Από την 1η Ιουλίου ξεκινάει η εφαρμογή της εξαήμερης εργασίας σε επιχειρήσεις 24ωρης λειτουργίας και σε αυτές που αντιμετωπίζουν εξαιρετικά αυξημένο φόρτο εργασιών. Βάσει του νόμου που ψηφίστηκε πέρυσι το καλοκαίρι, οι εν λόγω εργοδότες θα μπορούν μονομερώς να επιβάλλουν στους εργαζομένους τους εργασία κατά την έκτη ημέρα της εβδομάδας, με προσαύξηση ημερομισθίου κατά 40%. Όμως ποιά είναι η γνώμη των εργαζομένων γι αυτή τη νέα ρύθμιση;
Σύμφωνα με έρευνα του kariera.gr, το 91% των συμμετεχόντων εκφράζει αρνητική άποψη για την εξαήμερη εργασία, η οποία αναμένεται να εφαρμοστεί σε διάφορους κλάδους από την 1η Ιουλίου. Αντίθετα, η τετραήμερη εργασία, που δοκιμάζεται ήδη πιλοτικά σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, θεωρείται από τους ερωτηθέντες η λύση στο εργασιακό burnout και στη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από το kariera.gr, έδειξε ότι το 48% των ερωτηθέντων προτιμά την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας, ενώ το 28% υποστηρίζει το παραδοσιακό πενθήμερο. Επιπλέον, το 51% θεωρεί ότι η τετραήμερη εργασία είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος καταπολέμησης του burnout, με το 38% να υποστηρίζει ότι καλύτερη διαχείριση του φόρτου εργασίας από τους εργοδότες θα βοηθούσε επίσης.
Παρόλο που η τετραήμερη εργασία θα μπορούσε να σημαίνει συμπύκνωση του φόρτου εργασίας σε λιγότερες ημέρες, το 61% των ερωτηθέντων την προτιμά σε σύγκριση με το πενθήμερο, που υποστηρίζεται μόλις από το 7%. Ωστόσο, το 28% εμφανίζεται επιφυλακτικό, φοβούμενο ότι η μείωση των εργάσιμων ημερών μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο φόρτο εργασίας.
Σε ερώτηση για το αν η τετραήμερη εργασία θα βελτιώσει την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής καθώς και την παραγωγικότητα των εργαζομένων, το 84% των ερωτηθέντων απάντησε θετικά και για τα δύο, ενώ μόλις το 10% πιστεύει ότι θα βελτιωθεί μόνο η ισορροπία εργασίας-ζωής.
Όταν ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να επιλέξουν μεταξύ τετραήμερης εργασίας με τον ίδιο μισθό και πενθήμερης εργασίας με αύξηση, οι απόψεις διχάστηκαν: το 55% προτίμησε την τετραήμερη εργασία, ενώ το 45% επέλεξε την πενθήμερη με αύξηση.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι Έλληνες σε ποσοστό 79% θεωρούν ότι η τετραήμερη εργασία προσφέρει επιπλέον πλεονεκτήματα, όπως η προσέλκυση ταλέντων, που θα αποτελέσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τις εταιρείες που θα την υιοθετήσουν.
Σε ό,τι αφορά την Παρασκευή ως τελευταία ημέρα εργασίας της εβδομάδας, τέθηκε το ζήτημα της ευελιξίας στο ωράριο κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών. Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (66%) επιθυμεί ευέλικτο ωράριο τις Παρασκευές, ενώ το 29% θεωρεί ότι η ευελιξία αυτή πρέπει να προσφέρεται ανάλογα με τον τύπο της εργασίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, πρέπει να περνούν 41 ώρες την εβδομάδα στη δουλειά. Την ίδια ώρα, με κατώτατο μισθό 830 ευρώ το μήνα, η Ελλάδα βρίσκεται μόλις στην 15η θέση της Ένωσης.
Ακόμη και χωρίς αυτόν τον νέο νόμο, οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα είναι εκτεθειμένοι στην αυθαιρεσία του εργοδότη: θεωρητικά υπάρχουν 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα, αλλά το αφεντικό μπορεί να διατάξει τον εργαζόμενο να εργαστεί άλλες δύο ώρες υπερωρίες σε «περιορισμένο χρονικό διάστημα» χωρίς αμοιβή.
Μόνο με την υποχρέωση να «αναπληρώσει» εκείνες τις ώρες με ελεύθερο χρόνο και διακοπές. Και το αν θα το κάνει αργότερα, αυτό πρέπει να το ελέγξουν οι επιθεωρητές εργασίας, που είναι χρόνια λίγοι στην Ελλάδα και η συντηρητική κυβέρνηση δεν προσπαθεί καν να βελτιώσει την κατάσταση.
Ο εργοδότης υπαγορεύει τα πάντα όπως θέλει
Ακόμη χειρότερα είναι στον τομέα του τουρισμού και της φιλοξενίας, όπου δεν υπάρχει πενθήμερη εβδομάδα εργασίας από πέρυσι. Και αυτό είναι μόνο η αρχή, γιατί όπως συμβαίνει συνήθως στον σημερινό κόσμο της εργασίας, οι συλλογικές συμβάσεις σιγά σιγά εξαφανίζονται και ο εργοδότης συνάπτει ατομική σύμβαση εργασίας με τον εργαζόμενο, η οποία στη συνέχεια λέει ό,τι θέλει ο εργοδότης, επισημαίνει ο καθηγητής Καζάκος.
«Στις ατομικές διαπραγματεύσεις, ο εργοδότης είναι απολύτως κυρίαρχος. Υπαγορεύει σχεδόν όλους τους όρους, με εξαίρεση τα ελάχιστα και εγγυημένα εργασιακά δικαιώματα. Και όταν οι νόμοι απελευθερωθούν με αυτόν τον τρόπο, τότε διαλύονται αυτά τα ελάχιστα προστατευτικά πλαίσια. Και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εργοδότης μπορεί να υπαγορεύει τις συνθήκες όπως κρίνει, αυτό αυτόματα δημιουργεί μια εργασιακή σχέση που βασίζεται στην αδικία.
«Αυτό που ωφελεί μόνο ένα μέρος σε μια εργασιακή σχέση δεν μπορεί ποτέ να είναι δίκαιο», λέει ο Καζάκος.
Η κυβέρνηση στην Αθήνα δικαιολογεί τον νέο νόμο με τα αυξανόμενα προβλήματα στην αγορά εργασίας λόγω της έλλειψης εργατικού δυναμικού, οπότε δίνεται η ευκαιρία στους εργοδότες να χρησιμοποιήσουν τους εργαζόμενους που ήδη έχουν.
Όμως, κατά την άποψη του καθηγητή εργατικού δικαίου Καζάκου, αυτό είναι εντελώς λάθος: πρώτα απ’ όλα, οι περισσότερες ώρες εργασίας και η μεγαλύτερη πίεση αναπόφευκτα οδηγούν σε περισσότερα εργατικά ατυχήματα. Παρεμπιπτόντως, αυτό συμβαίνει ήδη στην Ελλάδα επί αυτής της κυβέρνησης: το 2022 καταγράφηκαν 104 θάνατοι στο χώρο εργασίας σε όλη τη χώρα και 179 πέρυσι.
Μόνη λύση αύξηση μισθών
Οι κακές αμοιβές και οι ολοένα και πιο φτωχές προοπτικές καριέρας οδηγούν όλο και περισσότερους Έλληνες να φεύγουν στο εξωτερικό. Το καλύτερο παράδειγμα είναι ο τουρισμός: όλοι παραπονιούνται ότι τους λείπουν οι άνθρωποι και οι Έλληνες παρακάμπτουν αυτές τις δουλειές σε έναν ευρύ κύκλο, γιατί ήδη θυμίζει δουλεία σκλάβων. Για παράδειγμα, στα νησιά της Μυκόνου και της Σαντορίνης είναι φυσιολογικό οι «εποχικοί» να δουλεύουν κάθε μέρα της εβδομάδας και στεγάζονται μέχρι και δέκα σε ένα δωμάτιο.
Σε αυτά τα γνωστά θέρετρα, οι απολαβές είναι σχετικά καλές, κάτι που δεν μπορούμε να πούμε για λιγότερο γνωστά και φθηνότερα μέρη. Έτσι, για παράδειγμα, εστιάτορες στη Χαλκιδική παραπονούνται ότι φέτος το καλοκαίρι τα ξενοδοχεία τους αρχίζουν να λειτουργούν αργότερα γιατί δεν έχουν κόσμο.
Φυσικά, οι εργοδότες πρέπει να μάθουν τι είναι ο όρος «αγορά» στην αγορά εργασίας: εάν η προσφορά είναι μικρότερη από τη ζήτηση, σημαίνει ότι πρέπει να προσφέρουν καλύτερους μισθούς και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Φαίνεται, όμως, ότι οι Έλληνες εργοδότες δεν το έχουν αντιληφθεί ακόμη.
Πηγές: kariera.gr, DW, ΕΛΣΤΑΤ
