεσματικά το φαινόμενο τη έμφυλης βίας, τη στιγμή μάλιστα που τα περιστατικά αυξάνονται συνεχώς και οι γυναίκες μιλάνε, χρειαζόμαστε περισσότερες αντίστοιχες δομές σε όλες τις πόλεις τις χώρας, συνεχής βελτίωση των ήδη υπαρχόντων με επιπλέον προσωπικό –ιδιαίτερη ενίσχυση της γραμμήςSOS 15900- την καλή συνεργασία όλων των φορέων που είναι στο πεδίο, όπως της αστυνομίας, των νοσοκομείων, των δικαστικών αρχών, των κοινωνικών υπηρεσιών, των Δήμων και των Περιφερειών, με την απαραίτητη βελτίωση των υπηρεσιών τους, την ενίσχυση τους σε προσωπικό και τη συνεχή εκπαίδευση του.
Επιπλέον, επιτακτικά πρέπει να εφαρμοστεί στο σύνολό της, η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης που κυρώθηκε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (ν.4531/2018). Πολλά σημεία της μένουν ακόμη ανενεργά, όπως τα θεραπευτικά προγράμματα για τους δράστες, οικονομική και νομική στήριξη των γυναικών και των παιδιών τους που δραπετεύουν από την ενδοοικογενειακή βία και είναι αδύναμες οικονομικά κλπ.
Η ενθάρρυνση των γυναικών να σπάσουν τη σιωπή τους και μιλήσουν, προϋποθέτει αλληλεγγύη από την κοινωνία και την πολιτεία έτοιμη να τις ακούει πάντα και να τις βοηθάει ουσιαστικά. Τότε μόνο δε θα επιτρέψουμε τη σιωπή να συμμορφωθεί σε μια κουλτούρα βίας.
Πρώην Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων