Όλο και περισσότεροι νέοι εργαζόμενοι αναφέρουν αισθήματα εξουθένωσης. Έρευνα του 2021 από τον ιστότοπο εύρεσης εργασίας Indeed έδειξε ότι οι εργαζόμενοι των millennials και Gen Z ανέφεραν τα υψηλότερα ποσοστά επαγγελματικής εξουθένωσης, με 59% και 58% αντίστοιχα. Φετινή έρευνα από την πλατφόρμα διαχείρισης εργασίας Asana που εδρεύει στις ΗΠΑ έδειξε ότι περισσότεροι εργαζόμενοι Gen Z ανέφεραν αισθήματα επαγγελματικής εξουθένωσης από άλλες ηλικιακές ομάδες.
Τα τόσο υψηλά ποσοστά εξουθένωσης σε τόσο νέους ανθρώπους, που βρίσκονται ακόμη στα πρώτα βήματα της σταδιοδρομίας τους, είναι πραγματικά ανησυχητικά. Τι μπορούμε να κάνουμε για αυτό; Καταρχήν θα πρέπει να απαντήσουμε πρώτα τι είναι αυτό που τους κάνει να αισθάνονται καταβεβλημένοι.
Η Kim Hollingdale, επισκέπττρια καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Pepperdine της Καλιφόρνια και ψυχοθεραπεύτρια, που ειδικεύεται στην αποκατάσταση της επαγγελματικής εξουθένωσης, σημειώνει ότι οι πανδημικοί στρεσογόνοι παράγοντες έχουν προκαλέσει υψηλότερα ποσοστά επαγγελματικής εξάντλησης σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Ωστόσο, όπως εξηγεί στο BBC, πιστεύει ότι η Gen Z έχει «τον χειρότερο συνδυασμό στρεσογόνων παραγόντων» να υποστεί αυτή τη στιγμή – δεν έχει δύναμη στον χώρο της εργασίας, ζει σε ένα περιβάλλον έντονης οικονομικής ανασφάλειας και προσπαθεί να αντισταθεί σε μία κουλτούρα, που έχει «κανονικοποιήσει» τις κακοποιητικές συμπεριφορές στην εργασία και την απαίτηση να είναι κάποιος συνεχώς διαθέσιμος – ακόμη και πολύ πέραν του ωραρίου του.
Και παρόλο που όλες οι γενιές μπορεί να καλούνται ανά περιόδους μεγάλους όγκους εργασίας, η Gen Z έχει το λιγότερο «κεφάλαιο στο χώρο εργασίας», που σημαίνει λιγότερη δύναμη να θέτει όρια και να λέει όχι σε εργασίες.
Η Μπρίτανι, 22 ετών, που εργάζεται στον κλάδο των υπηρεσιών στις ΗΠΑ, λέει στο BBC ότι αισθάνεται συνεχή πίεση να αποδώσει, κάτι που έχει οδηγήσει στο αίσθημα υπερκόπωσης και εξάντλησης. «Θα λέω ναι σε οτιδήποτε και θα μείνω ξύπνιος όσο αργά θέλουν να μείνω… Θέλω να φαίνομαι σκληρά εργαζόμενη», λέει. Της αρέσει η δουλειά της και παίρνει πολλά από αυτήν, αλλά κάποιες φορές φτάνει στα όριά της. «Απλώς νιώθω εξαντλημένη – είμαι συνεχώς κουρασμένη».
Η Gen Z είναι επίσης αγχωμένη για τα χρήματα, σημειώνει η Hollingdale. Μια έρευνα της Deloitte το 2021 έδειξε ότι το 41% των millennials και το 46% των ερωτηθέντων Gen Z ένιωθαν άγχος όλες ή τις περισσότερες φορές για τις οικονομικές τους συνθήκες.
«Το κόστος ζωής συνεχίζει να αυξάνεται πιο γρήγορα από τους μισθούς μας», εξηγεί. Για παράδειγμα, μια ανάλυση δεδομένων απογραφής των ΗΠΑ δείχνει ότι οι μέσες τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 121% από το 1960 έως το 2017, ενώ το διάμεσο εισόδημα των νοικοκυριών αυξήθηκε μόνο κατά 29%. Επί του παρόντος, ο αυξανόμενος πληθωρισμός ωθεί τις τιμές σε όλο τον κόσμο και οι αμοιβές των εργαζομένων δεν συμβαδίζουν, εντείνοντας το άγχος.
Για να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους και να πλησιάσουν πιο κοντά σε ορόσημα όπως η ιδιοκτησία κατοικίας οι εργαζόμενοι της Gen Z πιέζονται να εργαστούν περισσότερο (υπερωρίες, δεύτερη δουλειά) αυξάνοντας ενδεχομένως τις πιθανότητες εξουθένωσης. Ο τελευταίος Δείκτης Τάσεων Εργασίας της Microsoft, που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 2022, έδειξε ότι το 70% των ερωτηθέντων Gen Z θα ήθελαν να εξασφαλίσουν επιπλέον εισόδημα μέσω δεύτερης δουλειάς.
Άλλο ένα βήμα προς την κατεύθυνση της προσάρτησης της κατεχόμενης Κύπρου από την Τουρκία αποτελεί το νέο «πρωτόκολλο οικονομικής συνεργασίας» μεταξύ της Άγκυρας και της «κυβέρνησης» των Τουρκοκυπρίων, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η DW.
Το πρωτόκολλο, το οποίο υπογράφηκε στις 14 Απριλίου αλλά κρατήθηκε μυστικό μέχρι τις 20 Μάϊου, περιλαμβάνει πρόνοιες που μεταφέρουν πρακτικές που εφαρμόζονται στην Τουρκία, στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Ενδεικτικά η συμφωνία προνοεί για την προώθηση «νομικών ρυθμίσεων» σχετικά με την παρεμπόδιση των ιδεολογικών δραστηριοτήτων των συντεχνιών και τον περιορισμό στο δικαίωμα της συνάθροισης και διαδήλωσης. Επίσης φαίνεται ότι ο στόχος της επιβολής του πολιτικού Ισλάμ στην τουρκοκυπριακή κοινότητα εξυπηρετείται με προβλέψεις που αφορούν την προώθηση νομοθεσιών για «ενίσχυση των δεσμών σε τομείς που πηγάζουν από κοινές ιστορικές, θρησκευτικές και πνευματικές αξίες».
Ενδεικτικές του πνεύματος του πρωτοκόλλου είναι και οι πρόνοιες που πλήττουν την ελευθερία της έκφρασης. Χαρακτηριστική η πρόβλεψη για συνεργασία της «κυβέρνησης» με την Τουρκία «ενάντια στην παραπληροφόρηση σε όλες τις πλατφόρμες επικοινωνίας και κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης» αλλά και η ποινικοποίηση δημοσιογραφικών σχολίων που θα θεωρούνται προσβλητικά.
Αντιδράσεις και ξύλο στη «βουλή»
Η αποκάλυψη των προνοιών του πρωτοκόλλου προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις στην τ/κ κοινότητα με τον αρχηγό της αντιπολίτευσης να κάνει λόγο για νέα παρέμβαση της Τουρκίας στα εσωτερικά της Τουρκοκυπρίων.
Η τοποθέτηση του Τουφάν Ερχιουρμάν έγινε στην διάρκεια μια φορτισμένης συνεδρίασης στην τ/κ «βουλή», όπου βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος πιάστηκαν στα χέρια με βουλευτές της αντιπολίτευσης, μετά την προσπάθεια βουλευτή του αριστερού ΡΤΚ να ανέβει στο βήμα με φανέλα που έγραφε «Όχι» στο πρωτόκολλο.
Μεγάλες αντιδράσεις προκλήθηκαν και σε επίπεδο συντεχνιών με την συντεχνία των Τ/κ δασκάλων να καλεί την Τουρκία να σταματήσει να προσπαθεί να αλλάξει τους Τουρκοκύπριους ενώ η συντεχνία των εργαζομένων στην αρχή ηλεκτρισμού ανακοίνωσε πως δεν αναγνωρίζει «το πρωτόκολλο της προσάρτησης και της προδοσίας».
Απαράδεκτες πρόνοιες λέει η Κομισιόν
Σε σχέση με τις πρόνοιες του πρωτοκόλλου που αφορούν την ελευθερία του τύπου τοποθετήθηκε και εκπρόσωπος της Κομισιόν, χαρακτηρίζοντας απαράδεκτη την χρήση του ποινικού δικαίου ως εργαλείου άσκησης πίεσης σε επικριτικές φωνές. «Η ελευθερία της έκφρασης και η ελευθερία του Τύπου αποτελούν απαραίτητα θεμέλια για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.
Ο γερμανικός τύπος εστιάζει στη στρατηγική κλιμάκωσης, που φαίνεται να επιλέγει ο τούρκος πρόεδρος Ερντογάν απέναντι στην Ελλάδα. Προβλέψεις για θερμό καλοκαίρι.
«Σύγκρουση με την Ελλάδα: Πώς ο Ερντογάν θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τους πρόσφυγες ως μέσο πίεσης» είναι ο τίτλος σε ανταπόκριση από την Αθήνα, στην ηλεκτρονική έκδοση της οικονομικής επιθεώρησης Handelsblatt. Μεταξύ άλλων διαβάζουμε: «Στην Ελλάδα εντείνεται η ανησυχία για μία νέα προσφυγική κρίση. Από τις αρχές της εβδομάδας περισσότεροι από 600 άνθρωποι έχουν επιχειρήσει να μεταβούν με βάρκες από τις τουρκικές ακτές στην Ελλάδα και την Ιταλία. Ο αριθμός των παράτυπων διελεύσεων αυξάνεται και στα χερσαία σύνορα της Ελλάδας με την Τουρκία. Σύμφωνα με τις ελληνικές αρχές περίπου 350 άνθρωποι επιχειρούν καθημερινά να διασχίσουν τον ποταμό Έβρο».
Ο ανταποκριτής της εφημερίδας στην Αθήνα σημειώνει ότι «και στο παρελθόν ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε χρησιμοποιήσει τους μετανάστες για πολιτικούς σκοπούς» και εκτιμά ότι «τώρα οι σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας οδεύουν προς νέο χαμηλό. Τις προηγούμενες ημέρες η Αθήνα κατέγραψε αυξημένο αριθμό πτήσεων τουρκικών πολεμικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά νησιά. Την περασμένη Παρασκευή δύο τουρκικά F-16 πλησίασαν σε απόσταση 4,6 χιλιομέτρων από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, στη Βόρεια Ελλάδα. Από την πλευρά της και η Τουρκία κατηγορεί την Ελλάδα για παραβιάσεις του εναέριου χώρου στα τουρκικά παράλια του Αιγαίου. Εδώ και δεκαετίες οι δύο εταίροι στο ΝΑΤΟ διαπληκτίζονται για τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες και τα κυριαρχικά δικαιώματα στην ανατολική Μεσόγειο. Το καλοκαίρι του 2020 η αντιπαράθεση οδήγησε τις δύο χώρες στα πρόθυρα στρατιωτικής σύγκρουσης».
Γιατί επιλέγει την κλιμάκωση ο Ερντογάν
«Πολιτική κλιμάκωσης του Ερντογάν»- και μάλιστα σε περισσότερα μέτωπα- διαπιστώνει η εφημερίδα Die Welt σε ανταπόκρισή της από την Αθήνα: «Ενώ η Τουρκία μπλοκάρει ακόμη, ως μοναδική χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, την ένταξη των βορείων χωρών, ο πρόεδρός της εξαγγέλλει το επόμενο του εγχείρημα με εκρηκτικές επιπτώσεις στην εξωτερική πολιτική: μία νέα στρατιωτική επίθεση στη βόρεια Συρία. Παράλληλα, διακόπτει κάθε επαφή με τον έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Οι εξελίξεις αυτές δείχνουν ότι στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής ο Ερντογάν ακολουθεί πορεία κλιμάκωσης, σε μία χρονική στιγμή που ο ίδιος συνειδητά έχει επιλέξει».
Η ανταποκρίτρια της γερμανικής εφημερίδας υποστηρίζει ότι «εκτός από τα ζητήματα ασφαλείας, για τον Ερντογάν φαίνεται ότι σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν και οι εσωτερικοπολιτικές σκοπιμότητες. Έναν χρόνο πριν από τις εκλογές το κόμμα του χάνει έδαφος στις δημοσκοπήσεις, ενώ ο πληθωρισμός στη χώρα κυμαίνεται στο 70%. Προηγούμενες στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία είχαν βελτιώσει την εικόνα του στις δημοσκοπήσεις. Ο πόλεμος ενώνει τη χώρα».
«Θερμό καλοκαίρι» στο Αιγαίο
Ένα «θερμό καλοκαίρι» προβλέπει η εφημερίδα Frankfurter Rundschau. Όπως αναφέρει σε ανταπόκρισή της από την Αθήνα «η τουρκική κυβέρνηση οξύνει τους τόνους απέναντι στην Ελλάδα. Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου καλεί τη γειτονική χώρα να αποσύρει τα στρατεύματά της από νησιά του Αιγαίου, όπως η Ρόδος, η Κως, η Λέσβος και η Σάμος. ‘Δεν μπλοφάρουμε’, λέει ο Τσαβούσογλου στο αεροπλάνο της επιστροφής μετά από επίσκεψη στο Ισραήλ. ‘Αν η Ελλάδα δεν συμμορφωθεί, θα προχωρήσουμε αυτή την υπόθεση’. Ο υπουργός δεν εξήγησε ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει η Τουρκία. Στην Αθήνα αυξάνεται η ανησυχία για νέες εντάσεις. Την Πέμπτη η Ελλάδα ανακοίνωσε περίπου 40 παραβιάσεις του εναέριου χώρου της από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη. Η Τουρκία υποστηρίζει ότι η Ελλάδα χάνει κυριαρχικά δικαιώματα σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, από τη στιγμή που έχει σταθμεύσει εκεί στρατεύματα. Κατά την άποψη της Τουρκίας αυτό δεν συνάδει με τις Συνθήκες της Λωζάνης και των Παρισίων, που είχαν προβλέψει την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών».
Με ένα νέο πιο επιθετικό κύμα ακρίβειας βρίσκονται αντιμέτωποι οι Έλληνες καταναλωτές με απροσδιόριστες όμως συνέπειες τόσο για τη σωματική όσο και την ψυχική τους υγεία στο μέλλον.
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις, η συρρίκνωση των εισοδημάτων και οι πληθωριστικές πιέσεις, σε συνδυασμό με τις αυξήσεις στο κόστος ενέργειας και μεταφοράς, προκαλούν περαιτέρω ασφυξία και ωθούν τους καταναλωτές στην υιοθέτηση νέων αγοραστικών συνηθειών. Στο πλαίσιο αυτό, περιορίζουν τις δαπάνες τους, επιλέγουν λιγότερα και φθηνότερα προϊόντα, ενώ “παγώνουν” τις αγορές βασικών διατροφικών στοιχείων της μεσογειακής διατροφής.
Πανελλαδική έρευνα που πραγματοποίησε το διάστημα 20 μέχρι και τις 26 Μαΐου 2022 η Ierax Analytics σε 1.017 άτομα εξετάζει σε ποιο βαθμό η αύξηση των τιμών σε βασικά προϊόντα διατροφής που έχει παρατηρηθεί το τελευταίο εξάμηνο έχει επηρεάσει τις διατροφικές συνήθειες, αυξάνοντας την κατανάλωση πρόχειρου και φθηνού φαγητού. Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ιδρυτής της Ierax Analytix, Χάρης Λαλάτσης, «αρχικά, παρατηρούμε ότι η αύξηση των τιμών έχει επηρεάσει τις διατροφικές συνήθειες των περισσότερων ερωτώμενων σε μεγάλο βαθμό (75%). Μάλιστα, φαίνεται ότι έχουν επηρεαστεί εντονότερα άτομα άνω των 50 ετών».
Μεγαλώνει η κατανάλωση λιγότερο υγιεινών τροφών
Σύμφωνα με τον κ. Λαλάτση, η οικονομική κατάσταση που εκφράζει το νοικοκυριό των καταναλωτών παίζει σημαντικό ρόλο στις διατροφικές συνήθειες. Συγκεκριμένα, το 41% όσων είναι άνετα οικονομικά δεν έχει επηρεαστεί καθόλου από την αύξηση τιμών τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό για όσους δεν τα βγάζουν πέρα είναι 2%. Για την τελευταία κατηγορία, οι μισοί δήλωσαν πως έχουν επηρεαστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Σημαντικό, επίσης, είναι το γεγονός ότι 41% δηλώνουν πως καταναλώνουν λιγότερες υγιεινές τροφές σε σχέση με έξι μήνες πριν. Αυτό δείχνει μια μεγάλη απόκλιση από το υγιεινό και φρέσκο φαγητό (λαχανικά, φρούτα), σύμφωνα με τον κ. Λαλάτση. Αντίστοιχα, ποσοστό 16% αγοράζει περισσότερο πρόχειρο φαγητό (junk food) και άρα τρέφεται με περισσότερες κενές θερμίδες σε σχέση με παλαιότερα.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ποσοστό 66% των ερωτώμενων, το τελευταίο εξάμηνο αγοράζει λιγότερα τρόφιμα, λόγω της ακρίβειας και αυτή η αλλαγή φαίνεται κυρίως στις μεγαλύτερες ηλικίες άνω των 50 ετών όπου το ποσοστό είναι 75% τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό των νέων 18-30 ετών είναι 57%. Παράλληλα, η οικονομική κατάσταση φαίνεται ότι παίζει σημαντικό ρόλο στην ποσότητα των τροφίμων που αγοράζει ένας καταναλωτής αφού το 93% όσων δεν τα βγάζουν πέρα οικονομικά πλέον ψωνίζει λιγότερα τρόφιμα. Οι ίδιοι, παρατηρείται ότι πλέον αγοράζουν λιγότερα φρέσκα τρόφιμα σε σχέση με όσους βρίσκονται σε μια πιο άνετη οικονομική κατάσταση.
Επιπλέον, το 67% των ερωτώμενων, σε σύγκριση με το προηγούμενο εξάμηνο, πλέον κοιτάζει περισσότερο την τιμή των τροφίμων ανεξαρτήτως ηλικίας. Βέβαια, όσο αυξάνεται η ηλικία φαίνεται ότι οι ερωτώμενοι το νιώθουν αυτό σε μεγαλύτερο βαθμό. Ακόμη και όσοι είναι άνετα οικονομικά φαίνεται ότι πλέον κοιτούν περισσότερο τις τιμές σε σύγκριση με παλιότερα (75%). Βέβαια πιο έντονα φαίνεται ότι επηρέασε όσους δεν είναι οικονομικά άνετοι.
Στροφή σε πιο «επικίνδυνα» για την υγεία φαγητά
Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι ποσοστό 32% των ερωτώμενων δήλωσε ότι πλέον ενδιαφέρεται λιγότερο για την ποιότητα των τροφίμων σε σχέση με έξι μήνες. Αυτό συνεπάγεται ότι το 1/3 απομακρύνεται από το κριτήριο της ποιότητας των τροφίμων και άρα στρέφεται σε πιο «επικίνδυνα» για την υγεία φαγητά.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Λαλάτσης επισημαίνει ότι «τα τελευταία 20 περίπου χρόνια, σχεδόν σε όλο τον κόσμο είχαμε το φαινόμενο του premiumization. Αυτό σήμαινε πως καθώς περισσότεροι καταναλωτές αποκτούσαν χρήματα, προτιμούσαν την ποιότητα έναντι της τιμής. ‘Αρα τα φθηνά προϊόντα έμπαιναν κάπως στο περιθώριο και τα ακριβά/ξεχωριστά/διαφορετικά ανέβαιναν στις επιλογές τους». Ωστόσο, οι συνεχείς αυξήσεις σε ενέργεια, πληθωρισμό και υλικά μαζί με την πανδημία, μείωσαν έντονα και απότομα το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Οι περισσότεροι άλλαξαν τις καταναλωτικές τους συνήθειες και στράφηκαν προς το φθηνό φαγητό. Αυτό, όπως εξηγεί ο κ. Λαλάτσης, κρύβει μια μεγάλη παγίδα. Συγκεκριμένα, στην Αμερική έχουν γίνει πολλές μελέτες οι οποίες υποστηρίζουν ότι η μεγάλη διαφορά στην τιμή μεταξύ των φρέσκων και υγιεινών τροφών (πχ ολικής άλεσης, βιολογικά, χωρίς συντηρητικά) και του πρόχειρου φαγητού (junk food με θερμίδες, ζάχαρη και λίπη) έχει προκαλέσει μια μεγάλη ανισορροπία στην κοινωνία, καθώς οι φτωχότεροι άνθρωποι αναγκαστικά στρέφονται σε τρόφιμα που δεν είναι υγιεινά και άρα αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας στο μέλλον.
«Όταν δύο μπέργκερς κοστίζουν το μισό από ότι μια σαλάτα με φρέσκα λαχανικά, τότε καταλαβαίνουμε ότι η επιλογή για όσους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα είναι αναγκαστική» σημειώνει χαρακτηριστικά και συμπληρώνει: «Πολλοί υποστηρίζουν πως οι παχύσαρκοι στην Αμερική δεν είναι οι πλούσιοι αλλά συνήθως αυτοί στα χαμηλότερα οικονομικά στρώματα».
Η έρευνα της ierax analytix δείχνει τα πρώτα ανησυχητικά σημάδια μιας τέτοιας στροφής, από το φρέσκο τρόφιμο στο πρόχειρο. «Αν και στην Ελλάδα τα λαχανικά και τα φρούτα είναι πιο προσβάσιμα, σχεδόν οι μισοί δηλώνουν πως αγοράζουν λιγότερες υγιεινές τροφές σε σχέση με έξι μήνες πριν. Πώς θα είναι η εικόνα άραγε σε ένα χρόνο αν συνεχίσουν ανοδικά οι τιμές;» αναφέρει.
Αντίστοιχα, τα 2/3 κοιτάνε περισσότερο την τιμή των τροφίμων και στρέφουν την προσοχή τους από την ετικέτα και τα συστατικά, κυρίως στο κόστος. Όμως έτσι αγνοούν τη χαμηλή διατροφική αξία των τροφών που επιλέγουν και καταλήγουν να καταναλώνουν κενές θερμίδες.
«Κρατάμε για τελευταία σημείωση πως 66% έχει μειώσει τα τρόφιμα που αγοράζει. Ίσως ένα ποσοστό να αγόραζε περισσότερα τρόφιμα, καθώς στην Ελλάδα είχαμε έντονο το φαινόμενο του food waste (πεταμένο φαγητό), όμως κάποιοι έχουν περιορίσει τα τρόφιμα τους και άρα δεν παίρνουν τις θερμίδες και τα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζονται. Οι επιπτώσεις στο σύστημα υγείας θα φανούν τα επόμενα χρόνια δυστυχώς» τονίζει ο κ. Λαλάτσης
Η ώρα της στέψης στον θρόνο του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου έφτασε. Θα ράψει το 14ο αστέρι στην φανέλα της η Ρεάλ Μαδρίτης ή το έβδομο στη δική της η Λίβερπουλ; Θα σηκώσει την κούπα με τα μεγάλια αυτιά ο Κάρλος Αντσελότι ή ο Γιούργκεν Κλοπ; Ποιος θα κατακτήσει το φετινό Champions League; Οι απαντήσεις θα δοθούν απόψε το βράδυ στις 10 (MEGA, CosmoteSports2) στο Παρίσι. Στο Σταντ ντε Φρανς. Σε μία πραγματική ποδοσφαιρική τιτανομαχία ανάμεσα σε δύο συλλόγους θρύλους.
Ρεάλ εναντίον Λίβερπουλ, λοιπόν, πράξη τρίτη. Οι δύο ομάδες έχουν συναντηθεί ακόμη δύο φορές σε τελικό της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης και μετρούν από μία νίκη. Το 1981 στο Παρίσι οι Reds νίκησαν 1-0 με γκολ του Κένεντι και πάτησαν στην κορυφή της Ευρώπης ενώ το 2018 στο Κίεβο, η ”βασίλισσα” επικράτησε με 3-1, σε μία αναμέτρηση που σημαδεύτηκε από τα μεγάλη λάθη του πορτιέρε, Κάριους. Δύο γκολ ο Μπέιλ και ένα ο Μπενζεμά, για την ομάδα του Κλοπ είχε σκοράρει ο Μανέ.
Το σύνολο του Γερμανού προπονητή, πάντως, για να φτάσει στη γη της επαγγελίας θα πρέπει να βάλει τέλος και σε ένα τρομερό σερί τελικών που ”τρέχει” η Ρεάλ, η οποία στους επτά τελευταίους τελικούς που έπαιξε έχει μόνο νίκες! Αυτό και μόνο την καθιστά φαβορί.
Οι δηλώσεις των δύο προπονητών
Στην επίσημη συνέντευξη Τύπου πριν τον τελικό, ο Κάρλο Αντσελότι είπε μεταξύ άλλων: “Αυτό είναι κάτι που ονειρεύεσαι αλλά δεν μπορείς να το ελέγξεις. Αυτός είναι ο πέμπτος μου τελικός. Έχω καλές αναμνήσεις από όλους τους τελικούς μου. Ο καλύτερος ήταν ο τελικός εναντίον της Λίβερπουλ το ’05, αλλά το χάσαμε. Όλα μπορούν να συμβούν. Πρέπει να είσαι έτοιμος”.
Από την πλευρά του, ο Γιούργκεν Κλοπ, υπογράμμισε: “Δεν έχω ιδέα πώς θα νιώσουμε αν κερδίσουμε. Αυτή τη στιγμή έχουμε τη διάθεση να προετοιμάσουμε ένα πραγματικό παιχνίδι και έναν σωστό αγώνα. Η Ρεάλ Μαδρίτης με την πιο επιτυχημένη ομάδα στο Champions League, ο προπονητής της μπορεί να κερδίσει τέσσερις φορές, εμείς δεν μπορούμε να έχουμε αυτή την εμπειρία από τη μια μέρα στην άλλη. Κι εμείς είμαστε έμπειροι, τρίτος τελικός σε πέντε χρόνια. Αυτό είναι ιδιαίτερο”.
Το βράδυ του Κώστα Τσιμίκα
Φυσικά ο τελικός θα έχει και ελληνικό χρώμα. Ο Κώστας Τσιμίκας βρίσκεται στις διαθέσιμες επιλογές του Κλοπ και αν το επιτρέψει η ροή του αγώνα, ο τεχνικός των Reds μπορεί να τον ρίξει στο παιχνίδι και να τον κάνει τον δεύτερο Έλληνα που θα αγωνιστεί σε τελικό Champions League με ευρωπαϊκή ομάδα, μετά τον Άκη Ζήκο με την φανέλα της Μονακό. Ο διεθνής άσος ζει το όνειρό του και αν η ομάδα του καταφέρει να σηκώσει το τρόπαιο θα γίνει ο πρώτος Έλληνας που το έχει καταφέρει ποτέ!
Οι πιθανές ενδεκάδες
Όσον αφορά το καθαρά αγωνιστικό κομμάτι η Λίβερπουλ αναμένεται να παραταχθεί με τον Άλισον κάτω από τα δοκάρια. Άρνολντ δεξιός μπακ, Ρόμπερτσον αριστερός και ο Φαν Ντάικ με τον Κονατέ οι δύο στόπερ. Χέντερσον, Φαμπίνιο, Κεϊτά η τριάδα στην μεσαία γραμμή. Σαλάχ, Μανέ και Λουίς Ντίας η επιθετική τριπλέτα.
Η Ρεάλ, τώρα, πιθανότατα θα ξεκινήσει με τον Κουρτουά στην υπεράσπιση της εστίας. Μιλιτάο και Αλάμπα οι δύο κεντρικοί αμυντικοί, Μεντί αριστερός μπακ, Καρβαχάλ δεξιός. Κασεμίρο, Κρόος, Μόντριτς στον άξονα του κέντρου. Βαλβέρδε και Βινίσιους στα άκρα, με τον Μπενζεμά στη κορυφή.
To λογισμικό παρακολούθησης Predator εντοπίστηκε στο κινητό τηλέφωνο Έλληνα δημοσιογράφου. Ποιος ευθύνεται γι’ αυτό; Μέχρι τώρα τα ίχνη υποδεικνύουν υψηλά ιστάμενους.
«Θανάση έχεις ασχοληθεί με αυτό το θέμα;». Αυτό το σύντομο μήνυμα έλαβε στο κινητό του στις 12 Ιουλίου 2021 ο ερευνητικός δημοσιογράφος και οικονομικός ρεπόρτερ Θανάσης Κουκάκης. Αποστολέας: άγνωστος αριθμός. Αυτό δεν είναι ασυνήθιστο στους δημοσιογράφους. Λαμβάνουν συχνά μηνύματα από αγνώστους, οι οποίοι εισφέρουν ενίοτε σημαντικές πληροφορίες. Έτσι ο Κουκάκης έκανε κλικ στον σύνδεσμο και άθελά του επέτρεψε στο λογισμικό παρακολούθησης Predator να αποκτήσει πρόσβαση στο κινητό του.
Το λογισμικό Predator αναπτύχθηκε και διανέμεται από την start-up Cytrox στη Βόρεια Μακεδονία, μια λεγόμενη εταιρεία spyware-for-hire. Aντίστοιχες εταιρείες δεν προσφέρουν λογισμικά παρακολούθησης μόνο σε κυβερνήσεις αλλά τα διαθέτουν στην ελεύθερη αγορά. Η ερευνητική, αμερικανική ιστοσελίδα Crunchbase αναφέρει ότι η Cytrox είναι μια κερδοσκοπική εταιρεία «που παρέχει σε κυβερνήσεις λύσεις για το ντιζάιν, τη διοίκηση και την εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης αλλά και καινοτόμες μηχανές, που συλλέγουν πληροφορίες από συσκευές και εφαρμογές cloud».
Ποιος και γιατί παρακολουθεί Έλληνες δημοσιογράφους;
To City Lab από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο, το οποίο ασχολείται με θέματα ασφάλειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο των τεχνολογιών πληροφορικής, διαπίστωσε ότι το επίμαχο λογισμικό είχε εγκατασταθεί στο κινητό του Κουκάκη από το 2021 για δύο μήνες. Αλλά δεν σταματά εκεί η ιστορία. Έρευνα του ελληνικού δημοσιογραφικού δικτύου Reporters United απέδειξε τον Απρίλιο του 2022 ότι ο Κουκάκης παρακολουθείτο από τις ελληνικές μυστικές υπηρεσίες για λόγους εθνικής ασφάλειας, βάσει εγγράφων που είχε στη διάθεσή της η ερευνητική ομάδα. Την περίοδο που τον παρακολουθούσαν έκανε μια έρευνα για το τραπεζικό περιβάλλον. «Όταν έμαθα ότι παρακολουθούμαι, το ανέφερα στις αρχές. Και η παρακολούθηση τερματίστηκε αμέσως» ανέφερε ο ίδιος στην DW. Όταν στη συνέχεια ζήτησε από την κυβέρνηση πρόσβαση στα δεδομένα που είχαν συλλέξει γι’ αυτόν, o νόμος άλλαξε, έτσι ώστε η αρμόδια Ανεξάρτητη Αρχή για τη διασφάλιση του απορρήτου των επικοινωνιών δεν μπορούσε να του δώσει πληροφορίες.
Παρακολουθήσεις μεγαλύτερων διαστάσεων;
Η περίπτωση του Θανάση Κουκάκη δεν είναι μοναδική. Σύμφωνα με το ελληνικό ειδησεογραφικό πόρταλ Inside Story εντοπίστηκαν συνολικά 50 ιστοσελίδες Phishing – υποτίθεται από ΜΜΕ, την οργάνωση Vouliwatch, μια ποδοσφαιρικής ομάδα κι έναν κατασκευαστή αυτοκινήτων. Ένα κλικ ανυποψίαστου χρήστη σε μια από αυτές τις ιστοσελίδες με παραπλανητικά γνήσια εμφάνιση αρκεί για να εγκατασταθεί το λογισμικό υποκλοπών στο κινητό τηλέφωνο. Ο Κουκάκης θεωρεί ότι πίσω από την επίθεση στην ιδιωτική του ζωή κρύβεται η κυβέρνηση. Η κυβέρνηση όμως αρνείται κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς του.
Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας βλέπει πάντως την Ελλάδα σε καλό δρόμο. Όπως ανέφερε στην DW, η καταπολέμηση της διαφθοράς αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα της κυβέρνησης. Η Ανεξάρτητη Αρχή επικρίθηκε πρόσφατα εξαιτίας έκθεσης, η οποία απέρριπτε τις επανειλημμένες αιτιάσεις εκ μέρους ΜΜΕ για παράνομες απωθήσεις αιτούντων άσυλο. Οι επικριτές της θεωρούν ότι πρόσκειται υπερβολικά στην κυβέρνηση, στη δε συγκεκριμένη περίπτωση των επαναπροωθήσεων είχε υποβάλει ερωτήσεις αποκλειστικά και μόνο σε μέλη της αστυνομίας και της ακτοφυλακής. Ο Στέφανος Λουκόπουλος από την ανεξάρτητη πρωτοβουλία Vouliwatch βλέπει δυνατότητες στην Αρχή Διαφάνειας, ωστόσο διακρίνει έλλειψη πράξεων: «Στα τρία χρόνια από την ίδρυσή της, η αρχή αυτή έχει κάνει πολύ λίγα για τα προβλήματα της χώρας. Οι βασικές αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου δοκιμάζονται ολοένα περισσότερο στην Ελλάδα».
«Οι προσπάθειες της κυβέρνησης να κατασκευάσει αφηγήματα και να διαστρεβλώσει την πραγματικότητα είναι πολύ προβληματικές», παρατηρεί ο ίδιος. Εξίσου προβληματικοί είναι οι περιορισμοί στην ελευθερία του Τύπου. «Ένας μικρός αριθμός πλούσιων εφοπλιστών κατέχει τα περισσότερα ΜΜΕ. Έχουν στενούς δεσμούς με την κυβέρνηση».
Σενάρια που θέλουν τον 69χρονο Βρετανό πρώην πρωθυπουργό και άλλοτε ηγέτη των ΕργατικώνΤόνι Μπλερ να επιστρέφει στην πολιτική με ένα νέο κόμμα, στα πρότυπα του La République En Marche του Εμανουέλ Μακρόν, έχουν κάνει την εμφάνισή τους στον ευρωπαϊκό Τύπο.
Το Ινστιτούτο «Tony Blair Institute for Global Change», που έχει ιδρύσει και διοικεί ο Τόνι Μπλερ, διοργανώνει στις 30 Ιουνίου, σε συνεργασία με τη δεξαμενή σκέψης «the Britain Project», μια διάσκεψη για το Μέλλον της Βρετανίας (Future of Britain conference).
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, οι διοργανωτές, ή τουλάχιστον κάποιοι εξ αυτών, έχουν βάλει στόχο να εμπλέξουν στην εν λόγω εκδήλωση ως ομιλητή και τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, χωρίς ωστόσο να είναι σαφές προς το παρόν εάν ο Γάλλος ηγέτης υπάρχει περίπτωση να ανταποκριθεί ή όχι.
Με φόντο αυτήν την επικείμενη εκδήλωση ωστόσο, έρχονται παράλληλα στο προσκήνιο και άλλα σενάρια που θέλουν τη σύμπραξη του Μπλερ με το «the Britain Project» να οδηγεί στην γέννηση ενός νέου κόμματος στη Μεγάλη Βρετανία που θα στοχεύει στον κεντρώο χώρο.
Το εν λόγω πρότζεκτ προς το παρόν δεν είναι κόμμα, αυτό είναι σαφές. Οι εμπλεκόμενοι ωστόσο, τους οποίους επικαλείται το Politico, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο αυτό να εξελιχθεί κάποια στιγμή σε ένα νέο κόμμα… στα πρότυπα του La République En Marche (LREM) του Μακρόν.
Λέγεται μάλιστα πως κάποιοι από τους εμπλεκόμενους έχουν συζητήσει και το ενδεχόμενο να προσεγγίσουν τον δισεκατομμυριούχο Έλον Μασκ ως πιθανή πηγή χρηματοδότησης.
Το βρετανικό Unherd υπενθυμίζει, πάντως, την αποτυχία της παράταξης Change UK, που είχε επίσης ξεπηδήσει μέσα από τις τάξεις των Εργατικών. Παράλληλα, δε, υπενθυμίζει και το παρελθόν του ιδίου του Τόνι Μπλερ, που απέχει πολύ από το να μπορεί να θεωρηθεί «νέος» και «ανατρεπτικός».
Στην Δύση, αυτές τις ημέρες έχει αρχίσει μια συζήτηση, γύρω από το ζήτημα του τερματισμού του πολέμου, στην Ουκρανία, η οποία συζήτηση γίνεται, χωρίς την συμμετοχή της, κυρίως, ενδιαφερόμενης πλευράς, η οποία κατοικοεδρεύει, στο Κρεμλίνο και δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται, για την λήξη του διεξαγόμενου πολέμου, πολύ περισσότερο, τώρα, που το ρωσικό εκστρατευτικό σώμα, αργά, αλλά και επιταχυνόμενα, προχωρεί, σε σημαντικές νίκες, επί του ουκρανικού στρατού, στο Ντονπάς, το οποίο πρόκειται, σε ένα κάποιο – όχι μακρύ – χρονικό διάστημα, να εκκαθαριστεί και να καταληφθεί, πλήρως.
Αυτή η προοπτική έχει οδηγήσει ένα κομμάτι των αμερικανικών και ευρωπαϊκών ελίτ και κυρίως, των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να προτρέπουν την κυβέρνηση Ζελένσκι να προβεί σε κάποιες εδαφικές κι άλλες παραχωρήσεις, στην Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, προκειμένου να επιτευχθεί ένα είδος ειρήνευσης, με την δικαιολογία ότι η παράταση του πολέμου θα οδηγήσει την Ουκρανία, σε αδιέξοδο και σε αύξηση των απαιτήσεων της Μόσχας, κάτι το οποίο υποτίθεται ότι μπορεί να αποφευχθεί την παρούσα στιγμή, που, επίσης, υποτίθεται ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι στριμωγμένος, στον τοίχο, γεγονός, το οποίο τον καθιστά επικίνδυνο, ως προς τις αντιδράσεις του.
Έτσι, οι ελίτ αυτές και κυρίως, η ιταλική, η γαλλική, αλλά και η γερμανική κυβέρνηση, που αντιμετωπίζουν εκλογές, και κοινωνικές δυσχέρειες, θεωρούν και προτείνουν ότι θα χρειαστεί ένα επίπεδο μιας πραγματιστικής συνεργασίας με την Ρωσία, και για τον σκοπό αυτό, η λήξη του πολέμου, όσο το δυνατόν γρηγορότερα, μέσα από μια κατάπαυση του πυρός είναι προτιμότερη, από έναν συνεχιζόμενο πόλεμο, με αόριστο χρόνο λήξης και από ένα νέο είδος ψυχρού πολέμου, ή μια παγωμένη σύγκρουση, που θα οδηγήσουν, σε ένα εχθρικό αδιέξοδο.
Έτσι, τόσο, στην Ουκρανία, σου και στο ΝΑΤΟ, υποτίθεται ότι πρέπει να υπάρξει μια στρατηγική σύνεση, που θα βοηθήσει στην κεφαλαιοποίηση των όποιων επιτυχιών του ουκρανικού στρατού, οι οποίες επιτυχίες υποτίθεται ότι έχουν περιορίσει τους αρχικούς στόχους της Μόσχας, αλλά, προς το παρόν, η Ουάσινγκτων, το Λονδίνο και οι σύμμαχοί τους, δεν έχουν αξιοποιήσει αυτή την ευκαιρία, με αποτέλεσμα να προκαλούν, ακόμη, περισσότερες μάχες και να διατρέχουν τον κίνδυνο να υποστούν τις συνέπειες από αυτήν την εξέλιξη, οι οποίες, κατά πάσα πιθανότητα, θα είναι οδυνηρές, για την Ουκρανία και θα την οδηγήσουν, τελικά στην πλήρη υποταγή και στην εκπλήρωση των ρωσικών απαιτήσεων, έτσι όπως υποτίθεται ότι αυτές εκφράστηκαν, στην αρχή του πολέμου τον Φεβρουάριο – Μάρτιο του 2022.
Ως εκ τούτου, η Ουάσινγκτων και το ΝΑΤΟ, θεωρεί αυτή η σχολή σκέψης ότι πρέπει να πιέσουν τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι και την λοιπή ηγεσία του Κιέβου να περιορίσουν τους όποιους στρατηγικούς στόχους έχουν – αν έχουν – και οι οποίοι, προφανώς, συνοψίζονται, στην ανεδαφική λύση της πλήρους απόκρουση της ρωσικής εισβολής.
Η Ουάσινγκτων, μέχρι στιγμής, όπως και το Λονδίνο ανήκουν στους επικριτές αυτής της άποψης και υποστηρίζουν ότι οποιοδήποτε άλλο αποτέλεσμα, εκτός από την πλήρη ήττα της Ρωσίας, στην Ουκρανία, θα ενθαρρύνει τον Βλαντιμίρ Πούτιν και θα του επιτρέψει να θεωρήσει ότι νίκησε, με την διατήρηση έστω και ένα μικρό ενός μικρού τμήματος των ουκρανικών εδαφών και φυσικά θα ότι θα ενθάρρυνε την επόμενη σύγκρουση με άλλους εδαφικού στόχους, ενώ η Κίνα θα θεωρούσε ότι οποιαδήποτε νίκη του Πούτιν, στην Ουκρανία, θα της ανοίξει τον δρόμο, για μια ανάλογη κινέζικη εισβολή, στην Ταϊβάν. Από τη δική του την πλευρά, το Κρεμλίνο δεν φαίνεται να το απασχολούν αυτού του είδους οι προβληματισμοί, αφού δεν έχεις σκοπό να τερματίσει τον πόλεμο, στην Ουκρανία, χωρίς να επιτύχει τους αντικειμενικούς σκοπούς του, οι οποίοι, προφανώς, δεν πρέπει να περιορίζονται, στο Ντονπάς και στην νότια Ουκρανία.
Εννοείται ότι ο βασικός τακτικός στρατιωτικός στόχος της Μόσχας είναι η κατάληψη όλης της περιοχής του Ντονπάς και της νότιας Ουκρανίας, μέχρι την Οδησσό και τα σύνορα, με την Υπερδνειστερία, αλλά, η, προφανώς και υποκινούμενη εμμονή της ηγεσίας του Κιέβου να επιμένει να συνεχίσει τον πόλεμο και μετά την απώλεια αυτών των περιοχών, οδηγεί τον Βλαντιμίρ Πούτιν και την ρωσική στρατιωτική ηγεσία, στο ουσιαστικό πρόβλημα, το οποίο έχει να αντιμετωπίσει και το οποίο είναι ζήτημα των στρατηγικών στόχων, που έχει και αφορά το μικρό μέγεθος και την ανεπάρκεια του ρωσικού εκστρατευτικού σώματος να αντεπεξέλθει, στην διεξαγωγή ενός τέτοιου μεγάλου όγκου και μεγέθους στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Έτσι, η ηγεσία του Κρεμλίνου αντιμετωπίζει πρόβλημα στρατηγικών στόχων, στον πόλεμο της Ουκρανίας, αφού, για να μπορέσει να νικήσει τον υπέρτερο, σε αριθμούς, ουκρανικό στρατό, θα πρέπει να επαναφέρει τους αρχικούς του στόχους και να καταλάβει εκτεταμένα ή όλα τα ουκρανικά εδάφη, προκειμένου να μπορέσει να προχωρήσει, στην λεγόμενη αποστρατιωτικοποίηση της χώρας αυτής.
Αλλά, αυτοί οι στρατηγικοί στόχοι είναι πολύ δύσκολο, έως αδύνατο, να επιτευχθούν, με το τωρινό εκστρατευτικό σώμα, το οποίο, για να μπορέσει να επιτύχει αυτούς τους στρατηγικούς σκοπούς και στόχους, πρέπει να ενισχυθεί, σε ικανοποιητικό, έως μεγάλο βαθμό.
Και αυτό είναι, ή, τουλάχιστον, πρέπει να είναι γνωστό, στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Μόσχας.
Αυτό σημαίνει ότι, σε κάποια στιγμή του πολέμου και εφόσον η ουκρανική ηγεσία εξακολουθεί να επιμένει στην διεξαγωγή των μαχών, η αναγκαστική διεύρυνση του πεδίου των μαχών, στα υπόλοιπα ουκρανικά εδάφη, με εξαίρεση, ίσως, το κομμάτι της δυτικής Ουκρανίας, θα πρέπει να οδηγήσει την πολιτικοστρατιωτική ηγεσία του Κρεμλίνου, στην αποφασιστική ενίσχυση των στρατιωτικών του δυνάμεων, στην Ουκρανία, προκειμένου να καταλάβει, όσο το δυνατόν, περισσότερα εδάφη και να φθάσει, ίσως, μέχρι το Κίεβο, το οποίο, εκ των πραγμάτων, εάν επιχειρήσει να προχωρήσει, στην κατάληψη του, θα χρειαστεί, οπωσδήποτε, μεγάλος αριθμός στρατιωτών και θα αναγκαστεί να προβεί, σε κάποιου είδους γενική επιστράτευση.
Οι Δυτικοί ελπίζουν, όπως και η ουκρανική ηγεσία, ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν πρόκειται να προχωρήσει, σε αυτά τα μέτρα και γι’ αυτό επιμένουν, στον διαρκή πόλεμο φθοράς του μικρού ρωσικού εκστρατευτικού σώματος, στην Ουκρανία, με την παράταση του πολέμου και την παράδοση μεγάλων ποσοτήτων οπλικών συστημάτων, στον ουκρανικό στρατό, ο οποίος, όμως, αν και υπέρτερος, σε αριθμούς, από τον ρωσικό στρατό, δεν έχει επιτύχει τον απαιτούμενο βαθμό επιστράτευσης, προκειμένου, μέχρι στιγμής, να αντιμετωπίσει τους εισβολείς.
Το ερώτημα είναι εάν οι Δυτικοί και ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι υπολογίζουν, βάσιμα, σε μια πιθανότητα κατάρρευσης – που, αν γίνει, θα γίνει ξαφνικά – του ρωσικού εκστρατευτικού σώματος και στην γοργή ανακατάληψη των απωλεσθέντων, μέχρι εκείνη την στιγμή, ουκρανικών εδαφών.
Το σενάριο αυτό φαίνεται απίθανο, διότι είναι προφανές ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα χρησιμοποιήσει κάθε μέσο, που έχει, στην διάθεσή του – και φυσικά έχει πολλά μέσα -, για να επιτύχει τους αντικειμενικούς του στόχους., αλλά όσο δεν προχωρεί, στην στρατιωτική ενίσχυση του ρωσικού εκστρατευτικού σώματος, στην Ουκρανία, η αλήθεια είναι ότι η παράταση του πολέμου και των μαχών είναι πιθανό, σε ένα βάθος χρόνου, να οδηγήσει το ρωσικό εκστρατευτικό σώμα, στην ήττα, όπως συνέβη 100 χρόνια πριν, δηλαδή το 1922, με το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα, στην Μικρά Ασία και την κατάρρευση του μετώπου, όταν αυτό το σώμα υπερεπεκτάθηκε και αποδυναμώθηκε, όσον αφορά τον αριθμό των εδαφών, που είχε καταλάβει, με αποτέλεσμα, στο τέλος της διαδικασίας, να βρεθεί αντιμέτωπο, με την καταστροφή.
Αλλά αυτός ο κίνδυνος, στον παρόντα ρωσοουκρανικό πόλεμο είναι μακρινός και δεν φαίνεται πιθανός, διότι η ρωσική στρατιωτική ηγεσία έχει την δυνατότητα να ενισχύσει, αποφασιστικά, το ρωσικό εκστρατευτικό σώμα και να επιτύχει τους στόχους της, επί του εδάφους, γεγονός το οποίο καθιστά την ουκρανική αντίσταση αιματηρή, αντιπαραγωγική και ουσιαστικά, μάταιη.
Ως εκ τούτου, λογικό είναι κάποια στιγμή ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι και η λοιπή πολιτικοστρατιωτική ηγεσία του Κιέβου να οδηγηθούν, στο να παρακαλούν, για την ειρήνευση. Αλλά αυτό θα ισοδυναμεί, με μια ντροπιαστική συνθηκολόγηση και την ουσιαστική παράδοση, στις ρωσικές απαιτήσεις, με τους όρους, που η Μόσχα επιθυμεί.
Αυτό, μάλλον, θα αργήσουμε να το δούμε, αλλά, λογικά, είναι κάτι, που πρέπει να το αναμένουμε. Και κάποια στιγμή θα το δούμε.
Με θλίψη μεγάλη παρακολουθώ όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες στο ΑΠΘ. Είχαμε προειδοποιήσει –αλλά και ο καθένας καταλάβαινε από την στιγμή που αναγγέλθηκε η πανεπιστημιακή αστυνομία τι θα συμβεί στα πανεπιστήμια, και να που συμβαίνει.
Του Αντώνη Λιάκου
Στήθηκε ένα φτηνό και άθλιο σκηνικό – αναρχικοί εναντίον βιβλιοθήκης. Κάθε σοβαρός πανεπιστημιακός γνωρίζει ότι οι βιβλιοθήκες δεν είναι καφενεία και προγραμματίζονται χρόνια, απαιτούν ειδικές μελέτες που φαίνεται ότι στην περίπτωση αυτή είναι ανύπαρκτες γιατί το ζήτημα είναι επικοινωνιακό. Η βιβλιοθήκη ως φύλλο συκής της πάνοπλης αστυνομίας και ο πρύτανης ως φαναροφόρος των βιαιοπραγιών της.
Το ζήτημα είναι βαθύτερο και γενικότερο. Το ελληνικό πανεπιστήμιο από την πρώτη στιγμή της ύπαρξής του στην Ελλάδα δεν περιορίστηκε στον ρόλο αναμεταδότη της γνώσης. «Εργαστήριο εθνικής ενεργείας» το αποκαλούσαν τον 19ο αιώνα, σπορείο της Αντίστασης στον ΒΠΠ, αποτέλεσε σε όλο το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα «εργαστήριο και σπορείο δημοκρατίας». Από τους αγώνες για το κυπριακό, από τις κινητοποιήσεις για το 15% στην Παιδεία και το 114 πριν από την δικτατορία, από την φοιτητική αντίσταση και το Πολυτεχνείο στα χρόνια της Δικτατορίας, από την πλούσια πολιτική ζωή στην Μεταπολίτευση το πανεπιστήμιο μαζί με τις νέες εξελίξεις απετέλεσε έναν από τους πνεύμονες της δημοκρατίας. Αναμφίβολα κάθε ιστορία έχει τα πάνω και τα κάτω της, ακόμη και τα υπερβολές της, αλλά συνολικά και στο ιστορικό βάθος ιδωμένα, το πανεπιστήμιο και η φοιτητική νεολαία ανήκαν στους βασικού μοχλούς που μετέτρεψαν την Ελλάδα από μια συντηρητική και καινοφοβική χώρα στην δημοκρατία που βιώσαμε από το 1974. Αυτή η δημοκρατία τώρα, σε αυτό τον χώρο, καταλύεται. Και με την πανεπιστημιακή αστυνομία, με την κατάργηση των εκλογών για τις πρυτανικές αρχές, με την κατάργηση δια νόμου του φοιτητικού κινήματος και την επιβολή ασφυξίας στην πολιτική και ιδεολογική έκφραση των φοιτητών. Με όλα όσα μηχανεύονται στο Υπουργείο και στην Κυβέρνηση.
Πρόκειται για επέλαση σε αυτόν τον θεσμό που καλλιεργεί γνώση και δημοκρατικές αξίες. Η ίδια η καλλιέργεια της γνώσης δεν θα μείνει ανεπηρέαστη από αυτή την τροπή. Συντηρητική γνώση σημαίνει αποστεωμένη γνώση, σημαίνει καθυστέρηση.
Θέλω να εκφράσω τη μεγαλύτερη αλληλεγγύη μου στους φοιτητές. Δεν αγωνίζονται μόνο για τον εαυτό τους. Ο αγώνας τους μας αφορά όλους.
Σοκ προκαλούν οι αποκαλύψεις ότι ο μακελάρης του Τέξας είχε προαναγγείλει μέσω Facebook ότι θα πυροβολήσει τη γιαγιά του και ότι θα επιτεθεί στο σχολείο.
«Πυροβόλησα τη γιαγιά μου», έγραφε η δεύτερη ανάρτηση. Η τρίτη ανάρτηση έγινε 15 λεπτά πριν φτάσει στο σχολείο και έλεγε ότι θα ανοίξει πυρ σε ένα δημοτικό σχολείο.
Έχοντας καταληφθεί από δολοφονικό αμόκ, στέλνει αυτά τα μηνύματα σε 15χρονη διαδικτυακή του φίλη στη Γερμανία: «Μόλις πυροβόλησα τη γιαγιά μου στο κεφάλι. Θα ανοίξω πυρ σε δημοτικό σχολείο».
Η μητέρα του αρνείται ότι υπήρξε βίαιος. Ο παππούς του τον χαρακτηρίζει εσωστρεφή και μοναχικό.
«Έκανε κακό στα ζώα. Δεν ήταν καλός άνθρωπος. Πήγαινε στα πάρκα και τσακωνόταν», δηλώνει ένας φίλος του.
Ο πόνος ανείπωτος για τους συγγενείς. Υγειονομικός που έσπευσε στο σημείο, έμαθε από συμμαθήτρια ότι η κόρη του είχε πέσει νεκρή από τα πυρά του δράστη.
Συγκλονισμένος και ο βοηθός σερίφη που έχασε την 10χρονη κόρη του, Λέξι.
Συγκλονισμένη και η μητέρα της εικονιζόμενης Τζαϊλα. Η μικρή, το μοιραίο πρωινό, παρακαλούσε να μην πάει σχολείο.
Η επανάληψη του δράματος
Η ιστορία μοιάζει να είναι πάντοτε η ίδια, αλλάζει μόνο η περιοχή του δράματος.
Η Αμερική παλεύει δεκαετίες και δεκαετίες να λύσει το θέμα της οπλοκατοχής, με νέες επιθέσεις να συνταράσσουν συνεχώς όλο και περισσότερες κοινότητες. Σε κάθε επίθεση ανοίγει και η συζήτηση για τη νομοθεσία που μέχρι τώρα δεν έχει αλλάξει. Οι Δημοκρατικοί ζητούν πιο αυστηρούς νόμους, οι Ρεπουμπλικάνοι στέκονται στη Δεύτερη Τροπολογία που επιτρέπει σε όποιον θέλει να έχει στην κατοχή του όπλα.
Δυσαρέσκεια προκάλεσαν στον Τεντ Κρουζ οι ερωτήσεις δημοσιογράφου του Sky News Μαρκ Στόουν για το θέμα
Στόουν: Γερουσιαστή, θα ήθελα να καταλάβω, γιατί δεν πιστεύετε ότι τα όπλα είναι το πρόβλημα. Δεν μπορείτε να απαντήσετε σε αυτό, έτσι δεν είναι; Δεν μπορείτε να απαντήσετε…
Κρουζ: Γιατί άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο έρχονται στην Αμερική; Γιατί είναι η πιο ελεύθερη, η πιο επιτυχημένη και η ασφαλέστερη χώρα στη Γη. Και ας τελειώνουμε με την προπαγάνδα..
Η ένταση κυριάρχησε και στην συνέντευξη Τύπου του ρεπουμπλικανού κυβερνήτη του Τέξας που διεκόπη από τον Μπέτο Ο` Ρουρκ, υποψήφιο των Δημοκρατικών.
«Για όλα αυτά φταις εσύ μέχρι να κάνεις κάτι διαφορετικό. Αυτό θα συνεχίσει να συμβαίνει. Κάποιος πρέπει να μιλήσει για τα παιδιά αυτής της Πολιτείας γιατί θα συνεχίσουν να σκοτώνονται, όπως και χθες στο Γιουβάλντε», είπε ο Ο’ ρουρκ.
Ο Γκρεγκ Άμποτ, όπως και ο Ντόναλντ Τραμπ θα μιλήσουν στο συνέδριο της Εθνικής Ένωσης Όπλων που θα γίνει στο Τέξας. Η ανακοίνωση της Ένωσης Όπλων αναφέρεται μόνο στη διαταραγμένη προσωπικότητα του δράστη: «Αισθανόμαστε τη βαθύτερη συμπόνοια για τις οικογένειες και τα θύματα αυτού του τρομακτικού και μοχθηρού εγκλήματος. Αν και οι έρευνες συνεχίζονται και στοιχεία ακόμη βγαίνουν στο φως, καταλαβαίνουμε πως αυτή ήταν η πράξη ενός μοναχικού, διαταραγμένου εγκληματία».
Έξω από τα γραφεία της Ένωσης κόσμος συγκεντρώθηκε για να διαμαρτυρηθεί, την ώρα που κυβερνήτες αρχίζουν να εξετάζουν την αυστηροποίηση των νόμων στις πολιτείες τους.
Τα στοιχεία που έρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την οπλοκατοχή μας αφήνουν άφωνους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 1967 ως το 2015 οι νεκροί έχουν ξεπεράσει σε αριθμούς τα θύματα όλων των πολέμων της χώρας…
Είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι νέες παρεμβάσεις του υπουργείου Παιδείας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που ήδη ξεσηκώνει θύελλα αντιδράσεων θα προκαλέσει δυναμικές κινητοποιήσεις.
Και δεν θα είναι βέβαια η πρώτη φορά που μία συντηρητική κυβέρνηση στην Ελλάδα επιχειρεί κάτι τέτοιο.
Στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης η κατάληψη θεωρείτο ιεροσυλία μετά τις καταλήψεις της Νομικής και του Πολυτεχνείου επί δικτατορίας. Το ταμπού έσπασαν οι φοιτητές της Πάτρας το Δεκέμβρη του 1977, πραγματοποιώντας την πρώτη μεταδικτατορική κατάληψη πανεπιστημιακού χώρου. Δύο χρόνια αργότερα θα καταγραφόταν η πιο μαζική αντίδραση στα Πανεπιστήμια εν καιρώ δημοκρατίας, η οποία και θα έμενε στην ιστορία λόγω της επίτευξης του στόχου. Ήτοι της απόσυρσης του νόμου, για τον οποίο απέκτησε υπόσταση.
Μετά τις βουλευτικές εκλογές του 1977, η νέα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας περνά στην επίθεση νομοθετώντας στη διάρκεια της θερινής περιόδου έτσι ώστε να «παρακάμψει» τις αντιδράσεις, καθώς ήδη σε περιφερειακά ΑΕΙ έγιναν κινητοποιήσεις. Η κατάληψη στην Πάτρα είχε κατασταλεί με την εισβολή των ΜΑΤ και ο επόμενος κυβερνητικός στόχος ήταν να πληγεί το πανεπιστημιακό άσυλο. Αυτό προσπάθησε να πετύχει τον Αύγουστο του 1978, με το νόμο 815 για τα ΑΕΙ.
Μεταξύ άλλων, ο νόμος αυτός προέβλεπε περιορισμό των εξεταστικών περιόδων από τρεις σε δύο, κατάργηση της μεταφοράς μαθημάτων, έξωση των «αιώνιων φοιτητών» με την επιβολή ανώτατου χρονικού ορίου σπουδών και κάποιες διατάξεις που αφορούσαν την οριοθέτηση του πανεπιστημιακού ασύλου.
Η ΕΦΕΕ αντέδρασε στα μέτρα με μετριοπάθεια, με αποτέλεσμα να πάρουν την πρωτοβουλία των κινήσεων οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς και ανεξάρτητοι φοιτητές, οι οποίοι προχώρησαν σε καταλήψεις και πορείες. Η σκληρή καταστολή πορείας στις 12 του Οκτώβρη 1979 και η παραβίαση του ασύλου με την εισβολή της αστυνομίας στη Νομική το ίδιο βράδυ, έφερε τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα από την κυβέρνηση αποτελέσματα. Ενίσχυσε το αγωνιστικό μπλοκ, που με σύνθημα «τέρμα πια στις εκτονώσεις, εμπρός για καταλήψεις και διαδηλώσεις» και «ο αγώνας στα χέρια των φοιτητών», κατορθώνει να επιβληθεί και να ορίσει την πορεία των εξελίξεων, που πήραν τη μορφή χιονοστιβάδας.
Στις 3 Δεκεμβρίου 1979 καταλήφθηκε το χημείο στην Αθήνα και ακολούθησε το πολυτεχνείο της Ξάνθης. Στις 8 Δεκεμβρίου αποφασίστηκε συνέχιση της κατάληψης στο χημείο ενώ μετά τις 10 Δεκέμβρη οι καταλήψεις γενικεύτηκαν. Στις 17 Δεκέμβρη σημειώθηκαν σοβαρά επεισόδια μετά την απόπειρα μελών της ΚΝΕ που διαφωνούσαν με την κατάληψη, να ανακαταλάβουν το χημείο, κάτι που τελικά δεν κατάφεραν. Μετά την αποτυχία των παρατάξεων της πλειοψηφίας να επιβάλλουν τις θέσεις τους, η ΕΦΕΕ αναγκάστηκε να ταχθεί υπέρ των καταλήψεων.
Από εκείνο το σημείο κι έπειτα το ποτάμι των κινητοποιήσεων έγινε τόσο ορμητικό, που μόλις ένα μήνα αργότερα η κυβέρνηση αναγκάζεται να αναδιπλωθεί. Ο όγκος των αντιδράσεων οδηγεί τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στην απόσυρση του νόμου στις 3 Ιανουαρίου 1980. Ήταν η πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση που καταργήθηκε νόμος ψηφισμένος και ήδη εφαρμοζόμενος.
ΥΠΑΙΘ για ΑΕΙ: Φοιτητικές εκλογές με ενιαίο ψηφοδέλτιο, αλλαγές στη διοίκηση των ΑΕΙ και την εκλογή πρυτάνεων
Με 17 ερωτήσεις και απαντήσεις το υπουργείο Παιδείας αναλύει τις αλλαγές που θα γίνουν τη νέα χρονιά στα σχολεία με το νέο νομοσχέδιο «Νέοι Ορίζοντες στα ΑΕΙ», το οποίο παρουσιάστηκε σήμερα από την υπουργό Νίκη Κεραμέως. Νέα προγράμματα σπουδών, αλλαγές στην εκλογή καθηγητών και Πρύτανη, θέσπιση Διοικητικού Συμβουλίου, εκσυγχρονισμός του ΔΟΑΤΑΠ είναι μερικά από τα θέματα που προτείνονται.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Παιδείας:
1. Πού αποσκοπεί το σχέδιο νόμου-πλαισίου του Υπουργείου Παιδείας;
Πρόκειται για νομοθέτημα που στοχεύει στη δυναμική προσαρμογή του ελληνικού Πανεπιστημίου στις ανάγκες της κοινωνίας, την παροχή νέων δυνατοτήτων στα Πανεπιστήμια, στους φοιτητές, στους πανεπιστημιακούς και στους πολίτες, την προσαρμογή στις ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις, την επίλυση χρόνιων ζητημάτων που ήταν αρρύθμιστα ή μερικώς ρυθμισμένα, καθώς και την κωδικοποίηση της υφιστάμενης νομοθεσίας για την παροχή ενός ολοκληρωμένου πλαισίου.
Βασικές έννοιες που διαπνέουν σχεδόν το σύνολο των ρυθμίσεων είναι η ενίσχυση της αυτονομίας, της ευελιξίας και της αποτελεσματικότητας των ελληνικών Πανεπιστημίων, η αποκέντρωση των αρμοδιοτήτων από το Υπουργείο προς τα ίδια τα Πανεπιστήμια, η διεπιστημονικότητα, η κινητικότητα φοιτητών και ερευνητών, η ανάπτυξη συνεργασιών, η εξωστρέφεια και η παραγωγή γνώσης, έρευνας και καινοτομίας που διαχέονται προς όφελος της κοινωνίας.
2. Πώς ο νόμος-πλαίσιο αναβαθμίζει την ποιότητα των Πανεπιστημίων μας;
Οι ρυθμίσεις του νόμου-πλαισίου:
Α. εκσυγχρονίζουν τα προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διδακτορικά προγράμματα σπουδών,
Β. προωθούν την έρευνα και την καινοτομία,
Γ. καθιστούν τον τρόπο εκλογής και εξέλιξης μελών ΔΕΠ πιο αξιοκρατικό και διαφανή, συμβάλλοντας έτσι στην αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού των Πανεπιστημίων.
3. Πώς θα γίνουν πιο σύγχρονα και πιο ελκυστικά τα προγράμματα σπουδών;
Ενδεικτικά, πλέον θεσμοθετούνται:
*διεπιστημονικά κοινά/διπλά προπτυχιακά μεταξύ πανεπιστημιακών Τμημάτων του ίδιου ή άλλων ΑΕΙ, εντός και εκτός Ελλάδας,
*δυνατότητα επιλογής μαθημάτων άλλων Τμημάτων, της ίδιας ή άλλης Σχολής εντός του ίδιου ΑΕΙ, κατά τις προπτυχιακές σπουδές,
*δυνατότητα οργάνωσης περισσοτέρων του ενός προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών ανά Τμήμα, εφόσον επαρκεί το ανθρώπινο δυναμικό και οι υποδομές για τη λειτουργία τους.
*«Ελληνικό Erasmus»: εσωτερική κινητικότητα φοιτητών μεταξύ Ελληνικών ΑΕΙ, π.χ. ένας φοιτητής της Αρχιτεκτονικής να μπορεί να παρακολουθήσει ένα εξάμηνο στη Σχολή Καλών Τεχνών ή ένας φοιτητής Νομικής σε τμήμα Οικονομικών άλλου ΑΕΙ,
*επαγγελματικά μεταπτυχιακά, κατόπιν συμφώνου συνεργασίας με ιδιωτικούς φορείς, στα οποία θα μπορούν να διδάσκουν και εμπειρογνώμονες από την αγορά εργασίας,
*βιομηχανικά διδακτορικά: π.χ. μια εταιρεία που παράγει ανεμογεννήτριες και αναζητά έναν νέο τρόπο διαχείρισης των αποβλήτων της, μπορεί να συμπράξει με ένα ΑΕΙ και έναν υποψήφιο διδάκτορα προκειμένου να πραγματοποιήσει έρευνα πάνω σε αυτό το αντικείμενο,
*πλήρες πλαίσιο για τη διεξαγωγή πρακτικής άσκησης,
*θεσμοθέτηση προγραμμάτων σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (minor degree) τουλάχιστον ενός έτους για προπτυχιακούς φοιτητές, με απονομή διακριτού τίτλου σπουδών σε άλλο επιστημονικό πεδίο,
*δυνατότητα οργάνωσης προγραμμάτων εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας με διάρκεια 7 εξάμηνων (3,5 ετών), 210 ECTS και υποχρεωτική πρακτική άσκηση.
4. Τι είναι το εσωτερικό Erasmus;
Πρόκειται για το θεσμό της εσωτερικής κινητικότητας φοιτητών μεταξύ ομοειδών -ή μη- προγραμμάτων σπουδών ελληνικών Πανεπιστημίων για 1 ακαδημαϊκό εξάμηνο και εισάγεται ως «Ελληνικό Erasmus» (π.χ. ένας φοιτητής της Νομικής να μπορεί να παρακολουθήσει ένα εξάμηνο στην Πληροφορική). Στόχος είναι οι φοιτητές να γνωρίσουν και άλλα γνωστικά αντικείμενα, εφόσον το επιθυμούν, διευρύνοντας τους ορίζοντές τους. Προβλέπεται καθορισμός ενός ανώτατου ορίου μετακινούμενων ανά πρόγραμμα σπουδών και ανά εξάμηνο.
5. Τι είναι τα βιομηχανικά διδακτορικά;
Το ισχύον πλαίσιο δεν ενθαρρύνει δυνατότητες συνεργασίας φορέων της βιομηχανίας με τα Πανεπιστήμια. Πλέον, θεσμοθετείται η δυνατότητα εκπόνησης διδακτορικών διατριβών, που αποτελούν «γέφυρα» μεταξύ του Πανεπιστημίου και της βιομηχανίας, της έρευνας και της παραγωγικής διαδικασίας. Εκπονούνται στο πλαίσιο τριμερούς σύμβασης ανάμεσα σε:
(α) υποψήφιους διδάκτορες,
(β) Πανεπιστήμια και
(γ) επιχειρήσεις.
Από το Ταμείο Ανάκαμψης θα δοθούν συνολικά 35 εκ. ευρώ για 250 βιομηχανικά διδακτορικά σε ελληνικά ΑΕΙ. Τα βιομηχανικά διδακτορικά είναι επωφελή για:
*Τους υποψήφιους διδάκτορες:
-Αποκτούν γνωστική εξειδίκευση σε απτά ζητήματα και προετοιμάζονται καλύτερα ώστε να εργαστούν στη βιομηχανία εφόσον το επιθυμούν.
*Τις εταιρείες/Τη βιομηχανία:
-Αναπτύσσεται επιστημονική έρευνα για να επενδύσει, να διευκολύνει, να αναβαθμίσει την παραγωγική διαδικασία.
*Τα ελληνικά Πανεπιστήμια:
-Η αξιοποίηση της πανεπιστημιακής γνώσης και στη βιομηχανία τα καθιστά ανταγωνιστικά σε ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον.
-Αυτή η νέα δυνατότητα των Πανεπιστημίων θα προσελκύσει νέους πόρους για τα Ιδρύματα συμπληρωματικά προς την κρατική επιχορήγηση, οι οποίοι θα μπορούν να αξιοποιηθούν στην έρευνα, την αναβάθμιση εξοπλισμού, σε εκπαιδευτικό υλικό κτλ.
*Το κοινωνικό σύνολο:
-Το Πανεπιστήμιο ενισχύεται, ώστε, σε συνδυασμό με την επίτευξη μαθησιακών στόχων, ακαδημαϊκής αριστείας και ερευνητικής καινοτομίας, να είναι εξωστρεφές, να λειτουργεί μέσα στην κοινωνία για την κοινωνία, και να συνδιαλέγεται με τον παραγωγικό ιστό και το αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας. Το Πανεπιστήμιο δεν είναι ένα κλειστό οικοσύστημα, δεν ανακυκλώνει εσωτερικά τα οφέλη της έρευνας. Διαχέει τα οφέλη της έρευνας.
*Την ελληνική οικονομία:
-Η εφαρμογή της επιστημονικής γνώσης στηρίζει την ελληνική βιομηχανία, την καθιστά πιο ανταγωνιστική και, επομένως, της επιτρέπει να προχωρήσει σε μεγαλύτερες επενδύσεις, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη.
6. Πώς εξασφαλίζεται ένας αξιοκρατικός, διαφανής, αντικειμενικός μηχανισμός εκλογής και εξέλιξης των Καθηγητών;
Ο νέος νόμος-πλαίσιο επιχειρεί να επιλύσει μία χρόνια παθογένεια προκήρυξης θέσεων με φωτογραφικά γνωστικά αντικείμενα, αδιαφανών επιλογών και εξελίξεων μελών ΔΕΠ, που πλήττει εδώ και δεκαετίες την τριτοβάθμια εκπαίδευση της χώρας μας. Ενδεικτικά φίλτρα αξιοκρατίας, διαφάνειας και αντικειμενικότητας, ενάντια σε φωτογραφικές επιλογές:
*Μητρώο γνωστικών αντικειμένων, το οποίο καταρτίζεται σε ουδέτερο χρόνο.
*Μητρώο εσωτερικών και εξωτερικών εκλεκτόρων ανά γνωστικό αντικείμενο του Μητρώου.
*Έλεγχος και επικύρωση των Μητρώων από την Κοσμητεία.
*Εκπόνηση ετήσιου προγραμματισμού προσλήψεων βάσει των αναγκών κάθε Τμήματος.
*Συγκρότηση εκλεκτορικών σωμάτων με διαδικασίες που ενισχύουν το αδιάβλητο – π.χ. ηλεκτρονική κλήρωση εκλεκτόρων, αυξημένη εκπροσώπηση εξωτερικών μελών δηλ. από Καθηγητές εκτός του συγκεκριμένου ΑΕΙ, είτε εντός Ελλάδας είτε εκτός).
*Αύξηση κριτηρίων αριστείας για την εκλογή και εξέλιξη Μελών ΔΕΠ.
7. Με ποιο τρόπο ενισχύεται η πανεπιστημιακή έρευνα και πώς διευκολύνεται η ερευνητική δραστηριότητα για όσους εμπλέκονται σε αυτήν;
Μεταξύ άλλων, με:
*Ίδρυση ερευνητικών κέντρων και διϊδρυματικών ερευνητικών κέντρων (με Πανεπιστήμια του εξωτερικού).
*Δυνατότητα στελέχωσης με ερευνητές επί θητεία.
*Προσέλκυση Επισκεπτών Καθηγητών και Ερευνητών από πανεπιστήμια του εξωτερικού.
*Ανάπτυξη κοινών ερευνητικών υποδομών (core facilities), που δημιουργεί οικονομίες κλίμακας.
*Απελευθέρωση πλαισίου διεξαγωγής έρευνας από γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες – ιδίως σε θέματα οικονομικής διαχείρισης των ερευνητικών έργων/προγραμμάτων.
Στο πλαίσιο ενίσχυσης της αυτονομίας και της αποτελεσματικότητας των Πανεπιστημίων, προτείνεται η υιοθέτηση ενός ολοκληρωμένου πλαισίου οικονομικής διαχείρισης ερευνητικών έργων, που να προσφέρει πρόσθετες διευκολύνσεις προς τα Μέλη ΔΕΠ και την ερευνητική κοινότητα, απλοποιώντας όσο είναι δυνατόν την καθημερινότητά τους, προσφέροντας την ευκαιρία να αφοσιωθούν στα ερευνητικά τους καθήκοντα, μειώνοντας την περιττή γραφειοκρατία.
Ενδεικτικά αναφέρονται ρυθμίσεις που αφορούν σε διευκολύνσεις διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων για την προμήθεια ειδών και υπηρεσιών, πρόσληψης πρόσθετου προσωπικού, μετακινήσεων για τις ανάγκες ερευνητικών έργων και εν γένει θεμάτων οικονομικής διαχείρισης των ερευνητικών κονδυλίων με τη μέγιστη δυνατή ευελιξία.
8. Πώς διασφαλίζεται η καλύτερη λειτουργία των Πανεπιστημίων μας, μέσα από τις νέες διατάξεις;
Οι ρυθμίσεις του νόμου-πλαισίου καθιστούν τη λειτουργία των Πανεπιστημίων περισσότερο αποτελεσματική, μεταξύ άλλων, με τη θεσμοθέτηση νέου συστήματος διοίκησης. Με εκλεγμένα, αντιπροσωπευτικά όργανα, στα οποία μετέχουν και εξωτερικά μέλη από την ελληνική και παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα και την κοινωνία. Με σαφείς και διακριτές αρμοδιότητες ανά όργανο. Με εισαγωγή νέων εργαλείων στρατηγικού σχεδιασμού. Με ψηφιοποίηση υπηρεσιών. Με δομές που υποστηρίζουν την πανεπιστημιακή κοινότητα.
9. Ποιο είναι το νέο προτεινόμενο μοντέλο διοίκησης;
Με τον νέο νόμο-πλαίσιο, εισάγεται ένας νέος τρόπος διακυβέρνησης των ελληνικών Πανεπιστημίων, με στόχο την ενίσχυση της συλλογικότητας, της λογοδοσίας, της εξωστρέφειας και της αποτελεσματικότητας στον τρόπο λήψης αποφάσεων των ΑΕΙ.
Θεσμοθετείται το Συμβούλιο Διοίκησης του Πανεπιστημίου:
*Αποτελείται από 6 εσωτερικά μέλη που εκλέγονται από το σύνολο των μελών ΔΕΠ του ΑΕΙ και 5 εξωτερικά μέλη που επιλέγονται με αυξημένη πλειοψηφία από τα αναδειχθέντα εσωτερικά μέλη, κατόπιν διεθνούς πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
*Τα εξωτερικά μέλη προέρχονται από Καθηγητές Πανεπιστημίων της αλλοδαπής, φυσικά πρόσωπα με ευρεία αναγνώριση ή συμβολή στον πολιτισμό, τις τέχνες, τα γράμματα ή τις επιστήμες, την οικονομία ή την κοινωνία και εκπροσώπους διεθνών οργανισμών ή κοινωνικών εταίρων.
*Το Συμβούλιο Διοίκησης ασκεί κυρίως διοικητικές, οικονομικές, διαχειριστικές και στρατηγικές αρμοδιότητες.
Ο/Η Πρύτανης, που είναι και Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης, εκλέγεται με αυξημένη πλειοψηφία από τα μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης. Επιλέξιμοι για τη θέση του Πρύτανη είναι τα 6 εσωτερικά μέλη του Συμβουλίου. Η εκλογή του Πρύτανη πραγματοποιείται κατόπιν αξιολόγησης αντικειμενικών προσόντων των υποψηφίων (διοικητικά, ακαδημαϊκά και ερευνητικά), της τεκμηριωμένης πρότασής τους για την ανάπτυξη του ΑΕΙ σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, καθώς και της πρότασής τους για ομάδα υποψηφίων για το αξίωμα των Αντιπρυτάνεων του ΑΕΙ. Ο/Η Πρύτανης δύναται να παύεται σε περίπτωση σπουδαίου λόγου και στη βάση αυξημένης πλειοψηφίας (8/11) από το Συμβούλιο.
Οι Αντιπρυτάνεις ορίζονται από το Συμβούλιο Διοίκησης κατόπιν πρότασης του υποψήφιου Πρύτανη κατά τη διαδικασία της εκλογής του. Δεν αποτελούν μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης. Οι αρμοδιότητές τους καθορίζονται με βάση τον τομέα ευθύνης που τους ανατίθεται από τον Πρύτανη, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Συμβουλίου. Δύναται να παύονται κατά τη διάρκεια της θητείας τους για σπουδαίο λόγο.
Δίνεται η δυνατότητα επιλογής Εκτελεστικού Διευθυντή:
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής επιλέγεται από το Συμβούλιο Διοίκησης, κατόπιν δημόσιας πρόσκλησης για στελέχη αυξημένων προσόντων εντός ή εκτός του ΑΕΙ, με θητεία παράλληλη με αυτή του Συμβουλίου. Δύναται να παύεται πριν τη λήξη της θητείας του για σπουδαίο λόγο.
Ενώ το Συμβούλιο Διοίκησης είναι το ανώτερο όργανο για το σύνολο των διοικητικών, οικονομικών και στρατηγικών αρμοδιοτήτων, η Σύγκλητος ασκεί κυρίως ακαδημαϊκές και ερευνητικές αρμοδιότητες. Αποτελείται από τους: Πρύτανης, Κοσμήτορες, Πρόεδροι και εκπρόσωποι ΕΕΠ, ΕΔΙΠ, ΕΤΕΠ και φοιτητών.
10. Ποιες παθογένειες του υφιστάμενου μοντέλου διοίκησης επιλύει το νέο μοντέλο διοίκησης;
11. Το προτεινόμενο μοντέλο διοίκησης ενσωματώνει τον Πρύτανη μέσα στο Συμβούλιο Διοίκησης
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι ο «ελέγχων» φορέας (Συμβούλιο Διοίκησης) ταυτίζεται με τον «ελεγχόμενο» (Πρύτανης);
Όχι. Το προτεινόμενο σχήμα διασφαλίζει τον έλεγχο του Πρύτανη με τους ακόλουθους τρόπους:
α. Με μηχανισμούς ελέγχου και θεσμικά αντίβαρα εντός του ίδιου του Συμβουλίου Διοίκησης:
*Το σύστημα ταξινομικής ψήφου και περιορισμένης σταυροδοσίας στην ανάδειξη εσωτερικών μελών του Συμβουλίου Διοίκησης διασφαλίζει ένα πλουραλιστικό και αξιοκρατικό όργανο στο οποίο θα συμμετέχουν Μέλη ΔΕΠ από διαφορετικές σχολές.
*Το σύστημα ορίου εκπροσώπησης ανά Σχολή στην ανάδειξη των εσωτερικών μελών του Συμβουλίου Διοίκησης εμποδίζει την «πολιτικοποίηση», τον συντεχνιασμό και ενισχύει τον πλουραλισμό απόψεων.
*Η συμμετοχή 5 εξωτερικών μελών στο Συμβούλιο Διοίκησης του ΑΕΙ επιλεγμένων με αυξημένη πλειοψηφία 5/6 εγγυάται τον έλεγχο της διοικητικής αυθαιρεσίας.
*Η εκλογή του Πρύτανη γίνεται από το Συμβούλιο Διοίκησης με αυξημένες πλειοψηφίες.
*Η εκλογή του υποψήφιου Πρύτανη πραγματοποιείται κατόπιν αξιολόγησης της πρότασης που υποβάλει για την ανάπτυξη του ΑΕΙ και όχι αυθαίρετα, άρα βάσει ποιοτικών κριτηρίων.
*Το Συμβούλιο Διοίκησης διαθέτει τη δυνατότητα να παύσει τον Πρύτανη σε περίπτωση σπουδαίου λόγου με αυξημένη πλειοψηφία (8/11).
β. Με μηχανισμούς ελέγχου και εκτός από το Συμβούλιο Διοίκησης, μέσω του ισχυρού συστήματος εσωτερικού από τη Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου.
Συνεπώς, η ενσωμάτωση του Πρύτανη εντός του Συμβουλίου Διοίκησης, δεδομένων των ισχυρών μηχανισμών ελέγχων εντός και εκτός του Συμβουλίου, διασφαλίζει τη λογοδοσία. Παράλληλα, διασφαλίζει την αποφυγή της διαρχίας που θα ήταν αναπόφευκτη αν ο Πρύτανης βρισκόταν εκτός του Συμβουλίου, με αποτέλεσμα να διαμορφώνονταν δύο ανταγωνιστικοί πόλοι εξουσίας, το Συμβούλιο Διοίκησης (από τη μια πλευρά) και ο Πρύτανης (από την άλλη πλευρά).
Το προτεινόμενο μοντέλο διοίκησης ευθυγραμμίζει το πανεπιστημιακό μοντέλο διοίκησης με διεθνείς καλές πρακτικές, καθώς πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού διαθέτουν δομή συλλογικό ανώτατο όργανο διοίκησης αντίστοιχο του ΣΔ, στο οποίο είναι μέλος και ο Πρύτανης. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής παραδείγματα ανά χώρα: Αγγλία (Oxford University, University of Cambridge, University of Manchester, University of Sussex,), Ιρλανδία (University of Dublin), Γαλλία (University Paris 1 and 2), Σουηδία (Stockholm University), Νορβηγία (University of Oslo), Ισπανία (University of Madrid), Ιταλία (University of Bologna), Γερμανία (Freie Universitat Berlin, Ludwig Maximilian University of Munich).
12. Τι αλλάζει με το στρατηγικό σχεδιασμό των Πανεπιστημίων μας;
Υποστηρίζεται η ουσιαστική αξιοποίηση θεσμικών εργαλείων που επιτρέπουν στα Πανεπιστήμια να εντοπίσουν ανάγκες, να θέσουν στόχους και να παρακολουθήσουν την επίτευξή τους. Προβλέπονται:
*Πολυετές Στρατηγικό – Αναπτυξιακό Σχέδιο για τον καθορισμό ετήσιας και πολυετούς στοχοθεσίας και την εφαρμογή συστήματος παρακολούθησης/επίτευξης στόχων, μετά από εκπόνηση αναπτυξιακών σχεδίων ανά Σχολή του ΑΕΙ,
*Οργανισμός Πανεπιστημίου, με στόχο τη δημιουργία αποτελεσματικότερης δομής και διάρθρωσης των διοικητικών υπηρεσιών και τον εκσυγχρονισμό των περιγραμμάτων θέσεων εργασίας του διοικητικού προσωπικού,
*Εσωτερικός Κανονισμός
*Σχέδιο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, με έμφαση στην ενίσχυση των ψηφιακών υποδομών, υπηρεσιών και δεξιοτήτων.
*Σχέδιο ισότιμης πρόσβασης των ΑμεΑ και των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
*Σχέδιο αειφόρου ανάπτυξης των Πανεπιστήμιων σύμφωνα με τις αρχές αειφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης κατά τη διαχείριση υποδομών, προμηθειών, επενδύσεων και αποβλήτων τους.
13. Πώς τα Πανεπιστήμιά μας έρχονται πιο κοντά στην κοινωνία και τις ανάγκες της;
*Μέσω παροχής υπηρεσιών από εργαστήρια προς πολίτες/φορείς. Θεσπίζεται πλήρες πλαίσιο παροχής υπηρεσιών, καλύπτοντας το υφιστάμενο νομικό κενό και παρέχεται η ευελιξία σε κάθε Πανεπιστήμιο να θεσπίσει Πρότυπο Εσωτερικό Κανονισμό των πανεπιστημιακών εργαστηρίων για τη ρύθμιση των θεμάτων οργάνωσης, λειτουργίας και στελέχωσής τους. Προβλέπεται ότι η κοστολόγηση των υπηρεσιών πραγματοποιείται από το ίδιο το ΑΕΙ στο πλαίσιο κοστοστρεφούς μεθόδου κοστολόγησης, διασφαλίζοντας τον μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα των ΑΕΙ. Π.χ.:
*Τα μέλη ενός Πανεπιστημιακού Εργαστηρίου Ψυχολογίας μπορούν να παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες συμβουλευτικής ψυχολογίας σε ευάλωτες ομάδες.
*Τα μέλη ενός Πανεπιστημιακού Εργαστηρίου Νομικής μπορούν να παρέχουν νομικές συμβουλές σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε θέματα GDPR.
-Μέσω αξιοποίησης ερευνητικών αποτελεσμάτων και ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας. Ενδεικτικά, με την υποστήριξη των μελών της Πανεπιστημιακής κοινότητας μέσω των Μονάδας Μεταφοράς Τεχνολογίας και Καινοτομίας που υποστηρίζουν τις διαδικασίες ίδρυσης start-ups φοιτητών/διδακτόρων/μεταδιδακτόρων (incubators/pre-incubators).
Π.χ. Εάν μια ομάδα μεταδιδακτόρων ενός ΑΕΙ βρίσκεται στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης κάποιας καινοτόμου επιχειρηματικής ιδέας, λογικά, θα αντιμετωπίζει μια σειρά προβλημάτων: δεν θα έχει προσελκύσει ακόμη επενδυτικά κεφάλαια, δεν θα έχει ακόμη τη δική της επαγγελματική στέγη, κτλ.
Εάν το startup επιλέξει να ενσωματωθεί στη θερμοκοιτίδα για startups του ΑΕΙ:
*Το ΑΕΙ θα μπορεί να στεγάσει την ομάδα, ώστε να αποκτήσει έναν χώρο εργασίας, αλλά και έναν χώρο συναντήσεων με συνεργάτες, φορείς, πιθανούς χρηματοδότες κτλ.
*Η ομάδα θα μπορεί να αξιοποιήσει τον εργαστηριακό εξοπλισμό του ΑΕΙ (π.χ. έναν 3D εκτυπωτή)
*Μέλη ΔΕΠ μπορεί να ενδιαφέρονται να καθοδηγήσουν την ομάδα ως μέντορες.
*Η ομάδα θα μπορεί να παρακολουθήσει σεμινάρια και ομιλίες που λαμβάνουν χώρα εντός ΑΕΙ.
*Μέσω ενίσχυσης της δια βίου μάθησης – ενδεικτικά:
*Εκσυγχρονισμός του πλαισίου λειτουργίας των Κέντρων Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης.
*Δυνατότητα οργάνωσης επιμορφωτικών προγραμμάτων για την κάλυψη αναγκών επιμόρφωσης προσωπικού ιδιωτικών φορέων – π.χ. επιμόρφωση για διαχείριση αποβλήτων σε προσωπικό μιας αλυσίδας ξενοδοχείων.
14. Ειδικότερα για την εξωστρέφεια/διεθνοποίηση, τι προβλέπεται στο νέο νόμο-πλαίσιο;
Προβλέπονται, μεταξύ άλλων:
*οργάνωση προγραμμάτων σπουδών με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, αξιοποιώντας ένα χρήσιμο ψηφιακό εργαλείο που αναδείχτηκε κατά την περίοδο της πανδημίας, με σαφή διαχωρισμό της αποστολής του μεταξύ προπτυχιακών προγραμμάτων και μεταπτυχιακών και κοινών προγραμμάτων σπουδών (π.χ. στα προπτυχιακά προγράμματα θα προβλέπεται μόνο σε έκτακτες συνθήκες και διαλέξεις διδασκόντων από την αλλοδαπή, ενώ στα μεταπτυχιακά και τα κοινά προγράμματα σπουδών με Ιδρύματα της αλλοδαπής θα αποτελεί μέθοδο οργάνωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας, υπό την προϋπόθεση ότι το γνωστικό αντικείμενο που θεραπεύεται μπορεί να υποστηριχθεί με τη χρήση μέσων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, αλλά και ότι εξασφαλίζεται η ποιότητα του προγράμματος).
*ίδρυση διϊδρυματικών ερευνητικών κέντρων στο πλαίσιο συνεργατικών σχημάτων με Πανεπιστήμια της αλλοδαπής.
*απασχόληση Επισκεπτών Καθηγητών και Ερευνητών από Πανεπιστήμια ή Ερευνητικά Κέντρα της αλλοδαπής για την παροχή διδακτικού και ερευνητικού έργου προς τα Ελληνικά Πανεπιστήμια, ενισχύοντας τον εξωστρεφή χαρακτήρα των Πανεπιστημίων.
*εισαγωγή του θεσμού της κινητικότητας ερευνητών μεταξύ ερευνητικών δομών των Πανεπιστημίων της ημεδαπής και της αλλοδαπής.
*δυνατότητα ίδρυσης παραρτημάτων στο εξωτερικό με σκοπό τη συνεργασία με Πανεπιστήμια του εξωτερικού και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων εκπαίδευσης, έρευνας και παροχής υπηρεσιών.
*Ενίσχυση θεσμού Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων με:
-Δυνατότητα συμμετοχής σε εταιρικά σχήματα, εφόσον προβλέπεται από το πλαίσιο των προγραμμάτων.
-Δυνατότητα παρακολούθησης μαθημάτων και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων των κοινών προγραμμάτων σπουδών από φοιτητές των ελληνικών προγραμμάτων σπουδών, εφόσον επιτρέπεται από το πλαίσιο της συμμαχίας.
*Αυτοδίκαιη ακαδημαϊκή αναγνώριση των κοινών προγραμμάτων σπουδών από ΔΟΑΤΑΠ.
15. Με ποιο τρόπο εκσυγχρονίζεται ο ΔΟΑΤΑΠ; Η αναγνώριση πτυχίων από Πανεπιστήμια του εξωτερικού θα γίνεται πλέον ταχύτερα;
H διαδικασία αναγνώρισης πτυχίων από Πανεπιστήμια του εξωτερικού γίνεται πιο γρήγορη και αποτελεσματική, φιλική προς τον πολίτη. Επιπλέον, διευκολύνεται η διαδικασία διεθνοποίησης των ελληνικών Πανεπιστημίων, ενισχύεται η ελκυστικότητα και ανταγωνιστικότητά τους για την προσέλκυση φοιτητών από το εξωτερικό.
Συγκεκριμένα, η διαδικασία αναγνώρισης διαχωρίζεται σε δύο άξονες:
1. Ακαδημαϊκή αναγνώριση τίτλου σπουδών για τη συνέχιση των σπουδών σε επόμενο κύκλο.
*Καταργείται η ατομική αίτηση αναγνώρισης πτυχίου.
*Ιδρύονται «Εθνικό Μητρώο Αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής» και «Εθνικό Μητρώο Τύπων Τίτλων Σπουδών Αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής». Εφόσον ένα Ίδρυμα περιλαμβάνεται στο πρώτο Μητρώο, κατόπιν απόφασης του ΔΣ του ΔΟΑΤΑΠ βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, τα πτυχία που εκδίδει εντάσσονται στο δεύτερο και θεωρούνται αναγνωρισμένα.
*Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να απευθυνθούν στο ελληνικό ΑΕΙ για μεταπτυχιακές σπουδές απευθείας, δίχως να χρειάζεται να καταθέσουν αίτηση αναγνώρισης στον ΔΟΑΤΑΠ.
2. Αναγνώριση ακαδημαϊκού τίτλου σπουδών που επιτρέπει την πρόσβαση στην αγορά εργασίας.
*Καταργούνται οι γραφειοκρατικές διαδικασίες της «ισοτιμίας» και της «ισοτιμίας με αντιστοιχία».
*Καταργείται ο θεσμός του ειδικού εισηγητή και της εκτελεστικής επιτροπής που αξιολογούν την ισοτιμία που δυσκόλευαν περαιτέρω τη διαδικασία. Αντ’ αυτών, δημιουργείται Εθνικό Μητρώο Αξιολογητών και πλέον, διοικητικοί υπάλληλοι κάνουν τον «προέλεγχο» του φακέλου και αν είναι πλήρης τον παραπέμπουν στον Πρόεδρο.
*Δίνεται έμφαση για πρώτη φορά στις ουσιώδεις διαφορές μεταξύ του προγράμματος σπουδών του Πανεπιστημίου του εξωτερικού και του συγκρίσιμου προγράμματος σπουδών ελληνικού ΑΕΙ για την αναγνώριση ακαδημαϊκού τίτλου για πρόσβαση στην αγορά εργασίας.
*Προβλέπεται, κατόπιν αξιολόγησης, η δυνατότητα γραπτής εξέτασης ή/και πρακτικής άσκησης επιπλέον του τίτλου.
*Προβλέπονται συγκεκριμένες προθεσμίες:
-από την υποβολή της αίτησης και των δικαιολογητικών, εντός 3 μηνών ο Πρόεδρος εκδίδει απόφαση αναγνώρισης ή αντιστάθμισης βάσει των εισηγήσεων των αξιολογητών,
-αν εκδοθεί απόφαση αντιστάθμισης, η απόφαση αναγνώρισης εκδίδεται εντός 1 μήνα από τη γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων της γραπτής δοκιμασίας ή/και της πρακτικής άσκησης.
*Στην πράξη, αυτές οι αλλαγές απλοποιούν και επιταχύνουν αισθητά τη διαδικασία για τους απόφοιτους Πανεπιστημίων του εξωτερικού που θέλουν να αναγνωρίσουν το πτυχίο τους για να εργαστούν στην Ελλάδα.
Διευκολύνουν τον πολίτη: Καλύτερη και γρηγορότερη εξυπηρέτηση. Τέλος στα εκπαιδευτικά αδιέξοδα.
Εξυπηρετούν τα Πανεπιστήμια: Ταχύτερη και σύμφωνη με διεθνή πρότυπα διαδικασία αξιολόγησης πτυχίων από Πανεπιστήμια του εξωτερικού για Έλληνες και ξένους φοιτητές που ενδιαφέρονται για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στην Ελλάδα. Καίρια ώθηση στη διεθνοποίηση των ελληνικών ΑΕΙ.
Στηρίζουν το αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας: Εκσυγχρονίζεται και απλοποιείται μια διαδικασία καίριας σημασίας για την προσέλκυση Ελλήνων (ενίσχυση του brain gain) και αλλοδαπών πτυχιούχων στη χώρα.
16. Πώς ο νέος νόμος-πλαίσιο ευνοεί το brain gain, δηλαδή την αξιοποίηση ή/και επιστροφή επιστημόνων στην ελληνική αγορά εργασίας;
Μεταξύ άλλων, με:
*εισαγωγή νέων μορφών απασχόλησης για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων των ΑΕΙ, όπως εισαγωγή του θεσμού των ερευνητών επί θητεία, των συνεργαζόμενων καθηγητών (Joint Chairs), των εντεταλμένων διδασκόντων, των Επισκεπτών Καθηγητών και Ερευνητών.
*πιο αξιοκρατικό πλαίσιο για επιλογή/ανέλιξη μελών ΔΕΠ.
*την προσαρμογή του ΔΟΑΤΑΠ στο διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον και την απλοποίηση των διαδικασιών αναγνώρισης πτυχίων της αλλοδαπής, που οδηγούν σε περαιτέρω προσέλκυση ερευνητών και επιστημόνων.
17. Ποια τα οφέλη από τις νέες ρυθμίσεις για φοιτητές, Πανεπιστημιακούς, Ιδρύματα, κοινωνία, οικονομία και ανάπτυξη;
1. Οφέλη για τα Πανεπιστήμιά μας
*Απόκτηση πιο ποιοτικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων μέσω:
*Ενισχυμένης αξιολόγησης και πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών.
*Αναβάθμισης Κέντρων Υποστήριξης Διδασκαλίας και Μάθησης κυρίως για την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία.
*Μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και λειτουργικότητα μέσω:
*Νέου μοντέλου διοίκησης: λήψη αποφάσεων με φίλτρα συλλογικότητας, λογοδοσίας και εξωστρέφειας, σε ευθυγράμμιση με καλές διεθνείς πρακτικές.
*Εργαλεία ώστε τα ΑΕΙ να θέτουν στόχους, να τους παρακολουθούν και να τους πετυχαίνουν.
*Ενίσχυση του αυτοδιοίκητου χαρακτήρα και της αυτονομίας.
*Πρόσβαση σε περισσότερα χρηματοδοτικά εργαλεία.
*Ενίσχυση εξωστρέφειας και διεθνοποίησης με:
*Κοινά και διπλά πτυχία με ελληνικά και ξένα ΑΕΙ.
*Ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών.
*Παραρτήματα ελληνικών ΑΕΙ και εκτός Ελλάδας.
*Κοινά ερευνητικά κέντρα με ελληνικά και ξένα ΑΕΙ.
*Θερινά προγράμματα σπουδών.
*Επισκέπτες Καθηγητές και Ερευνητές από ξένα ΑΕΙ.
2. Οφέλη για τους πανεπιστημιακούς
*Διασφάλιση αξιοκρατίας στην εκλογή και την εξέλιξή τους μέσω:
*Φίλτρων αντικειμενικότητας και διαφάνειας, ώστε να επιλέγονται και να προχωρούν όσοι πραγματικά το αξίζουν.
*Πιο εύκολη καθημερινότητα στην ακαδημαϊκή ζωή με:
*Λιγότερη γραφειοκρατία (π.χ. στη λειτουργία ΕΛΚΕ).
*Διευκολύνσεις στη διεξαγωγή έρευνας και την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων της.
*Αύξηση του ορίου πρόσθετων αποδοχών από τη συμμετοχή σε ερευνητικά έργα εθνικών πόρων & Απελευθέρωση του ορίου πρόσθετων αποδοχών από ιδιωτικούς και διεθνείς πόρους.
*Απλούστευση του πλαισίου ακαδημαϊκών και ερευνητικών μετακινήσεων – Διευκόλυνση συμμετοχής σε επιστημονικά συνέδρια.
*Πολλαπλασιασμός κινήτρων για συνεργασίες σε Ελλάδα και εξωτερικό και βελτίωση του πλαισίου παράλληλης απασχόλησης σε Ιδρύματα της αλλοδαπής.
*Ενεργή συμμετοχή στη διαμόρφωση πολιτικής του ΑΕΙ με συμβολή σε διάφορες συμβουλευτικές επιτροπές του ΑΕΙ.
3. Οφέλη για τις φοιτήτριες και τους φοιτητές μας
*Περισσότερες επιστημονικές και ακαδημαϊκές προοπτικές και σύγχρονες, ανταγωνιστικές σπουδές με:
*Δυνατότητα επιλογής μαθημάτων από άλλα Τμήματα.
*Διπλά/κοινά διεπιστημονικά προγράμματα σπουδών.
*Τμήματα εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας.
*Ελληνικό «Erasmus» – δυνατότητα φοίτησης για 1 εξάμηνο σε άλλο ΑΕΙ.
*Στήριξη στην πανεπιστημιακή ζωή και την καθημερινότητα με:
*Κέντρα Ψυχολογικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης.
*Διασφάλιση αντικειμενικής βαθμολόγησης.
*Μέριμνα για φοιτητές ΑμεΑ.
*Ουσιαστική φοιτητική εκπροσώπηση με:
*Θεσμοθέτηση Συμβουλίου Φοιτητών.
*Φοιτητικές εκλογές με ενιαίο ψηφοδέλτιο.
*Καλύτερη σύνδεση με την αγορά εργασίας και περισσότερες επαγγελματικές προοπτικές με:
*Αναβάθμιση πρακτικής άσκησης.
*Βιομηχανικά διδακτορικά στο πλαίσιο συνεργασίας ΑΕΙ με φορείς της βιομηχανίας
*Στήριξη start-ups από φοιτητές και αποφοίτους.
*Επαγγελματικά μεταπτυχιακά, κατόπιν συμφώνου συνεργασίας με ιδιωτικούς φορείς, στα οποία θα διδάσκουν και εμπειρογνώμονες από την αγορά εργασίας.
4. Οφέλη για την κοινωνία
*Υπηρεσίες από τα πανεπιστήμια και τα εργαστήριά τους στη διάθεση των πολιτών (π.χ. υπηρεσίες συμβουλευτικής ψυχολογίας, νομική υποστήριξη, διαγνωστικές εξετάσεις).
*Διάχυση των αποτελεσμάτων της πανεπιστημιακής έρευνας στην κοινωνία, ώστε η νέα γνώση να ωφελεί άμεσα την κοινωνία με:
*Κίνητρα για καινοτόμο έρευνα χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια.
*Ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας για την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων και την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.
*Οικονομική ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας με:
*Πιο σύγχρονα προγράμματα σπουδών, για σύγχρονες γνώσεις και δεξιότητες, για ανταγωνιστικότητα στην αγορά εργασίας.
*Πιο άμεση σύνδεση των Πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας, για καλύτερη απορρόφηση των αποφοίτων.
*Κίνητρα για επιστροφή Ελλήνων επιστημόνων του εξωτερικού για αντιμετώπιση του brain drain – π.χ. αναμόρφωση ΔΟΑΤΑΠ και απλοποίηση αναγνώρισης πτυχίων ξένων πανεπιστημίων.
*Περισσότερες ευκαιρίες μάθησης για όλους τους πολίτες, καθώς τα ΑΕΙ αποκτούν κεντρικό ρόλο στη δια βίου μάθηση με ποιοτικά εκπαιδευτικά προγράμματα για όλους.
Ημιαγωγοί σε ανεπάρκεια, πόλεμος στην Ουκρανία, λοκντάουν στην Κίνα. Η παγκόσμια οικονομία αγκομαχά, ο εφοδιασμός καθυστερεί. Ήρθε η ώρα των τοπικών παραγωγών;
Όταν υψηλόβαθμοι πολιτικοί νιώθουν την ανάγκη να υπερασπιστούν τις ελεύθερες και ανοιχτές αγορές, τότε η παγκοσμιοποίηση πρέπει να βρίσκεται σε κακή κατάσταση. Λόγω των προβλημάτων με τις παραδόσεις από την Ασία και του πολέμου στην Ουκρανία, η πολιτική και οικονομική ελίτ θέτει και πάλι επί τάπητος τους κινδύνους που φέρνει η υπερβολική εξάρτηση από ορισμένους προμηθευτές. Στην αρχή ήταν εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν ηλεκτρονικά τσιπς. Τώρα οι τιμές ενέργειας έχουν εκτοξευτεί στα ύψη και επίκειται επισιτιστική κρίση. Στη συνάντηση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός κορυφαίοι πολιτικοί, όπως ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, δεν έχουν καμιά αμφιβολία, ότι απομάκρυνση από την παγκοσμιοποίηση δεν θα έλυνε τα προβλήματα. “Αλλά οι κανόνες πρέπει να αλλάξουν και να γίνουν πιο ανθεκτικοί” υποστηρίζει ο πολιτικός από το κόμμα των Πρασίνων.
Η ευρωπαϊκή οικονομία έχασε ένα χρόνο
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία επιδείνωσε ραγδαία προβλήματα που ήταν εμφανή τα τελευταία χρόνια. Η γερμανική βιομηχανία έχει έλλειψη από εξαρτήματα που έρχονται από την ανατολική Ευρώπη και ο τρόπος διαχείρισης της πανδημίας από την κινεζική ηγεσία έχει βαριές επιπτώσεις. Δεν είναι λοιπόν απορίας άξιο που οι εταιρείες αναρωτιούνται, αν η κατάσταση θα συνεχιστεί ως έχει. “Θα είναι ο κόσμος ο ίδιος για την οικονομία; Στον ενεργειακό τομέα σίγουρα όχι” λέει ο Ζαν Μαρκ Ολανιέ, επικεφαλής Ευρώπης του συμβουλευτικού κολοσσού Accenture. “Αλλά ακόμη και στον τομέα τροφίμων, με όλα όσα έρχονται τους επόμενους μήνες, κανείς δεν πιστεύει ότι θα επιστρέψει η κατάσταση όπως ήταν. Η ευρωπαϊκή οικονομία έχασε τουλάχιστον ένα χρόνο, ως αποτέλεσμα του πολέμου. Λόγω του λοκντάουν και της έλλειψης βιομηχανικής παραγωγής κατευθύνεται προς τα εμάς τους επόμενους 6 έως 9 μήνες ένα τεράστιο πρόβλημα από την Κίνα” επισημαίνει ο Ολανιέ. “Για να είμαστε ειλικρινείς η κατάσταση με το λοκντάουν στην Κίνα είναι αυτήν τη στιγμή η μεγαλύτερη πρόκληση, επειδή έχει τεράστιο αντίκτυπο στις μεταφορές” υποστηρίζει η Αντρέα Φούντερ, επικεφαλής αγορών στη σουηδική εταιρεία κατασκευής φορτηγών και μηχανημάτων Volvo. “Κι αυτό σε ένα σύστημα άκρως εύθραυστο, που έχει ως αποτέλεσμα να φτάνει σε μας κάθε διαταραχή. Στο παρελθόν υπήρχε η βεβαιότητα των αποθεμάτων στις αποθήκες, αλλά σήμερα δεν υπάρχει”.
Και στην Volvo λείπουν τσιπ για την κατασκευή φορτηγών. Για την Φούντερ, που εργάζεται επί 30 χρόνια στον κλάδο, η κατάσταση είναι σαν ένα είδος ιστορικής κρίσης στον τομέα των παραδόσεων. “Ελπίζω πραγματικά να μην είναι αυτή η νέα φυσιολογική κατάσταση”, λέει. Στη Γερμανία η εταιρεία της διατηρεί μονάδα παραγωγής μηχανήματων στο Χάμελιν της Κάτω Σαξονίας και κοντά στη Τρίερ. “Αυτή τη στιγμή η κατάσταση εξακολουθεί να είναι υπό έλεγχο”, λέει ο επικεφαλής της Volkswagen, Χέρμπερτ Ντις σε συνέντευξή του στο αμερικανικό επιχειρηματικό τηλεοπτικό δίκτυο CNBC. “Η ζήτηση από τους πελάτες είναι σε αξιοπρεπή επίπεδα και πολλοί τομείς στη Γερμανία εξακολουθούν να έχουν πολλές παραγγελίες, πρέπει πρώτα να χωνέψουμε αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή με τον πόλεμο και με τις αλυσίδες εφοδιασμού”, λέει το νούμερο ένα της μεγαλύτερης αυτοκινητοβιομηχανίας της Ευρώπης. Ωστόσο, τα προβλήματα θα μπορούσαν επίσης να οδηγήσουν στην αναδιάρθρωση της οικονομίας προς την ψηφιοποίηση και την κλιματική αλλαγή.
“Να επενδύσουμε στον αυτοματισμό”
Άρα προς τα πού πάει το ταξίδι; Περισσότερη παραγωγή στον τόπο αγοράς και λιγότερο παγκόσμιο εμπόριο; Η Κριστίνα Ρααμπ, επικεφαλής της Accenture για τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία, βλέπει, τουλάχιστον στα υψηλά κλιμάκια, να γίνονται σκέψεις προς αυτή την κατεύθυνση. “Στις επιχειρήσεις οι συζητήσεις για τις αλυσίδες εφοδιασμού έχουν εντελώς αλλάξει, επειδή κανείς δεν υποθέτει ότι θα επιστρέψουμε σε κάποιο είδος κατάστασης όπως πριν από τον κορωνοϊό”, λέει. “Μεσοπρόθεσμα, πολλές εταιρείες εξετάζουν εάν δεν θα έπρεπε να δημιουργήσουν περιφερειακές αλυσίδες εφοδιασμού και περιφερειακή παραγωγή, η οποία μπορεί να είναι πιο σταθερή σε κρίσεις, ως έναν άσσο στο μανίκι τους”, λέει η ειδικός. “Για να είμαστε ανταγωνιστικοί πρέπει φυσικά να επενδύσουμε πολλά στον αυτοματισμό. Αυτό είναι ούτως ή άλλως απαραίτητο δεδομένης της έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού”. Η Κριστίνα Ρααμπ επισημαίνει ότι ένας από τους λόγους που οι επικεφαλής των εταιρειών σκέφτονται όλο και περισσότερο την τοπική παραγωγή για τοπικές αγορές, είναι ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού για μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων είναι αργές, όπως βλέπει κανείς να συμβαίνει σήμερα. Κάτι άλλο που εξετάζουν οι εταιρείες είναι πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η έλλειψη πρώτων υλών. “Εκεί ακριβώς μπαίνει η λεγόμενη κυκλική οικονομία. Όταν οι πρώτες ύλες είναι σπάνιες, είναι καλύτερα να κρατάμε τον κύκλο μέσω της ανακύκλωσης και των νέων χρήσεων”. Η μάνατζερ της Volvo Αντρέα Φούντερ βλέπει την συγκέντρωση του κλάδου στην Ασία ως πρόβλημα ειδικά με τους ημιαγωγούς. “Πρέπει να μάθουμε να αποτρέπουμε μονοπωλιακές κεντρικές δομές για ορισμένες βασικές τεχνολογίες”, λέει μετά λόγου γνώσης.
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο το βλέπει και ο επικεφαλής της αμερικανικής εταιρείας ημιαγωγών Intel Πατ Γκέλζινγκερ. “Οι δυτικές οικονομίες θα πρέπει να είναι σε θέση να εξασφαλίσουν και πάλι τον εφοδιασμό τους και αυτό ισχύει για τον κλάδο των τσιπ”. Ο αμερικανικός επιχειρηματικός κολοσσός κατασκευάζει ημιαγωγούς στα δικά του εργοστάσια και όχι μόνο μόνο στην Ασία, όπως πολλοί άλλοι στη βιομηχανία. Με κρατική χρηματοδότηση ο όμιλος θέλει να επενδύσει πολλά δισεκατομμύρια σε νέες μονάδες στο Μαγδεμβούργο της Γερμανίας. Αντί να έρχονται, όπως τώρα, κυρίως από την Ασία, τα τσιπ θα προέρχονται στο μέλλον κατά το ήμισυ από δυτικές χώρες. “Δεν είναι η λύση” αντιτείνει η Φούντερ, “γιατί θα είχε ανεπιθύμητες επιπτώσεις στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες. Η Ευρώπη δεν έχει ούτως ή άλλως σχεδόν καθόλου πρώτες ύλες, επομένως εξαρτάται από προμηθευτές. Η οικονομία πρέπει να βελτιωθεί, μεταξύ άλλων με την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση υλικών”.
Αν σου πω δώσε μου 3000 δολάρια και σου υπόσχομαι ότι με το να κάνεις απλά like ή να βλέπεις διαφημίσεις στο διαδίκτυο, σου υπόσχομαι λοιπόν για ένα χρόνο εισοδήματα μέχρι και 5000% πάνω από τα λεφτά που μου έδωσες , θα με πιστέψεις;
Του Μανόλη Μαυραντωνάκη
Όχι έτσι δεν είναι;
Κι όμως δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έπεσαν για μια ακόμη φορά θύματα ενός Ponzi Scheme ή ενός σχήματος επενδυτικής πυραμίδας.
Δεν θα προσπαθήσω να κάνω τεχνική ανάλυση για το πως δουλεύουν οι απάτες τύπου Ponzi. Αυτό που θα προσπαθήσω να κάνω είναι η κοινωνική προσέγγιση του γιατί ενώ εδώ και ένα αιώνα αυτά τα σχήματα πετυχαίνουν να κοροϊδέψουν τόσο πολύ κόσμο.
Μια εύκολη απάντηση είναι ότι οι άνθρωποι είναι χαζοί. Ηλίθιοι. Δεν έχουν γνώσεις, δεν έχουν αναλυτική σκέψη. Οι εύκολες απαντήσεις συνήθως δεν λένε όλοι την αλήθεια.
Αν την έλεγαν τότε θα έπρεπε να μας εξηγήσουν πως η Anna Sorokin γνωστή και ως Anna Delvey κατάφερε να εξαπατήσει 2 τράπεζες δικηγόρους και συμβούλους επενδύσεων.
Και φυσικά πως ο Madoff κατάφερε επι χρόνια να στήσει ένα Ponzi Scheme και να τον παρακαλάνε όλοι οι ελίτ των επιχειρηματιών να τους φάει τα λεφτά για χρόνια.
Δεν είναι λοιπόν η χαζομάρα ή η έλλειψη γνώσεων ο λόγος που οι άνθρωποι πέφτουν θύματα όλων αυτών των απατεώνων.
Ή τουλάχιστον δεν είναι ο κύριος λόγος η χαζομάρα ή η έλλειψη γνώσεων.
Ο κύριος λόγος είναι ότι σε αυτόν τον καπιταλισμό ο κάθε ένας ωφελιμιστής μπορεί να κάνει μια επιχείρηση και να σου πουλάει όποια παπάντζα θέλει και δεν υπάρχει κανένας ελεγκτικός μηχανισμός ο οποίος να διασφαλίζει κατ ελάχιστον, όχι την νομιμότητα αλλά το μοντέλο με το οποίο υπόσχεσε τεράστια κέρδη στους επενδυτές σου ή στους πελάτες σου τόσο εύκολα.
Στον πραγματικό κόσμο υπάρχει ένας κανόνας που στον καπιταλισμό τον ξεχνάμε όλοι. Μπορεί ο αέρας ο κοπανιστός να βγάζει λεφτά για σύντομο χρονικό διάστημα αλλά ΜΟΝΟ στους λίγους πρώτους. Και επειδή ο αέρας ο κοπανιστός δεν έχει κάποια χρηματική αξία ( ακόμη ) τα λεφτά που βγάζουν οι πρώτοι προέρχονται από όλους τους επόμενους.
Και είναι τόσο εύκολα θύματα αυτοί όλοι οι επόμενοι γιατί είναι καταδικασμένοι να ζουν σε ένα σύστημα που ο ίδιος ο πρωθυπουργός τους λέει πως δεν φταίει η ανεργία που είσαι φτωχός φταίει το γεγονός πως δεν σκέφτεσαι ολιστικά και πως δεν κάνεις κάτι έξυπνο να τα βγάλεις. Να κοίτα γύρω σου πόσοι βγάζουν. Ε τι να κάνεις και συ. Πόσο να αντέξεις;
Τα Ponzi Schemes και οι πυραμίδες είναι η καρδιά του καπιταλισμού είναι η πιο απλή μορφή μεταφοράς κεφαλαίου από τους πολλούς στους λίγους.
Οι απατεώνες έγιναν στο πέρασμα των χρόνων πιο σοφιστικέ έφτιαξαν χρηματιστήρια, πλατφόρμες και άλλες ομορφιές χωρίς να είναι τίποτε από αυτά παραγωγικό με μόνο σκοπό την μεταφορά πλούτου από τους πολλούς στους λίγους.
Πριν κανα δυο μέρες μια ακόμη πυραμίδα με το όνομα Wind Media έσκασε στην Ελλάδα με θύματα περίπου 600.000 και τα χρήματα που βούτηξαν πλησιάζουν τα 2 δισ. ευρώ.
Μετά από εννέα χρόνια διακυβέρνησης της Αυστραλίας από το συντηρητικό Συνασπισμό του Φιλελεύθερου και του Εθνικού (παλαιότερα Αγροτικού) Kόμματος, οι εκλογές του Σαββάτου 21 Μάη 2022, ανέδειξαν στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση της χώρας το μεταρρυθμιστικό και σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα Αυστραλίας (EKA), που ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1890 από τα εργατικά συνδικάτα.
Κώστας Καραμάρκος
To EKA, υπό την ηγεσία του ιταλοϊρλανδικής καταγωγής Anthony Albanese, μάλλον κερδίζει μια οριακή αυτοδυναμία στη Βουλή των 151 εδρών, με περίπου το 33% των πρώτων προτιμήσεων του εκλογικού σώματος, ποσοστό που είναι σχεδόν ίδιο με αυτό των προηγούμενων εκλογών του 2019. Είναι το χαμηλότερο ποσοστό του κόμματος από το 1931, καθώς επίσης και 10 μονάδες πιο κάτω από το ποσοστό της τελευταίας του εκλογικής νίκης από την αντιπολίτευση, αυτή του 2007, με ηγέτη τότε τον Kevin Rudd. Μετά το μοίρασμα των ψήφων των άλλων κομμάτων, (οι βουλευτές εκλέγονται σε μονοεδρικές περιφέρειες με πλειοψηφία 50% συν 1), το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 52%.
Ο συντηρητικός Συνασπισμός έχασε 6% της εκλογικής του δύναμης και το ποσοστό του στις πρώτες εκτιμήσεις έπεσε στο 36%. Οι συντηρητικοί, αυτό που πρωτίστως προσπάθησαν να κάνουν στις εκλογές του περασμένου Σαββάτου, ήταν να τρομοκρατήσουν τους Αυστραλούς ψηφοφόρους σε περίπτωση που θα κέρδιζαν οι εργατικοί, χωρίς να προσφέρουν ένα δικό τους προγραμματικό όραμα. Στις κάλπες εκφράστηκε επίσης η αμφισβήτηση της πλειοψηφίας της κοινωνίας στις διαχειριστικές τους ικανότητες σε θέματα όπως: αντιμετώπιση των μεγάλων καταστροφικών πυρκαγιών, πλημμυρών, κλιματικής αλλαγής και επιδημίας του κορονοϊού.
Για την αναθεωρητική Γερουσία των 76 μελών, σε αυτές τις εκλογές εκλέγονταν οι μισοί/ες γερουσιαστές και γερουσιαστίνες, όπου το σύστημα είναι αναλογικό και εκλογική περιφέρεια θεωρείται η κάθε πολιτεία της Αυστραλίας, θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να βγουν τελικά συμπεράσματα. Μέχρι τη στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο, έχει καταμετρηθεί μόνο το 75% των ψήφων, μια και 2,73 εκατομμύρια πολίτες επέλεξαν την επιστολική ψήφο που ακόμα καταμετράτε, ενώ άλλα 5, 54 εκατομμύρια πολίτες, από ένα συνολικό εκλογικό σώμα 17, 23 εκατομμυρίων, ψήφισαν σε ένα από τα 500 ειδικά εκλογικά κέντρα της χώρας που είχαν ανοίξει δύο εβδομάδες πριν από την επίσημη ημερομηνία των εκλογών, με στόχο να διευκολυνθεί η συμμετοχή των πολιτών. Σε αυτές τις εκλογές, υπήρχε η δυνατότητα να ψηφίσουν τηλεφωνικά και πολλές δεκάδες χιλιάδες πολιτών που ήταν σε απομόνωση λόγω κορωνοϊού.
Σχετικά με τα βασικά εκλογικά συμπεράσματα, τώρα…
1. Ο δικομματισμός της Αυστραλίας που παραδοσιακά εκφράζεται από το συντηρητικό Συνασπισμό Φιλελευθέρων και Εθνικών στα δεξιά του κέντρου, και από το Εργατικό Κόμμα στα αριστερά του κέντρου, αθροίζει το χαμηλότερο σχεδόν ποσοστό τα τελευταία 75 χρόνια, δηλαδή 69%. Όλοι οι πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν πως γεννιέται πλέον ένας ετερόκλητος τρίτος πόλος, που ξεκινάει από την ακροδεξιά (περίπου 10%), συνεχίζει με τις ανεξάρτητες γαλαζοπράσινες γυναίκες που εκλέχτηκαν και φτάνει μέχρι τους Πράσινους (12%) και άλλα μικρότερα σχήματα.
2. Υπήρξε σχεδόν συνολική μετατόπιση του εκλογικού σώματος της χώρας προς προοδευτικότερες πολιτικές λύσεις . Ενισχύθηκαν εκλογικά το Εργατικό Κόμμα, οι Πράσινοι, και ανεξάρτητες γυναίκες υποψήφιες, με φιλοπεριβαλλοντικές θέσεις και θέσεις υπέρ της καταπολέμησης της διαφθοράς. Οι «γαλαζοπράσινες» ανεξάρτητες βουλευτίνες, εκλέχτηκαν σε παραδοσιακά συντηρητικές έδρες, όπου ως τώρα εκλέγονταν οι πιο προοδευτικοί υποψήφιοι του κύριου συντηρητικού κόμματος της Αυστραλίας, του κόμματος των Φιλελευθέρων. Οι ανεξάρτητες υποψηφιότητες ενισχύθηκαν οικονομικά, σε παναυστραλιανό επίπεδο, από τον υποστηρικτή του περιβάλλοντος δισεκατομμυριούχο Simon Holmes a Court.
3. Όλοι και όλες εκτιμούν πως ο μεγάλος νικητής αυτών των εκλογών είναι το περιβάλλον. Εργατικοί, Πράσινοι και ανεξάρτητες είχαν ξεκάθαρα πολύ πιο προχωρημένες θέσεις για την πρστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής από ό,τι οι συντηρητικοί.
4. Ο συντηρητικός Συνασπισμός έχασε από τις ανεξάρτητες, τους Εργατικούς και τους Πράσινους, τις περισσότερες από τις έδρες του που βρίσκονταν στον κεντρικό αστικό ιστό των τριών μεγαλύτερων πόλεων της Αυστραλίας, δηλαδή του Σύδνεϋ, της Μελβούρνης και της Βρισβάνης.
5. Οι γυναίκες, εγκατέλειψαν μαζικά τους συντηρητικούς της Αυστραλίας και τον ηγέτη τους Scott Morrison, που το βράδυ των εκλογών αποδέχθηκε τις πολιτικές του ευθύνες και παραιτήθηκε από την ηγεσία του Φιλελεύθερου Κόμματος. Οι γυναίκες εγκατέλειψαν έναν Συνασπισμό στον οποίον υποεκπροσωπούνταν σε σημαντικό βαθμό και ο οποίος αδιαφορούσε να κάνει κάτι ουσιαστικό για να αντιμετωπίσει τις καταγγελίες για βιασμούς γυναικών στελεχών του που εργάζονταν σε βουλευτικά και υπουργικά γραφεία της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος στην Καμπέρα.
6. Τριάντα χρόνια μετά την ίδρυσή τους, οι Πράσινοι κατακτούν το μεγαλύτερο ποσοστό τους, σχεδόν 12% και τη μεγαλύτερη ποτέ εκπροσώπηση στη Βουλή και στη Γερουσία, έχοντας ως προπύργια τους τα εσωτερικά προάστια των μεγάλων αστικών κέντρων της Αυστραλίας, όπου ζουν οι καλά μορφωμένοι, μεσαίας κυρίως τάξης ψηφοφόροι τους. Η οργανωτική τους προσπάθεια να κτίζουν από κάτω προς τα πάνω, δηλαδή να κερδίζουν εκπροσώπηση πρώτα στην τοπική αυτοδιοίκηση, μετά στα πολιτειακά κοινοβούλια και αργότερα σε συγκεκριμένες ομοσπονδιακές έδρες με κοινωνικά και πολιτικά χαρακτηριστικά που βρίσκονται κοντά στην κοσμοθεωρία τους, απέδωσε καρπούς.
7. Το Εργατικό Κόμμα, διατήρησε σχεδόν το ίδιο ποσοστό πρώτων προτιμήσεων με αυτό των προηγουμένων εκλογών, έχοντας χάσει ψήφους και προς τους Πράσινους στην καρδιά των αστικών κέντρων, αλλά και προς την ακροδεξιά, σε ορισμένες εργατικές και μεταναστευτικές έδρες, όπως για παράδειγμα το Gordon και το Calwell στην ευρύτερη Μελβούρνη. Διατήρησε όμως το ποσοστό του χάρει στη μετατόπιση ψήφων από άλλους χώρους και από τις γυναίκες.
8. Το ομοσπονδιακό Εργατικό Κόμμα, που κυβέρνησε την Αυστραλία συνολικά μόνο για το ένα τρίτο της περιόδου των 121 χρόνων ύπαρξης της χώρας, κέρδισε τις εκλογές έχοντας αυτή τη φορά ένα σημαντικά πιο περιορισμένο μεταρρυθμιστικό και φιλόδοξο πρόγραμμα, από αυτό που είχε στις εκλογές του 2019. Δωρεάν βρεφονηπιακή φροντίδα στο κοντινό μέλλον, αύξηση του κατώτατου μισθού στο ύψος του πληθωρισμού, ίδρυση εθνικής επιτροπής καταπολέμησης της διαφθοράς, περισσότερα κονδύλια για τη φροντίδα των ηλικιωμένων, κ.λπ., ήταν οι βασικές του προεκλογικές εξαγγελίες. Αυτές οι εξαγγελίες μπορεί να ήταν σημαντικά λιγότερες σε σχέση με αυτές των προηγούμενων εκλογών, οι θέσεις του ΕΚΑ όμως ήταν ξεκάθαρα πιο διακριτές και πιο φιλολαϊκές, σε σχέση με τις αντίστοιχες θέσεις των συντηρητικών.
9. Η Βουλή και η Γερουσία που προέκυψαν από τις εκλογές της 21ης Μάη, έχουν μεγαλύτερη πολυμορφία από οποιαδήποτε άλλη κοινοβουλευτική περίοδο στην ιστορία της Αυστραλίας. Στη Γερουσία μάλιστα, εκτιμάται πως το 57% της σύνθεσης της θα είναι γυναίκες.
10. Μετά την εκλογική ήττα και τον αποδεκατισμό των πιο προοδευτικών βουλευτών των Φιλελευθέρων από τις «γαλαζοπράσινες» όπως τις αποκαλούν στην Αυστραλία, ανεξάρτητες βουλευτίνες, η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος ελέγχεται πλέον από τη δεξιά πτέρυγα του, η οποία ετοιμάζεται να εκλέξει για αρχηγό τον πρώην υπουργό άμυνας Peter Dutton.
11. Οι μεγάλες ημερήσιες εφημερίδες του Rupert Murdoch στις πολιτειακές πρωτεύουσες της Αυστραλίας, το τηλεοπτικό του δίκτυο Sky News, οι επαρχιακές του εφημερίδες και οι ιστότοποι που ελέγχει, προσπάθησαν ανοιχτά και συστηματικά να στερήσουν την εκλογική νίκη από τους Εργατικούς, όμως, σε αυτήν την εκλογική αναμέτρηση απέτυχαν.
12. Πάντως… Αμέσως μετά την ήττα του Συνασπισμού, οι προσπάθειες βασικών σχολιαστών και αρθρογράφων του δημοσιογραφικού ομίλου Murdoch, να ελέγξουν τις εξελίξεις και την πολιτική κατεύθυνση της επόμενης μέρας στο βασικό κόμμα της αντιπολίτευσης, σπρώχνοντάς το προς πιο δεξιές θέσεις, είναι καθημερινές. Το επιχείρημά τους; Οι Φιλελεύθεροι χρειάζονται ξεκάθαρες συντηρητικές και δεξιές θέσεις και όχι μετριοπαθείς, που «δεν ξεχωρίζουν από τις θέσεις των Εργατικών», γιατί έτσι μόνο μπορούν να ξανακερδίσουν την εξουσία. Αγκαλιάζοντας τους κοινωνικά πιο συντηρητικούς ψηφοφόρους των προαστίων των μεγαλουπόλεων, που επιθυμούν επίσης να ανέλθουν κοινωνικά, μέσα από τη σκληρή ατομική τους προσπάθεια.
Στις εκλογές της 21ης Μάη, το εκλογικό σώμα της Αυστραλίας μετατοπίστηκε προς προοδευτικότερες πολιτικές κατευθύνσεις. Ο κατακερματισμός της κοινωνίας όμως, οι αλλαγές στη φύση της οικονομίας και της εργασίας, το δημόσιο χρέος των 835 δισεκατομμυρίων δολαρίων Αυστραλίας (Αύγουστος 2021), οι γεωστρατηγικές προκλήσεις της ευρύτερης περιοχής λόγω της ανόδου της Κίνας και η μιντιακή κυριαρχία του δημοσιογραφικού ομίλου του Rupert Murdoch, θα δυσκολέψουν σημαντικά το έργο της νέας εργατικής κυβέρνησης του Anthony Albanese.
Ο δημοσιογράφος Κώστας Καραμάρκος είναι μέλος του Εργατικού Κόμματος Αυστραλίας και ζει στη Μελβούρνη.
Η εργασιακή πραγματικότητα στην Ελλάδα προσγειώνει τους νέους ανθρώπους που επένδυσαν χρόνο στην εκπαίδευση, αλλά τα πτυχία τους δεν τους έφεραν στο αντίστοιχο επίπεδο εργασίας, καθώς η πλειοψηφία απασχολείται σε επαγγέλματα χαμηλότερου επιπέδου γνώσεων/δεξιοτήτων.
Σύμφωνα με την Ετήσια Εκθεση για την Εκπαίδευση 2019-2020 του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ, η Ελλάδα βρίσκεται στην 3η υψηλότερη θέση στην ΕΕ-28 στην κάθετη αναντιστοιχία δεξιοτήτων, με ένα 32,3% ατόμων ηλικίας 15-34 ετών και με μορφωτικό επίπεδο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ISCED 5-8) να απασχολούνται σε επαγγέλματα που απαιτούν χαμηλότερο επίπεδο γνώσεων-δεξιοτήτων (ISCO08: 4 έως και 9).
Μάλιστα, αυτή είναι και η κύρια αιτία για τη διαφυγή του πιο δυναμικού και ποιοτικού ανθρώπινου δυναμικού της χώρας στο εξωτερικό (brain drain).
Πηγή: ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ
Ενας στους τρεις εργαζόμενους της ίδιας ηλικιακής ομάδας εργάζεται σε εντελώς διαφορετικό κλάδο από αυτόν που σπούδασε (οριζόντια αναντιστοιχία).
Πηγή: ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ
Ο τομέας στον οποίο εντοπίζεται ο μεγαλύτερος δείκτης της κάθετης αναντιστοιχίας, είναι το χονδρικό και το λιανικό λιανεμπόριο, ένας χώρος όπου είναι πιο εύκολο για κάποιον να βρει δουλειά στην Ελλάδα.
Πηγή: KΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ
Σε ποιους κλάδους βρίσκονται οι περισσότεροι απόφοιτοι των ΑΕΙ
Πηγή: ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ
Oι περισσότεροι απόφοιτοι AEI βρίσκονται στον χώρο της εκπαίδευσης. Ειδικότερα, το 68,4% των αποφοίτων ΑΕΙ εργάζεται στον τομέα της εκπαίδευσης, ενώ ακολουθούν με ποσοστό 63,2% οι απόφοιτοι στους τομείς της ενημέρωσης και οι επικοινωνίες, καθώς και τα επαγγέλματα επιστημονικής δραστηριότητας (δικηγόροι, γιατροί, αρχιτέκτονες) με ποσοστό 61,6%.
Στον τομέα καταλυμάτων και εστίασης οι εργαζόμενοι συγκεντρώνουν τη χαμηλότερη εκπαίδευση με ποσοστό 14,3%.
Μορφωτικό επίπεδο
Συνοπτικά, το 2019, το 12,9% (344 χιλ. μισθωτοί) του συνόλου των μισθωτών ηλικίας από 15 έως και 74 ετών έχουν μορφωτικό επίπεδο Κατώτερης Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και χαμηλότερο (ISCED 0-2), κατέχοντας την 13η υψηλότερη θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ-28, κυρίως άνδρες (65,0%) με μέση ηλικία (46,3 έτη).
Την ίδια χρονιά, το 45,4% (1.209 χιλ. μισθωτοί) του συνόλου των μισθωτών ηλικίας από 15 έως και 74 ετών έχουν μορφωτικό επίπεδο Ανώτερης Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ISCED 3-4) κατέχοντας την 15η υψηλότερη θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ-28, κυρίως άνδρες (58,1%) με μέση ηλικία (42,5 έτη), ενώ το 41,7% (1.109 χιλ. μισθωτοί) του συνόλου των μισθωτών ηλικίας από 15 έως και 74 ετών έχουν μορφωτικό επίπεδο Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ISCED 5-8) κατέχοντας την 11η υψηλότερη θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ-28, κυρίως άνδρες (58,1%) με μέση ηλικία (42,5 έτη).
Σημειώνεται ότι ο μέσος συνθετικός δείκτης μορφωτικού επιπέδου (4,3 μονάδες) κατατάσσει την Ελλάδα στην 16η υψηλότερη θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ-28.
Τέλος, το 2020 η τιμή του ευρωπαϊκού δείκτη δεξιοτήτων στην Ελλάδα είναι χαμηλή (29,8%) κατέχοντας την 27η υψηλότερη θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ-28.
Τρεις μέρες πριν την εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ διαβεβαίωνε τον Βλαντίμιρ Πούτιν ότι δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από την αντίδραση της Δύσης. Θα υπήρχαν πιέσεις και κυρώσεις, «αλλά μετά από λίγο, η ένταση θα υποχωρήσει.
Αργά ή γρήγορα θα κουραστούν και οι ίδιοι θα μας ζητήσουν να ξαναρχίσουμε τις συζητήσεις και τις συνομιλίες για όλα τα θέματα διασφάλισης της στρατηγικής ασφάλειας. Ας το παραδεχτούμε, η Ρωσία σημαίνει πολύ περισσότερα από την Ουκρανία για τους φίλους μας στις ΗΠΑ και στην ΕΕ», είπε στην τηλεοπτικά μεταδιδόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του Κρεμλίνου.
Μέχρι στιγμής, ο Μεντβέντεφ αποδείχθηκε λάθος, γράφει στους FT η αρθρογράφος της Le Monde και fellow του Robert Bosch Academy στο Βερολίνο Sylvie Kauffmann. Η Μόσχα έχει εκπλαγεί από τη δύναμη και την ενότητα της Δύσης στην αλληλεγγύη που δείχνει προς την Ουκρανία. Αλλά καθώς ο ρωσικός πόλεμος μπαίνει στον τέταρτο μήνα του, οι Δυτικοί ηγέτες συλλογίζονται τώρα την προοπτική μιας παρατεταμένης σύρραξης, ενώ συνειδητοποιούν και ότι στήριξαν τους γενναίους μαχητές της Ουκρανίας χωρίς να έχουν προσδιορίσει το τελικό παιχνίδι.Remaining Time-0:00FullscreenMute
Στις αρχές του πολέμου, ο στόχος ήταν να βοηθηθεί η Ουκρανία να αντισταθεί σε μια εντελώς αδικαιολόγητη επίθεση από έναν από τους μεγαλύτερους στρατούς του κόσμου. Τότε συνέβη κάτι απροσδόκητο: αυτός ο πανίσχυρος στρατός, με επικεφαλής ανίκανους διοικητές και αντιμέτωπος με λυσσαλέα αντίσταση, έπρεπε να υποχωρήσει. Ξαφνικά έγινε πιθανό ότι η Ουκρανία, εξοπλισμένη με βαρύτερα όπλα από τη Δύση, θα μπορούσε πραγματικά να κερδίσει αυτό τον πόλεμο.
Αυτό, σύμφωνα με την Kauffmann, δημιουργεί πολλά ερωτήματα για τους υποστηρικτές της Ουκρανίας, αναφορικά με το τι σημαίνει νίκη. Σημαίνει απώθηση των Ρώσων πίσω στο σημείο απ’ όπου ξεκίνησαν την επίθεση στις 24 Φεβρουαρίου, ή ανάκτηση των κατεχόμενων από το 2014 εδαφών (Κριμαία και Ντονμπάς); Αν η ουκρανική ηγεσία αποφασίσει αντεπίθεση για την ανάκτηση ολόκληρης της επικράτειάς της, θα συνεχίσει η Δύση να τη βοηθά; Τι θα οδηγούσε σε άρση των κυρώσεων; Εάν η νίκη για την Ουκρανία σημαίνει ήττα για τη Ρωσία, πόσο συντριπτική πρέπει να είναι η ήττα; Εάν πρόκειται για έναν ανταγωνισμό μεταξύ δύο παγκόσμιων τάξεων, μιας που βασίζεται σε κανόνες και μιας σε σφαίρες επιρροής, πώς θα έμοιαζε ένας διακανονισμός;
Αντιμέτωπη με τη βάναυση επιστροφή του ρωσικού ζητήματος, η Δύση χρειάζεται ένα σχέδιο και δεν φαίνεται να έχει. Σύμφωνα με την Kauffmann, έχουν αναδυθεί δύο σχολές σκέψης. Κατά την πρώτη, η Ρωσία πρέπει να τιμωρηθεί για την επιθετικότητά της με τέτοιο τρόπο ώστε να μην ξαναπροσπαθήσει. Η δεύτερη σχολή σκέψης λέει πως ακόμα και αν ηττηθεί, η Ρωσία, που είναι μια πυρηνική δύναμη, θα πρέπει να είναι μέρος οποιασδήποτε νέας τάξης ασφαλείας που χτίζεται στην Ευρώπη.
Αυτή η πολύ ευαίσθητη συζήτηση ανοίγει ξανά τις βαθιές πληγές που προκάλεσαν στην Ευρώπη ο Α’ και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και η σοβιετική κατοχή της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, ενώ φέρνει παράλληλα τους Δυτικοευρωπαίους ηγέτες απέναντι στους ομολόγους τους των πρώην σοβιετικών δορυφόρων της Ευρώπης.
Ο ρωσικός πόλεμος στην Ουκρανία αποκάλυψε μια εντελώς νέα ενδοευρωπαϊκή δυναμική, σύμφωνα με την Kauffmann. Η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία είναι οι δυνάμεις που ταλαιπωρούνται περισσότερο από τη νέα κατάσταση, επειδή κατέστρεψε το μοντέλο μιας σχέσης με τη μεταψυχροπολεμική Ρωσία που χτίστηκε πάνω στο εμπόριο και την ενέργεια ή, στην περίπτωση του Μακρόν, στο όνειρο της οικοδόμησης μιας μελλοντικής ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας. Από την άλλη πλευρά, η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής πιστεύουν ότι η βαθιά δυσπιστία τους προς τη Ρωσία έχει δικαιωθεί και ενισχύονται από την προοπτική της Φινλανδίας και της Σουηδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ. Η Πολωνία οραματίζεται τώρα μια εταιρική σχέση με την Ουκρανία, σε μια μελλοντική Ευρώπη που θα μπορούσε να είναι τόσο ισχυρή και επιδραστική με τον τρόπο της όσο η γαλλογερμανική ομάδα στην παλιά Ευρώπη.
Όσο για τη Ρωσία, σύμφωνα με την Kauffmann, η Δύση δεν χρειάζεται να την ταπεινώσει, αφού το έχει ήδη κάνει αυτό ο ίδιος ο Πούτιν.
Μεταξύ των τεσσάρων χωρών που διεκδικούν την ηγεσία του ταμείου διάσωσης της Ευρωζώνης, η Πορτογαλία αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση: από «ασθενής» της Ευρώπης πριν από μια δεκαετία τώρα εμφανίζεται σε ρόλο «γιατρού».
Το 201, φορτωμένη με υψηλό χρέος και αυξανόμενες αποδόσεις, η Πορτογαλία στράφηκε στον προκάτοχο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να ζητήσει διάσωση. Ηταν την ίδια περίοδο που μαζί με άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία -οι αποκαλούμενες PIGS- βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας.
Εντεκα χρόνια αργότερα έχει πετύχει ένα αναπάντεχο οικονομικό θαύμα, καταγράφοντας ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ και μειώνοντας ταυτόχρονα το δημόσιο χρέος της. Μέχρι το 2019, το χρέος είχε πέσει στο 116% του ΑΕΠ, ή 14,6 ποσοστιαίες μονάδες σε πέντε χρόνια, ενώ η απόδοση αυξήθηκε ταχύτερα από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.
Αυτό το κατόρθωμα συνέπεσε με τη θητεία του Ζοάο Λεάο ως υπουργού προϋπολογισμού.
Και είναι τώρα ο ίδιος άνθρωπος που προτείνει η Λισαβόνα για να ηγηθεί του ESM. Η θητεία του σημερινού Διευθύνοντος Συμβούλου, Κλάους Ρέγκλινγκ, λήγει τον ερχόμενο Οκτώβριο.
«Είναι πολύ σημαντικό να βρεθεί η σωστή ισορροπία για τη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών μέσω όχι μόνο προσεκτικών δημοσιονομικών πολιτικών [αλλά μέσω] καλής οικονομικής ανάπτυξης και αύξησης της απασχόλησης», δήλωσε ο Λεάο στο Politico. «Η Πορτογαλία πέτυχε αυτήν την ισορροπία», εξήγησε.
Ο Λεάο -πτυχιούχος του MIT και καθηγητής οικονομικών- διορίστηκε υπουργός Οικονομικών αμέσως μετά την εμφάνιση της πανδημίας το 2020, ένα σοκ που ώθησε την παραγωγή σε πτώση, ενώ το χρέος εκτοξεύθηκε στα επίπεδα πριν από τη διάσωση.
Αλλά το 2021, η Πορτογαλία σημείωσε μια ισχυρή ανάκαμψη. Το χρέος μειώθηκε κατά 7,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με ένα μέσο όρο 1,6 ποσοστιαίων μονάδων στην Ευρωζώνη, γεγονός που βελτίωσε την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας και εδραίωσε τη φήμη του Λεάο ως σταθερού χεριού σε ταραγμένα νερά.
Πετυχαίνοντας την ισορροπία
Κοιτάζοντας πίσω στο πακέτο διάσωσης της Πορτογαλίας, ο Λεάο παραδέχτηκε ότι «έγιναν λάθη». Ωστόσο, «μάθαμε να αποφεύγουμε κάποια από αυτά τα λάθη», σημείωσε. Η εμπειρία του τον κάνει να κατανοεί «τις δυσκολίες, τις πολυπλοκότητες» αυτών των πολιτικών, πρόσθεσε.
«Πρέπει να… βεβαιωθείς ότι κάνεις τον σωστό συμβιβασμό μεταξύ της οικονομικής ανάκαμψης και των υγιών δημόσιων οικονομικών», είπε, αποκαλώντας αυτό το κατόρθωμα «πολύ περίπλοκο και απαιτητικό».
Ο ESM είναι «το ταμείο διάσωσης της Ευρώπης», συνέχισε. «Ακόμα και όταν δεν χρησιμοποιείται, είναι σημαντικό να παρέχει σταθερότητα».
Ο ίδιος χαρακτηρίζει τη νέα συνθήκη του ESM -που δεν έχει επικυρωθεί ακόμη από την Ιταλία και τη Γερμανία- ως ένα θετικό βήμα για την ενδυνάμωση του ταμείου, ώστε να λειτουργεί ως εργαλείο διασφάλισης και προστασίας σε περίπτωση τραπεζικής κρίσης. Ο Λεάο θεωρεί, επίσης, τον ρόλο του ταμείου ως βοήθεια προς τις χώρες που αντιμετωπίζουν σκληρές συνθήκες χρηματοδότησης.
«Εάν οι χώρες αντιμετωπίζουν βραχυπρόθεσμα προβλήματα χρηματοοικονομικής ρευστότητας, ο ESM είναι εκεί για να βοηθήσει αυτές τις χώρες να ξεπεράσουν αυτές τις δυσκολίες», τόνισε. «Και πρέπει να είναι προετοιμασμένος για αυτό, αν χρειαστεί».
Το ταμείο μπορεί επίσης να διαδραματίσει ρόλο στην οικονομική διακυβέρνηση της Ε.Ε, σύμφωνα με τον Πορτογάλο πολιτικό.
Για να ηγηθεί του ESM, ο Λεάο πρέπει να κερδίσει ανταγωνιστές από την Ιταλία, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία. Ο τελικός νικητής πρέπει να εξασφαλίσει 80% υποστήριξη. Δεδομένου ότι οι ψήφοι σταθμίζονται με το πόσα κεφάλαια έχει διαθέσει κάθε χώρα στον ESM, μεγάλες χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία απολαμβάνουν δικαίωμα αρνησικυρίας έναντι των υποψηφίων.
Ο Λεάο θα μπορούσε να είναι ένα από τα φαβορί για την ηγεσία, η οποία θα αποφασιστεί στην ετήσια συνεδρίαση του ESM στις 16 Ιουνίου.
Η σοσιαλιστική κυβέρνηση του Αντόνιο Κόστα κάνει μεγάλη εκστρατεία για να του εξασφαλίσει τη θέση και η ιστορία της δημοσιονομικής λύτρωσης της Πορτογαλίας θα μπορούσε να προσελκύσει υποστήριξη προς το πρόσωπό του από όλη την ευρωζώνη και όλο το πολιτικό φάσμα.
«Νομίζω ότι η Πορτογαλία έχει καλές πιθανότητες να επιλεγεί», εκτίμησε ο Λεάο.
Οι γονείς των 19 αθώων παιδιών ηλικίας 7 με 10 χρόνων που δολοφονήθηκαν μέσα στο σχολείο τους από τον 18χρονο Σαλβαδόρ Ράμος, θρηνούν. Ολόκληρη η Αμερική θρηνεί. Τα τελευταία 52 χρόνια στις ΗΠΑ τουλάχιστον 200 παιδιά έχουν χάσει τη ζωή τους από επιθέσεις μέσα στα σχολεία.
Και το πρόβλημα δεν είναι μόνο αυτό. Το πρόβλημα είναι πως στις ΗΠΑ, η οπλοκατοχή συνεχίζεται και ο καθένας μπορεί να αγοράσει όπλο και να το έχει σπίτι του. Και εάν κάποια μέρα γυρίσει το μυαλό του και πάει έξω από ένα δημοτικό και σκοτώνει παιδάκια, δεν τρέχει τίποτε.
Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, τα λόγια του Ντόναλντ Τραμπ που είχε εκστομίσει για την οπλοκατοχή σε κάνουν να παγώσεις. Ο ίδιος, φανατικός υποστηρικτής των όπλων είχε πει πως το πρόβλημα δεν είναι η αναξέλεγκτη χρήση τους, αλλά οι ψυχικές ασθένειες.
Λες και δεν φταίει ότι ο οποιοσδήποτε Αμερικανός που έχει συμπληρώσει τα 18 του χρόνια μπορεί να αγοράσει – χωρίς κάποιος να τον ελέγξει, να ελέγξει την ψυχική του ισορροπία – πυροβόλα όπλα (όχι μόνο πιστόλια) από πολυβόλα μέχρι εκτοξευτές ρουκετών.
Και λίγες ώρες μετά τη σφαγή ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε συγκλονισμένος: «Πότε για τ’ όνομα του Θεού θα ορθώσουμε το ανάστημά μας μπροστά στο λόμπι των όπλων;» και είπε «πως οι Αμερικανοί δεν θα ξεχάσουν αυτούς που παρεμποδίζουν ή καθυστερούν την προώθηση νομοθεσίας για την οπλοκατοχή που είναι βασισμένη στην κοινή λογική.»
Ο «μαύρος» κατάλογος των μακελειών σε σχολεία
Οι ΗΠΑ είναι η μοναδική αναπτυγμένη χώρα του κόσμου όπου επαναλαμβάνονται, απελπιστικά, οι επιθέσεις με τη χρήση πυροβόλων όπλων μέσα σε σχολικά ιδρύματα. Η φρίκη δεν έχει τέλος. Σύμφωνα με τους New York Times, η χθεσινή είναι η δεύτερη πιο αιματηρή και πολύνεκρη επίθεση με πυροβολισμούς σε σχολείο (δημοτικό, γυμνάσιο ή λύκειο) στην ιστορία της χώρας.
Τα θλιβερά πρωτεία κατέχει ακόμη η επίθεση μανιακού στο σχολείο Σάντι Χουκ, στο Νιούταουν του Κονέκτικατ, το 2012. Τότε, είχαν σκοτωθεί συνολικά 20 παιδάκια και 6 ενήλικες.
Από το 1970 μέχρι σήμερα έχουν σημειωθεί 188 επιθέσεις σε πυροβολισμούς σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Τουλάχιστον 200 παιδιά είναι οι νεκρά.
24η Μαΐου 2022: Ουβάλντε, Τέξας
Νεαρός 18 ετών σκοτώνει 18 μαθητές και τρεις εκπαιδευτικούς στο πρωτοβάθμιο σχολείο Ρομπ στην πόλη Ουβάλντε, περίπου 130 χιλιόμετρα δυτικά του Σαν Αντόνιο, σύμφωνα με τον γερουσιαστή Ρόλαντ Γκουτιέρες. Ο δράστης πέφτει επίσης νεκρός.
30ή Νοεμβρίου 2021: Όξφορντ, Μίσιγκαν
Δεκαπεντάχρονος έφηβος σκοτώνει εν ψυχρώ τέσσερις μαθητές και τραυματίζει άλλους έξι καθώς κι έναν εκπαιδευτικό μέσα στο λύκειο της Όξφορντ, μικρής πόλης βόρεια του Ντιτρόιτ. Ο δράστης διώκεται για «τρομοκρατική ενέργεια» και «φόνους»· ασκούνται επίσης διώξεις, κάτι σπάνιο, εναντίον των γονιών του.
14η Νοεμβρίου 2019: Σάντα Κλαρίτα, Καλιφόρνια
16χρονος ανοίγει πυρ ανήμερα των γενεθλίων του εναντίον συμμαθητών του στο λύκειο, σκοτώνει δύο, τραυματίζει τρεις, πριν στρέψει το όπλο στον εαυτό του κι αποπειραθεί να αυτοκτονήσει. Τα θύματα είναι 14 ως 15 ετών.
18η Μαΐου 2018: Σάντα Φε, Τέξας
17χρονος μαθητής θερίζει 20 ανθρώπους μέσα στο λύκειο όπου φοιτά· δύο ενήλικοι και οκτώ νέοι υποκύπτουν. Ο δράστης παραμένει έκτοτε στη φυλακή.
14η Φεβρουαρίου 2018: Πάρκλαντ, Φλόριντα
Την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, ο 19χρονος Νίκολας Κρουζ ανοίγει πυρ με ημιαυτόματο τουφέκι εναντίον μαθητών και εκπαιδευτικών στο λύκειο Μάρτζορι Στόουνμαν Ντάγκλας, από το οποίο έχει αποβληθεί. Απολογισμός θυμάτων: 17 νεκροί, στην πλειονότητά τους έφηβοι και έφηβες. Ο δράστης συλλαμβάνεται.
23η Ιανουαρίου 2018: Μπέντον, Κεντάκι
15χρονος οπλισμένος με πιστόλι σκοτώνει δύο συνομηλίκους συμμαθητές του στο λύκειο της κομητείας Μάρσαλ. Άλλοι δεκαοκτώ άνθρωποι τραυματίζονται από τις σφαίρες του ή εξαιτίας του χάους που προκαλεί η επίθεση.
1η Οκτωβρίου 2015: Ρόουζμπεργκ, Όρεγκον
26χρονος φοιτητής σκοτώνει εννέα ανθρώπους στο πανεπιστήμιο Άμπκουα. Τραυματισμένος, στρέφει το όπλο στον εαυτό του και αυτοκτονεί.
2η Απριλίου 2012: Όκλαντ, Καλιφόρνια
Νεαρός δολοφονεί μεθοδικά επτά ανθρώπους στο μικρό πανεπιστήμιο Oikos στην Καλιφόρνια. Ο δράστης, πρώην φοιτητής, κορεατικής καταγωγής, συλλαμβάνεται. Πεθαίνει επτά χρόνια αργότερα στη φυλακή.
14η Δεκεμβρίου 2012: Νιούταουν, Κονέτικατ
Αφού δολοφονεί τη μητέρα του, ο 20χρονος ψυχικά ασθενής Άνταμ Λάνζα σκοτώνει 26 ανθρώπους, ανάμεσά τους είκοσι παιδιά ηλικίας 6 ως 7 ετών, στο σχολείο Σάντι Χουκ. Αυτοκτονεί κατόπιν. Η σφαγή αυτή θα στοιχειώσει πολλούς στις ΗΠΑ, κυρίως επειδή τα θύματα ήταν μικρά παιδιά.
16η Απριλίου 2007: Πανεπιστήμιο Βιρτζίνια Τεκ
Φοιτητής με προβλήματα ψυχικής υγείας, με καταγωγή από τη Νότια Κορέα, σκοτώνει 32 ανθρώπους με δύο ημιαυτόματα πιστόλια πριν αυτοκτονήσει μέσα στο φημισμένο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα.
20ή Απριλίου 1999: Κολουμπάιν, Κολοράντο
Δύο μαθητές λυκείου, 17 και 18 ετών, βαριά οπλισμένοι, σκοτώνουν μέσα σε μερικά λεπτά δώδεκα συμμαθητές τους κι έναν καθηγητή προτού αυτοκτονήσουν στη βιβλιοθήκη. Ο απολογισμός των θυμάτων πιστεύεται πως θα ήταν πολύ βαρύτερος αν πυροδοτούσαν τους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς που είχαν μαζί τους.
Η πυραμίδα αποτελεί μία από τις πλέον διαχρονικές μεθόδους εξαπάτησης όσων αναζητούν εύκολες και γρήγορες αποδόσεις.
Το όνομα του Αμερικανού επενδυτή της Wall Street Μπέρνι Μέιντοφ αποτελεί το συνώνυμο του μεγαλύτερου, στην ιστορία της χρηματοοικονομικής απάτης, «σχήματος Πόντσι» ύψους 60 δισ. ευρώ. Στις απάτες, που βασίζονται σε πυραμίδες, ο εγκέφαλος ζητάει, για παράδειγμα, 100 ευρώ από κάθε νέο επενδυτή, ποσό που υπόσχεται να διπλασιάσει τον επόμενο μήνα. Εστω ότι καταφέρνει να πείσει δύο άτομα. Για να τους προσφέρει τις αποδόσεις που έχει υποσχεθεί, δηλαδή 400 ευρώ συνολικά και να κρατήσει τα 200 ευρώ που επένδυσαν οι δύο πρώτοι, χρειάζεται να στρατολογήσει τέσσερα νέα άτομα. Πλέον χρωστάει 800 ευρώ και κατ’ επέκταση έχει ανάγκη από οκτώ νέους επενδυτές.
«Τα πρώτα μέλη της πυραμίδας, σχεδόν πάντοτε, έχουν κέρδος. Οσο, όμως, τα επίπεδα αυξάνονται, το σχήμα γίνεται μη βιώσιμο και καταρρέει», αναφέρει στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ο Σ.Μ., ένα από τα θύματα της νέας αμιγώς διαδικτυακής επενδυτικής πυραμίδας που φέρεται ότι είχε δημιουργήσει η εταιρεία Wind Media. Η συγκεκριμένη εταιρεία υποσχόταν πολύ μεγάλες αποδόσεις με αντάλλαγμα ελάχιστες ώρες απομακρυσμένης απασχόλησης και συνδρομή σε κάποιο από τα «πακέτα» της.
Τι έπρεπε, όμως, να κάνουν όσοι εγγράφονταν σε κάποιο από τα προϊόντα της; Να παρακολουθήσουν ένα βίντεο, συνήθως στη διαδικτυακή πλατφόρμα YouTube, να κάνουν like σε αυτό και να εγγραφούν στο ηλεκτρονικό κανάλι (μέσω του οποίου προβάλλεται το βίντεο).
Σύμφωνα με την περιγραφή στην ανενεργή τις τελευταίες ημέρες ιστοσελίδα της, η Wind Media ιδρύθηκε το 2020 με έδρα τη Σιγκαπούρη ως πλατφόρμα δικτύωσης-διαφήμισης και παθητικού εισοδήματος. Φερόταν να σχετίζεται με ομώνυμη εταιρεία της Σιγκαπούρης (Wind Media PTE Ltd), που πληρώνει χρήστες για να κάνουν likes σε ιστοσελίδες επιχειρήσεων και ιδιωτών στο Facebook και το Youtube, και υποστήριζε ότι συνεργάζεται με τον όμιλο μέσων ενημέρωσης της Σιγκαπούρης, Mediacorp.
Ωστόσο, παρότι είναι άγνωστο εάν η Wind Media στην Ελλάδα σχετίζεται με τη Wind Media της Σιγκαπούρης, η Mediacorp, που ανήκει στον κρατικό κολοσσό της Σιγκαπούρης Temasek Holdings Ltd, έχει διαψεύσει ότι η Wind Media PTE Ltd αποτελεί εταίρο της. Πρόκειται για δαίδαλο που δεν εμπόδισε τη Wind Media στην Ελλάδα να αποκτήσει, βάσει εκτιμήσεων, περισσότερα από 10.000 μέλη που προσδοκούσαν ότι θα πληρώνονται αδρά για να κάνουν likes σε βίντεο και ιστοσελίδες influencers. Με την προσδοκία αυτή αγόρασαν κάποιο από τα «πακέτα» της Wind Media που εγγυόνταν εξασφαλισμένο εισόδημα. Για παράδειγμα, έναντι 600 ευρώ ο χρήστης έκανε 15 likes την ημέρα σε ισάριθμες διαφορετικές ιστοσελίδες ή βίντεο με αντάλλαγμα εξασφαλισμένο μηνιαίο εισόδημα 765 ευρώ ή εξασφαλισμένα ετήσια έσοδα 9.307,5 ευρώ, σύμφωνα με την επίσημη περιγραφή των «πακέτων». Αντίστοιχα, έναντι 3.000 ευρώ τα μέλη της εταιρείας προσέβλεπαν σε εγγυημένο ετήσιο εισόδημα άνω των 50.000 ευρώ.
Με αυτόν τον τρόπο ο Σ.Μ. έχασε σε συνδρομή 600 ευρώ, με τις απώλειες να ανέρχονται σε 3.000 ευρώ για δύο φιλικά του πρόσωπα, όπως αναφέρει ο ίδιος. Με τις πληρωμές να γίνονται μόνο σε κρυπτονομίσματα (USDT) και την πλατφόρμα της Wind Media να είναι εκτός λειτουργίας τα τελευταία εικοσιτετράωρα, οι εγκέφαλοι του διαδικτυακού αυτού «σχήματος Πόντσι» έχουν καταφέρει να αποσπάσουν σημαντικά χρηματικά ποσά, των οποίων το ύψος δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί με ακρίβεια. Για την ώρα έχει κατατεθεί μόνο μικρός αριθμός καταγγελιών για την υπόθεση στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
Πριν από μόλις μία εβδομάδα, έγινε γνωστό ότι τουλάχιστον οι μισοί από τους πελάτες της Gazprom – στους οποίους περιλαμβάνεται και η ιταλική Eni, όπως και οι αντίστοιχοι όμιλοι Γερμανίας, Αυστρίας και άλλων κρατών-μελών της ΕΕ – είχαν ήδη ανοίξει τον απαιτούμενο ειδικό λογαριασμό για τις επόμενες πληρωμές.
Η δε Κομισιόν, η οποία επισήμως έχει διαμηνύσει με αυστηρότητα ότι δεν πρόκειται η ΕΕ να υποκύψει στον εκβιασμό της Μόσχας, είναι φανερό ότι επέλεξε την τακτική της «ενεργειακής ασάφειας», αφήνοντας πρακτικά τα πάντα ανοιχτά με τις οδηγίες που έχει δώσει.
Όπως σημειώνει η Washington Post, «οι ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες φαίνεται πως υπέκυψαν στην απαίτηση του Ρώσου προέδρου να αγοράζουν φυσικό αέριο χρησιμοποιώντας το νέο σύστημα πληρωμών, μια υποχώρηση η οποία αποτρέπει περισσότερα μπλακάουτ και ταυτόχρονα προσφέρει στον Πούτιν μια νίκη σε επίπεδο επικοινωνιακό, ενώ παράλληλα συμβάλει ώστε να συνεχίσει να χρηματοδοτείται ο πόλεμός του στην Ουκρανία». Προσθέτει δε ότι, όπως αποδείχθηκε, οι Ευρωπαίοι «είναι πρόθυμοι να παρακάμψουν κάποια εμπόδια προκειμένου να αποφύγουν μια ενεργειακή κρίση».
Ποια ήταν, όμως, αυτά τα «χαρτιά» στα οποία αναφερθήκαμε και αποφάσισε να παίξει ο Πούτιν, για να αποδειχθούν στην πράξη τόσο ισχυρά στην ενεργειακή και γεωπολιτική παρτίδα που παίζεται στην Ευρώπη;
Τα τέσσερα «χαρτιά» του Πούτιν
Το πρώτο ήταν ότι οι Ευρωπαίοι δεν θα επιβαρύνονταν ούτε κατά ένα σεντ σε σύγκριση με τα προβλεπόμενα στα συμβόλαια εάν δέχονταν τον νέο μηχανισμό πληρωμών. Αυτό λειτούργησε καταλυτικά στην απόφαση εταιρειών και κυβερνήσεων να πουν το «ναι» και να συμβιβαστούν με τα νέα δεδομένα.
Το δεύτερο «χαρτί» είχε να κάνει με το γεγονός ότι η αλλαγή θα μπορούσε να γίνει χωρίς κανείς να εκτεθεί – με άλλα λόγια, με τρόπο που και οι δύο πλευρές να είναι σε θέση να ισχυρίζονται πως πέρασε το δικό τους. «Κλειδί» σε αυτό ήταν ο ειδικός λογαριασμός στην Gazprombank, μέσω του οποίου οι Ευρωπαίοι θα μπορούσαν να συνεχίσουν να πληρώνουν σε ευρώ και οι Ρώσοι να παραλαμβάνουν τα χρήματά τους σε ρούβλια, καθώς θα μεσολαβούσε μια σχεδόν αυτόματη μετατροπή στην επίσημη αγορά συναλλάγματος.
Το τρίτο αφορούσε στη στήριξη του ρωσικού νομίσματος, το οποίο εκείνη την περίοδο δεχόταν έντονες πιέσεις εξαιτίας των δυτικών κυρώσεων. Πράγματι, εάν κοιτάξει κανείς τα σημερινά δεδομένα, θα διαπιστώσει πως η ισοτιμία του ρουβλίου έναντι του δολαρίου και του ευρώ όχι απλώς έχει ανακάμψει στα προ εισβολής επίπεδα, αλλά έχει φτάσει να βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων τεσσάρων ετών.
Όσο για το τελευταίο «χαρτί» του Πούτιν ήταν ίσως και το καλύτερο από όλα. Γνωρίζοντας την εξάρτηση των Ευρωπαίων από το ρωσικό φυσικό αέριο, διεμήνυσε στις ηγεσίες τους ότι εάν δεν δεχτούν τους όρους του, θα μπορούσε να τους κλείσει τη στρόφιγγα, σπρώχνοντας αυτομάτως τις οικονομίες τους στον γκρεμό της ύφεσης – κάτι για το οποίο, στη συνέχεια, θα έπρεπε να απολογηθούν στις κοινωνίες και τις επιχειρήσεις τους, ειδικά καθώς είχαν την εναλλακτική που (πονηρά) τους προσφέρθηκε από το Κρεμλίνο.
Μάλιστα, για να γίνει πιστευτός και να μην θεωρήσει κανείς ότι μπλοφάρει, ο Πούτιν έσπευσε από πολύ νωρίς να διακόψει την παροχή σε Πολωνία και Βουλγαρία – προς παραδειγματισμό. Το έκανε δε και στην περίπτωση της Φινλανδίας, μετά την αίτηση που υπέβαλε για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Εάν, λοιπόν, στην παραπάνω εικόνα συνυπολογιστεί και το γεγονός ότι εγκαταλειφθεί η προσπάθεια για να αποφασίσει η σύνοδος κορυφής της ερχόμενης εβδομάδας εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ, τότε εύκολα μπορούμε να φτάσουμε στο συμπέρασμα ότι ο Πούτιν έχει – μέχρι στιγμής – βγει νικητής στο ενεργειακό μπρα-ντε-φερ με την Ευρώπη. Κάτι που, πιθανότατα, δεν θα αλλάξει μέχρι το τέλος του 2022, αν όχι και στο μεγαλύτερο μέρος του 2023 – μέχρις ότου δηλαδή θα έχουν διασφαλιστεί οι αναγκαίες ποσότητες από εναλλακτικούς προμηθευτές και θα έχουν κατασκευαστεί και νέοι σταθμοί LNG.
