Staging anatropinews.gr

Category: Spots

  • Σκάνδαλο Predator: Οι εταιρείες που συνδέονται με το ελληνικό δημόσιο και το λογισμικό παρακολουθήσεων

    Σκάνδαλο Predator: Οι εταιρείες που συνδέονται με το ελληνικό δημόσιο και το λογισμικό παρακολουθήσεων

    Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση Μητσοτάκη προσπαθεί μετά την αποκάλυψη για την παρακολούθηση του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη να βγει από το κάδρο του πρωτοφανούς σκανδάλου, το Inside Story παρουσιάζει στην έρευνά του νέα σοβαρά στοιχεία που ζητούν απαντήσεις.

    Όπως αναφέρεται, υπάρχει ένα νήμα «νομικών και φυσικών προσώπων που συνδέουν δια της τεθλασμένης το ελληνικό Δημόσιο με την εταιρεία Intellexa, η οποία εμπορεύεται το spyware Predator και είναι εγκατεστημένη (και) στην Ελλάδα».

    Υπενθυμίζεται ότι το λογισμικό παρακολούθησης Predator ήταν, σύμφωνα με το Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο, εκείνο που χρησιμοποιήθηκε για να παγιδεύσει το κινητό του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, ο οποίος δεν ήταν ο μοναδικός στόχος παρακολούθησης καθώς μέσω των «μολυσμένων» ιστοσελίδων υπάρχει ισχυρή εκτίμηση ότι δεν ήταν ο μοναδικός Έλληνας που είχε τεθεί υπό παρακολούθηση.

    Η δημοσιογραφική έρευνα του Inside Story ακουμπά αρχικά την KRIKEL και τις συμβάσεις με το Ελληνικό Δημόσιο.

    Σύμφωνα με το ρεπορτάζ τον Ιούνιο του 2017 η Ε.Κ. ιδρύει με 5.000 ευρώ μια ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία με την επωνυμία KRIKEL και καταστατικούς σκοπούς από υπηρεσίες διάθεσης ανθρώπινου δυναμικού μέχρι το χονδρικό εμπόριο ρυζιού αλεσμένου. Ανάμεσα στους 26 ΚΑΔ υπάρχει και η παροχή υπηρεσιών σχεδιασμού και ανάπτυξης τεχνολογιών πληροφορικής, η παροχή υπηρεσιών έρευνας στην πληροφορική, οι υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας για ασύρματα συστήματα τηλεπικοινωνιών και το χονδρικό εμπόριο ηλεκτρονικών υπολογιστών, περιφερειακού εξοπλισμού και λογισμικού.

    Αφού ακολουθεί μια διαδρομή μερικών ετών με τροποποιήσεις στους καταστατικούς σκοπούς της εταιρείας αλλά και άλλες δραστηριότητες που περιγράφονται αναλυτικά στο δημοσίευμα.

    Σύμφωνα με την έρευνα του Inside Story, η εταιρεία KRIKEL, έχει υπογράψει από το 2020 και έως σήμερα συμβάσεις με το Ελληνικό δημόσιο και στις οποίες βασίζει τον τζίρο της και «δεν έχουν αναρτηθεί διότι εμπίπτουν στις απόρρητες προμήθειες».

    «Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες του inside story, η προμήθεια αυτή αφορά το σύστημα νόμιμης συνακρόασης που αγοράστηκε το 2020 με κατασκευάστρια εταιρεία την ιταλική RCS Lab». Πρόκειται για το σύστημα MITO, το οποίο είναι ένα ηλεκτρονικό σύστημα πολυμέσων για την καταγραφή, αποθήκευση, ακρόαση, προβολή και αποκωδικοποίηση υποκλοπών φωνής και πολυμέσων. Ειδικά σχεδιασμένο για χρήση στα δωμάτια ακρόασης των ιταλικών εισαγγελικών αρχών, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά από τις ειδικές δυνάμεις και άλλες υπηρεσίες πληροφοριών.

    Ο κρίκος που συνδέει την Krikel με την Intellexa, εταιρεία που συνδέεται με το λογισμικό παρακολούθησης Predator, είναι, σύμφωνα με το Inside Story,  η κυπριακή ENEROSS HOLDINGS LTD, η οποία, τουλάχιστον, μέχρι μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου 2021, παρέμενε μοναδικός εταίρος της Krikel.

    Από την έρευνα του Inside Story προκύπτει ότι ο  διαχειριστής για ένα διάστημα της KRIKEL, η οποία συμβάλλεται με το ελληνικό Δημόσιο, εμφανίζεται και στην εταιρεία BAYWEST BUSINESS (HELLAS). Στην εταιρεία αυτή στο πρώτο διοικητικό της συμβούλιο βρίσκεται πρόσωπο το οποίο από τις 31 Μαρτίου 2020 έως 23 Ιουνίου 2021 είχε οριστεί αναπληρωματικός σύμβουλος και διαχειριστής στις INTELLEXA, APOLLO TECHNOLOGIES και HERMES TECHNOLOGIES (εταιρείες που σχετίζονται με το Predator).

    Το λογισμικό Predator αναπτύχθηκε από μια μικρή και σχεδόν άγνωστη εταιρεία start up της Βόρειας Μακεδονίας, η οποία ονομάζεται Cytrox. Το εν λόγω κακόβουλο λογισμικό «μολύνει» το κινητό του στόχου και όποιος το ελέγχει μπορεί να έχει πρόσβαση στα μηνύματα της συσκευής, αλλά και να ακούει τις συνομιλίες του χρήστη. Ήδη εδώ και καιρό η εταιρεία έχει κυβερνητικούς πελάτες σε διάφορα μέρη του πλανήτη.

  • Σόρος: Η εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να είναι η αρχή του Γ’ Παγκόσμιου Πολέμου

    Σόρος: Η εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να είναι η αρχή του Γ’ Παγκόσμιου Πολέμου

    Ο δισεκατομμυριούχος Τζορτζ Σόρος δήλωσε την Τρίτη από το Νταβός ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μπορεί να είναι η αρχή του Τρίτου Παγκόσμιου Πολέμου, οπότε ο καλύτερος τρόπος για να διατηρηθεί ο ελεύθερος πολιτισμός είναι να νικήσει η Δύση τις δυνάμεις του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.

    Ο 91χρονος Σόρος, ένας θρυλικός διαχειριστής hedge fund που απέκτησε φήμη στοιχηματίζοντας εναντίον της λίρας το 1992, έθεσε τον πόλεμο στην Ουκρανία ως μέρος ενός ευρύτερου αγώνα μεταξύ των ανοικτών κοινωνιών και των κλειστών κοινωνιών, όπως η Κίνα και η Ρωσία, που βρίσκονται σε άνοδο.

    «Η εισβολή μπορεί να ήταν η αρχή του Τρίτου Παγκόσμιου Πολέμου και ο πολιτισμός μας μπορεί να μην επιβιώσει», είπε ο Σόρος σύμφωνα με το κείμενο της ομιλίας του που έδωσε στη δημοσιότητα το γραφείο του.

    «Ο καλύτερος και ίσως ο μόνος τρόπος για να διατηρήσουμε τον πολιτισμό μας είναι να νικήσουμε τον Πούτιν το συντομότερο δυνατό. Αυτή είναι η ουσία».

    Ο Σόρος είπε ότι ο Πούτιν, ο οποίος λέει ότι η «ειδική επιχείρηση» στην Ουκρανία πηγαίνει σύμφωνα με το σχέδιο και θα επιτύχει όλους τους στόχους του Κρεμλίνου, πιστεύει τώρα ότι η εισβολή ήταν λάθος και ετοιμάζεται να διαπραγματευτεί μια κατάπαυση του πυρός.

    «Αλλά η κατάπαυση του πυρός είναι ανέφικτη γιατί δεν μπορεί να τον εμπιστευτεί κανείς», δήλωσε ο Σόρος. «Όσο πιο αδύναμος γίνεται ο Πούτιν τόσο πιο απρόβλεπτος γίνεται».

    Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου σκότωσε χιλιάδες ανθρώπους, εκτόπισε εκατομμύρια άλλους και δημιούργησε φόβους για την πιο σοβαρή αντιπαράθεση μεταξύ της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών από την κρίση των πυραύλων της Κούβας το 1962.

    Ο Πούτιν λέει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούσαν την Ουκρανία για να απειλήσουν τη Ρωσία μέσω της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ και ότι η Μόσχα έπρεπε να αμυνθεί ενάντια στις διώξεις των ρωσόφωνων. Η Ουκρανία και οι δυτικοί σύμμαχοί της απορρίπτουν αυτά ως αβάσιμες προφάσεις για την εισβολή σε μια κυρίαρχη χώρα.

    «Δεν μπορώ να προβλέψω το αποτέλεσμα, αλλά η Ουκρανία έχει σίγουρα μια ευκαιρία να μαχηθεί», δήλωσε ο Σόρος.

    «Κλειστές κοινωνίες» Κίνα και Ρωσία

    Ο Σόρος χαρακτήρισε τη Ρωσία, τη μακράν μεγαλύτερη χώρα του κόσμου σε έκταση, και την Κίνα, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, ως τα ηγετικά μέλη μιας ομάδας ανερχόμενων «κλειστών κοινωνιών», όπου το άτομο υποτάσσεται στο κράτος.

    Απηχώντας τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος δήλωσε ότι η Δύση βρίσκεται σε μια μάχη με αυταρχικές κυβερνήσεις, ο Σόρος έδωσε έναν τόνο απαισιοδοξίας.

    «Τα καταπιεστικά καθεστώτα βρίσκονται τώρα σε άνοδο και οι ανοιχτές κοινωνίες βρίσκονται υπό πολιορκία», είπε ο Σόρος. «Σήμερα η Κίνα και η Ρωσία αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για την ανοιχτή κοινωνία».

    Ο Σόρος δήλωσε ότι η ψηφιακή τεχνολογία, ιδίως η τεχνητή νοημοσύνη, βοήθησε την Κίνα να συλλέγει προσωπικά δεδομένα για την παρακολούθηση και τον έλεγχο των πολιτών της πιο επιθετικά από ποτέ.

    Οι Κινέζοι αξιωματούχοι απορρίπτουν τις ξένες επικρίσεις ως θολωμένες από ξεπερασμένη αποικιοκρατική σκέψη. Επαινούν το Κομμουνιστικό Κόμμα για την αποτίναξη των ξένων καταπιεστών και την ανοικοδόμηση της Κίνας, βγάζοντας 800 εκατομμύρια ανθρώπους από τη φτώχεια.

    Ο Σόρος επέκρινε τη στρατηγική «μηδενικού COVID» του προέδρου Σι Τζινπίνγκ, λέγοντας ότι απέτυχε και έγειρε τη Σαγκάη προς τα «πρόθυρα της ανοιχτής εξέγερσης».

    Μαζί με την πολιτική για την COVID, ο Σόρος είπε ότι ο Σι είχε κάνει μια σειρά από λάθη που θα μπορούσαν να του κοστίσουν σημαντική επιρροή καθώς το Κομμουνιστικό Κόμμα προετοιμάζεται να του αναθέσει μιας πρωτοφανή τρίτη θητεία.

    «Σε αντίθεση με τις γενικές προσδοκίες, ο Σι Τζινπίνγκ, μπορεί να μην πάρει την πολυπόθητη τρίτη θητεία του εξαιτίας των λαθών που έχει κάνει», δήλωσε ο Σόρος. «Αλλά ακόμη και αν το πετύχει, το Πολίτμπιρο μπορεί να μην του δώσει το ελεύθερο να επιλέξει τα μέλη του επόμενου Πολίτμπιρο”.

    Πηγή: Reuters

  • Ζαραλίκος VS Twitter: Ανάλυση της απόφασης των Ασφ. Μέτρων που δικαιώνει τον κωμικό

    Ζαραλίκος VS Twitter: Ανάλυση της απόφασης των Ασφ. Μέτρων που δικαιώνει τον κωμικό

    Δεκτή έγινε από το Πρωτοδικείο Αθηνών η αίτηση ασφαλιστικών μέτρων του γνωστού ηθοποιού – σατιρικού συγγραφέα, Χριστόφορου Ζαραλίκου κατά του Twitter, που έκλεισε τους λογαριασμούς του στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, επικαλούμενο πλαστοπροσωπία χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις.

    Το δικαστήριο διαπιστώνει πως το Twitter διέπραξε προσβολή της προσωπικότητας και της τιμής του αιτούντος, αλλά και των πνευματικών του δικαιωμάτων, παραβίασε τους ίδιους τους δικούς του όρους χρήσεως και επέφερε ηθική βλάβη στον αιτούντα, ο οποίος δικαιούται να διεκδικήσει αποζημίωση με αγωγή για συκοφαντική δυσφήμιση.

    Ο δικαστής διατάσσει το Twitter προσωρινά να μην ξανακλείσει τους λογαριασμούς για τους ίδιους λόγους και, εάν τυχόν ξαναγίνει αποδέκτης τέτοιων καταγγελιών, να ενημερώσει νωρίτερα τον θιγόμενο.

    Αναλυτικός σχολιασμός της απόφασης για όλα τα παραπάνω ζητήματα, για το εφαρμοστέο δίκαιο και ζητήματα δικαιοδοσίας, καθώς και για την ευρύτερη σημασία της απόφασης.

    Η υπόθεση Χριστόφορος Ζαραλίκος κατά Twitter
    [3420/2022 Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών – διαδικασία Ασφαλιστικών μέτρων] (δικάσιμος 13.4.2022, δημοσίευση 13.5.2022). Πρόεδρος: Χαράλαμπος Κωτουλόπουλος. Δικηγόροι: Κωστής Φιλιππόπουλος, Κώστας Μίντζηρας, Δημήτρης Σαραφιανός – αιτούντος και Αλέξης Σπυρόπουλος – καθής.

    1. Η ουσία που προκύπτει από την απόφαση:

    1.1 To Τwitter (και οι άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης) διαπράττουν συκοφαντική δυσφήμιση σε βάρος των πελατών τους, όταν οι πλατφόρμες αναρτούν πάνω στους λογαριασμούς των πελατών τους, σε δημόσια θέαση από όλους, την ένδειξη ότι τους έχουν επιβάλει κυρώσεις διότι παραβίασαν όρους της κοινότητας ή της μεταξύ τους σύμβασης, εφόσον αποδειχθεί δικαστικά ότι κάτι τέτοιο δεν είχε συμβεί. Και στην περίπτωση αυτή οι πλατφόρμες είναι υποχρεωμένες να καταβάλουν χρηματική αποζημίωση, όπως θα την καθορίσει το αρμόδιο δικαστήριο όπου θα προσφύγει ο αδικηθείς χρήστης του λογαριασμού. Αυτά περιλαμβάνει στις πολλές σκέψεις που παραθέτει ο δικαστής που δίκασε τα ασφαλιστικά μέτρα του Χρ. Ζαραλίκου κατά του Twitter. Κρίνοντας για το αίτημα να μην ξανακλείσουν οι δύο λογαριασμοί, τους οποίους to Τwitter είχε κλείσει με την ψευδή κατηγορία για impersonation, ο δικαστής διατάσσει την πλατφόρμα προσωρινά να μην ξανακλείσει τους λογαριασμούς για τους ίδιους λόγους και, εάν τυχόν ξαναγίνει αποδέκτης τέτοιων καταγγελιών, να ενημερώσει νωρίτερα τον Χρ. Ζαραλίκο και να του γνωστοποιήσει τόσο την ύπαρξη όσο και το περιεχόμενο των καταγγελιών αυτών. Η απαγόρευση αυτή ισχύει έως την έκδοση και δημοσίευση αποφάσεων των εκάστοτε αρμόδιων δικαστηρίων επί αγωγών που πρέπει να εγείρει ο Χρ. Ζαραλίκος κατά του Twitter εντός προθεσμίας 90 ημερών από την ημερομηνία της δημοσίευσης της απόφασης των ασφαλιστικών μέτρων που δικάσθηκαν. Με αυτές τις σκέψεις καθίσταται σαφές ότι, οποιοσδήποτε χρήστης λογαριασμών πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης, εάν αδίκως είτε του κατεβάσουν ανάρτηση είτε του κλείσουν τους λογαριασμούς, και εάν οι πλατφόρμες είχαν αναρτήσει στους λογαριασμούς του τον ψευδή χαρακτηρισμό περί παραβίασης των όρων χρήσης, έχει δικαίωμα όχι μόνο να ζητήσει να του ξανανοίξουν τους λογαριασμούς αλλά και να απαιτήσει αποζημίωση με αγωγή για συκοφαντική δυσφήμιση. Επίσης ο χρήστης δικαιούται να προειδοποιείται για τυχόν καταγγελίες σε βάρος του και για το περιεχόμενό τους.

    2. Σημεία της απόφασης

    2.1 Στην απόφαση ο δικαστής καταγράφει το πραγματικό γεγονός ότι το Twitter τον Ιανουάριο 2022 έκλεισε δύο λογαριασμούς του Χρ. Ζαραλίκου και ότι το κλείσιμο καθενός λογαριασμού επισυνέβη αμέσως μετά την ανάρτηση σκωπτικών και περιπαικτικών σχολίων του για την άσκηση της εξουσίας, που στρέφονταν είτε κατά του Δημάρχου Αθηναίων για την πολυδάπανη Πρωτοχρονιάτικη συναυλία είτε κατά του Πρωθυπουργού για την αποτυχημένη διαχείριση του χιονιά στην Αττική οδό.

    2.2 Σε καθεμιά περίπτωση κλεισίματος των λογαριασμών το Twitter αναρτούσε σε καθέναν από αυτούς, ως αιτιολογία δημόσια ορατή από όλους: «Λογαριασμός ανεσταλμένος. Το Τουΐτερ αναστέλλει λογαριασμούς που παραβιάζουν τους Όρους του Τουΐτερ. Μάθε περισσότερα». Ενώ στο email του Χρ. Ζαραλίκου απέστειλε την ακόλουθη ειδικότερη αιτιολογία: «Ο λογαριασμός ετέθη σε αναστολή λόγω παραβίασης της πολιτικής μας για την πλαστοπροσωπία».

    2.3 Ο δικαστής δέχεται ότι και οι δύο λογαριασμοί του Χρ. Ζαραλίκου είχαν ως ονομασία το ονοματεπώνυμό του στα αγγλικά και ότι είχαν μόνιμη σηματοδότηση με τη φωτογραφία του. Με αυτά τα δεδομένα ο δικαστής δέχεται – και το Twitter συμφώνησε στη δίκη – ότι δεν ανταποκρίνονταν στην αλήθεια οι αναρτήσεις του Twitter στους λογαριασμούς του ενάγοντος: «Λογαριασμός ανεσταλμένος. Το Τουΐτερ αναστέλλει λογαριασμούς που παραβιάζουν τους Όρους του Τουΐτερ. Μάθε περισσότερα».

    2.4 Σε αυτό το πλαίσιο, καταγράφεται στην απόφαση: «Τόσο οι απαξιωτικοί και βλαπτικοί χαρακτηρισμοί και συμπεριφορά της καθής σε βάρος του αιτούντος, όσο και οι προαναφερόμενοι αναληθείς και δυσφημιστικοί πραγματικοί ισχυρισμοί (γεγονότα) αποτελούν παράνομες, υπαίτιες και αξιόποινες πράξεις (αδικοπραξίες) που προσέβαλαν ανεπανόρθωτα την προσωπικότητα και την τιμή του αιτούντος ως ατόμου κοινωνικά καταξιωμένου (γνωστού σατιρικού συγγραφέα και ηθοποιού), ενώ παράλληλα τού προξένησαν ισχυρό ψυχικό άλγος και στενοχώρια, αφού και τον εμφανίζουν ως τελούντα πλαστοπροσωπία, αλλά και του αποστερούν τη δυνατότητα του να εκφραστεί και να συμμετέχει σε μια μορφή δημοσίου διαλόγου με αποτέλεσμα να δικαιούται ευλόγου αποζημιώσεως για την ηθική του βλάβη».

    2.5 Για την προσβολή των πνευματικών δικαιωμάτων του Χρ. Ζαραλίκου ο δικαστής, προσθέτει: «Περαιτέρω η καθής με την προεκτεθείσα συμπεριφορά της προσέβαλε το περιουσιακό και το ηθικό δικαίωμα του αιτούντος ως δημιουργού. Τούτο διότι τα σατιρικά κείμενα, που ανήρτησε στους δύο ανεσταλμένους από την καθής λογαριασμούς του ο αιτών, αποτελούν πρωτότυπες πνευματικές δημιουργίες του, έχουν γραφεί ειδικά για την παρουσίαση στο κοινό μέσω των υπηρεσιών της καθής, καθώς και για τον σχολιασμό πολιτικής επικαιρότητας».

    2.6 Για την παραβίαση των συμβατικών υποχρεώσεων του Twitter, καταγράφεται στην απόφαση: «Επίσης η καθής παραβίασε τις υποχρεώσεις της κατά την εφαρμογή από την ίδια των όρων της σύμβασης περί impersonation καθόσον ισχυρίστηκε ότι προέβη στην οριστική αναστολή του λογαριασμού του αιτούντος, ήτοι στην αυστηρότερη από τις προβλεπόμενες από τους όρους της υπηρεσίας της κυρώσεις, διότι παραβίασε τους όρους χρήσης της υπηρεσίας της περί impersonation και τούτο χωρίς να επικαλεστεί οποιαδήποτε παραβίαση των όρων χρήσης, αίφνης και μετά τις τελευταίες αναρτήσεις (tweets) του αιτούντος σε καθέναν εκ των λογαριασμών του, διαπίστωσε ότι ο αιτών διαπράττει ψευδή και αθέμιτη παράσταση ενός άλλου προσώπου».

    3. Το ιστορικό της υπόθεσης

    3.1 Την 1/1/2022 η Twitter ανέστειλε ξαφνικά τον επί 11 έτη ενεργό λογαριασμό του Χρ. Ζαραλίκου με 52.000 ακολούθους (@zaralikos με τη φωτογραφία του), αναρτώντας τη σήμανση: «Το Twitter θέτει σε αναστολή τους λογαριασμούς που παραβιάζουν τους κανόνες του Twitter». Όταν ο Χρ. Ζαραλίκος ακολούθησε τις διαδικασίες της Twitter για να μάθει τι συμβαίνει, του ανακοίνωσαν με email ότι παραβίασε τον κανόνα περί impersonation (ψευδούς παράστασης άλλου προσώπου), χωρίς καμμία άλλη εξήγηση για το ποιος ψευδώς παριστάνει ποιον και για το ποιος είναι ο καταγγέλλων. Ο Χρ. Ζαραλίκος, ακολουθώντας τις οδηγίες, έστειλε στην Twitter φωτογραφία του διαβατηρίου του, τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου του και το email του, που ήταν τα ίδια με αυτά που είχε δώσει και πριν από 11 χρόνια, όταν είχε ανοίξει τον λογαριασμό του, για πιστοποίηση. Εν τούτοις, στις 7/1/2022, η Twitter απάντησε ότι ο λογαριασμός @zaralikos κλείνει οριστικά.

    3.2 Στις 11/1/2022 ο Χρ. Ζαραλίκος έκανε αίτηση για νέο λογαριασμό. Κατά τις διαδικασίες της Twitter έστειλε πάλι τα ίδια στοιχεία για την ταυτοποίησή του (φωτογραφία διαβατηρίου, αριθμό κινητού τηλεφώνου και e-mail). Η Τwitter τα αποδέχθηκε και άνοιξε νέος λογαριασμός (@zaralikos_chr με την φωτογραφία του).

    3.3 Στις 26/1/2022 η Twitter ανέστειλε ξαφνικά και το νέο λογαριασμό του Χρ. Ζαραλίκου που είχε ήδη φθάσει, σε 15 ημέρες, τους 15.000 ακολούθους (@zaralikos_chr με την φωτογραφία του), αναρτώντας τη σήμανση: «Το Twitter θέτει σε αναστολή τους λογαριασμούς που παραβιάζουν τους κανόνες του Twitter». Όταν ο Χρ. Ζαραλίκος ακολούθησε, πάλι, τις διαδικασίες της Twitter για να μάθει τι συμβαίνει, του ανακοίνωσαν με email ότι, πάλι, παραβίασε τον κανόνα περί impersonation (ψευδούς παράστασης άλλου προσώπου), χωρίς καμμία άλλη εξήγηση για το ποιος ψευδώς παριστάνει ποιον και για το ποιος είναι ο καταγγέλλων. Ο Χρ. Ζαραλίκος, ακολουθώντας τις οδηγίες, έστειλε, πάλι, στην Twitter φωτογραφία του διαβατηρίου του, τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου του και το email του, για πιστοποίηση. Εν τέλει, την 1/2/2022, η Twitter ξανάνοιξε αυτό το δεύτερο λογαριασμό – μόνο αυτόν, χωρίς εξηγήσεις.

    3.4 Στις 15/2/2022 ο Χρ. Ζαραλίκος κατέθεσε αίτηση με ασφαλιστικά μέτρα κατά της Twitter (η υπόθεση προσδιορίσθηκε να συζητηθεί στο ακροατήριο την 13/4/2022). Με αυτή την αίτηση, ο Χρ. Ζαραλίκος ζητούσε να ανοίξει ο κλειστός (πρώτος) λογαριασμός του, να απαγορευθεί στην Twitter να ξανακλείσει οποιονδήποτε από τους λογαριασμούς του με αιτία impersonation, να υποχρεωθεί η Twitter να τον ενημερώνει όποτε τυχόν στο μέλλον υπάρχει καταγγελία σε βάρος του και να υποχρεωθεί η Twitter να διατηρήσει και να έχει διαθέσιμα για τις μελλοντικές δίκες αποζημίωσης όλα τα στοιχεία και τις καταγγελίες, με βάση τα οποία αποφάσισε να κλείσει τους λογαριασμούς του.

    3.5  Όταν η Twitter αντιλήφθηκε ότι δεν θα μπορέσει να ζητήσει και να λάβει αναβολή στη δικάσιμο των ασφαλιστικών μέτρων – διότι ο Χρ. Ζαραλίκος είχε μεριμνήσει να επιδώσει άμεσα την αίτηση των ασφαλιστικών μέτρων στην αντίδικό του στο εξωτερικό – αποφάσισε μονομερώς και χωρίς καμμία εξήγηση να ανοίξει και τον κλεισμένο οριστικά πρώτο λογαριασμό, στις 24/3/3022. Με αυτήν την ενέργεια πιθανολόγησε ότι στη δικάσιμο της 13/4/2022 δεν θα υπάρχει ζήτημα προς συζήτηση, θα απορριφθεί η αίτηση και δεν θα δοθεί προσωρινή διαταγή.

    3.6 Στις 13/4/2022 συζητήθηκε στο Πρωτοδικείο Αθηνών με τη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων η αίτηση του Χριστόφορου Ζαραλίκου, σατιρικού συγγραφέα και ηθοποιού stand-up comedy, κατά της Twitter, παρόντων όλων των διαδίκων. Έπειτα από αίτημα του Χρ. Ζαραλίκου, η έδρα χορήγησε προσωρινή διαταγή με την οποία υποχρεώνει την Twitter α) να απέχει από μέτρα απαγόρευσης των λογαριασμών του Χρ. Ζαραλίκου και β) να προβαίνει σε ενημέρωση του Χρ. Ζαραλίκου για τις περιπτώσεις τυχόν καταγγελίας για πλαστοπροσωπία (impersonation) σε βάρος του.

    4. Νομική περίληψη της απόφασης

    4.1 Φορείς παροχής υπηρεσίας κοινωνίας της πληροφορίας. Twitter. Αναστολή λειτουργίας λογαριασμού λόγω παραβίασης των όρων χρήσης για πλαστοπροσωπία (impersonation). Προσωπικότητα, δικαίωμα έκφρασης, περιουσιακά και ηθικά δικαιώματα πνευματικού δημιουργού, βλαπτικοί και μειωτικοί ισχυρισμοί της καθής και δυσφήμιση συκοφαντική, αδικοπραξία. Διατάξεις: ν. 1178/1981 περί Τύπου, ν. 2121/1993, ΠΔ 131/2003, Κανονισμοί 1215/2012, 593/2008, 864/2007. Δωσιδικία. Εφαρμοστέο δίκαιο.

    4.2 Οι υπηρεσίες που παρέχει η καθής ρυθμίζονται από τις διατάξεις του ΠΔ 131/2003. Το Δικαστήριο έχει διεθνή δικαιοδοσία για την εκδίκαση της διαφοράς, καθώς: ι) σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ. 1 στοιχεία α, β του Κανονισμού 1215/2012 για τις ενδοσυμβατικές ενοχές, κατά το μέρος που η ένδικη διαφορά στηρίζεται στην φερόμενη παραβίαση των συμβατικών όρων μεταξύ αιτούντος και καθής, αρμόδιο δικαστήριο είναι το δικαστήριο του τόπου, όπου όφειλε να εκπληρωθεί η παροχή και έτι ειδικότερα του τόπου όπου έπρεπε να γίνει η παροχή υπηρεσιών ήτοι η Ελλάδα, όπου έχει τον κύκλο των δραστηριοτήτων του ο αιτών, ιι) Κατά δε το σκέλος που η υπό κρίση αίτηση αναφέρεται στην αδικοπρακτική ευθύνη της καθής, το παρόν Δικαστήριο έχει διεθνή δικαιοδοσία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρων 7 παρ. 2 του κανονισμού 1215/2012 για τις ενοχές εξ αδικοπραξίας ως Δικαστήριο του τόπου όπου συνέβη το ζημιογόνο γεγονός, ήτοι του τόπου που ασκεί ο ζημιωθείς τη δραστηριότητά του (εν προκειμένω στην Ελλάδα). Εξάλλου το εφαρμοστέο δίκαιο είναι το ελληνικό, καθόσον τα μέρη δεν όρισαν ειδικότερα το δίκαιο που διέπει την εν λόγω σύμβαση παροχής υπηρεσιών, ως προς τις ενδοσυμβατικές αξιώσεις του αιτούντος σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 6, αλλά και 4 παρ. 3 του Κανονισμού 593/2008. Ως προς την περί αδικοπραξιών βάση της αιτήσεως εφαρμοστέο είναι και πάλι το ελληνικό δίκαιο, ως το δίκαιο της χώρας στην οποία επήλθε η ζημία, κατά τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1 του Κανονισμού 864/2007, αλλά και η χώρα για την οποία ζητείται η προστασία (lex loci protectionis) όσον αφορά την προσβολή των πνευματικών δικαιωμάτων του αιτούντος, κατά το άρθρο 8 παρ. 1 του ίδιου Κανονισμού. Η καθής με την ανάρτησή της περί παραβίασης των όρων λειτουργίας της προσέβαλε την τιμή και την υπόληψη του αιτούντος, ο οποίος εμφανίζεται ως παραβάτης των όρων χρήσης της πλατφόρμας καθώς και το δικαίωμα του αιτούντος στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του αφού του αποστέρησε την ελευθερία έκφρασής του και συμμετοχή του σε μια μορφή δημοσίου διαλόγου με ιδιαίτερη διαδραστικότητα στη σημερινή εποχή με την ανεμπόδιστη χρήση των λογαριασμών του, η δε ενέργεια της καθής, όπως προαναφέρθηκε, έλαβε ιδιαίτερη δημοσιότητα. Σημειώνεται ότι στην εσωτερική ηλεκτρονική αλληλογραφία του αιτούντος με την καθής, κατά τη διαδικασία «έφεσης» επί της αναστολής λειτουργίας του λογαριασμού, συμμετέχει και η μητρική εταιρία της καθής που εδρεύει εκτός ΕΕ. Τόσο οι απαξιωτικοί και βλαπτικοί χαρακτηρισμοί και συμπεριφορά της καθής σε βάρος του αιτούντος, όσο και οι προαναφερόμενοι αναληθείς και δυσφημιστικοί πραγματικοί ισχυρισμοί της (γεγονότα) αποτελούν παράνομες, υπαίτιες και αξιόποινες πράξεις (αδικοπραξίες) που πιθανολογείται ότι προσέβαλαν την προσωπικότητα και την τιμή του αιτούντος ως ατόμου κοινωνικά καταξιωμένου και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων του ν. 1178/1981 περί Τύπου.

    Παράλληλα, οι χαρακτηρισμοί τού προξένησαν ισχυρό ψυχικό άλγος και στενοχώρια, αφού και τον εμφανίζουν ως δράστη πλαστοπροσωπίας, αλλά και του αποστερούν τη δυνατότητα να εκφραστεί και να συμμετέχει σε μία μορφή δημοσίου διαλόγου. Περαιτέρω, η καθής με την προεκτεθείσα συμπεριφορά της προσέβαλε το περιουσιακό και το ηθικό δικαίωμα του αιτούντος ως δημιουργού. Τούτο διότι τα σατιρικά κείμενα, που ανήρτησε στους δύο ανεσταλμένους από την καθής λογαριασμούς του ο αιτών, αποτελούν πρωτότυπες πνευματικές δημιουργίες του, έχουν γραφεί ειδικά για την παρουσίαση στο κοινό μέσω των υπηρεσιών της καθής, καθώς και για τον σχολιασμό της πολιτικής επικαιρότητας. Επίσης η καθής παραβίασε τις υποχρεώσεις της κατά την εφαρμογή από την ίδια των όρων της σύμβασης περί πλαστοπροσωπίας. Με βάση τα ανωτέρω και επειδή πιθανολογήθηκε επείγουσα περίπτωση, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει μερικά δεκτή ως βάσιμη και από ουσιαστική άποψη και να υποχρεωθεί η καθής να απέχει προσωρινά – και έως την έκδοση και δημοσίευση απόφασης του εκάστοτε αρμόδιου δικαστηρίου επί αγωγών που πρέπει να εγερθούν εντός προθεσμίας ενενήντα ημερών από τη δημοσίευση της παρούσας – από τη λήψη κάθε παρακωλυτικού τεχνικού μέτρου επί των λογαριασμών του αιτούντος στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης της καθής, προκαλούμενου από καταγγελία περί πλαστοπροσωπίας (impersonation), χωρίς προηγούμενη ενημέρωση του αιτούντος σχετικά με την ύπαρξη και το περιεχόμενο σχετικής καταγγελίας και το περιεχόμενο αυτής.

    Πηγή: Lawnet.gr

  • Ο «τυφώνας πείνας»

    Ο «τυφώνας πείνας»

    Μία ναυτική συμμαχία «πρόθυμων» που θα άρει τον ρωσικό αποκλεισμό των λιμανιών της Μαύρης Θάλασσας ώστε να διοχετευθούν στις αγορές τα ουκρανικά σιτηρά, πρότεινε η Λιθουανία και ήδη η Βρετανία συμφώνησε, σε μία προσπάθεια να αποφευχθεί μία νέα κρίση- αυτή τη φορά επισιτιστική.

    Η πρόταση τέθηκε στο τραπέζι από τον υπουργό Εξωτερικών της Λιθουανίας, Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις, στη συνάντηση που είχε με την Βρετανίδα ομόλογό του, Λιζ Τρας, η οποία έσπευσε  να την υιοθετήσει επί της αρχής.

    ⚡️ Lithuania aims naval coalition to lift Russian blockade of Ukrainian ports, UK supports.

    Lithuanian Foreign Minister proposed a plan for a maritime coalition to lift the Russian blockade of the Black Sea on Ukrainian grain exports during talks with the U.K. Foreign Secretary.— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) May 23, 2022

    «Ο χρόνος είναι ελάχιστος.  Πλησιάζουμε στην περίοδο της νέας συγκομιδής και δεν υπάρχει άλλος πρακτικός τρόπος για την εξαγωγή της παραγωγής σιτηρών εκτός από το λιμάνι της Οδησσού στην Μαύρη Θάλασσα. Δεν υπάρχει τρόπος αποθήκευσης των σιτηρών και καμία άλλη εναλλακτική οδός. Είναι επιτακτική ανάγκη να δείξουμε στις ευάλωτες χώρες ότι είμαστε έτοιμοι για τα βήματα αυτά που χρειάζονται για να εξασφαλιστεί τροφή στον κόσμο», δήλωσε ο Λιθουανός υπουργός Εξωτερικών, επισημαίνοντας ότι «στις επόμενες πέντε έως επτά εβδομάδες θα αρχίσει η παραγωγή και δεν υπάρχει αποθηκευτικός χώρος για να μπει».

    🇺🇦⚡️Ukraine can secure the Black Sea area to unblock ports and restart food exports if it receives MRLS and other suitable weapons – Zelensky’s Adviser Podolyak pic.twitter.com/HWBNfuBdgB

    — Ukraine War Report (@UkrWarReport) May 22, 2022

    Λογαριάζουν χωρίς τους ξενοδόχους

    Γι αυτό ο Λιθουανός υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε ότι πρέπει να συγκροτηθεί μία ναυτική δύναμη συνοδείας των εμπορικών πλοίων, που δεν θα ελέγχεται από το ΝΑΤΟ, και θα αναλάβει την προστασία των σκαφών που θα κατευθυνθούν στην Μαύρη Θάλασσα, περνώντας από τον κλοιό των ρωσικών πολεμικών πλοίων. Πρότεινε επίσης ότι σε αυτή την ναυτική «συμμαχία των προθύμων» μπορεί να συμμετέχουν χώρες που επηρεάζονται άμεσα από τη δυνητική απώλεια των ουκρανικών σιτηρών, όπως η Αίγυπτος.

    Για να υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο θα χρειαστεί η αποναρκοθέτηση  τμημάτων της Μαύρης Θάλασσας για να υπάρχει ασφαλής θαλάσσιος διάδρομος για τα εμπορικά, αλλά και η σύμφωνη γνώμη της Τουρκίας, η οποία ελέγχει την πρόσβαση προς την Μαύρη Θάλασσα.

    Πάντως ο Λιθουανός υπουργός Εξωτερικών παραδέχτηκε ότι η Τουρκία έχει εκφράσει επιφυλάξεις για το σχέδιο και θεωρεί ότι θα ήταν καλύτερο να αρθεί ο ναυτικός αποκλεισμός με απόφαση που θα λάβουν οι ίδιοι οι Ρώσοι.

    «Θα πρόκειται για μη στρατιωτική, ανθρωπιστική αποστολή και δεν έχει σχέση με την ζώνη απαγόρευσης πτήσεων. Σε αυτή την επιχείρηση στρατιωτικά πλοία ή αεροσκάφη, ή και τα δύο θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να διασφαλιστεί ότι τα σιτηρά θα εξαχθούν με ασφάλεια από την Οδησσό και θα φτάσουν στον Βόσπορο χωρίς ρωσική παρέμβαση. Θα χρειαστούμε μία συμφωνία πρόθυμων χωρών, που έχουν σημαντική ναυτική δύναμη, για να προστατεύσουν τα πλοία και χώρες που επηρεάζονται από την κατάσταση», δήλωσε ο Λιθουανός υπουργός Εξωτερικών, επισημαίνοντας ότι το ΝΑΤΟ δεν θα έχει κανένα ρόλο.

    Μετά την υποβολή αυτής της πρότασης η επικεφαλής της βρετανικής διπλωματίας είπε ότι το Λονδίνο είναι πρόθυμο θα ενταχθεί σε μία τέτοια συμμαχία, εφόσον επιλυθούν πρακτικά προβλήματα, μεταξύ των οποίων η εξουδετέρωση των ναρκών στο λιμάνι της Οδησσού. Επίσης πρόσθεσε ότι πρέπει να δοθούν στην Ουκρανία όπλα μεγαλύτερου βεληνεκούς για να υπερασπιστεί το λιμάνι από πιθανή ρωσική επίθεση.

    Δραματική προειδοποίηση για «τυφώνα πείνας»

    Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες έχει προειδοποιήσει για επερχόμενο «τυφώνα πείνας» εάν δεν εξασφαλιστεί η εξαγωγή των ουκρανικών σιτηρών, καθώς οι 41 λιγότερο αναπτυγμένες χώρες του κόσμου εισάγουν το ένα τρίτο των σιτηρών που χρειάζονται από την Ουκρανία και την Ρωσία.

    Αυτή την  στιγμή η πιο σύντομη οδός εξαγωγής των ουκρανικών σιτηρών είναι μέσω της Οδησσού, καθώς εάν επιλεγεί η σιδηροδρομική μεταφορά τους μέσω Λευκορωσίας, ή η οδική μεταφορά προς τα λιμάνια της Βαλτικής, δεν υπάρχουν επαρκείς υποδομές, με συνέπεια να υπολογίζεται ότι τα ουκρανικά φορτηγά θα χρειάζονται πέντε έως εννέα εβδομάδες μέχρι να φτάσουν στα λιμάνια φόρτωσης.

  • Ευλογιά των πιθήκων: Ολα όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα

    Ευλογιά των πιθήκων: Ολα όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα

    «Δεν πρέπει να προκληθεί πανικός, δεν είναι όπως ο κορονοϊός η ευλογιά των πιθήκων και δεν μπορεί να εξαπλωθεί με ταχύτητα, ενώ οι συμπτωματικοί απομονώνονται εύκολα», τόνισε μιλώντας στην εκπομπή «Συνδέσεις», ο Διευθυντής ΕΣΥ της Β’ ΜΕΘ στο νοσοκομείο «Παπανικολάου», Νίκος Καπραβέλος.

    ‘Οπως για κάθε λοιμώδες νόσημα επιβάλλεται σύστημα υγείας για απομόνωση κρούσματος και ιχνηλάτησης επαφών ώστε να μην επιτραπεί η εξάπλωση, τόνισε ο ο Νίκος Καπραβέλος, εκτιμώντας ότι «μπορούμε να τα καταφέρουμε χωρίς να πάρει μεγάλες διαστάσεις».

    Δεν είναι τόσο σίγουρο ότι είναι τόσο αποτελεσματικό το εμβόλιο για την ευλογιά των πιθήκων, περιμένουμε ενημέρωση από τους ειδικούς, αλλά θα μπορούσε να το λάβει ασθενής που νοσεί εντός 4-5 ημερών, είπε ακόμη o κ. Καπραβέλος.

    Τα στρατηγικά αποθέματα του εμβολίου ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και όπως και στις Ηνωμένες Πολιτείες, φυλάσσονται σε αποθήκες για να μην καταλήξουν ως βιολογικό όπλο, είπε στη συνέχεια.

    Η έκταση που δίνεται με τόση δημοσιότητα δεν αντιστοιχεί στον κίνδυνο, ωστόσο η παγκόσμια κοινότητα έχει προειδοποιήσει ότι λοιμώδη νοσήματα έρχονται στο προσκήνιο, είπε ο Νίκος Καπραβέλος και κληθείς να μιλήσει και για τα περιστατικά λέπρας , τόνισε:

    «Το ζωϊκό βασίλειο αρχίζει και μας προβληματίζει, ήταν αναμενόμενο για την ιατρική κοινότητα. Μας προειδοποίησαν από το 2009 οι νόσοι των χοίρων, των πτηνών και των αγελάδων, αλλά τα κράτη δεν έδωσαν την απαραίτητη σημασία για να προετοιμαστούν».

    «Ναι» στο εμβόλιο της ευλογιάς των πιθήκων, αλλά μόνο για στενές επαφές επιβεβαιωμένου κρούσματος, είπε η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, κατά τη σημερινή της (Τρίτη 24/5) συνεδρίαση.

    Εμβολιασμός σε στενές επαφές κρουσμάτων  – Προληπτικός εμβολιασμός υγειονομικούς και εργαζόμενους σε ερευνητικά εργαστήρια

    Σύμφωνα με ανακοίνωση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών επιλεκτικά συστήνεται ο εμβολιασμός για την προστασία απο την ευλογιά των πιθήκων σε άτομα που είχαν στενή επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα και εντός 4 ημερών μετά την έκθεσή τους στον κίνδυνο μόλυνσης.

    Πρόκειται για τους ανθρώπους του στενού περιβάλλοντος του ασθενούς και του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού που διαχειρίζεται το κρούσμα.

    Προληπτικός εμβολιασμός συστήνεται σε άτομα που εργάζονται σε χώρους με αυξημένο επαγγελματικό κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων όπως είναι τα ερευνητικά εργαστήρια. Από την πλευρά της Επιτροπής τονίζεται ότι ένδειξη μαζικού εμβολιασμού για την προστασία από την ευλογιά των πιθήκων δεν υπάρχει λόγω των επιδημιολογιών και κλινικών χαρακτηριστικών της νόσου.

    Ολόκληρη η ανακοίνωση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για την ευλογιά των πιθήκων

    Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών (ΕΕΕ) στη σημερινή συνεδρίασή της εξέτασε τα υπάρχοντα επιστημονικά και επιδημιολογικά δεδομένα αναφορικά με την εμφάνιση κρουσμάτων ευλογιάς των πιθήκων (monkeypox).

    H ευλογιά των πιθήκων είναι σπάνια ιογενής εξανθηματική νόσος. Μεταδίδεται από άγρια ζώα (κυρίως τρωκτικά) που βρίσκονται σε περιοχές της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής. Σπανίως η μετάδοση της νόσου γίνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες ή σωματικά υγρά καθώς και μέσω αναπνευστικών σωματιδίων μετά από παρατεταμένη στενή επαφή σε μικρή απόσταση. Η μεταδοτικότητα της νόσου είναι μικρή. Η ανάρρωση από τη νόσο είναι συνήθως πλήρης μέσα σε λίγες εβδομάδες καθώς η νόσηση είναι συνήθως ήπια και αυτοπεριοριζόμενη.

    Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων είναι συγγενικός με τον ιό της ευλογιάς, νόσου που έχει εκριζωθεί από τον πλανήτη από το 1980 μετά από ένα επιτυχημένο παγκόσμιο πρόγραμμα εμβολιασμού. Στη χώρα μας ο εμβολιασμός κατά της ευλογιάς (δαμαλισμός) σταμάτησε τη δεκαετία του 1970. Άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών έχουν κατά πάσα πιθανότητα εμβολιαστεί και αναμένεται να έχουν κάποιο βαθμό προστασίας έναντι της ευλογιάς των πιθήκων, παρά το γεγονός ότι τα υπάρχοντα δεδομένα δεν επιτρέπουν ακριβείς εκτιμήσεις.

    Τα μέτρα προφύλαξης περιλαμβάνουν την τήρηση των μέτρων ατομικής υγιεινής και την αποφυγή της στενής επαφής με ύποπτα κρούσματα. Σχετικές οδηγίες έχουν εκδοθεί από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας.

    Ειδικό εμβόλιο έναντι του ιού της ευλογιάς των πιθήκων ως σήμερα δεν υπάρχει ωστόσο το εμβόλιο έναντι της ευλογιάς αναμένεται να παρέχει προστασία. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει αδειοδοτήσει το τροποποιημένο εμβόλιο κατά της ευλογιάς (Imvanex), το οποίο περιέχει ζώντες εξασθενημένους μη πολλαπλασιαζόμενους ιούς. Το εμβόλιο αυτό μπορεί να χορηγηθεί υποδορίως σε δύο δόσεις, με μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων από την ηλικία των 18 ετών όπως και σε ανοσοκατασταλμένα άτομα.

    ‘Ενδειξη μαζικού εμβολιασμού για την προστασία από την ευλογιά των πιθήκων δεν υπάρχει, λόγω των επιδημιολογικών και κλινικών χαρακτηριστικών της νόσου.

    Ο εμβολιασμός μπορεί να γίνει επιλεκτικά:

    • Μετά από έκθεση σε άτομα που είχαν στενή επαφή με κρούσμα όπως άτομα του στενού περιβάλλοντος και ιατρονοσηλευτικό προσωπικό. Η χορήγηση του εμβολίου θα πρέπει να γίνει εντός 4 ημερών από την έκθεση.
    • Προληπτικά σε άτομα που εργάζονται σε χώρους με αυξημένο επαγγελματικό κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς των πιθήκων, όπως ερευνητικά εργαστήρια.

    Εξετάζεται από τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης European Health Emergency Preparedness and Response Authority (HERA) η δυνατότητα κοινής προμήθειας εμβολίων με ταχείες διαδικασίες για τις ενδεχόμενες ανάγκες κάθε χώρας.

    Η ΕΕΕ εκτιμά ότι με τα μέχρι σήμερα δεδομένα ο κίνδυνος από την ευλογιά των πιθήκων για το γενικό πληθυσμό της χώρα μας είναι πολύ μικρός. Η ΕΕΕ παρακολουθεί συστηματικά τις εξελίξεις και τα επιστημονικά δεδομένα και θα επικαιροποιεί ανάλογα τις συστάσεις της.

    Θ. Βασιλακόπουλος για ευλογιά των πιθήκων: Γιατί δεν είναι πιθανή εστία νέας πανδημίας

    Ο κ. Βασιλακόπουλος, μιλώντας στην εκπομπή «Από τις Έξι», επισήμανε τους τρεις λόγους για τους οποίους η ευλογιά των πιθήκων δεν είναι πιθανή εστία νέας πανδημίας:

    • «Έχει πολύ μικρότερη μεταδοτικότητα από τον κορονοϊό. Μεταδίδεται μόνο με την άμεση επαφή, με τις φλύκταινες και τις δερματικές βλάβες. Μεταδίδεται λίγο και με τον αέρα αλλά με τα μεγάλα σταγονίδια, που σημαίνει ότι πρέπει να μείνεις πολλή ώρα κοντά σε κάποιον, γιατί τα μεγάλα σταγονίδια λόγω βαρύτητας πέφτουν πολύ χαμηλά, πολύ γρήγορα στο έδαφος.
    • Το βασικότερο από όλα είναι ότι σε αντίθεση με τον κορονοϊό που αφενός οι μισοί άνθρωποι είχαν ασυμπτωματική λοίμωξη και εντούτοις νοσούσαν, αναμετέδιδαν και επίσης, μετέδιδαν οι άνθρωποι που είχαν κορονοϊό στον προσυμπτωματική φάση, δηλαδή πριν αναπτύξουν συμπτώματα. Εδώ μεταδίδει κανένας μόνο όταν έχει αναπτύξει συμπτώματα. Άρα, είναι πολύ πιο εύκολο να εντοπιστεί το κρούσμα, να απομονωθεί και να μην αρχίσει να δημιουργεί αλυσίδες μετάδοσης.
    • Είναι σημαντικό ότι αυτός είναι ένας ιός DNA και όχι RNA ιός, όπως ο κορονοϊός. Οι ιοί DNA έχουν πολύ καλούς επιδιορθωτικούς μηχανισμούς όταν πολλαπλασιάζονται. Άρα, δεν αλλάζει. Ο ιός είναι ίδιος με αυτόν που ήταν πριν δύο χρόνια. Δεν ανησυχούμε λοιπόν για μεταλλάξεις, οι οποίες θα κάνουν τα υπάρχοντα εμβόλια και τα φάρμακα τελείως αναποτελεσματικά».
  • Ινστιτούτο ΕΝΑ: Για ένα ανθρωποκεντρικό μοντέλο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης

    Ινστιτούτο ΕΝΑ: Για ένα ανθρωποκεντρικό μοντέλο της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης

    Τo διεπιστημονικό project FORCE1, με φορέα υλοποίησης το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ, υποστήριξε και συντόνισε επί ενάμιση περίπου έτος τις εργασίες 27 εμπειρογνωμόνων από 6 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με θέμα τις προκλήσεις της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης (4ΒΕ).

    To project επιβεβαίωσε τη δυνητικά μεγάλη συνεισφορά της 4ΒΕ στη βιώσιμη ανάπτυξη. Ο κ. Γιάννης Ευσταθόπουλος

    Οι εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης (Τ.Ν.), σύμφωνα με τα αποτελέσματα πρωτοπόρας διεπιστημονικής έρευνας που παρουσιάστηκε στο συνέδριο του FORCE, μπορούν να έχουν θετική συνεισφορά στο 79% των 169 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ). Ωστόσο, είναι σημαντικό να επισημανθεί και να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι καταγράφονται αρνητικές επίσης επιδράσεις σε ένα ποσοστό 35% των ΣΒΑ.

    Οι αδυναμίες και οι κίνδυνοι των νέων τεχνολογιών δεν πρέπει να υποτιμούνται

    Το γεγονός, ειδικότερα, ότι το 38% των ΣΒΑ που συνδέονται με το πεδίο «Κοινωνία» δύναται να επηρεαστεί αρνητικά από την Τ.Ν. επιβεβαιώνει ότι οι εκφραζόμενες -από πολίτες και φορείς- ανησυχίες για τις νέες  τεχνολογίες δεν πρέπει να στιγματίζονται εκ των προτέρων ως «τεχνοφοβικές». Οι δυνητικοί κίνδυνοι από ορισμένες χρήσεις των νέων τεχνολογιών δεν είναι αμελητέοι.

    Για παράδειγμα, οι ραγδαίες εξελίξεις στη βιοτεχνολογία και τη βιολογική μηχανική διαμορφώνουν -για πρώτη φορά στην ιστορία- συνθήκες στις οποίες η οικονομική ανισότητα μπορεί να λάβει τη μορφή βιολογικών ανισοτήτων.

    Συνολικά, το πρόσημο των νέων τεχνολογιών -σε ό,τι αφορά ιδίως τα ανθρώπινα δικαιώματα- εξαρτάται άμεσα από το περιβάλλον στο οποίο εφαρμόζονται. Η έκβαση θα είναι δηλαδή διαφορετική ανάλογα με τις αξίες (πολιτισμικές, δημοκρατικές, λειτουργία θεσμών, κ.λπ.) που επικρατούν σε κάθε κράτος ή στην ευρύτερη διακρατική ένωση, στο πλαίσιο της οποίας θα εξελιχθεί η 4ΒΕ.

    Η επικράτηση ενός υπερ-εμπορευματοποιημένου ψηφιακού ολιγοπωλίου δυσχεραίνει την πλήρη αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για το κοινό καλό

    Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων στο project FORCE υπογράμμισε ότι οι εκ των προτέρων «αμυντικές» στάσεις έναντι των νέων τεχνολογιών δεν υπηρετούν το κοινό καλό δεδομένου του μεγάλου αριθμού

    δυνητικών ρηξικέλευθων εφαρμογών με θετικά αποτελέσματα για την Κοινωνία, την Οικονομία και το Περιβάλλον: εφαρμογές στην ιατρική, την παιδεία, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την προστασία της βιοποικιλότητας και την πρόληψη φυσικών καταστροφών , την υγεία και ασφάλεια στην εργασία, την προώθηση της «ενεργειακής δημοκρατίας» (δηλαδή οικονομικά προσιτής «καθαρής» ενέργειας για όλους μέσω της αποκεντρωμένης παραγωγής), τη βιώσιμη αστική κινητικότητα  και την ενίσχυση της παραγωγικότητας στην αγροτική παραγωγή. Οι καινοτομικές εφαρμογές στην τηλεϊατρική, την εξ αποστάσεως φροντίδα και τη ρομποτική έχουν πλέον τη δυνατότητα να βελτιώσουν την προσβασιμότητα, την προσιτή τιμή, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών υγείας, να συμβάλουν στην πρόληψη μη μεταδοτικών ασθενειών και να υποστηρίξουν την ανεξαρτησία των ασθενών, προστατεύοντας παράλληλα και το ιατρικό προσωπικό. Οι νέες τεχνολογίες συνεισφέρουν, επίσης, στη βελτίωση της δημόσιας διοίκησης, ενισχύοντας, υπό προϋποθέσεις (διαφάνεια και λογοδοσία συστήματος, υποστήριξη χρηστών, ισότητα στην πρόσβαση και χρήση των ψηφιακών υπηρεσιών κ.λπ.), την αποτελεσματικότητα, την ταχύτητα διεκπεραίωσης, την ποιότητα και την προσβασιμότητα των δημόσιων υπηρεσιών.

    Ωστόσο, οι εξαιρετικά σημαντικές αυτές δυνατότητες παραμένουν υπό-αξιοποιημένες, επιτάσσοντας μια μεγαλύτερη υποστήριξη και στρατηγική στόχευση εκ μέρους των δημόσιων αρχών με συγκεκριμένες δημόσιες πολιτικές και ισχυρές ρυθμιστικές λειτουργίες.

    Η υπο-αξιοποίηση των δυνατοτήτων της 4ΒΕ και ένα μέρος των αρνητικών της επιδράσεων με όρους βιώσιμης ανάπτυξης συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την επικράτηση ενός υπέρ- εμπορευματοποιημένου και συγκεντρωτικού μοντέλου της ψηφιακής οικονομίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Το «ψηφιακό ολιγοπώλιο», όπως έχει καταγραφεί το εν λόγω μοντέλο στη δημόσια συζήτηση, συσσωρεύει σε υπέρμετρα επίπεδα τεχνολογική και οικονομική δύναμη, καθιστώντας επιχειρήσεις, κλάδους, αλλά και κράτη, εξαρτώμενα από τις υπηρεσίες και υποδομές των εταιρειών που το συγκροτούν.

    Η δραστηριοποίηση του ψηφιακού ολιγοπωλίου σε στρατηγικούς τομείς εγείρει ανησυχίες, προκαλώντας την υπονόμευση της ψηφιακής κυριαρχίας κρατών και κοινωνιών

    Ο έλεγχος που το ψηφιακό ολιγοπώλιο επιχειρεί να ασκήσει σε κρίσιμους στρατηγικούς τομείς εγείρει ολοένα και περισσότερες ανησυχίες.

    Ο έλεγχος των δεδομένων και υποδομών (π.χ. cloud) από τις εταιρείες του διαδικτύου μεταφράζεται ως υποχώρηση της «ψηφιακής κυριαρχίας» των κρατών, με αποτέλεσμα η αντιμετώπιση των τεχνολογικών εξαρτήσεων να συγκαταλέγεται πλέον μεταξύ των κορυφαίων προτεραιοτήτων της ΕΕ.

    Παράλληλα, ολοένα και περισσότεροι αναλυτές περιγράφουν μια προσπάθεια «ιδιωτικοποίησης» του διαστήματος. Δεδομένης της κρισιμότητάς του για μια σειρά από δραστηριότητες μείζονος σημασίας όπως η πλοήγηση, η χαρτογραφία,

    οι τηλεπικοινωνίες και η άμυνα, η επέκταση ιδιωτικών επιχειρήσεων στο διάστημα και ο καθετοποιημένος έλεγχος που ασκούν στον κρίσιμο αυτόν τομέα ανατρέπουν ριζικά τα δεδομένα της διαστημικής βιομηχανίας και πολιτικής.

    Τα σοβαρά ηθικά ζητήματα και οι κίνδυνοι για την ανθρωπότητα που ανακύπτουν από τις αναπτυσσόμενες στρατιωτικές εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτικής (π.χ. «killer robots») αποτελούν ένα ακόμα επίδικο ζήτημα της 4ΒΕ. Τα αυτόνομα οπλικά συστήματα που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να βρεθούν στο

    επίκεντρο των επερχόμενων «υπερ-πολέμων». Η τάση αποσύνδεσης της τεχνολογίας από ηθικά κριτήρια και η δυναμική που παρουσιάζει η Τ.Ν. στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας συνιστούν ανησυχητικές εξελίξεις σε μια περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας και μαζικού επανεξοπλισμού σε συνέχεια της ουκρανικής κρίσης.

    Η τεχνολογική εξάρτηση από τρίτες χώρες καταδεικνύει νέα σημεία ευαλωτότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας

    Είναι επίσης ευρέως αποδεκτό ότι ευρωπαϊκές χώρες υπόκεινται πλέον σε μια σειρά νέων εξαρτήσεων από τρίτες χώρες για κρίσιμες πρώτες ύλες της 4ΒΕ (π.χ. γραφίτη, κοβάλτιο, λίθιο) και για ημιαγωγούς (semiconductors).

    Η ζήτηση για σπάνια ορυκτά, όπως το λίθιο, αναμένεται σχεδόν να εικοσαπλασιαστεί μέχρι το 2030, ενώ θα είναι 60 φορές μεγαλύτερη μέχρι το 2050, γεγονός που προμηνύει σοβαρούς γεωοικονομικούς ανταγωνισμούς σε παγκόσμιο επίπεδο λόγω της άνισης χωρικής συγκέντρωσης αυτών των κρίσιμων υλών σε παγκόσμιο επίπεδο.

    Συνολικά, οι ανωτέρω αδυναμίες και ευαλωτότητες αντικρούουν την ευρέως διαδεδομένη τα τελευταία έτη άποψη, βάσει της οποίας η ψηφιακή οικονομία είναι φύσει και απροϋπόθετα βιώσιμη και ανθεκτική.

    Ειδικότερα, η έκθεση πολιτών, επιχειρήσεων, δημόσιας διοίκησης και στρατηγικών υποδομών (π.χ. ενέργεια, νερό, επικοινωνίες, μεταφορές, δημόσιες υπηρεσίες, υγεία, εκπαίδευση, εφοδιασμός τροφίμων, στρατιωτικά και αμυντικά συστήματα) σε σημαντικούς κινδύνους τεχνολογικής φύσης (κυβερνοεπιθέσεις), αλλά και συνάμα οικονομικού και γεωπολιτικού χαρακτήρα (σπανιότητα και εξάντληση πρώτων υλών, συγκέντρωσή τους σε τρίτες χώρες, τεχνολογική εξάρτηση από το ψηφιακό ολιγοπώλιο και τους προμηθευτές μικροεπεξεργαστών, ραγδαία αύξηση ενεργειακής κατανάλωσης του ψηφιακού τομέα, κ.λπ.) μειώνουν αισθητά τη συνολική ανθεκτικότητά του. Συνεπώς, το γεγονός αυτό οφείλει να ληφθεί πολύ σοβαρά υπόψη από τους υπευθύνους άσκησης πολιτικής.

    Κοινωνικές, εργασιακές και δικαιωματικές διαστάσεις  της 4ΒΕ

    Πέρα των νέων προκλήσεων που ανακύπτουν για στρατηγικά θέματα από την 4ΒΕ, το project FORCE ανέδειξε επίσης μιας σειρά από επίδικα ζητήματα που είναι αποτέλεσμα των όρων ανάπτυξης και εμπορευματοποίησης των νέων τεχνολογιών.

    Το κυρίαρχο σήμερα μοντέλο της ψηφιακής οικονομίας απασχολεί ολοένα και περισσότερο την κοινή γνώμη από την πλευρά των επιπτώσεών του στη δημόσια υγεία λόγω εκδήλωσης νέων μορφών εξαρτήσεων στο διαδίκτυο, στα βιντεοπαιχνίδια, κ.λπ. Η ανεξέλεγκτη έκθεση σε ψηφιακές συσκευές και υπηρεσίες συνδέεται όλο και περισσότερο με επιπτώσεις στην αναπτυξιακή υγεία των παιδιών, τις εκπαιδευτικές επιδόσεις και κοινωνικές δεξιότητές τους, αναδεικνύοντας την ανάγκη θέσπισης αυστηρών ηθικών αρχών στους αλγόριθμους. Ο σχεδιασμός των ψηφιακών υπηρεσιών υπάγεται στις πρακτικές των «οικονομικών της προσοχής» (attention econom- ics) που ωθούν συνειδητά στην εξάρτηση (addic- tive designs). Εκτιμάται ότι 1 στους 4 χρήστες του διαδικτύου (25%) στην ΕΕ παρουσιάζει συμπτώματα «Προβληματικής Χρήσης του Διαδικτύου» (Problematic Use of the Internet).

    Σε εργασιακό επίπεδο, η συγκέντρωση της ζήτησης εργασίας στα χέρια λίγων μεγάλων πολυεθνικών ψηφιακών πλατφορμών σε συνδυασμό με τη διεθνοποίηση του ανταγωνισμού -από την πλευρά της προσφοράς εργασίας- που επιτρέπουν οι εν λόγω πλατφόρμες, προκαλούν ένα φαινόμενο «race to the bottom» με κύρια χαρακτηριστικά την ευελιξία, την αβεβαιότητα και ανισότητα για ένα μέρος των εργαζομένων του ψηφιακού τομέα (digital labor). Η χωρίς ρύθμιση ψηφιακή εργασία ενέχει κίνδυνους σχετικά με τη διάδοση πρακτικών εργασιακής επιτήρησης που αποσκοπούν στην παρεμπόδιση των εργαζομένων να αναπτύξουν συλλογική οργάνωση ή ως μέσο παρακολούθησης της συμπεριφοράς και απόδοσής τους εις βάρος της ιδιωτικότητας και της ψυχικής τους υγείας.

    Το ενδεχόμενο μαζικής αυτοματοποίησης θέσεων εργασίας αποτελεί μια από τις πλέον συζητημένες πτυχές της 4ΒΕ. Συνολικά, η νέα γενιά τεχνολογικής προόδου με αιχμή του δόρατος την Τ.Ν. προβλέπεται ότι θα επηρεάσει δυσανάλογα τους εργαζόμενους σε χαμηλά αμειβόμενες θέσεις χαμηλών δεξιοτήτων.

    Η αύξηση της ψηφιακής επιτήρησης και η ενίσχυση της παραπληροφόρησης και πολιτικής πόλωσης λόγω των δομικών ανακατατάξεων που επιφέρουν τα κοινωνικά μέσα στη λειτουργία της δημόσιας σφαίρας συγκαταλέγονται μεταξύ των ποικίλων κινδύνων που ανακύπτουν για τα ανθρώπινα δικαιώματα από εφαρμογές των νέων τεχνολογιών. Η εδραίωση ενός φαινομενικά αποπολιτικοποιημένου μοντέλου τεχνοκρατικής διακυβέρνησης αποκλειστικά – με βάση τα δεδομένα (data-driven) και η επίπτωση μιας πλήρως ψηφιοποιημένης κοινωνίας ως προς την ικανότητα των πολιτών να λειτουργήσουν ως αυτόνομα όντα, ικανά να λάβουν λογικές αποφάσεις – αντανακλούν συνολικότερες ανησυχίες σχετικά με την έκβαση σε κοινωνικό επίπεδο της ψηφιακής μετάβασης στη νέα εποχή.

    Ψηφιακή οικονομία: ένας τομέας με ραγδαία αυξανόμενο περιβαλλοντικό και κλιματικό αποτύπωμα

    Η ψηφιακή οικονομία παράγει σήμερα περίπου το 4% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ποσοστό δηλαδή διπλάσιο των παγκόσμιων εκπομπών της πολιτικής αεροπορίας. Εκτιμάται ότι οι συνολικές εκπομπές του ψηφιακού τομέα θα διπλασιαστούν μέχρι το 2025 προσεγγίζοντας αυτές του παγκόσμιου στόλου οχημάτων ιδιωτικής χρήσης. Η δυναμική αυτή, που δεν είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα και αντιβαίνει στους στόχους αποσύζευξης του ΑΕΠ από τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ανακύπτει από ένα εξαιρετικά εμπορευματοποιημένο μοντέλο το οποίο ωθεί σε υπερβολική κατανάλωση ψηφιακών υπηρεσιών και εξοπλισμών (digital obesity).

    Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξελίσσεται σε ηγετική δύναμη για τη ρύθμιση των νέων τεχνολογιών

    Είναι σήμερα σαφές ότι μόνο μια οντότητα σαν την ΕΕ είναι σε θέση να διαμορφώσει έναν ευνοϊκό συσχετισμό δυνάμεων για την προστασία του συμφέροντος των ευρωπαϊκών κοινωνιών έναντι προσπαθειών ολιγοπωλιακής κυριαρχίας και εργαλειοποίησης των νέων τεχνολογιών.

    Η ΕΕ αποτελεί ηγετική δύναμη σε παγκόσμιο επίπεδο σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση του ψηφιακού και τεχνολογικού τομέα. To Digital Market Act, το Digital Services Act, το GDPR, οι προαναφερθείσες νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη ρύθμιση της εργασίας στις ψηφιακές πλατφόρμες και τη διαχείριση των ψηφιακών δεδομένων («Data Act»), η πρόταση της Γαλλικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ για την ανάπτυξη των «ψηφιακών κοινών» και οι εργασίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διαμόρφωση ενός ανθρωποκεντρικού μοντέλου της 4ΒΕ («Industry 5.0») αποτελούν ενδεικτικές πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση.

    Προτάσεις του project FORCE για την ανάπτυξη ενός ανθρωποκεντρικού μοντέλου της 4ΒΕ στην Ευρώπη

    Στο πλαίσιο των εργασιών του FORCE, οι συμμετέχοντες στο project κατέθεσαν ένα σημαντικό αριθμό προτάσεων για την εμβάθυνση και τον εμπλουτισμό των κρίσιμων αυτών προσπαθειών με στόχο τη μετάβαση από την τρέχουσα τεχνοκεντρική προσέγγιση -που οδηγεί στην υιοθέτηση της συλλογιστικής ότι αποδεκτό είναι «ό,τι είναι εφικτό από τεχνολογική άποψη και ό,τι είναι εμπορεύσιμο και κερδοφόρο επιχειρηματικά»- σε μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση που θα προτάσσει και υπηρετεί ό,τι είναι: α) βιώσιμο περιβαλλοντικά, β) ασφαλές με όρους ανθεκτικότητας της οικονομίας, γ) ουσιαστικό και απαραίτητο βάσει των ατομικών και συλλογικών αναγκών και δ) συμβατό με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι προτάσεις που κατατέθηκαν στο project μπορούν να ταξινομηθούν σε 8 βασικά πεδία δημόσιας πολιτικής με συμπληρωματικό ρόλο.

    1. Ολιστική αξιολόγηση

    Ένα νέο σύστημα αξιολόγησης είναι αναγκαίο, προκειμένου να αποσαφηνίζεται σε ποιο βαθμό νέες τεχνολογικές εφαρμογές και καινοτομίες είναι σε θέση θα παράγουν καθαρή κοινωνική αξία (net social value), έτσι ώστε οι δημόσιες αρχές να μπορούν να στηρίξουν ορθολογικά τις αποφάσεις τους, λαμβάνοντας δηλαδή υπόψη το σύνολο των αποτελεσμάτων (θετικών και αρνητικών) τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μεσομακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα που συνδέονται με τη στήριξη/επιλογή μιας συγκεκριμένης τεχνολογίας/υποδομής/ υπηρεσίας.

    2. Συμμετοχή πολιτών-χρηστών στο σχεδιασμό και τη χρήση των νέων τεχνολογιών

    Η αξιοπιστία και ο βαθμός αποδοχής ενός συστήματος αξιολόγησης για τις νέες τεχνολογίες με κριτήρια κοινωνικής αξίας αποτελεί συνάρτηση του βαθμού συμμετοχής των πολιτών-χρηστών στις αποφάσεις για τις νέες τεχνολογίες. Η συμμετοχή των πολιτών έχει σήμερα υπολειμματικό χαρακτήρα ως προς τις τεχνοκρατικές λειτουργίες των θεσμών χάραξης πολιτικής και τις συνεργασίες τους με τους φορείς της αγοράς (big techs). Η συμμετοχή των πολιτών εκτιμάται ότι συνιστά απαραίτητη συνθήκη για την κοινωνική νοηματοδότηση αλλά και την ηθική νομιμοποίηση των νέων τεχνολογιών.

    3. Για μια νέα ενισχυμένη, δημοκρατική και πλουραλιστική ρύθμιση με επίκεντρο το γενικό συμφέρον

    Η συγκρότηση ισχυρών ρυθμιστικών θεσμών σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο -ικανών να παρακολουθούν τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και να παρεμβαίνουν αποτελεσματικά και έγκαιρα για τη ρύθμισή τους- αποτελεί κεντρικό αντικείμενο συζήτησης στη δημόσια σφαίρα εξαιτίας της ασυμμετρίας πληροφοριών μεταξύ τεχνολογικών κολοσσών και δημόσιων αρχών. Ταυτόχρονα, διατυπώνονται απόψεις που διεκδικούν έναν αναβαθμισμένο ρόλο των ρυθμιστικών λειτουργιών και θεσμών με σκοπό τη διασφάλιση μιας ισορροπημένης σχέσης μεταξύ των στόχων που εμπίπτουν στο γενικό συμφέρον και αυτών που υπάγονται στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού Δίκαιου Ανταγωνισμού. Στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται η προσέγγιση των ψηφιακών υπηρεσιών και υποδομών με βάση τις «κοινές αξίες» της ΕΕ για τις Υπηρεσίες Γενικού Συμφέροντος, με βάση το σχετικό θεσμικό πλαίσιο της Ένωσης (υψηλό επίπεδο ποιότητας, ασφάλειας και οικονομικής προσιτότητας, ίση μεταχείριση και προώθηση της καθολικής πρόσβασης και των δικαιωμάτων των χρηστών).

    4. Αποεμπορευματοποίηση του τομέα, ελαχιστοποίηση αρνητικών επιδράσεων και υποστήριξη εφαρμογών υψηλής κοινωνικής και συλλογικής αξίας

    Οι ανωτέρω συμπληρωματικές μεταρρυθμίσεις (ολιστική αξιολόγηση, συμμετοχή πολιτών, διεύρυνση αρμοδιοτήτων και στόχων των ρυθμιστικών θεσμών/αρχών) δύνανται να διαμορφώσουν ένα ισχυρό -από τεχνοκρατική και κοινωνική άποψη- υπόβαθρο για τη χάραξη πολιτικής με βάση το γενικό συμφέρον. Το πλαίσιο αυτό εκτιμάται ότι θα συμβάλλει στον επαναπροσανατολισμό των προτεραιοτήτων του ψηφιακού τομέα με γνώμονα την απελευθέρωση πόρων από εμπορικές χρήσεις χαμηλής κοινωνικής αξίας προς όφελος σύγχρονων εφαρμοσμένων πολιτικών υψηλής κοινωνικής και συλλογικής αξίας που υπηρετούν τη βιώσιμη ανάπτυξη (εφαρμογές υγείας, εκπαιδευτικές δράσεις, βίωσιμη αστική ανάπτυξη, βιομηχανική συμβίωση, αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας, πρόληψη φυσικών καταστροφών και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, κ.λπ).

    5. Στρατηγική Δίκαιης Ψηφιακής Μετάβασης & αντιμετώπιση ψηφιακών ανισοτήτων

    H αντιμετώπιση των ποικιλόμορφων ανισοτήτων του ψηφιακού χάσματος (εισοδηματικών, κοινωνικών, ηλικιακών, χωρικών, μεταξύ μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων) επιτάσσει την εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης Στρατηγικής Δίκαιης Ψηφιακής Μετάβασης στα πρότυπα της πολιτικής δίκαιης κλιματικής μετάβασης που εφαρμόζεται ήδη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η θέσπιση καθολικής ευρωπαϊκής και εθνικής ψηφιακής δημόσιας υπηρεσίας για την αντιμετώπιση του ψηφιακού χάσματος και η προσέγγιση της ψηφιακής οικονομίας με βάση το ενωσιακό πλαίσιο των υπηρεσιών γενικού συμφέροντος θα αύξανε τον ορθολογισμό των δημόσιων πολιτικών, στηρίζοντας τις σχετικές αποφάσεις στην εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος και τις σχετικές «κοινές αξίες» της Ένωσης. Το δεύτερο σκέλος μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής δίκαιης ψηφιακής μετάβασης οφείλει να εστιάσει στην έγκαιρη πρόληψη των κοινωνικών επιπτώσεων της αυτοματοποίησης στην απασχόληση. H στρατηγική αυτή πρέπει να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μέτρα, όπως: α) η διαχείριση των ψηφιακών αναδιαρθρώσεων σε κλαδικό επίπεδο, β) η επανεκπαίδευση των εργαζόμενων σε δεξιότητες στις οποίες αναμένονται αυξημένη ζήτηση και ελλείψεις εργατικού δυναμικού, γ) η παροχή αξιοπρεπούς εισοδηματικής στήριξης για εργαζομένους έπειτα από την απώλεια εργασίας, ιδίως σε συρρικνωμένες περιφερειακές και κλαδικές αγορές εργασίας.

    6. Ψηφιακή οικολογία

    Το αυξανόμενο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των νέων τεχνολογιών θέτει επιτακτικά την εδραίωση ενός νέου ενάρετου κύκλου μεταξύ ψηφιακής και κλιματικής μετάβασης, αξιοποιώντας τις αρχές και εφαρμοσμένες πολιτικές της σύγχρονης Ψηφιακής Οικολογίας (Digital Ecology). Η προσέγγιση αυτή διακρίνεται σε τρεις άξονες: α) αξιολόγηση τεχνολογιών με βάση ολόκληρο τον κύκλο ζωής των προϊόντων/υπηρεσιών (παραγωγή, κατανάλωση, συντήρηση, απόβλητα/ανακύκλωση) και των σχετικών υποδομών (κέντρα δεδομένων, δίκτυα, κ.λπ), β) ρύθμιση υπηρεσιών που ωθούν βάσει σχεδιασμού (addictive designs) στην αύξηση της κατανάλωσης και εκ βάθρων αξιολόγηση του μοντέλου ανάπτυξης της ψηφιακής οικονομίας με βάση του στόχους της Συμφωνίας των Παρισίων, γ) θέσπιση όρων σχεδιασμού των προϊόντων και υπηρεσιών, βάσει περιβαλλοντικών και κλιματικών κριτηρίων (eco-design, επισκευασιμότητα, ανακύκλωση e-waste, κ.λπ).

    7. Διασφάλιση της ανοιχτότητας των δεδομένων και νέων τεχνολογιών

    Η διασφάλιση της ανοιχτότητας της ψηφιακής οικονομίας και της συλλογικής ιδιοκτησίας των δεδομένων αναδεικνύεται σήμερα σε κεντρικό επίδικο για την ψηφιακή κυριαρχία και τη δημοκρατική ρύθμιση του ψηφιακού τομέα στην Ευρώπη. Η διαμόρφωση συμπράξεων μεταξύ Δημόσιου τομέα και του τομέα των Ψηφιακών και Γνωσιακών κοινών (Public- Commons Partnerships) δύναται να ενισχύσει δραστικά το αναπτυξιακό δυναμικό της 4ΒΕ και την παραγωγή υψηλότερης και ευρύτερα διαχεόμενης οικονομικής και κοινωνικής αξίας.

    8. Για μια ισότιμη συμμετοχή της ευρωπαϊκής περιφέρειας στα οφέλη της 4ΒΕ

    Τέλος, ένα ακόμα κεντρικό ερώτημα το οποίο εξετάστηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών του FORCE αφορά στη χωροθέτηση των νέων δραστηριοτήτων της 4ΒΕ στην Ευρώπη και στη θέση που κράτη-μέλη της «ευρωπαϊκής περιφέρειας» με περιορισμένη βιομηχανική και ερευνητική δραστηριότητα θα λάβουν στο νέο καταμερισμό της εργασίας. Μια ολιστική βιομηχανική πολιτική θα επέτρεπε την ισότιμη συμμετοχή όλων των κρατών-μελών και περιφερειών στα οφέλη των νέων τεχνολογιών, όχι αποκλειστικά ως καταναλωτών/χρηστών εισαγόμενων ψηφιακών και πράσινων καινοτομιών, αλλά ως ενεργών δρώντων στην παραγωγή τεχνολογικών αγαθών και υπηρεσιών έντασης τεχνολογίας.

    Του Γιάννη Ευσταθόπουλου,
    Συντονιστή Project «FORCE» – Παρατηρητηρίου Βιώσιμης Ανάπτυξης Ινστιτούτου Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ

  • Ουκρανία: Τρεις μήνες πολέμου

    Ουκρανία: Τρεις μήνες πολέμου

    Τρεις μήνες κλείνει σήμερα (24/5) ο πόλεμος στην Ουκρανία με τα ρωσικά στρατεύματα να συνεχίζουν αργόσυρτα την προέλασή τους στα ανατολικά.

    Στο μέτωπο των στρατιωτικών επιχειρήσεων, λίγες μέρες μετά την οριστική κατάληψη της Μαριούπολης, οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν την επέλασή τους στο Ντονμπάς στην Ανατολική Ουκρανία, έχοντας βάλει στόχο το Σεβεροντονέτσκ στο βόρειο Λουγκάνσκ και το Σλαβιάνσκ στο Ντονέτσκ, πόλεις που βρίσκονται ακόμα υπό ουκρανικό έλεγχο κι έχουν στρατηγική σημασία για τις εξελίξεις στο στρατιωτικό μέτωπο.

    Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε τηλεοπτική του εμφάνιση του Σάββατο παραδέχτηκε πως η κατάσταση είναι «πάρα πολύ δύσκολη» στο ανατολικό μέτωπο. Δείγμα αυτού, σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές, αποτελεί και η παράταση του στρατιωτικού νόμου που ενέκρινε η Βουλή για άλλους τρεις μήνες ώς τις 23 Αυγούστου, παραμονή της εθνικής γιορτής της Ουκρανίας. 

    Οι Ουκρανοί παραδέχονται εδώ και λίγες ημέρες ότι αντιμετωπίζουν ολοένα μεγαλύτερες «δυσκολίες» στο Ντονμπάς και ο ίδιος ο Ουκρανός πρόεδρος αναγνωρίζει πως οι επόμενες εβδομάδες του πολέμου θα είναι δύσκολες.

    «Οι ρωσικές δυνάμεις κατοχής προσπαθούν να δείξουν ότι δεν θα εγκαταλείψουν τις κατειλημμένες περιοχές στην περιφέρεια του Χαρκόβου (βορειοανατολικά), ότι δεν θα παραδώσουν την περιφέρεια της Χερσώνας (νότια), τις κατεχόμενες περιοχές της περιφέρειας της Ζαπορίζιας (νοτιοανατολικά) και του Ντονμπάς (ανατολικά). Προελαύνουν εν μέρει. Ενισχύουν τις θέσεις τους αλλού», ανέφερε στο καθιερωμένο διάγγελμά του ο Βολοντίρ Ζελένσκι.

    Καμία πρόοδος στις διαπραγματεύσεις

    Παρά τις προσπάθειες της Μόσχας να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών ο Ουκρανός πρόεδρος εμμένει ουσιαστικά στη γραμμή «μη διαπραγμάτευσης» δηλώνοντας πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ο μοναδικός Ρώσος αξιωματούχος με τον οποίο είναι πρόθυμος να συναντηθεί και με ένα μόνο θέμα στην ατζέντα: τον τερματισμό του πολέμου.

    Ο Ζελένσκι –που συμμετείχε διαδικτυακά το βράδυ της Δευτέρας σε συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός– σημείωσε πως ο σχεδιασμός συνομιλιών με τη Μόσχα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολος, επικαλούμενος τα εγκλήματα που φέρεται να διέπραξε ο ρωσικός στρατός στη διάρκεια αυτού του πολέμου.

    Υπογράμμισε επίσης ότι οποιαδήποτε απόπειρα ανάκτησης δια της βίας της χερσονήσου της Κριμαίας, που η Ρωσία προσάρτησε το 2014, θα προκαλούσε εκατοντάδες χιλιάδες θύματα.https://player.glomex.com/integration/1/iframe-player.html?integrationId=4059a11hkelc8h9r&playlistId=v-ck75ei2laztd

    «Υποχρεωτικές» εκκενώσεις

    Η πτώση της Μπαχμούτ, στην περιφέρεια Ντονιέτσκ, θα έδινε στους Ρώσους τον έλεγχο ενός στρατηγικού σταυροδρομιού, που αποτελεί επιπλέον το τρέχον διάστημα αυτοσχέδιο κέντρο διοίκησης των ουκρανικών δυνάμεων στην περιοχή.

    Οι κάτοικοί της αρνούνται να την εγκαταλείψουν, παρά τον κίνδυνο: «Ο κόσμος δεν θέλει να φύγει», είπε ο αντιδήμαρχος της Μπαχμούτ, ο Μαξίμ Σούτκοβι, μπροστά σε μισοάδειο λεωφορείο που υποτίθεται πως θα μετέφερε άμαχους προς πιο ασφαλείς περιοχές.

    Οι αρχές πλέον φθάνουν «στο σημείο που θα κάνουμε υποχρεωτικές εκκενώσεις», είπε ο επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης στην Μπαχμούτ, ο Σερχίι Κάλιαν.

    Στη Σεβεροντονιέτσκ το ρώσικο σφυροκόπημα συνεχίζεται με αμείωτη ένταση παραδέχεται ο ουκρανός περιφερειάρχης της Λουγκάνσκ, ο Σερχίι Χαϊντάι.

    Η τύχη της Σεβεροντονιέτσκ ενδέχεται να είναι παρόμοια με αυτή της Μαριούπολης, του λιμανιού στρατηγικής σημασίας που καταστράφηκε σχεδόν εντελώς έπειτα από εβδομάδες πολιορκίας.

    Το νότιο μέτωπο

    Το νότιο μέτωπο μοιάζει σταθερό, αν και οι Ουκρανοί λένε πως σημείωσαν κέρδη. Η διοίκηση των δυνάμεών τους στον νότο έκανε λόγο σήμερα για «προέλαση» στην περιοχή της Μικολάιφ «προς την κατεύθυνση της περιφέρειας της Χερσώνας», όπου οι νέες φιλορωσικές αρχές ανακοίνωσαν πως θέλουν να καθιερώσουν το ρούβλι.

    Πλέον, η προοπτική μακροχρόνιας σύγκρουσης είναι ορατή και υπαρκτός ο κίνδυνος ευρύτερης διάχυσης και κλιμάκωσης της κρίσης.

    Οκτώ εκατομμύρια εκτοπισμένοι

    Ο πόλεμος ανέτρεψε τη δημογραφική εικόνα της Ουκρανίας. Πάνω από οκτώ εκατομμύρια έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) και την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Σε αυτούς προστίθενται 6,5 εκατομμύρια πρόσφυγες σε κράτη του εξωτερικού, οι μισοί και πλέον (3,4 εκατ.) στην Πολωνία.

  • Απροετοίμαστος ο κόσμος στις νέες κρίσεις

    Απροετοίμαστος ο κόσμος στις νέες κρίσεις

    Για “έκτακτη κατάσταση στον πλανήτη” κάνει λόγο το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη στη νέα του έκθεση. Απροετοίμαστες οι κυβερνήσεις να την αντιμετώπισουν.

    Η μεγάλη εικόνα που σκιαγραφεί η νέα έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη, SIPRI, δεν θα μπορούσε να είναι πιο ανησυχητική.  Υπό τον τίτλο «Περιβάλλον Ειρήνης: Ασφάλεια σε μια νέα εποχή κινδύνου» οι 30 συγγραφείς της κάνουν λόγο για μια «πλανητική έκτακτη κατάσταση». Για επικίνδυνη αλληλεπίδραση ανάμεσα στην επιδείνωση των περιβαλλοντικών κρίσεων και των καταστάσεων ασφαλείας, για αύξηση της αποψίλωσης των δασών, του λιώσιμου των παγετών και της ρύπανσης των ωκεανών από πλαστικό που συμβαδίζει με την αύξηση των θανάτων από συγκρούσεις, τις δαπάνες για όπλα και τους ανθρώπους που λιμοκτονούν. Για τις πανδημίες, όπως του κορωνοϊού, που δημιουργούν νέες εστίες κινδύνου. Με λίγα λόγια, ένας κόσμος στα χειρότερά του.

    «Σαφήνεια οράματος και στρατηγικής κατεύθυνσης»

    Τα παραδείγματα είναι πολλά. Από τη Σομαλία μέχρι τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής. «Λείπουν διακρατικά σχέδια, ο κόσμος μας σκοντάφτει πάνω σε νέες, περίπλοκες καταστάσεις κινδύνου» λέει ο Νταν Σιμθ, διευθυντής του SIPRI στη Deutsche Welle. «Μερικοί ηγέτες δεν αναγνωρίζουν τους κινδύνους, αλλά είναι η μειοψηφία. Κάποιοι άλλοι θα ήθελαν να δράσουν, αλλά έχουν άλλες επείγουσες προτεραιότητες που απαιτούν χρόνο και προσοχή, όπως η πανδημία τα τελευταία δύο χρόνια και ο πόλεμος στο Ουκρανία σήμερα. Δεν νομίζω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα στις περισσότερες χώρες είναι η εσωτερική πολιτική, αλλά η θεσμική ικανότητα εντός της κυβέρνησης. Απαιτείται προσπάθεια και σαφήνεια του οράματος και της στρατηγικής κατεύθυνσης για να συνεργαστούν όλα τα μέρη της κυβέρνησης από κοινού για ένα πρόβλημα, ειδικά όταν προκύπτει σε πολλούς διαφορετικούς τομείς».

    Η νέα εποχή κινδύνου περιγράφεται και σε αριθμούς. Για παράδειγμα, οι ένοπλες συγκρούσεις διπλασιάστηκαν ανάμεσα στο 2010 και 2020, με αποτέλεσμα να διπλασιαστεί και ο αριθμός των προσφύγων και εκτοπισμένων  στα 82,4 εκ. Εκτός αυτών το 2020 σημειώθηκε αύξηση των πυρηνικών κεφαλών και το 2021 οι στρατιωτικές δαπάνες παγκοσμίως ξεπέρασαν τα 3 τρις δολάρια για πρώτη φορά. Αλλά και σε σχέση με το περιβάλλον η κατάσταση που περιγράφει η ανάλυση του SIPRI είναι καταστροφική.

    Επίλυση μέσω συνεργασίας

    Πέρα από τις διαπιστώσεις όμως οι συγγραφείς της δείχνουν και πιθανούς τρόπους εξόδου από την κρίση με οδηγό, όπως αναφέρουν, τα μακροπρόθεσμα οράματα αλλά με βραχυπρόθεσμες ενέργειες για εκείνους που χαράσσουν πολιτική. Η νέα εποχή κινδύνου απαιτεί και έναν νέο τρόπο συνεργασίας για την αντιμετώπιση των κοινών απειλών, υπογραμμίζουν. Πόσο ρεαλιστικές όμως είναι αυτές οι συστάσεις; Μήπως περιγράφουν απλά ευσεβείς πόθους;

    «Το να υποθέτουμε ότι κάτι είναι αδύνατο, το καθιστά και αδύνατο» απαντά ο Νταν Σμιθ. «Το να εγκαταλείπεις την ελπίδα, σημαίνει να εγκαταλείπεις σχεδόν τα πάντα. Θέλω απλά να υπενθυμίσω ότι το ρεαλιστικό προσωπικό συμφέρον υπαγορεύει στους ηγέτες όλων των χωρών τους, ανεξαρτήτως αριθμού κατοίκων, οικονομικής παραγωγής ή ενόπλων δυνάμεων, ότι η υποβάθμιση του περιβάλλοντος που προκαλεί και θα συνεχίσει να προκαλεί η ανασφάλεια, μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη συνεργασία. Εφόσον χρειάζονται την ασφάλεια, πρέπει να αντιστρέψουν την περιβαλλοντική υποβάθμιση. Κι αυτό μπορεί να γίνει μόνο με κοινή συνεργασία, όπως αναγνώρισαν η Κίνα και οι ΗΠΑ στην κοινή τους δήλωση για συνεργασία και κοινή δράση για το κλίμα στην COP 26, τον περασμένο Νοέμβριο στην Γλασκόβη».

    Πηγή: DW – Ραλφ Μπόζεν

    Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου  

  • Ανοικτά Δεδομένα:Τι είναι και ποιους αφορούν

    Ανοικτά Δεδομένα:Τι είναι και ποιους αφορούν

    Δεν είναι λίγες οι φορές που επιστήμονες, επαγγελματίες και πολίτες αναζητούν από πολλαπλές πηγές, όχι πάντα εύκολα προσβάσιμες, διάφορα δεδομένα που τους είναι χρήσιμα είτε στο πλαίσιο της εργασίας τους, είτε στο πλαίσιο λήψης επενδυτικών και άλλων αποφάσεων είτε απλά σε επίπεδο ενημέρωσης.

    Ένα από τα πιο απλά παραδείγματα είναι η ενημέρωση που αναζητά ένας υποψήφιος δανειολήπτης για τα επιτόκια προκειμένου να προϋπολογίσει μεταξύ άλλων εάν μπορεί να ανταποκριθεί στην αποπληρωμή του δανείου, αλλά και να διεκδικήσει το καλύτερο επιτόκιο της αγοράς. Μια ακόμη χαρακτηριστική περίπτωση είναι η ενημέρωση που αναζητά ένας υποψήφιος αγοραστής κατοικίας σχετικά με τους δείκτες τιμών ακινήτων, σε ποια χρονική φάση βρίσκονται, εάν είναι σε ανοδική πορεία κλπ.

    Ακριβώς στο σημείο αυτό έρχονται τα Ανοικτά Δεδομένα, με απλά λόγια δεδομένα εύκολα προσβάσιμα για μια σειρά θεμάτων που προσφέρουν πολύτιμη ενημέρωση σε κάθε ενδιαφερόμενο για σειρά ζητημάτων. Δεδομένα που μεταξύ άλλων αφορούν την νομισματική οικονομία, την αγορά ακινήτων, τα δημόσια οικονομικά, το ισοζύγιο πληρωμών και εξωτερικό χρέος, τις συναλλαγματικές ισοτιμίες και τις τιμές του χρυσού, τους χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς, την τραπεζική δραστηριότητα αλλά και την έρευνα, τον πολιτισμό και την κοινωνική ευθύνη. Η πρόσβαση στα  δεδομένα αυτά, όπως για τα επιτόκια, τους δείκτες τιμών ακινήτων, τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, την τιμή του χρυσού και για δεκάδες ακόμη θέματα γίνεται εύκολα μέσω ψηφιακών πλατφόρμων
     
    Η σημασία των Ανοικτών Δεδομένων- Τα Ανοικτά Δεδομένα στην Ευρώπη και την Ελλάδα
     
    Όπως επισημαίνεται στην πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού και της Ανοικτής Πληροφόρησης, διαπιστώνεται συνεχώς ότι τα «Ανοικτά Δεδομένα» (Open Data) αποτελούν μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και παρέχουν μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό όφελος. Μέσω αυτών προάγεται η διαλειτουργικότητα των συστημάτων, διασφαλίζεται η διαφάνεια των αποφάσεων, δημιουργούνται νέες καινοτόμες ιδέες και ενισχύεται η αποτελεσματικότητα στη χρήση των πόρων.
     
    Η διάθεση ανοικτών δεδομένων αποτελεί ευρωπαϊκή προτεραιότητα στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού και πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση. Σύμφωνα με την ετήσια μελέτη ωριμότητας ανοικτών δεδομένων οι χώρες της Ευρώπης κατατάσσονται σε τέσσερις κατηγορίες ανάλογα με το βαθμό διάθεσης ανοικτών δεδομένων ως εξής: χώρες-πρότυπο, προχωρημένες χώρες, χώρες που ακολουθούν και χώρες που ξεκινούν.

    Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση για το 2021,  τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη κατατάσσονται στο τμήμα του φάσματος που αντιστοιχεί σε υψηλότερες βαθμολογίες. Συγκεκριμένα, στην κατηγορία «χώρες-πρότυπο» ανήκουν η Γαλλία, η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Πολωνία, η Εσθονία και η Ουκρανία. Εννέα ευρωπαϊκές χώρες περιλαμβάνονται στην επόμενη κατηγορία «προχωρημένες χώρες» και έχουν πολύ παρόμοιες μεταξύ τους βαθμολογίες, καθώς οι βαθμολογίες αυτές συγκεντρώνονται σε ποσοστό 3% επί του συνόλου των εξεταζόμενων χωρών.

    Η Ελλάδα για το 2021 βαθμολογήθηκε με 82% στο δείκτη ωριμότητας για τα ανοικτά δεδομένα και ανήκει στην κατηγορία των «χωρών που ακολουθούν». Το 85% των χωρών που συμμετέχουν στην έρευνα ωριμότητας δηλώνει ότι τα ανοικτά δεδομένα χρησιμοποιούνται στις διαδικασίες χάραξης πολιτικής στη χώρα τους και το 89% των χωρών αυτών αναφέρει ότι τα ανοικτά δεδομένα χρησιμοποιούνται στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, π.χ. από τις δημόσιες υπηρεσίες στις καθημερινές τους λειτουργίες. Το 2021 διαπιστώθηκε ότι πολλά κράτη-μέλη επιδιώκουν την εφαρμογή της ευρωπαϊκής Οδηγίας για τα Ανοικτά Δεδομένα.
    Σε συνδυασμό με τις ενέργειες που πραγματοποιούνται για την ενημέρωση σχετικά με την πανδημία COVID-19, αναδεικνύεται συνεχώς η αξία των ανοικτών δεδομένων για την κοινωνία. Πολλές χώρες της ΕΕ διαθέτουν εθνικούς πίνακες ανοικτών δεδομένων (dashboard), όπου καταγράφεται η εξέλιξη της πανδημίας και των εμβολιασμών, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.

    Η πύλη Ανοικτών Δεδομένων της Τράπεζας της Ελλάδος – Προσβάσιμη σε όλους

    Η Τράπεζα της Ελλάδος δημιούργησε την πύλη Ανοικτών Δεδομένων (opendata.bankofgreece.gr) το 2018.
    Όπως τονίζεται ως πρωτοπόρος κεντρική τράπεζα, διαπίστωσε από νωρίς ότι είναι σημαντικό να παρέχει στους ερευνητές και στο ευρύ κοινό δεδομένα σε μορφή που επιτρέπει, βάσει διεθνών προτύπων, την άμεση ανάγνωση και επεξεργασία τους από υπολογιστές.
    Μέσω της ψηφιακής πύλης, η διάθεση των δεδομένων με τη μορφή «Open Data» βοηθά τη χρήση και επεξεργασία τους, επιτρέποντας στους ενδιαφερομένους εύκολη, γρήγορη και αποτελεσματική πρόσβαση στις πληροφορίες που αναζητούν. Από την έναρξη της λειτουργίας της πύλης τον Ιούλιο του 2018 έως σήμερα έχουν διατεθεί, μέσω της Πύλης, 51 σύνολα δεδομένων και έχουν αναρτηθεί περισσότερα από 3.000 αρχεία. Στην παρούσα φάση διατίθενται σύνολα δεδομένων τα οποία επιμελούνται οι Διευθύνσεις Στατιστικής, Οικονομικής Ανάλυσης και Μελετών και Χρηματοοικονομικών Δραστηριοτήτων και το Κέντρο Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας, πιστοποιημένα με το Silver Certificate από το Open Data Institute.
    Έως και τον Ιούλιο του 2021 η πύλη δέχθηκε 40.000 επισκέψεις, ενώ έγιναν περισσότερες από 11.000 λήψεις αρχείων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις που πραγματοποιούνται με τη χρήση ειδικού λογισμικού, πάνω από το 30% των επισκεπτών προήλθε από το εξωτερικό. Η πύλη επιτρέπει στους χρήστες να έχουν πρόσβαση όχι μόνο στην πιο πρόσφατη επικαιροποίηση των στοιχείων που τους ενδιαφέρουν, αλλά και σε πλήρη ιστορικά στοιχεία, δηλαδή και σε προγενέστερες ημερομηνίες.

    Πώς τελικά μπορεί να μετατραπούν χρήσιμα για την ανάπτυξη της οικονομίας; 
     
    Παρότι η πρόσβαση στα ανοικτά δεδομένα είναι αρκετά απλή, ακόμα και για τον μέσο πολίτη χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις πληροφορικής, όπως αναφέρει η ΤτΕ στο ΑΠΕ/ΜΠΕ, εκτιμάται ότι καλύπτουν περισσότερο τις ανάγκες χρηστών δεδομένων από τον χρηματοοικονομικό τομέα και, ίσως, την ακαδημαϊκή κοινότητα. Ο χρηματοοικονομικός τομέας θα έχει τη βεβαιότητα ότι χρησιμοποιεί την πιο πρόσφατη διαθέσιμη πληροφόρηση για την οικονομία, αλλά και θα έχει πλήρη εικόνα των αναθεωρήσεων των στοιχείων. Η άμεση αυτή πρόσβαση σε πληροφόρηση μειώνει την αβεβαιότητα, υποστηρίζει την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών και διευκολύνει την πρόσβαση στις αγορές.
     
    Γιατί τελικά αφορούν κάθε πολίτη
     
    Παρότι, όπως προαναφέρθηκε, τα ανοικτά δεδομένα ενδιαφέρουν πρωτίστως τους επαγγελματίες, η διεύρυνση όμως και εμβάθυνση της αγοράς και η μείωση του κινδύνου θα ενισχύσουν τελικά τον υγιή ανταγωνισμό (καθώς όλοι θα έχουν άμεση και ισότιμη πρόσβαση στην πληροφόρηση/δεδομένα) και τη ρευστότητα της οικονομίας, με τελικό ωφελούμενο τον επενδυτή και τον απλό καταναλωτή.

    Στα επόμενα της βήματα η ΤτΕ  προγραμματίζει τη διοργάνωση διαγωνισμού (Datathon) για τη συλλογή και ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών και λύσεων μέσω της διασύνδεσης των Ανοικτών Δεδομένων της Τράπεζας με άλλα ανοικτά δεδομένα και συστήματα. Μπορούμε να το εξηγήσουμε με απλά λόγια; Ποια θα είναι τα οφέλη αυτής της κίνησης;

    Η διοργάνωση του διαγωνισμού Datathon που σχεδιάζει η Τράπεζα της Ελλάδος έχει σαν στόχο την αναζήτηση καινοτόμων λύσεων και ιδεών, καθώς και τη δημιουργία πρωτότυπων εφαρμογών που προωθούν τη χρήση των ανοικτών δεδομένων. Οι καινοτόμες αυτές ιδέες και εφαρμογές προσδοκάται να έχουν σημαντική επίδραση στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον. Η συνδρομή στελεχών του δημοσίου και των επιχειρήσεων, καθώς και των πανεπιστημίων, των ερευνητικών ιδρυμάτων της χώρας και της κοινωνίας των πολιτών, θα συντελέσει στη δημιουργία ενός «οικοσυστήματος» καινοτομίας, ενδυναμώνοντας την ανοιχτότητα των δεδομένων της Τράπεζας και προάγοντας τη δυνατότητα διασύνδεσής τους με άλλα συστήματα, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τη διαφάνεια, τόσο εσωτερικά, όσο και εξωτερικά.

  • Δημήτρης Αγανίδης / Το προοδευτικό κόμμα στην εποχή της «μεγάλης παραίτησης»

    Δημήτρης Αγανίδης / Το προοδευτικό κόμμα στην εποχή της «μεγάλης παραίτησης»

    Από τα πρόσφατα συνέδρια των πολιτικών κομμάτων προκύπτει ένα γενικότερο αίτημα προσαρμογής στις ραγδαίες κοινωνικές μεταβολές που προκαλούνται κατά την μεταπανδημική περίοδο και τη μετάβαση από την 4ηπρος την 5η βιομηχανική επανάσταση.

    Του Δημήτρη Αγανίδη

    Η παγκόσμια τάση της λεγόμενης «μεγάλης παραίτησης» (BigQuit) σύμφωνα με την οποία όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν στην πιο δημιουργική τους ηλικία, αποστασιοποιημένους τρόπους εργασίας και κοινωνικοποίησης, δημιουργεί νέες, πολλαπλές κοινωνικές πραγματικότητες.

    Η πολυδιάσπαση που δημιουργείται σε αυτό το αχαρτογράφητο κοινωνικό περιβάλλον δεν ευνοεί πλέον την παραδοσιακή αντιστοίχιση τάξης, ιδεολογίας και πυραμιδικού μοντέλου κόμματος. Συνεπώς, προκύπτει εκ των πραγμάτων η ανάγκη για μια πιο οριζόντια αντιστοίχιση των κομμάτων, όχι μόνο με τηβάση των μελών τους αλλά και με ευρύτερες, ανομοιογενείς κοινωνικές ομάδες.

    Το «άνοιγμα» στην κοινωνία και η εξωστρέφεια είναι πλέον τα μεγάλα ζητούμενα στην προσπάθειά των προοδευτικών κομμάτων να εναρμονιστούν με τις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνικής πραγματικότητας.

    Ειδικότερα όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, η διεύρυνση του αριθμού των μελών του και η μεγαλύτερη εμπλοκή της βάσης του στην οργανωτική λειτουργία του κόμματος, αποτελεί σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να πλαισιωθεί με ακόμα πιο ρηξικέλευθες πρωτοβουλίες, στη διαδικασία αντιστοίχισής του με τις νέες κοινωνικές πραγματικότητες που αναδύονται.

    Στην εποχή της ταχύτατης διάχυσης της πληροφορίας, η γνώση δεν αποτελεί πλέον αποκλειστικό προνόμιο μιας ολιγάριθμης ομάδας στελεχών όπως συνέβαινε κατά το παρελθόν.

    Το σύγχρονο προοδευτικό κόμμα οφείλει να είναι ανοιχτό αλλά και συμπεριληπτικό, εμπλέκοντας στις δράσεις του όλο και περισσότερο κόσμο «απ’ έξω» και «από τα κάτω», ώστε να συνδέεται αδιαμεσολάβητα με κοινωνικά αιτήματα και αυθόρμητα κινήματαπου εκφράζουν συγκεκριμένες ατομικές και συλλογικές ανάγκες.

    Βασικό μέλημα των κομματικών οργανώσεων στις μέρες μας είναι να δημιουργούν συνεχώς νέους διαύλους επικοινωνίας με την κοινωνία, όχι μόνο καλώντας τους πολίτες να συμμετέχουν στις διαδικασίες τους, αλλά συνομιλώντας διαρκώς μαζί τους χωρίς να απαιτούν απαραίτητα την κομματική τους ένταξη.

    Το μεγάλο στοίχημα είναι πλέον η δημιουργία μιας μόνιμης διαβουλευτικής διαδικασίας με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή των πολιτών, που δεν θα περιορίζεται στην αναπαραγωγή παγιωμένων κομματικών θέσεων και συναισθημάτων αλλά θα συνδιαμορφώνει και θα επεξεργάζεται προτάσεις και λύσεις επάνω σε συγκεκριμένα επίδικα που τίθενται κάθε φορά από την κοινωνία.

    Βασική αποστολή ενός σύγχρονου προοδευτικού κόμματος, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, είναι να αφουγκράζεται τις ανάγκες και τα αιτήματα της κοινωνίας και να τα μετατρέπει σε πολιτική εκπροσώπηση και προγραμματικές θέσεις για την καταπολέμηση όλων των ανισοτήτων, την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη δημιουργία ενός μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης.

    Ο Δημήτρης Αγανίδης είναι δικηγόρος και δημοτικός σύμβουλος στο Δήμο Αθηναίων με την παράταξη «Ανοιχτή Πόλη»

  • Νταβός: Ερχεται οικονομική καταιγίδα προειδοποιούν επιχειρηματίες και αρχηγοί κρατών

    Νταβός: Ερχεται οικονομική καταιγίδα προειδοποιούν επιχειρηματίες και αρχηγοί κρατών

    Πολλαπλές απειλές, σύμφωνα με το  Reuters, για την παγκόσμια οικονομία βλέπουν επιχειρηματίες και ηγέτες κυβερνήσεων στο ετήσιο φόρουμ του Νταβός της Ελβετίας, με κάποιους μάλιστα να προειδοποιούν για τον κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης.

    Πολιτικοί και επικεφαλής επιχειρήσεων συγκεντρώθηκαν στην Ελβετία για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF) με τον πληθωρισμό σε Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία, Ευρώπη και άλλες οικονομικά ισχυρές χώρες να καταγράφει ρεκόρ πολλών δεκαετιών.

    Τέσσερις κρίσεις συνυφασμένες η μια με την άλλη

    Αυτές οι αυξήσεις τιμών υπονομεύουν την καταναλωτική εμπιστοσύνη, κλονίζοντας τις διεθνείς αγορές χρήματος και ωθώντας τις κεντρικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, σε αύξηση επιτοκίων. Στο μεταξύ, οι επιπτώσεις στις αγορές πετρελαίου και τροφίμων από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο – την οποία η Μόσχα περιγράφει ως «ειδική στρατιωτική επιχείρηση»- και τα lockdown για την COVID-19 στην Κίνα με άγνωστο τον χρόνο τερματισμού τους, έχουν επιδεινώσει την κατάσταση.

    «Έχουμε τουλάχιστον τέσσερις κρίσεις, οι οποίες είναι συνυφασμένες η μία με την άλλη. Έχουμε υψηλό πληθωρισμό… έχουμε ενεργειακή κρίση… έχουμε επισιτιστική κρίση και έχουμε κλιματική κρίση. Και δεν μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα αν συγκεντρωθούμε μόνο σε μία από τις κρίσεις», δήλωσε ο Γερμανός αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ. «Αλλά εάν δεν λυθεί κανένα από τα προβλήματα, πραγματικά φοβάμαι ότι μπαίνουμε σε μια παγκόσμια ύφεση με τρομερές επιπτώσεις… στην παγκόσμια σταθερότητα», δήλωσε ο Χάμπεκ κατά τη διάρκεια συζήτησης στο πάνελ του WEF.

    Προειδοποίηση κατά της «γεωοικονομικής διάσπασης» της παγκόσμιας κοινότητας απηύθυνε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με αφορμή την συγκέντρωση της διεθνούς πολιτικής και επιχειρηματικής ελίτ στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός.

    Σε μήνυμα της σε blog post η επικεφαλής του Ταμείου, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα επεσήμανε πως η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με την μεγαλύτερη δοκιμασία από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι συνέπειες του πολέμου έρχονται να προστεθούν στην αρνητική οικονομική επίδραση που προκάλεσε η κρίση της πανδημίας, επιβραδύνοντας τους ρυθμούς ανάπτυξης και ωθώντας τον πληθωρισμό σε ιστορικά υψηλά.

    Μέσα στο τοπίο αυτό, το γεμάτο προκλήσεις, «η ικανότητα μας να απαντήσουμε παρεμποδίζεται από μία άλλη συνέπεια του πολέμου στην Ουκρανία, την ριζική αύξηση του ρίσκου της γεωοικονομικής διάσπασης» προειδοποιεί η κυρία Γκεοργκίεβα. «Οι εντάσεις στο εμπόριο, στα τεχνολογικά στάνταρ, στην ασφάλεια αυξάνονται εδώ και αρκετά χρόνια υπονομεύοντας την ανάπτυξη και την εμπιστοσύνη στο τρέχον παγκόσμιο οικονομικό σύστημα».

    Όπως εξήγησε, μόνο η αβεβαιότητα στο εμπορικό μέτωπο οδήγησε στην μείωση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά σχεδόν 1% το 2019, επομένως η περαιτέρω διάσπαση θα έχει σοβαρές επιπτώσεις, αυξάνοντας τα κόστη και θίγοντας το κοινό όλων των κοινωνικο-οικονομικών επιπέδων, οδηγώντας σε απώλειες που μπορεί να φτάσουν έως και στο 5% του ΑΕΠ σε πολλές χώρες.

    Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) τον περασμένο μήνα μείωσε τις προοπτικές του για την παγκόσμια ανάπτυξη για δεύτερη φορά φέτος, επικαλούμενο τον πόλεμο στην Ουκρανία και χαρακτηρίζοντας τον πληθωρισμό ως «ξεκάθαρο και παρόντα κίνδυνο» για πολλές χώρες.

    Τρόποι αντίδρασης 

    Ποια είναι η λύση για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη αυτή διάσπαση; Το ΔΝΤ προτείνει καταρχάς την μείωση των εμπορικών εμποδίων, ώστε να αποφευχθούν ελλείψεις και να μειωθούν οι τιμές στα τρόφιμα και στα commodities. Επίσης παροτρύνει τις προτάσεις για την αντιμετώπιση των υψηλών χρεών, καθώς σήμερα περίπου το 60% των φτωχότερων κρατών δυσκολεύονται να διαχειριστούν τα χρέη που έχουν συσσωρεύσει, οπότε χρειάζεται αναδιάρθρωση των χρεών τους.

    Επιπλέον, το ΔΝΤ προτείνει τον εκσυγχρονισμό των διακρατικών πληρωμών, καθώς κατά την άποψη του τα ανεπαρκή συστήματα πληρωμών δημιουργούν εμπόδια στην ανάπτυξη. «Οι χώρες θα πρέπει να συνεργαστούν για να αναπτύξουν μια παγκόσμια digital πλατφόρμα πληρωμών, ώστε ο οποιοσδήποτε να μπορεί να στείλει χρήματα με ένα μίνιμουμ κόστος και μάξιμουμ ταχύτητα και ασφάλεια. (Η πλατφόρμα) θα μπορούσε μάλιστα να συνδέσει αρκετές διαφορετικές μορφές χρήματος, συμπεριλαμβανομένων των digital νομισμάτων των κεντρικών τραπεζών».

    Τέλος, το ΔΝΤ ζητά να κλείσει επειγόντως το χάσμα ανάμεσα «στις φιλοδοξίες και τις πολιτικές» στο μέτωπο της κλιματικής αλλαγής, εξηγώντας πως θα πρέπει να υπάρξει μια μεθοδική προσέγγιση στην πράσινη μετάβαση που συνδυάζει τις ενεργειακές επενδύσεις σε ΑΠΕ και την δρομολόγηση αποζημίωσεων σε αυτούς που επηρεάζονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή.

    Ανάπτυξη και πληθωρισμός

    Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ, που πρόκειται να μιλήσει την Τρίτη στο Νταβός, προειδοποίησε ότι η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός βρίσκονται σε αντίθετες πορείες, καθώς οι αυξανόμενες πιέσεις στις τιμές περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα και πλήττουν την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.

    «Ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας μπορεί κάλλιστα να αποδειχθεί ένα σημείο καμπής για την υπερ-παγκοσμιοποίηση», δήλωσε σε ανάρτησή της σε blog τη Δευτέρα.

    «Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στο να γίνουν οι αλυσίδες εφοδιασμού λιγότερο αποτελεσματικές για λίγο και, κατά τη διάρκεια της μετάβασης, να δημιουργήσει πιο επίμονες πιέσεις κόστους για την οικονομία», πρόσθεσε η Λαγκάρντ.

    Ωστόσο, υποσχέθηκε ουσιαστικά αυξήσεις επιτοκίων τόσο τον Ιούλιο όσο και τον Σεπτέμβριο για να μπει φρένο στον πληθωρισμό, παρόλο που είναι βέβαιο ότι το αυξανόμενο κόστος δανεισμού θα επιβαρύνει την ανάπτυξη.

  • Ξεκίνησαν οι θεωρίες συνωμοσίας για την ευλογιά των πιθήκων

    Ξεκίνησαν οι θεωρίες συνωμοσίας για την ευλογιά των πιθήκων

    Οι Κινέζοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης εικάζουν ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να είναι η πηγή μολύνσεων από ευλογιά των πιθήκων που αναφέρονται σε δεκάδες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ισπανίας και της Αυστραλίας.

    Οπως μεταδίδει το Bloomberg, η ιογενής λοίμωξη έχει γίνει τάση στη δημοφιλή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Weibo τις τελευταίες τρεις ημέρες με ένα hashtag που αφορά τις ΗΠΑ να έχει προκαλέσει πάνω από 51 εκατομμύρια προβολές έως τη Δευτέρα.

    Ενώ τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης απέφυγαν να κατηγορήσουν τις ΗΠΑ για σκόπιμη εξάπλωση της ευλογιάς των πιθήκων -κατηγορία που απηύθυναν για την Covid-19-, πολλοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν κρατήθηκαν.

    Μια έκθεση του 2021 σχετικά με τον προγραμματισμό ετοιμότητας για τη βιοασφάλεια από τη μη κυβερνητική οργάνωση των ΗΠΑ Nuclear Threat Initiative, η οποία περιελάμβανε ένα σενάριο πανδημίας της ευλογιάς των πιθήκων, έχει αφαιρεθεί από τα συμφραζόμενα, έτσι ώστε να υποδηλώνεται ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ γνώριζε ότι ερχόταν η επιδημία.

    Μια εθνικίστρια influencer, η Shu Chang, η οποία έχει 6,41 εκατομμύρια ακόλουθους στο Weibo, παρερμήνευσε εσκεμμένα την έκθεση και δημοσίευσε ότι έδειχνε «σχέδιο των ΗΠΑ για τη διαρροή του ιού της ευλογιάς των πιθήκων».

    Η ανάρτηση άρεσε σε περισσότερους από 7.500 χρήστες και έλαβε περισσότερα από 660 σχόλια, πολλά από τα οποία συμφωνούν μαζί της. Κάποιος είπε ότι οι ΗΠΑ ήταν «κακές πέρα από κάθε φαντασία της ανθρωπότητας».

    Οι αναρτήσεις που προωθούν αυτήν τη θεωρία συνωμοσίας έχουν δεκάδες χιλιάδες like στο Weibo.

    Oπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, η παραπληροφόρηση σχετικά με την υγεία ήταν έντονη στην Κίνα και τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της πανδημίας της Covid. Οι δύο χώρες είχαν εμπλακεί σε διαμάχη για την προέλευση του ιού. Το Πεκίνο έκανε αβάσιμους ισχυρισμούς ότι οι ΗΠΑ κατασκεύασαν τον ιό σε στρατιωτική βάση, ενώ ορισμένα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης διερωτώνταν εάν ο ιός μπορεί να είχε διαρρεύσει από μια ερευνητική εγκατάσταση στην Ουχάν, την πόλη όπου εντοπίστηκε για πρώτη φορά η Covid.

  • Στα 607 δισ. έφτασε το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος

    Στα 607 δισ. έφτασε το δημόσιο και ιδιωτικό χρέος

    Μια ωρολογιακή βόμβα χρέους αντιμετωπίζει η Ελλάδα, καθώς το συνολικό χρέος της (ιδιωτικό και δημόσιο) φτάνει τα 607 δισ. ευρώ ή αλλιώς περίπου 3,4 φορές το ελληνικό ΑΕΠ. Οι πολίτες καλούνται να αντιμετωπίσουν μια πολυεπίπεδη κρίση τιμών χωρίς τη στήριξη της κυβέρνησης, κάτι το οποίο δυσχεραίνει τα πράγματα, τόσο για τους ίδιους όσο και για την οικονομία γενικότερα.

    Όπως γράφει ο Γιάννης Αγουρίδης στην Αυγή:

    Όσο περνάει ο καιρός βαθαίνουν οι φόβοι για στάση πληρωμών από τους πολίτες εξαιτίας της συνεχιζόμενης ακρίβειας, με το ιδιωτικό χρέος να φτάνει τα 252,4 δισ. ευρώ.

    Τον βραχνά του ιδιωτικού χρέους συνθέτουν τα κόκκινα δάνεια που έχουν περάσει στα funds (και όσα παραμένουν στις τράπεζες) αλλά και οι οφειλές πολιτών και επιχειρήσεων προς την εφορία και προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Μέσα στην πανδημία τα χρέη αυτά εκτινάχθηκαν σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα και η διαχείρισή τους καθίσταται ακόμη πιο δύσκολη από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις υπό την πίεση της ενεργειακής ακρίβειας και των άλλων ανατιμήσεων.

    Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος, αξίζει να αναφέρουμε ότι τα χρέη των πολιτών και των επιχειρήσεων στην εφορία και στα ασφαλιστικά ταμεία ξεπερνούν το 80% του ΑΕΠ της χώρας, που υπολογίζεται στα 180 δισ. ευρώ. Αν δε προστεθούν και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς τις τράπεζες, τότε το ιδιωτικό χρέος ξεπερνά κατά πολύ το ελληνικό ΑΕΠ, φτάνοντας το 140%

    Οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία

    Οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία υπολογίζονται σε περίπου 42,85 δισ. εκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για βεβαιωμένες απλήρωτες εισφορές, οι οποίες αποτελούν αντανάκλαση της λειτουργίας μιας μεγάλης, αλλά σκιώδους αγοράς, δηλαδή επαγγελματιών οι οποίοι εργάζονται πλέον εκτός φορολογικού και ασφαλιστικού συστήματος. Μέσα στις οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία περιλαμβάνονται και χιλιάδες επιχειρήσεις που, υπό το βάρος της κρίσης, λύγισαν και τα ασφαλιστικά ταμεία περιμένουν από αυτές να εισπράξουν.

    Κόκκινα δάνεια

    Το συνολικό ποσό των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς στις εγχώριες τράπεζες και τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (funds) ανέρχεται σε 106,7 δισ. ευρώ. Πρόκειται για οφειλές προς τις τράπεζες των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών οι οποίες έχουν συσσωρευτεί κατά κύριο λόγο στα χρόνια της κρίσης.

    Χρέη 113 δισ. στις εφορίες

    Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος προς τις εφορίες φτάνει τα 112,85 δισ. ευρώ και φαίνεται να «φουσκώνει» μήνα με τον μήνα, καθώς μόνο κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 έχει προστεθεί νέο χρέος, ύψους 3,4 δισ. ευρώ.

    Εκπρόσωποι των εμπόρων και της εστίασης θεωρούν ως επιτακτική εκ των πραγμάτων την ανάγκη ρύθμισης των οφειλών σε 120 δόσεις (όπως είχε συμβεί επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ) προκειμένου να μετριαστεί το ταμειακό βάρος. Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει καμία σκέψη για ενεργοποίηση πρόσθετων μέτρων διευκόλυνσης των οφειλετών.

    Το αγκάθι του δημόσιου χρέους

    Από κει και πέρα, τίθεται το ζήτημα του δημόσιου χρέους της χώρας, το οποίο αναμένεται να φτάσει στα 355 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022 ως απόλυτο μέγεθος και εφόσον δεν υπάρξουν ακόμη πιο σημαντικές αναταράξεις στην οικονομία.

    Αξίζει δε να σημειωθεί ότι επικρατεί έντονη ανησυχία στις Βρυξέλλες για τις χώρες με μεγάλο χρέος και ιδιαίτερα για την Ελλάδα, που έχει το μεγαλύτερο στην Ευρώπη και κατέγραψε πολύ μεγάλη αύξηση στη διάρκεια της πανδημίας, κάτι το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει σε κάποιο καθεστώς εποπτείας, κάτι που αναμένεται να συζητηθεί την ερχόμενη Δευτέρα εντός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

  • Κλιματική αλλαγή: Κίνδυνος ελονοσίας στην Ελλάδα τις επόμενες δεκαετίες

    Κλιματική αλλαγή: Κίνδυνος ελονοσίας στην Ελλάδα τις επόμενες δεκαετίες

    Τον κίνδυνο να βρεθεί ο πληθυσμός της Ελλάδας αντιμέτωπος με τη ελονοσία τις επόμενες δεκαετίες λόγω κλιματικής αλλαγής και αύξησης των κουνουπιών από την αντίστοιχη άνοδο της θερμοκρασίας, επισημαίνει έρευνα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).

    Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), ο ο πληθυσμός της Ελλάδα αναμένεται να αυξηθεί ως το 2050 κατά 50%, ωστόσο θα βρεθεί υπό τον κίνδυνο της ελονοσίας.

    Στην έρευνα εξετάστηκαν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη χώρα μας τις επόμενες δεκαετίες και οι περιοχές στις οποίες θα υπάρχουν ευνοϊκές συνθήκες διαβίωσης για το ανωφελές κουνούπι (Anopheles sacharovi), που μεταδίδει το παράσιτο της ελονοσίας.

    «Αυτό που βλέπουμε συστηματικά και είναι ευρύτερα γνωστό είναι ότι γενικά η περιοχή της Μεσογείου είναι hot-spot κλιματικής αλλαγής. Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα, όπου διαπιστώνουμε ότι την περίοδο 2041 – 2060, σύμφωνα με το μετριοπαθές από τα δύο σενάρια που εξετάσαμε, η θερμοκρασία θα αυξηθεί κατά 1,5 βαθμό σε σχέση με την παρούσα περίοδο. Παράλληλα, ο πληθυσμός υπό τον κίνδυνο της ελονοσίας θα αυξηθεί κατά 50% τουλάχιστον. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι αυτοί θα νοσήσουν, αλλά ότι θα ζουν σε περιοχές που αν υπάρξει ένα κρούσμα, το περιβάλλον θα είναι ευνοϊκό για τη μετάδοσή της καθώς εκεί θα βρίσκεται το κουνούπι που τη μεταδίδει», εξηγεί στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η Μαρία Χαρά Καρυπίδου, συνεργάτρια και υποψήφια διδάκτωρ του Τομέα Μετεωρολογία και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ.

    Η ίδια διευκρινίζει ότι στο παρελθόν υπήρχαν κρούσματα ελονοσίας στη χώρα μας, ενώ αναφέρει ότι φιλόξενο περιβάλλον για το κουνούπι που τη μεταδίδει αποτελούν μέρη στην ύπαιθρο που βρίσκονται κοντά σε επιφανειακά νερά.

    «Υπάρχει ένα σταθερό υπόβαθρο κλιματικής αλλαγής, η θερμοκρασία αυξάνεται και ο γεωγραφικός μας χώρος, ο οποίος παρέχει ευνοϊκές συνθήκες για τη διαβίωση του κουνουπιού, θα επεκταθεί», προσθέτει.

    Τα δεδομένα της έρευνας

    Επισημαίνει, παράλληλα, ότι τα δεδομένα που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της έρευνας, η οποία δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Climatic Change, προέρχονται από παγίδες που έχει στήσει η εταιρεία «Οικοανάπτυξη», που συμμετέχει στα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας. Ειδικότερα, χρησιμοποιήθηκαν εντομολογικά δεδομένα προερχόμενα από 130 παγίδες κουνουπιών και από δειγματοληψίες που έγιναν το 2011 και το 2016. Επιπλέον χρησιμοποιήθηκαν αποτελέσματα από κλιματολογικά μοντέλα και ένα μεγάλο εύρος προσομοιώσεων ώστε να καλυφθεί ένα μεγάλο μέρος του ποσοστού αβεβαιότητας που προέρχεται από αυτές. Ως περίοδος αναφοράς για τα κλιματολογικά δεδομένα ορίστηκε η περίοδος 1971-2000, ενώ εξετάστηκαν οι μελλοντικές περίοδοι 2021-2040, 2041 – 2060 και 2061 – 2080.

    Σύμφωνα με το μετριοπαθές σενάριο της έρευνας, η θερμοκρασία στην Ελλάδα θα σημειώσει άνοδο κατά 1,5 βαθμό την περίοδο 2041 – 2060 και κατά 2,2 βαθμούς την περίοδο 2061 – 2080 (σε σχέση με την τρέχουσα περίοδο).

    Το ακραίο, άλλωστε, σενάριο προβλέπει αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,6 βαθμούς την περίοδο 2041- 2060, και κατά 4 βαθμούς την περίοδο 2061 – 2080. Ως προς τον πληθυσμό υπό τον κίνδυνο της ελονοσίας, εκτιμάται ότι κατά την περίοδο 2041- 2060 θα αυξηθεί κατά 50%, σύμφωνα με το μετριοπαθές σενάριο και κατά 60% σύμφωνα με το ακραίο.

    Τι θα μπορούσε να γίνει τα επόμενα χρόνια

    Στο ερώτημα τι θα μπορούσε να γίνει τα επόμενα χρόνια, η κ. Καρυπίδου επισημαίνει ότι κάτι τέτοιο είναι πολύ δύσκολο να απαντηθεί και υπογραμμίζει ότι σίγουρα θα πρέπει να γίνουν περισσότερες έρευνες για την αλληλεπίδραση νοσημάτων που προέρχονται από διαβιβαστές και κλιματολογικών συνθηκών. Παράλληλα, αναφέρει ότι τα σχετικά ερευνητικά αποτελέσματα είναι καλό να λαμβάνονται υπόψη από τα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών ώστε να προσαρμόζονται κατάλληλα οι παρεμβάσεις και οι ψεκασμοί. Στο ίδιο πνεύμα είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν πρακτικές ενημέρωσης των πολιτών αλλά και γενικότερα φιλοπεριβαλλοντικές πολιτικές.

    Την πρωτότυπη έρευνα υπογράφουν οι Μαρία Χαρά Καρυπίδου, Βασιλική Αλμπανίδου, Άντριαν Μ. Τόμπκινς, Αντώνης Μάζαρης, Σάντρα Γκεβέρ, Σπύρος Μουρελάτος και Ελένη Κατράγκου.

  • Economist: Σκάνε παντού φούσκες στην τεχνολογία

    Economist: Σκάνε παντού φούσκες στην τεχνολογία

    Μια αγαπημένη διασκέδαση στη Silicon Valley, η οποία υπολείπεται μόνο της ανακάλυψης νέων τεχνολογιών, είναι ο εντοπισμός για φούσκες (bubble-spotting). Ακόμη και γνώστες του κλάδου τείνουν να κάνουν θεματικά λάθη με αυτά τα πράγματα. «Θα δείτε μερικούς νεκρούς μονόκερους φέτος», προέβλεψε ο διακεκριμένος επενδυτής venture capitalist Bill Gurley το 2015, το έτος που ξεκίνησε πραγματικά η επώαση αυτών των νεοφυών επιχειρήσεων αξίας άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων.

    Το παιχνίδι μόλις έγινε πολύ πιο εύκολο: ο ήχος των φουσκών που σκάνε ακούγεται παντού. Τεχνολογικές μετοχές, αρχικές δημόσιες προσφορές (IPOs), εταιρείες γνωστές ως SPAC, αποτιμήσεις νεοφυών εταιρειών (startup) κι ακόμη και κρυπτονομίσματα: όλα τα περιουσιακά στοιχεία που ανέβηκαν σε ιλιγγιώδη ύψη τα τελευταία χρόνια πέφτουν τώρα ξανά στη γη. Είναι πιο δύσκολο να πούμε πόσο δυνατά θα σκάσουν —και ποιες μπορεί να ξαναφουσκώσουν.

    Η πτώση των μετοχών τεχνολογίας είναι η πιο θεαματική. Ο NDXT, ο δείκτης των 100 μεγαλύτερων εταιρειών τεχνολογίας στο χρηματιστήριο Nasdaq, υποχωρεί κατά ένα τρίτο από την κορύφωσή του στις αρχές Νοεμβρίου. Οι εταιρείες αυτού του δείκτη έχουν χάσει συνολικά 2,8 τρισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματιστηριακή αξία.

    Νεοφυείς επιχειρήσεις που μπήκαν στο χρηματιστήριο τα τελευταία χρόνια έχουν επίσης κι αυτές πληγεί σκληρά. Οι μετοχές της Robinhood είναι 80% χαμηλότερα από το επίπεδο στο οποίο η εφαρμογή λιανικού εμπορίου μπήκες στο χρηματιστήριο τον Ιούλιο του 2021. Αυτές της Peloton, που κατασκευάζει ποδήλατα γυμναστικής συνδεδεμένα στο διαδίκτυο, έχουν χάσει πάνω από το 90% της αξίας τους από την κορύφωσή τους. Ως κλάδος, οι μεγαλύτερες νεοεισαγόμενες στο χρηματιστήριο εταιρείες έχουν 38% χαμηλότερη αξία από ό,τι στην αρχή του έτους (βλ. διάγραμμα).

    Δεν είναι περίεργο που οι IPO έχουν στερέψει. Από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 2021 περίπου 150 εταιρείες εισήχθησαν στο χρηματιστήριο στην Αμερική και οι περισσότερες από τις οποίες ήταν τεχνολογικές. Φέτος μόνο 30 το έχουν κάνει. Η έκρηξη των SPAC, οι οποίες μπαίνουν στο χρηματιστήριο και στη συνέχεια βρίσκουν μια startup με την οποία θα συγχωνευθούν, έχει καταρρεύσει. Από περισσότερες από 1.000 τέτοιες εταιρείες που έχουν παρουσιαστεί στην Αμερική από το 2018, μόνο το ένα τρίτο έχουν συγχωνευθεί με συγκεκριμένο στόχο. Πολλές από αυτές που έχουν κάνει συμφωνίες έχουν χάσει τη λάμψη τους. Σύμφωνα με δείκτη που παρακολουθεί τις 25 μεγαλύτερες εταιρείες οχήματα μη- SPAC, αυτές έχουν χάσει το 56% της αξίας τους από την αρχή του έτους.

    Καθώς οι μετοχές της τεχνολογίας καταρρέουν, συμπαρασύρουν και τις αποτιμήσεις μη εισηγμένων εταιρειών. Η CB Insights, που είναι εταιρεία ερευνών, εκτιμά ότι οι νεοσύστατες εταιρείες τεχνολογίας συγκέντρωσαν 628 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως το 2021 σε περισσότερες από 34.000 συμφωνίες. Μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου του τρέχοντος έτους, ο αριθμός των συναλλαγών μειώθηκε κατά 5% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο. Το ύψος του επενδυμένου κεφαλαίου μειώθηκε κατά 19%, που είναι η μεγαλύτερη τριμηνιαία πτώση από το 2012. Οι επενδυτές σούπερ σταρ της έκρηξης των «μονόκερων» έχουν αποτραβηχτεί. Στις 12 Μαΐου, η SoftBank, η Ιαπωνική εταιρεία επενδύσεων τεχνολογίας με τάση για ριψοκίνδυνα στοιχήματα, ανέφερε ότι τα κορυφαία επενδυτικά κεφάλαιά της έχασαν το εντυπωσιακό ποσό των 33 δισεκατομμυρίων δολαρίων τους τελευταίους 12 μήνες.

    Παρόλο που ήταν γραφτό να φτάσουν στη Σελήνη ό,τι και να γίνει, τα κρυπτονομίσματα αντιμετωπίζουν επίσης προκλήσεις. Ακόμη και μερικοί σκληραγωγημένοι οπαδοί κάνουν πίσω. Στις 12 Μαΐου, το bitcoin, το μεγαλύτερο κρυπτονόμισμα, διαπραγματευόταν κάτω από τα 26.000 δολάρια, λιγότερο από το ήμισυ του υψηλού του στις αρχές Νοεμβρίου. Άλλα ψηφιακά χρήματα έχουν ρίξει ακόμη μεγαλύτερη αξία. Τα επόμενα τέσσερα μεγαλύτερα κρυπτονομίσματα έχουν χάσει περισσότερο από 70% από την κορύφωσή τους. Τα NFT, ακόμη πιο κερδοσκοπικοί τίτλοι ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων έχουν επίσης βομβαρδιστεί. Οι πωλήσεις NFT σε Ether, ένα άλλο μεγάλο κρυπτονόμισμα, έχουν μειωθεί περισσότερο από το μισό τις τελευταίες εβδομάδες στο OpenSea, τη μεγάλη αγορά NFT.

    Ο κλάδος έχει υποφέρει από μια απότομη στροφή των αγορών, εξηγεί ο Mark Mahaney της Evercore ISI, της επενδυτικής τράπεζας. Τα τελευταία χρόνια πολλοί παράγοντες έδωσαν ώθηση στην τεχνολογία: η πανδημία του κορωνοϊού ώθησε τη ζωή και την εργασία στο διαδίκτυο. τα κυβερνητικά προγράμματα τόνωσης αύξησαν περαιτέρω τη ζήτηση και η εξαιρετικά χαλαρή νομισματική πολιτική έκανε τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της τεχνολογίας πιο ελκυστική για τους επενδυτές. Τώρα οι άνθρωποι απομακρύνονται από τις οθόνες και φεύγουν ξανά από το σπίτι. ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί παραλυτική αβεβαιότητα. Και οι οικονομίες σε όλο τον κόσμο υποφέρουν από πληθωρισμό και σύντομα, ίσως, από ύφεση.

    Στη συνέχεια, υπάρχουν τα αυξανόμενα επιτόκια. Εκτός από το ότι προκαλούν πιθανώς μια ύφεση, μειώνουν την παρούσα αξία των κερδών των εταιρειών τεχνολογίας, τα περισσότερα από τα οποία βρίσκονται πολύ μακριά στο μέλλον. Εάν ο πληθωρισμός δεν μειωθεί, οι κεντρικές τράπεζες θα προχωρήσουν σε περισσότερες αυξήσεις επιτοκίων, ασκώντας περαιτέρω πίεση στις τεχνολογικές μετοχές με μεγαλύτερο ρίσκο.

    Πόσο άσχημα θα γίνουν τα πράγματα; Αν και οι χρηματιστηριακές αγορές έχουν σταθεροποιηθεί λίγο τις τελευταίες ημέρες, κανείς δεν είναι έτοιμος να πει ότι έπιασαν τον πάτο. Ακριβώς όπως οι αγορές έχουν κάνει ράλι τα τελευταία χρόνια, έτσι μπορούν να υποχωρήσουν. Υπάρχει περισσότερη συναίνεση για το τι θα μπορούσε να συμβεί όταν η σκόνη έχει κατακαθίσει. Σύμφωνα με τον Daniel Ives της Wedbush, μιας άλλης επενδυτικής τράπεζας, ο κλάδος της τεχνολογίας βρίσκεται σε «σταυροδρόμι». Καθώς τα επιτόκια ανεβαίνουν, υποστηρίζει, οι επενδυτές θα γυρίσουν την πλάτη τους σε πιο κερδοσκοπικές μετοχές ανάπτυξης και θα επικεντρωθούν στα ποιοτικά ονόματα της τεχνολογίας.

    Δεν κερδίζετε βραβεία για να μαντέψετε ποια. Αν και η συνδυασμένη αγοραία αξία των τιτάνων τεχνολογίας της Αμερικής -Alphabet, Amazon, Apple, Meta και Microsoft- έχει μειωθεί σχεδόν κατά 25% από τον Νοέμβριο και τα τελευταία αποτελέσματά τους ήταν λιγότερο θεαματικά από τα προηγούμενα τρίμηνα, παραμένουν ασφαλή στοιχήματα. Μαζί έφτασαν τα 359 δισ. δολάρια σε τριμηνιαίες πωλήσεις και 69 δισ. δολάρια σε καθαρά κέρδη. Οι βασικές δραστηριότητές τους εξακολουθούν να αναπτύσσονται — ιδίως το cloud computing. Συλλογικά, η Alphabet, η Amazon και η Microsoft, οι τρεις μεγαλύτεροι πάροχοι cloud στον κόσμο, πραγματοποίησαν πωλήσεις 43 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τέτοιες υπηρεσίες τους πρώτους τρεις μήνες του 2022, αυξημένες κατά 33% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

    Πιο απροσδόκητο είναι ότι οι παλαιότερες μετοχές τεχνολογίας και hardware φαίνονται αξιοπρεπείς, σημειώνει ο κ. Ives. Η Intel, μια εταιρεία βετεράνος στα μικροτσιπ, έχει υποχωρήσει κατά 13% από τον Νοέμβριο. Η IBM ενισχύθηκε κατά 12%. Οι κατασκευαστές επιχειρηματικού λογισμικού με σταθερές πωλήσεις και υψηλά περιθώρια κέρδους, όπως οι Adobe, Oracle και Salesforce, ενδέχεται να ανακάμψουν γρήγορα. Αν και μπορεί να φαίνεται δύσκολο, δεδομένης της κατάρρευσης του Coinbase στις 11 Μαΐου, το ίδιο μπορεί να γίνει και σε εταιρείες πληρωμών και σε πλατφόρμες κρυπτογράφησης. Οι εταιρείες κυβερνοασφάλειας, όπως η CrowdStrike ή η Palo Alto Networks, θα μπορούσαν να δουν τις αποτιμήσεις τους να επιστρέφουν χάρη στους φόβους για ρωσικές και κινεζικές επιθέσεις στον κυβερνοχώρο. Τα γεωπολιτικά ρήγματα μπορεί να ενισχύσουν την Palantir, εταιρεία ανάλυσης που συνεργάζεται με υπηρεσίες ασφαλείας, της οποίας η τιμή της μετοχής έπεσε κατά 20% στις 9 Μαΐου όταν ανακοίνωσε επιβράδυνση της αύξησης των πωλήσεων.

    Οι επίμονα μη κερδοφόρες εταιρίες της λεγόμενης gig-economy (Εργασία μέσω διαδικτυακών πλατφορμών ) φαίνονται πιο ασταθείς. Η Uber, η πρωταθλήτρια του ride-hailing στις μετακινήσεις, η οποία ανακοίνωσε στις 4 Μαΐου ότι τα ταξίδια και οι χρήστες αυξήθηκαν κατά σχεδόν ένα πέμπτο έτος σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο, εξακολουθεί να χάνει σχεδόν 6 δισεκατομμύρια δολάρια. Η βαριά ανατιμολόγηση των video-streamers, με έξοδα περιεχομένου πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων (όπως η Netflix) ή ακόμη και εταιρείες με σταθερή (όπως η Disney) αύξηση των συνδρομητών, μπορεί να είναι μόνιμη. Το ίδιο μπορεί να ισχύει για εταιρείες άλλης κατηγορίας -σε τομείς όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Snap) ή το ηλεκτρονικό εμπόριο (Shopify), όπου κυριαρχούν η Meta και η Amazon, αντίστοιχα.

    Θα ήταν λάθος να συγκρίνουμε την τρέχουσα τεχνολογική ύφεση με το σκάσιμο της φούσκας dotcom πριν από δύο δεκαετίες. Τότε οι εταιρείες δεν είχαν ούτε υγιείς ισολογισμούς ούτε πολλά υποσχόμενα επιχειρηματικά μοντέλα. Σήμερα πολλές από αυτές έχουν και τα δύο. Οι μεγάλες διακυμάνσεις της αγοράς είναι δυσάρεστες για μια γενιά ιδρυτών τεχνολογίας, εργαζομένων και επενδυτών που έχουν ζήσει μια μακρά πορεία ανοδικών τάσεων. Αλλά είναι απίθανο να σταματήσουν την ψηφιακή τεχνολογία από το να καταπίνει τον κόσμο.

    Πηγή: The Economist

  • ΟΗΕ: Οι τέσσερις δείκτες κλειδί της κλιματικής αλλαγής έσπασαν εκ νέου ρεκόρ το 2021

    ΟΗΕ: Οι τέσσερις δείκτες κλειδί της κλιματικής αλλαγής έσπασαν εκ νέου ρεκόρ το 2021

    Οι τέσσερις βασικοί δείκτες της κλιματικής αλλαγής έσπασαν νέα ρεκόρ το 2021, ανακοίνωσε σήμερα ο ΟΗΕ, προειδοποιώντας ότι το παγκόσμιο σύστημα ενέργειας οδηγεί την ανθρωπότητα στην καταστροφή.

    Η συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου, η άνοδος του επιπέδου των ωκεανών, η θερμοκρασία και η οξίνιση των ωκεανών έφτασαν σε νέα επίπεδα ρεκόρ την προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με την έκθεση για την «Κατάσταση του παγκόσμιου κλίματος το 2021» που συνέταξε ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO).

    Η έκθεση αυτή αποτελεί «μια ζοφερή λιτανεία της αποτυχίας της ανθρωπότητας να αντιμετωπίσει την κλιματική απορρύθμιση. Τα ορυκτά καύσιμα αποτελούν αδιέξοδο από περιβαλλοντική και οικονομική άποψη», τόνισε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

    «Το παγκόσμιο σύστημα ενέργειας είναι κατεστραμμένο και μας φέρνει ολοένα και πιο κοντά στην κλιματική καταστροφή», προειδοποίησε ο ίδιος, ζητώντας «να τερματιστεί η μόλυνση από τα ορυκτά καύσιμα και να επιταχυνθεί η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας προτού καεί το μοναδικό μας σπίτι».

    «Το μόνο βιώσιμο μέλλον είναι το ανανεώσιμο. Τα καλά νέα είναι ότι η σανίδα σωτηρίας βρίσκεται μπροστά μας. Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια είναι ήδη διαθέσιμες και στις περισσότερες περιπτώσεις πιο φθηνές από τον άνθρακα και τα άλλα ορυκτά καύσιμα. Αν δράσουμε όλοι μαζί, η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να αναχθεί στο ειρηνευτικό σχέδιο του 21ου αιώνα», εκτίμησε ο Γκουτέρες.

    Ο WMO επεσήμανε ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα προκαλεί αλλαγές στη Γη, τους ωκεανούς και την ατμόσφαιρα, με βλαβερές και μακροχρόνιες επιπτώσεις στα οικοσυστήματα.

    Η έκθεση επιβεβαίωσε ότι τα επτά προηγούμενα χρόνια ήταν τα πιο ζεστά που έχουν καταγραφεί ποτέ.

    Το 2021 είναι μια από τις πιο ζεστές χρονιές που έχουν καταγραφεί ποτέ, με την παγκόσμια θερμοκρασία να ξεπερνά κατά μέσο όρο κατά 1,1 βαθμό Κελσίου αυτή της προβιομηχανικής εποχής.

    «Το κλίμα μας αλλάζει μπροστά στα μάτια μας», δήλωσε ο επικεφαλής του WMΟ Πέτερι Τάαλας.

    «Η ζέστη που παγιδεύεται από τα αέρια του θερμοκηπίου που οφείλονται στον άνθρωπο θα ζεσταίνει τον πλανήτη για πολλές γενιές στο μέλλον. Η άνοδος του επιπέδου των θαλασσών, η ζέστη και η οξίνιση των ωκεανών θα συνεχιστούν για πολλές εκατοντάδες χρόνια αν δεν βρεθούν τρόποι να εξαλειφθεί ο άνθρακας από την ατμόσφαιρα», πρόσθεσε.

    Υπερθέρμανση

    Οι τέσσερις δείκτες- κλειδί της κλιματικής αλλαγής «συνθέτουν μια εικόνα ενός κόσμου που υπερθερμαίνεται», σημειώνει η έκθεση.

    Η συγκέντρωση των αερίων του θερμοκηπίου έσπασε νέο επίπεδο ρεκόρ το 2020, με το διοξείδιο του άνθρακα να φτάνει τα 413,2 μικροσωματίδια ανά εκατομμύριο (ppm) παγκοσμίως, αύξηση 149% σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

    Τα δεδομένα δείχνουν ότι τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα εξακολούθησαν να αυξάνουν το 2021 και στις αρχές του 2022.

    Εξάλλου και το μέσο επίπεδο της θάλασσας αυξήθηκε για να φτάσει το 2021 σε νέο ρεκόρ, αφού αυξανόταν κατά μέσο όρο 4,5 χιλιοστόμετρα ετησίως από το 2013 ως το 2021.

    Η θερμοκρασία των ωκεανών επίσης ανέβηκε, φτάνοντας σε επίπεδο ρεκόρ πέρυσι και ξεπερνώντας το ρεκόρ του 2020.

    Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι η τρύπα στο στρώμα του όζοντος στην Ανταρκτική είναι «εξαιρετικά βαθιά και εκτεταμένη», φτάνοντας τα 24,8 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα το 2021.

    Ο Γκουτέρες πρότεινε πέντε δράσεις προκειμένου να δοθεί ώθηση στη μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: «να τερματιστούν οι επιδοτήσεις για τα ορυκτά καύσιμα, να τριπλασιαστούν οι επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να καταργηθεί η γραφειοκρατία, να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός πρώτων υλών για τις τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να χαρακτηριστούν αυτές οι τεχνολογίες παγκόσμια, δημόσια αγαθά, διαθέσιμα ελεύθερα.

  • Ήχοι αλλότριοι

    Ήχοι αλλότριοι

    Ηταν ακόμη χούντα στην Ελλαδα, όταν έλαβα μια ανταπόκριση από φίλο που περνουσε μερικά δίμηνα στο Παρίσι και μου έφερνε σπάνια αποκτήματα από το «εξωτερικό», όπως χαρτάκια για στριφτό τσιγάρο και μηχανάκι στριψίματος, ακόμη και καφέ εσπρέσσο: τα γαλλικά ραδιόφωνα γέμισαν από μουσική ποικιλιών.

    Ηταν απλό να ακους Κάλλας και μετά μια ιεροπρεπή πολυφωνική σερενάτα από την Σαρδηνία, έναν χορό Αλγερίνικο με μπόλικα γλγλγλγλγ στο ρεφραίν και μουσική από χαμένες στον χάρτη σοβιετικες χώρες του δρόμου της μετάξης, όπου οι φαντασιωσεις μας περιελαμβαναν εργοστάσια υπερτέλειας τεχνολογικής ανάπτυξης και μετά οι εργάτες ανέβαιναν στην άλκη ή στον τάρανδο και επέστρεφαν στην δερμάτινη γιούρτη τους.

    Το επιβεβαίωσα το 1976, όταν πήγα στο Παρίσι πρώτη φορά ,κυκλοφορώντας ωσάν μεταξύ Διαγωνίου και Βαλαγιάννη-είτε ήσαν πολλοί οι Έλληνες, είτε οι Γάλλοι τους άφηναν χώρο σε έναν κυκλικό τομένα με κέντρο την πανεπιστημιακή Σιτέ και μεγίστη ακτίνα δράσης την σκολιά οδό Μουφτάρ. Σε εκείνο το ταξίδι φτάσαμε να επισκεφθούμε, δεν γνωρίζω το γιατί ,ένα προάστειο όπου κατοικούσε η κόρη της κυρίας Τσουδερού, αλλα και τον σταθμό Στάλινγραδ για λογους ιδεολογικής προσκυνηματικής ορέξεως. Από τα τρανζιστοράκια της παρέας, τα φορητά και τα ογκωδέστερα στα διαμονητήρια που μας μοίραζαν οι εμιγκρέδες, εκτός από τον θάνατο του Αλεξανδρου Παναγούλη, βιώσαμε απόλυτα το «όλα μπερδεύονται γλυκά» στις μουσικές των Γάλλων ακροάσεις. Κι επειδή το ταξίδι Θεσσαλονίκη Παρίσι με επιστροφή ήταν μέσω Αθηνών και Νίκαιας, ένα μέρος του συνέβη σε αεροπλανα της Αιρ Φράνς- και εκεί η μίξη των ήχων διέφερε αισθητά από το κλασικό «χαμόγελο της Τζοκόντα» που διεθετε απλοχερα η τότε «Ολυμπιακή».

    Επιστρέφοντας στην γενέτειρα, καθώς το ραδιόφωνο περιείχε πειρατές, αλλα κυριαρχουσε το κρατικό για δεκατρία, δεκατέσσερα χρόνια ακόμη ,πρόσεξα μια τομή από τις πιο σημαντικες στην μεταπολιτευση: οι φυλες των τραγουδιών,κρατουσαν την ισχύ τους και την κραταιά εκπομπή των φυλετικών απόψεών τους, αλλα κάτι ράγιζε και κατι κόχλαζε στα σύνοράτους.

    Πρώτο σύμπτωμα, η ολοκληρωτική παράδοση σε νέους επαγγελματίες, του ρεμπέτικου. Εως τότε γνωρίζαμε όλους σχεδόν που γούσταραν το ρεμπέτικο έως και τα οικογενειακά τους. Τώρα, μια δίνη παρέσυρε τους πάντες προς την λατρεία του. Επαιξε έναν ρόλο η συνεχής ενασχόληση του Ηλια Πετρόπουλου με το Ρεμπέτικο, που ολοκληρώθηκε με την έκδοση των Ρεμπέτικων τραγουδιών περι το 1979, αλλα και η «εκδίκηση της γυφτιάς», ο δίσκος των Ξυδάκη-Ρασούλη με έναν «νέο» Νίκο Παπάζογλου σε παραγωγή Σαββόπουλου.

    Μπορεί να μη πιστεύετε λεξη, αλλά οι στίχοι του Ρασούλη αγαπήθηκαν από τους ροκαδες και τους ρεμπετολαγνους ως παρωδίες τραγουδιών.Και υπήρξε μεγάλη επιτυχία της εποχής, αλλα μήπως δεν ήταν επιτυχία σε όλην την δεκαετία του 1970 οι δουλειές του Κηλαηδόνη; Καθώς ο Λουκιανός είχε σχέση με το «Θεσσαλικό», με τα παιδιά που έπαιζαν στο άλσος Παγκρατίου και αργότερα έγιναν όλα πρωταγωνιστές, με την κήρυξη του «Μαγεμένου Αυλού» ως φέουδου του Μάνου Χατζιδάκι, κι ενώ ο Κώστας Καφάσης («γέλα κυρία μου») μάζευε απίστευτη χαρτούρα ,τα poetry sleeves του Χρηστάκη επι χούντας («έμαθα πως είσαι μάγκας») είχαν ετοιμάσει μια βασιλική οδό για μια σειρά δημιουργών που τους χαρακτήριζε ένας εσωτερικός τραυλισμός, μια σμηνοσειρά επιτυχιών που ισορροπούσαν ανάμεσα στην απέραντη σαχλαμάρα και στην απρόσμενη και άδολη χαρά των ακροατών και θεατών τους. Πρώτος στην παράταξη των περίπου ήταν ο Γιώργος Κοινούσης, που με τον «δεν καταλαβαίνω τίποτα» οργάνωσε συντάγματα γλεντζέδων που τον λατρεψαν επειδή είχε μόνον ένα ταλεντο παραπάνω από τα χούγια των θαυμαστών του: δεν είχε μέτρο. Πολύ σημαντική ήταν η συμβολή του Τόλη Βοσκόπουλου, με την εσωτερικα πνιγμένη φωνή, την αφύσικα ένρινη που την μιμήθηκαν πολλοί με πρώτον τον Λευτέρη Πανταζή.Ο Βοσκόπουλος έμοιαζε να κυριαρχείται από ολική ερωτική θρησκοληψία. Απευθυνόταν σε άγνωστες γυναίκες στον ενικό, κατηγορώντας τες για ένα σωρό αμαρτήματα («τσιγάρο με βαρύ χαρμάνι και ποιος να το φουμάρισε»)ενώ λέγοντας την λεξη «ξανθή» και δη «αγαπημένη» και δη «Παναγιά» κατάφερνε όλες τις ξανθες της χώρας να τις καταστήσει αποδέκτριες «του τραγουδιού τους»

    Την ώρα που ήταν ευδιάκριτη η μελλοντικη πορεία της ελαφράς μουσικής (ελαχιστα λαϊκή, αλλα δημοτελης, υποχείριο ατζέντηδων πεπεισμένων πως «ο τουρισμός είναι η βαριά μας βιομηχανία», παιχνίδια των εταιρειών δίσκων που μυθοποιούσαν τους ακριβους τους αποκλειστικους τραγουδιστές)αρκετοί μορφωμένοι και επιδραστικοί πολιτιστικοί παράγοντες, εμφανίζονται ελαφρώς σκασμένοι από την άλλη όχθη, που περιέχει τις ταινίες του Αγγελόπουλου, βυτία νέου ελληνικου κινηματογράφου και κηρύσσουν ένα είναι «αντεπανάστασης της σαχλαμπίχλας». Στην Θεσσαλονίκη, το Βαρδάρι και τα εναπομείναντα καμπαρέ της πόλης γίνονται χώροι επίσκεψης και κεφιού των ευπόρων πολιτών που έχουν ιδρύσει μουσεία, κερδίζουν χρήματα από σοφιστικέ στέκια με προχώ μουσική, αλλα τα σπάζουνε σε τριτοκλασάτα ξενυχτάδικα, ενίοτε με πρόγραμμα που δεν διαφέρει από της δεκαετίας του 50. Λίγο παραέξω γίνεται ο κακός χαμός με το «Υπάρχω» που τραγουδά ο Καζαντζίδης, αλλα και με την έκρηξη των μπαρ ,που απλωνονται στο κεντρο από το 1975/76 και θα ζήσουν παραπάνω από δεκαετία.

    Οι πόλεις ραγίζουν καθώς υπάρχει μεταπολιτευση, ο πολιτισμός ερμηνεύεται ως μεταφορά αρχαιολογικών εκθέσεων στο εξωτερικό και ως Europalia ,το νέο ρεμπέτικο ,ο Κοινούσης, το στρατευμένο τραγούδι και οι νέοι, μαζικοί χώροι μουσικής διασκέδασης των χιλίων ατόμων και βάλε, που ένας ξεκουδουνος βαφτίζει «μπουάτ» επιβιώνει εν μέρει επειδή κυριολεκτικά όλος ο κόσμος είναι στον δρόμο! Αυτό θα κρατήσει ακμαίο έως το 1985, με γήπεδα ποδοσφαίρου κατάμεστα από θεατές –ακροατές. Το 1978 ξεκινάει άλλη μόδα: ελληνικα γλεντζέδικα τραγουδια αποκτούν χάρη στα αδέλφια Περράκη και δίγλωσσο περιεχόμενο. Το σουξέ του καλοκαιριού είναι το “play bouzouki gia mena”. H χούντα έχασε το πολιτικό παιχνίδι ,αλλα στέριωσε στο πολιτιστικό.

    Εως τότε υπήρχε ένας υποτυπώδης «ποιοτικός» ορισμός της διασκεδασης ενώ τα «σκυλάδικα» και τα «βρώμια» επινοήθηκαν από τους ευπόρους αστούς που ήρθε η ώρα να το παίξουν μπλαζέ και υπεράνω .Αλλα το 1979, ο Μάνος Χατζιδάκις, βρίσκεται στο κέντρο όπου τραγουδάει ο Φλωρινιωτης. Τον χαρακτηρίζει Μουλουτζί της Ελλαδας, τον ηχογραφεί, ετοιμάζει μαζί του μια συνεργασία, κανένας δεν θυμάται αν ευτύχησε ,αλλα ο κύβος ερρίφθη και μάλιστα έξω από την τσόχα: ο Χατζιδάκις εγκρίνει και βρίσκει ποιότητες στους λούμπεν ελαφρόμυαλους που το παίζουν ντίβες.

    Το «κρακ» που ακούγεται, ακόμη δεν έχει σβήσει τελείως η ηχώ του, καθώς συνέπεσε με την πραγματική Αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό. Πολύ πριν το πολιτικό ή το κοινωνικο ΠΑΣΟΚ ,το μουσικο ΠΑΣΟΚ ξεκινά τον ανάπλου του στον Βόλγα της χώρας.

    ΥΓ. Ακόμη και δικό μου στιχηρό, τον “Γιαγκο Νουλα” ερμήνευσε γαλλιστί ο Μουλουτζί…

  • Η συμβολή των αλλοδαπών στο δημογραφικό της Ελλάδας-Τι δείχνουν τα στοιχεία έρευνας

    Η συμβολή των αλλοδαπών στο δημογραφικό της Ελλάδας-Τι δείχνουν τα στοιχεία έρευνας

    Τα συνολικά φυσικά ισοζύγια στην Ελλάδα μετά το 2010 -και για πρώτη φορά μεταπολεμικά- είναι σταθερά αρνητικά με αποτέλεσμα να συμβάλλουν καθοριστικά στη μείωση του πληθυσμού.

    Με δεδομένο ότι εδώ και τρεις δεκαετίες οι αλλοδαποί έχουν αυξηθεί (από 200 χιλ. το 1991 σε 900 χιλ. σήμερα), τίθεται το ερώτημα της συμβολής τους στα ισοζύγια αυτά. Για να απαντηθεί το ερώτημα αυτό εξετάζονται, με βάση τα διαθέσιμα από την ΕΛΣΤΑΤ δεδομένα, τα ισοζύγια των Ελλήνων και των αλλοδαπών αναδεικνύοντας τις αποκλίνουσες πορείες τους, και στη συνέχεια εκτίθενται συνοπτικά οι βασικοί λόγοι που τα διαφοροποιούν.

    Τα προαναφερθέντα αποτελούν αντικείμενο έρευνας των καθηγητών Δημογραφίας Βύρωνα Κοτζαμάνη και Αναστασίας Κωστάκη, και παρατίθενται στο 9ο ψηφιακό τεύχος της σειράς «Flash News» που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από το ΕΛΙΔΕΚ (και υλοποιούμενο από τον ΕΛΚΕ του Παν. Θεσσαλίας) Ερευνητικού Προγράμματος «Δημογραφικά Προτάγματα στην Έρευνα και Πρακτική στην Ελλάδα».

    Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, οι αλλοδαποί, ο πληθυσμός των οποίων κυμαίνεται από 0,81 έως 0,94 εκατ. την εξεταζόμενη περίοδο (το 7,4 έως 8,4% -μέγιστο/ελάχιστο- του συνολικού πληθυσμού της Ελλάδας) είναι κατά μια δεκαετία νεότεροι από τους Έλληνες με τη μέση ηλικία τους να κυμαίνεται από 32 έως 34 έτη έναντι 43 έως 46 έτη των Ελλήνων, ενώ οι ηλικιωμένοι αλλοδαποί είναι πολύ λίγοι (το ποσοστό των 65 ετών και άνω σε αυτούς κυμαίνεται από 3 έως 5% έναντι 20 έως 24% στους Έλληνες).

    Οι αλλοδαπές γυναίκες αποτελούν ταυτόχρονα το 8,0-8,5% του συνόλου των γυναικών (ανεξαρτήτως ηλικίας) και το 11%-12,5% του συνόλου των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, ενώ στις ηλικίες αυτές είναι κατά μέσο όρο ελαφρώς νεότερες των Ελληνίδων (κατά 1 έως 2 έτη).

    Τέλος, την περίοδο 2009-2020 οι μεν θάνατοι των αλλοδαπών είναι υπο-πολλαπλάσιοι αυτών των Ελλήνων (26,5 χιλ. έναντι 1,378 εκατ.), οι δε γεννήσεις τους (15,3% σχεδόν του συνόλου) ανέρχονται την ίδια περίοδο σε 177 έναντι 976 χιλ. των Ελληνίδων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα φυσικά ισοζύγια των αλλοδαπών το 2009-2020 να είναι θετικά (150 χιλ. περισσότερες γεννήσεις από θανάτους) ενώ των Ελλήνων να είναι αρνητικά (-402 χιλ.). Αν δε από τις απόλυτες τιμές περάσουμε στις σχετικές (γεννήσεις & θάνατοι επί 1.000 κατοίκους), οι μεγάλες αυτές διαφορές αποτυπώνονται και στους Αδρούς Δείκτες καθώς ο Δείκτης Γεννητικότητας των αλλοδαπών είναι υπερδιπλάσιος αυτού των Ελλήνων, ενώ ο Δείκτης Θνησιμότητάς τους είναι 4-5 φορές μικρότερος. Η συμβολή των αλλοδαπών, επομένως, ήταν σημαντική μετά το 2008: περιόρισαν σημαντικά, χάρη στην υπεροχή των γεννήσεων έναντι των θανάτων τις απώλειες του πληθυσμού καθώς, χωρίς αυτούς, το συνολικό φυσικό ισοζύγιο της χώρας μας το 2009-2020 θα ήταν ε αρνητικό (-402 και όχι -252 χιλ).

    Σε δηλώσεις του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο, ο κ. Κοτζαμάνης αναφέρει ότι οι διαφορές ανάμεσα στα φυσικά ισοζύγια των δυο ομάδων (θετικά των αλλοδαπών, αρνητικά των Ελλήνων) οφείλονται κυρίως στη νεανικότητα του πληθυσμού των αλλοδαπών και πολύ λιγότερο στο ότι κάνουν περισσότερα παιδιά από τους Έλληνες. Δηλώνει δε, ότι, όσον αφορά το μέλλον, με δεδομένη την αύξηση του ποσοστού των 65 ετών και άνω και στις δυο αυτές ομάδες, οι θάνατοι αναμένεται να αυξηθούν, ενώ δεν πρόκειται να συμβεί το ίδιο με τις γεννήσεις. Επομένως, στις αμέσως επόμενες δεκαετίες η ζυγαριά θάνατοι-γεννήσεις στους Έλληνες θα γίνει ακόμη πιο αρνητική ενώ αυτή των αλλοδαπών θα μείνει θετική, μειώνοντας τις συνολικές απώλειες.

    Το πλεόνασμα όμως των γεννήσεων έναντι των θανάτων στους μη έχοντες ελληνική υπηκοότητα θα περιορισθεί, εάν δεν υπάρξει μαζική είσοδος νέων αλλοδαπών στη χώρα μας. Με βάση τα δεδομένα αυτά, κατά τον κ. Κοτζαμάνη τα μέσα ετήσια συνολικά φυσικά ισοζύγια στην Ελλάδα θα παραμείνουν τουλάχιστον μέχρι το 2040-2045 αρνητικά, πολύ αρνητικότερα όμως από τα αντίστοιχα της περιόδου 2009-2020.

  • Πυρηνικός πόλεμος: Πραγματική απειλή ή εκβιασμός του Πούτιν στη Δύση;

    Πυρηνικός πόλεμος: Πραγματική απειλή ή εκβιασμός του Πούτιν στη Δύση;

    «Ρίξτε μια ματιά σε αυτή την εικόνα», είπε σχεδόν εκστασιασμένος σε πρόσφατη εκπομπή στη ρωσική κρατική τηλεόραση ο πρόεδρος του μικρού εθνικιστικού κόμματος Ροντίνα, Αλεξέι Ζουραβλίοφ. «Μετρήστε τα δευτερόλεπτα. Τι μπορούν να κάνουν;».

    Στην οθόνη ήταν ένα γράφημα με τον χάρτη της Ευρώπης και σημειωμένο το χρόνο που θα χρειάζονταν διηπειρωτικοί  βαλλιστικοί πύραυλοι Sarmat να πλήξουν διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες από τον γειτονικό ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ.

    «Δεν υπάρχουν ακόμη Sarmat στο Καλίνινγκραντ», επεσήμανε η παρουσιάστρια -σύμφωνα με τη Μόσχα αναμένεται να έχουν αναπτυχθεί το αργότερο έως το φθινόπωρο, με δυνατότητα μεταφοράς ως και 10 πυρηνικών κεφαλών έκαστος.

    Απτόητη πάντως, η Όλγκα Σκαμπέγεβα συνέχισε να διαβάζει τον χάρτη. «Από το Καλίνινγκραντ στο Βερολίνο είναι 106 δευτερόλεπτα, στο Παρίσι 200 δευτερόλεπτα. Θέλατε να μάθετε για το Λονδίνο», είπε απευθυνόμενη στον Ζουραβλίοφ: «είναι 202 δευτερόλεπτα».

    Η ρωσική τηλεόραση βρίθει ανάλογου προπαγανδιστικού περιεχομένου από τότε που ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν έθεσε τις πυρηνικές δυνάμεις της χώρας του -και μαζί με αυτές ολόκληρο τον κόσμο- σε κατάσταση «υψηλού συναγερμού».

    Ήταν τις πρώτες κιόλας ημέρες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, στα τέλη Φεβρουαρίου.

    Λίγο αργότερα, χαρακτήρισε τις δυτικές κυρώσεις «κάτι σαν κήρυξη πολέμου». «Αλλά δόξα τω Θεώ», προσέθεσε, «δεν έχουμε φτάσει εκεί»…

    Έκτοτε ακόμη και ο πολύπειρος διπλωμάτης Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έχει προειδοποιήσει για τον κίνδυνο ενός Γ΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο οποίος «αναμφίβολα θα περιλαμβάνει πυρηνικά όπλα και θα είναι εξαιρετικά καταστροφικός».

    Στα τέλη Απριλίου, σχολιάζοντας τις προμήθειες όπλων από τη Δύση στην Ουκρανία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν ξεκαθάρισε ότι η απάντηση θα είναι «αστραπιαία» έναντι οποιασδήποτε προσπάθειας τρίτων χωρών να παρέμβουν στον πόλεμο, δημιουργώντας μη αποδεκτή στρατηγική απειλή για τη Ρωσία.

    «Προς τούτο», τόνισε, «έχουμε όλα τα εργαλεία. Και θέλω να το γνωρίζουν όλοι αυτό»…

    Προς επίρρωση, στις αρχές Μαΐου οι ρωσικές δυνάμεις στο Καλίνινγκραντ πραγματοποίησαν ασκήσεις προσομοίωσης «ηλεκτρονικών εκτοξεύσεων» κινητών συστημάτων βαλλιστικών πυραύλων Iskander στον θύλακα του Καλίνινγκραντ, που βρίσκεται ανάμεσα στην Πολωνία και στη Λιθουανία.

    Στους εορτασμούς για την Ημέρα της Νίκης επί της ναζιστικής Γερμανίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στη Μόσχα ο Πούτιν μπορεί να επέλεξε να μην κλιμακώσει τους τόνους με την ομιλία του -αφήνοντας έτσι τη Δύση να πλάθει σενάρια για τις επόμενες κινήσεις του- όμως στη μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία δέσποζαν οι πυρηνικοί βαλλιστικοί πύραυλοι της Ρωσίας.

    Καθώς δε οι (εδώ και χρόνια τύποις ουδέτερες) Σουηδία και Φινλανδία χτυπούσαν πια την «πόρτα» του ΝΑΤΟ, ο Ρώσος πρώην πρόεδρος και νυν αντιπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ έγραψε ένα σαφές προειδοποιητικό μήνυμα στο Telegram.

    «Το γεγονός ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ διοχετεύουν όπλα στην Ουκρανία, εκπαιδεύουν στρατεύματα στη χρήση δυτικού εξοπλισμού, στέλνουν μισθοφόρους και κάνουν ασκήσεις κοντά στα σύνορά μας», ανέφερε, «αυξάνει την πιθανότητα μιας άμεσης και ανοικτής σύγκρουσης ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Ρωσία».

    «Μια τέτοια σύγκρουση ενέχει πάντα τον κίνδυνο να μετατραπεί σε πλήρη πυρηνικό πόλεμο. Αυτό θα ήταν ένα καταστροφικό σενάριο για όλους»…

    Βρισκόμαστε λοιπόν κοντά στον όλεθρο, όπως πολλοί φοβούνται, πολλώ δε μάλλον καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν βαίνει «βάσει του αρχικού σχεδιασμού», παρά τα όσα υποστηρίζει το Κρεμλίνο;

    Ή μήπως τελικά πρόκειται για μέτρο αποτροπής του εχθρού (και) στο νέο ψυχροπολεμικό τοπίο;

    Μια «δαμόκλειος σπάθη»

    «Ο Ψυχρός Πόλεμος παρέμεινε ψυχρός, επειδή και οι δύο πλευρές είχαν τη δυνατότητα να καταστρέψουν η μία την άλλη σε περίπτωση πυρηνικού πολέμου», λέει στην γερμανική εφημερίδα Die Welt ο Τομ Νίκολς, καθηγητής και ειδικός σε θέματα πυρηνικών όπλων στο Ναυτικό Πολεμικό Κολέγιο των ΗΠΑ.

    Αυτή η ισορροπία τρόμου, τονίζει, υπάρχει ακόμη…

    «Μέχρι στιγμής η Ρωσία ήταν προσεκτική ώστε να διασφαλίσει ότι ο πόλεμος δεν θα επεκταθεί πέρα ​​από την Ουκρανία», παρατηρεί, χαρακτηρίζοντας δυσανάλογες τις αντιδράσεις μέρους της δυτικής κοινής γνώμης, αλλά και ορισμένων πολιτικών απέναντι στις ρωσικές απειλές.

    «Στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου δεν ξυπνούσαμε κάθε πρωί λουσμένοι στον ιδρώτα», λέει ο 61χρονος αναλυτής. «Ενημερωνόμασταν, προβληματιζόμασταν, αλλά δεν ζούσαμε σε κατάσταση μόνιμου πανικού. Ο κίνδυνος ήταν ασαφής, όπως και σήμερα. Αλλά» -όσοι τον βίωσαν στα ντουζένια του- «τον είχαμε ξεχάσει». …

    Πράγματι η απειλή μιας πυρηνικής επίθεσης ήταν «πανταχού παρούσα» στον Ψυχρό Πόλεμο, γράφει στους New York Times η ιστορικός Μέρι Ελίζ Σαρότ του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς. Αλλά αυτή η εικόνα «χάθηκε έπειτα από δεκαετίες ειρήνης μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας».

    Τώρα «φοβάμαι ότι η ρωσική εισβολή -ανεξαρτήτως της έκβασής της- προμηνύει μια νέα εποχή πολύ μεγάλης εχθρότητας με τη Μόσχα», τονίζει η Αμερικανίδα ιστορικός, «και ότι αυτός ο νέος Ψυχρός Πόλεμος θα είναι πολύ χειρότερος από τον πρώτο»…

    Σε αυτό συνηγορούν διάφοροι παράγοντες, συνδυαστικά με το κλίμα αβεβαιότητας και αστάθειας από τις κλιμακούμενες οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου: με τις κυρώσεις για τη Μόσχα από τη μια, με την ενεργειακή κρίση και τον στασιμοπληθωρισμό στη Δύση, και δη στην Ευρώπη από την άλλη…

    Ψυχολογικός πόλεμος vs υπαρκτής απειλής

    Τρεις δεκαετίες μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η Ουάσιγκτον και η Μόσχα εξακολουθούν να ελέγχουν περισσότερο από το 90% των πυρηνικών κεφαλών και ο μόνος εν ισχύ περιορισμός στα στρατηγικά πυρηνικά οπλοστάσιά τους είναι η Συνθήκη New START, που λήγει τον Φεβρουάριο του 2026.

    Στο μεσοδιάστημα έχουν αναπτυχθεί πιο προηγμένης τεχνολογίας όπλα -π.χ. οι υπερηχητικοί πύραυλοι- και στο «κάδρο» του σύγχρονου πολέμου έχουν μπει κι άλλες μορφές του, όπως οι κυβερνοεπιθέσεις, αυξάνοντας τον κίνδυνο κλιμάκωσης και αντιποίνων.

    «Εάν η σύγκρουση στην Ουκρανία παραμένει εμφανώς μεταξύ ρωσικών και ουκρανικών δυνάμεων και δεν αλλάξει η εμπλοκή της Δύσης στη σύγκρουση, δεν βλέπω καμία πιθανότητα» πυρηνικού πολέμου, λέει στη USA Today o Ντμίτρι Τρένιν, πρώην συνταγματάρχης της ρωσικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών και μέχρι πρόσφατα διευθυντής της δεξαμενής σκέψης Carnegie Moscow Center.

    Εάν αυτό ανατραπεί «τότε όλα είναι στο τραπέζι», επισημαίνει ο Ντμίτρι Αλπερόβιτς, πρόεδρος του Silverado Policy Accelerator, μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα την Ουάσιγκτον.

    Ο ίδιος είχε προβλέψει από τον περασμένο Δεκέμβριο την εισβολή στην Ουκρανία. Τώρα θεωρεί την πιθανότητα χρήσης πυρηνικών όπλων «μικρή».

    Της ίδιας άποψης είναι και ο Σάμιουελ Ραμάνι, γεωπολιτικός αναλυτής και συνεργάτης στο Royal United Services Institute.

    Η Ρωσία έχει μακρά ιστορία «ακροσφαλούς πυρηνικής διπλωματίας», λέει, ως μέσο αποτροπής.

    Στο τελευταίο αναθεωρημένο στρατιωτικό δόγμα της Ρωσίας το 2020, στο οποίο έχουν αναφερθεί αρκετές φορές ο Πούτιν και στενοί συνεργάτες του τις τελευταίες εβδομάδες, τονίζεται ότι «η Ρωσική Ομοσπονδία διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιεί πυρηνικά όπλα ως απάντηση στη χρήση πυρηνικών όπλων και άλλων τύπων όπλων μαζικής καταστροφής εναντίον της και/ή των συμμάχων της, καθώς και σε επίθεση εναντίον της Ρωσικής Ομοσπονδίας με τη χρήση συμβατικών όπλων, όταν τεθεί σε κίνδυνο η ίδια η ύπαρξη του κράτους».

    «Αυτό το δόγμα οδήγησε ορισμένους Αμερικανούς αναλυτές στο συμπέρασμα ότι η Ρωσία υιοθέτησε μια

    στρατηγική “κλιμάκωσης για αποκλιμάκωση”», γράφει η ειδικός σε θέματα πολιτικής πυρηνικών όπλων Έιμι Γουλφ, σε μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο από την Υπηρεσία Ερευνών του αμερικανικού Κογκρέσου.

    Η εκτίμηση ήταν, αναφέρει, ότι η Ρωσία «θα μπορούσε να απειλήσει ότι θα χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα σε περίπτωση που έχανε σε μια σύγκρουση με ένα μέλος του ΝΑΤΟ, ώστε να πείσει τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους να αποσυρθούν».

    Σήμερα, στον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Πούτιν «είναι αντιμέτωπος με μια αναντιστοιχία μεταξύ των φιλοδοξιών του και των υφιστάμενων συμβατικών στρατιωτικών δυνατοτήτων της Ρωσίας», δήλωσε προ ημερών η Διευθύντρια των Υπηρεσιών Πληροφοριών των ΗΠΑ, Άβριλ Χέινς.

    Αν ο ίδιος θεωρήσει ότι δεν μπορεί να κερδίσει ή ότι ο πόλεμος αργεί πολύ, η Ρωσία μπορεί «να εξαρτηθεί περισσότερο από ασύμμετρα εργαλεία… όπως ο κυβερνοχώρος, τα πυρηνικά κ.α.», ανέφερε στην κατάθεσή της.

    Όπως και η ίδια πάντως έτσι και ο διευθυντής της CIA, Γουίλιαμ Μπερνς, υποβάθμισαν το ενδεχόμενο πυρηνικού πολέμου.

    Ο Λευκός Οίκος έχει ήδη σπεύσει να καθησυχάσει τους Αμερικανούς, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει λόγος να αλλάξει το επίπεδο συναγερμού των ΗΠΑ: της μοναδικής χώρας μέχρι σήμερα που έχει χρησιμοποιήσει πυρηνικό όπλο κατά εχθρού.

    Διακηρύξεις έναντι πράξεων

    «Ένας πυρηνικός πόλεμος δεν μπορεί να κερδηθεί και δεν πρέπει ποτέ να διεξαχθεί» ήταν η δήλωση που είχε επισφραγίσει την ιστορική πρώτη συνάντηση των δύο μεγάλων αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου, το 1985.

    Ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Ρόναλντ Ρήγκαν και ο τελευταίος ηγέτης της ΕΣΣΔ, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ είχαν συναντηθεί στο ουδέτερο έδαφος της Γενεύης ανοίγοντας το δρόμο για την αποκλιμάκωση της κούρσας των πυρηνικών εξοπλισμών και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

    Περίπου 36 χρόνια μετά, στο ίδιο σημείο, συναντήθηκαν πέρυσι τον Ιούνιο ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν και ο Ρώσος ομόλογός του Πούτιν.

    Αν και δεν γεφύρωσαν το μεταξύ τους χάσμα, επαναβεβαίωσαν με κοινή δήλωση τη δέσμευσή τους στην αρχή του 1985.

    Το ξαναέκαναν μόλις τον περασμένο Ιανουάριο, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σε κοινή διακήρυξη μαζί με τα άλλα τρία μόνιμα μέλη του σώματος -Κίνα, Γαλλία, Βρετανία- επίσης πυρηνικές δυνάμεις .

    Τα συνυπογράφοντα κράτη τότε μάλιστα επιβεβαίωσαν ότι κανένα δεν στοχεύει το ένα το άλλο, ούτε άλλη χώρα με τα πυρηνικά του όπλα.

    «Υπογραμμίζουμε την επιθυμία μας να συνεργαστούμε με όλα τα κράτη για να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον ασφάλειας που θα συμβάλει στην πρόοδο για τον αφοπλισμό, με απώτερο στόχο έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα», ανέφεραν.

    Μόλις τέσσερις μήνες μετά, όλα αυτά φαντάζουν ήδη μακρινά…

    Δύσκολες ημέρες

    Όπως συμβαίνει πάντως από την κρίση των πυραύλων της Κούβας το 1962 και εντεύθεν, σε κρίσιμες περιόδους σαν και αυτή, έχει δημιουργηθεί μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας ανοιχτή γραμμή άμεσης επικοινωνίας -το γνωστό «κόκκινο τηλέφωνο»- για στρατιωτική απεμπλοκή και αποφυγή μιας σύγκρουσης μεταξύ των δύο μεγάλων πυρηνικών δυνάμεων.

    Τυχαίο ή μη, αυτό άρχισε τις τελευταίες ημέρες να λειτουργεί σε ανώτερο επίπεδο, με τις πρώτες από την έναρξη του ουκρανικού πολέμου τηλεφωνικές επικοινωνίες των υπουργών Άμυνας και των αρχηγών των Γενικών Επιτελείων των ΗΠΑ και της Ρωσίας.

    Αυτό που δεν έχει χτυπήσει από κλήση από την Ουάσιγκτον και τον Λευκό Οίκο είναι το τηλέφωνο του Ρώσου προέδρου στο Κρεμλίνο, όπως ζήτησε τις προάλλες μετ’ επιτάσεως και ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για διαπραγματεύσεις…

    Η προοπτική φαντάζει μάλλον μακρινή, καθώς εκτός ουκρανικών συνόρων αυτός ο πόλεμος εξελίσσεται σε πόλεμο φθοράς μεταξύ Ρωσίας και Δύσης.

    Κι όπως τόνισε ξανά τις προάλλες και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, «υπάρχει σαφώς η πιθανότητα να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια».

    Προσώρας «το πιο πιθανό είναι να δούμε περαιτέρω κλιμάκωση του οικονομικού πολέμου», εκτιμά ο Μαξιμίλιαν Χες, συνεργάτης της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης Foreign Policy Research Institute.

    «Κατά κάποιον τρόπο είναι μια εύλογη κίνηση και από τις δύο πλευρές», λέει στο CNBC, «μιας και δεν μπορούν να πολεμήσουν η μια την άλλη άμεσα, λόγω των κινδύνων πυρηνικής κλιμάκωσης».

    «Η Ρωσία θα διακόψει το φυσικό αέριο σε περισσότερες χώρες», προβλέπει.

    «Θα αυξήσει τις απαιτήσεις της σε ρούβλια, γιατί θέλει να διασφαλίσει ότι παραμένει ανοιχτή η μετατρεψιμότητα του ρουβλίου».

    «Η δε Δύση», συμπληρώνει, «πρέπει να προετοιμαστεί για αυτό με πλήρη πολεμική νοοτροπία, κάνοντας τους πληθυσμούς της να καταλάβουν ότι αυτό θα έχει πραγματικό οικονομικό κόστος και πραγματικές επιπτώσεις στο κόστος των αγαθών, στο κόστος ζωής και στον πληθωρισμό τα επόμενα χρόνια».

    Κοντολογίς, φαίνεται ότι έρχονται για όλους άγριες ημέρες, με φόντο έναν πολύπλευρα καταστροφικό πόλεμο. Κι ας μην είναι -κατ’ ευχήν- πυρηνικός…

  • Κριμιζής (NASA): Τι του είπε ο σκηνοθέτης του Don’t look up

    Κριμιζής (NASA): Τι του είπε ο σκηνοθέτης του Don’t look up

    Για τις επιπτώσεις που θα έχει ενδεχόμενη χρήση πυρηνικών όπλων στον πόλεμο που μαίνεται στην Ουκρανία, αλλά και στην πιθανότητα να συγκρουστεί ένας αστεροειδής με τη Γη μίλησε ο Σταμάτης Κριμιζής, ομότιμος διευθυντής Διαστημικών Προγραμμάτων της NASA στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins των ΗΠΑ και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Καθρέφτης» με τον Χρήστο Μιχαηλίδη, ο οποίος μάλιστα αποκάλυψε και το…. «παράπονο» που εξέφρασε ο σκηνοθέτης της ταινίας «Μην κοιτάτε πάνω» (Don’t look up), η οποία διαπραγματεύεται στις προσπάθειες δυο αστρονόμων να ενημερώσουν την ανθρωπότητα και τις πολιτικές ηγεσίες για έναν κομήτη που κινείται προς τη Γη.

    «Αυτή η ταινία είχε μια ειρωνεία για να διακωμωδήσει το θέμα. Υπάρχει η πιθανότητα ένας αστεροειδής να έρχεται στη Γη και να υπάρξει σύγκρουση και η ανθρωπότητα να πρέπει να αντιδράσει. Το θέσαμε ως θέμα το 2001 όταν κατασκευάσαμε διαστημόπλοιο για να το προσεδαφίσαμε σε έναν αστεροειδή. Και κάναμε την προσεδάφιση για να αποδείξουμε ότι είναι δυνατόν να αλλάξουμε την τροχιά ενός αστεροειδούς που εμφανίζεται ξαφνικά να είναι σε συγκρουσιακή τροχιά με τη Γη για να σωθεί η ανθρωπότητα», επισήμανε.

    «Στις 24 Νοεμβρίου 2001 εκτοξεύσαμε το διαστημόπλοιο με το όνομα “Βέλος”. Τον Σεπτέμβριο θα συγκρουστεί με ένας αστεροειδή που λέγεται “Δίδυμος”. Αντικειμενικός σκοπός είναι να σπρώξουμε αυτόν τον “Δίδυμο” – ο οποίος θα περάσει σε απόσταση γύρω στα 11 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη. Θα σπρώξουμε την τροχιά του για να δούμε κατά πόσο είναι εφικτό να αλλάξει την τροχιά ενός αστεροειδούς και τι είδους ώθηση χρειάζεται. Κάνουμε παρατηρήσεις για να αποφύγουμε στο μέλλον μια τέτοια σύγκρουση», ανέφερε.

    Αποκάλυψε, δε, πως όταν έγινε η δημοσιοποίηση της εκτόξευσης του διαστημοπλοίου, ο της ταινίας στο πανεπιστήμιο Johns Hopkins  και είπε «ρε παιδιά, γιατί δεν μου το είπατε; Εγώ νόμιζα ότι έκανα επιστημονική φαντασία και εσείς προσπαθείτε να το κάνετε από χρόνια!».

    Ερωτηθείς για τον κίνδυνο να οδηγηθούμε σε ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο κ. Κριμιζής εξέφρασε την αισιοδοξία του για την «ικανότητα της ανθρωπότητας παρά τις κρίσεις να φτάνει στην άκρη του γκρεμού και να υποχωρεί μετά και να κοιτάει τον εαυτό της και να επινοεί τρόπους με τους οποίους θα επιβιώσει ο ανθρώπινος πολιτισμός και το είδος μας».

    «Καταστροφική εξέλιξη ο πόλεμος, αλλά νομίζω ότι θα την ξεπεράσουμε», εκτίμησε, σημειώνοντας ότι ο πλανήτης επιβαρύνεται συνεχώς από την ανθρώπινη δραστηριότητα και πως η υπερθέρμανση του πλανήτη που είναι μια υπαρξιακή απειλή για την ανθρωπότητα εάν δεν χειραγωγηθεί τεχνολογικά.

    «Με τα πυρηνικά όπλα μπορούμε να καταστρέψουμε τον πολιτισμό μας, αυτό αναγνωρίστηκε πριν 70 χρόνια και έχουμε ζήσει με αυτό τον εφιάλτη και ελπίζω ότι δεν θα υπάρξει ηγέτης που θα πατήσει ένα κουμπί για να καταστραφεί η ανθρωπότητα. Δεν πρόκειται για την άμυνα της Ρωσίας, της Αμερικής ή οποιασδήποτε άλλης χώρας. Όταν αρχίσει αυτό καταστρέφεται οπωσδήποτε ολόκληρη η ανθρωπότητα. Συνάδελφοί μου έχουν γράψει για τον πυρηνικό χειμώνα από τη δεκαετία του ’80. Αυτό θα γίνει, σε ένας πυρηνικός πόλεμος. Θα καταστρέψουμε την ατμόσφαιρα της Γης, θα γίνει ένας χειμώνας όπου η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας θα πέσει κατακόρυφα, θα καταστραφούν όλες οι καλλιέργειες, η ακτινοβολία θα καταστρέψει όλες τις μορφές βιολογικής δραστηριότητας συμπεριλαμβανομένων πιθανώς και των ανθρώπων και θα καταλήξουμε στην Λίθινη εποχή», πρόσθεσε μεταξύ άλλων –  ο κ. Κριμιζής.