ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Λονδίνο, της Dr. Georgia Toutziari- Stewart
Η ΚΤΗΝΩΔΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ- 47 φωτογράφοι απαθανατίζουν τις στιγμές του πολέμου
Το τέλος μιας ακόμη «πολεμοχαρούς» χρονιάς για την ανθρωπότητα γιορτάζει η νέα έκθεση στην Tate Modern με την φωτογραφία ως μέσο αποτύπωσης της σχέσης της σύγχρονης κοινωνίας με το παρελθόν της. Η έκθεση που τιτλοφορείται ‘Σύγκρουση, Χρόνος, Φωτογραφία’ διατρέχει τα εκατό χρόνια που διέρρευσαν από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο υπενθυμίζοντας ‘ζωντανά’ την κτηνώδη εμπειρία του πολέμου και τα ανεξίτηλα σημάδια που αφήνει στην μνήμη των ανθρώπων.
47 φωτογράφοι απαθανατίζουν τις στιγμές του πολέμου, δευτερόλεπτα από τη ρήξη μιας μπόμπας μέχρι και εκατό χρόνια από το τέλος του πολέμου. Αυτή η έξυπνη επιμέλεια κάνει την έκθεση να ξεχωρίζει. Έτσι ο τρόπος της οργάνωσης των εκθεμάτων γίνεται ανάλογα με το χρόνο λήψης της φωτογραφίας, πόσο σύντομα δηλαδή τραβήχτηκε, είτε πρόκειται για δευτερόλεπτα μετά τη σύγκρουση είτε για 99 χρόνια μετά. Μεταξύ των εκθεμάτων περιλαμβάνονται εικόνες από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο τον ισπανικό εμφύλιο, τον ιρακινό, της Βοσνίας, της Αρμενίας και του Κονγκό μέχρι και τις βίαιες συγκρούσεις του Βιετνάμ, της Συρίας και του Αφγανιστάν.
H πρώτη ενότητα, «Στιγμές αργότερα”, περιέχει εικόνες του νέφους μανιταριού που δημιουργήθηκε από την ατομική βόμβα της Χιροσίμα και απαθανατίστηκε από ένα 17 επτάχρονο φοιτητή μόλις 20 λεπτά μετά την έκρηξη καθώς και το διάσημο πυροβολισμό του Don Mc Cullin ‘κέλυφος/κατάπληξη/πεζοναύτης των ΗΠΑ, διανοητικά τρεμάμενος’ με παγωμένη έντρομη έκφραση.
«……..η εικόνα Mc Cullin είναι πολύ σημαντική για εμάς διότι βλέπουμε αυτό το είδος πολύ σπάνια εφόσον ζούμε στην εποχή των ‘ενσωματωμένων’ φωτογράφων, είναι σχεδόν αδύνατο να υπάρχει τέτοια φωτογραφία» δήλωσε ο Simon Baker, ο επικεφαλής επιμελητής φωτογραφίας της Tate.
Διάφορες συγκρούσεις στην έκθεση εμφανίζονται από πολλαπλά σημεία στο χρόνο είτε ως σπάνιες ιστορικές εικόνες είτε ως πρόσφατες φωτογραφικές εγκαταστάσεις. Έτσι ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος απεικονίζεται με τις φανταστικές φωτογραφίες του Jerzy Lewczynski που τραβήχτηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ‘Αρχηγείο του Αδόλφου Χίτλερ’ (προσωπικοί χώροι του Χίτλερ συμπεριλαμβανομένου του δωματίου που έπαιρνε πρωινό). Ξεχωρίζει επίσης η ειδική αίθουσα με το ‘Aρχείο των Σύγχρονων Συγκρούσεων’. Με βάση τη μοναδική και συναρπαστική ιδιωτική συλλογή του, το Αρχείο παρουσιάζει μια σειρά από φωτογραφίες, έγγραφα και άλλα υλικά που παρέχουν μια εναλλακτική άποψη του πολέμου και της μνήμη, όπως τέτοια κείμενα: “ο βαθμός και η έκταση της ανάδρομης αμνησίας έχει προσδιορισθεί σε πολλές περιπτώσεις μέσω της χορήγησης των σπασμών από το ηλεκτροσόκ …..”
Η έκθεση είναι ευφυής σε ό,τι αφορά την επιμέλεια και οι εικόνες ενισχύουν τα αισθήματα του πόνου, της δυστυχίας, της απώλειας, της απουσίας… τα καταστροφικά δεινά του πολέμου από όποια πλευρά και αν τα προσεγγίσεις…..
H έκθεση διαρκεί μέχρι 15 Μαρτίου 2015.
Conflict, Time, Photography | Tate Modern
26 November 2014 – 15 March 2015
Credits:
Shomei Tomatsu
Steel Helmet with Skull Bone Fused by Atomic Bomb, Nagasaki 1963
© Shomei Tomatsu – interface. Courtesy of Taka Ishii Gallery, Tokyo
Luc Delahaye
US Bombing on Taliban Positions 2001
C-print
238.6 x 112.2 cm
Courtesy Luc Delahaye & Galerie Nathalie Obadia, Paris/Bruxelles
Simon Norfolk
Bullet-scarred apartment building and shops in the Karte Char district of Kabul. This area saw fighting between Hikmetyar and Rabbani and then between Rabbani and the Hazaras 2003
© Simon Norfolk
Jo Ractliffe
As Terras do fim do Mundo 2009
Hand-printed silver gelatin print
Courtesy the artist
Chloe Dewe Mathews
Vebranden-Molen, West-Vlaanderen 2013
Soldat Ahmed ben Mohammed el Yadjizy
Soldat Ali ben Ahmed ben Frej ben Khelil
Soldat Hassen ben Ali ben Guerra el Amolani
Soldat Mohammed Ould Mohammed ben Ahmed
17:00 / 15.12.1914
© Chloe Dewe Mathews
Don McCullin
Shell Shocked US Marine, Vietnam, Hue 1968, printed 2013
© Don McCullin
Jerzy Lewczyński
Wolf’s Lair / Adolf Hitler’s War Headquarters 1960
courtesy Gallery Asymetria
© Jerzy Lewczyński
Pierre Anthony-Thouret
Plate XXXVIII 1927
from Reims after the war. The mutilated cathedral. The devastated city.
Private collection, London
Toshio Fukada
The Mushroom Cloud – Less than twenty minutes after the explosion (1) 1945
Tokyo Metropolitan Museum of Photography (Tokyo, Japan)
An-My Lê
Untitled, Hanoi 1994-98
From the series Untitled, Vietnam
Courtesy of the artist and Murray Guy, New York
Kikuji Kawada
The Japanese National Flag, Tokyo 1965
From the series The Map
© Kikuji Kawada. Courtesy Michael Hoppen Gallery and Photo Gallery International.
Ursula Schulz-Dornburg
Kurchatov – Architecture of a Nucleur Test Site
Kazakhstan. Opytnoe Pole. 2012
courtesy of the artist’s studio
© Ursula Schultz-Domburg