Πέφτει το απομεσήμερο στην πόλη. Δεν ξέρω τι συμβαίνει παραέξω, αλλά έχω τον νου προσηλωμένο στην Ουκρανία, στην οργανωμένη απόπειρα να πάει στράφι ολόκληρος λαός, και ασχολούμαι να βρω ένα βιβλίο που δεν διάβασα και μια τηλεοπτική εμπειρία που θα με θυμώσει. Η ολόθερμη συμμαχία της Ευρώπης με τον Μπάιντεν, καλά κρατεί. Βρήκαν παπά, θα θάψουν ολόκληρα τάγματα από συναισθηματικές μελούρες, αρκεί να μη υπάρξει αντίδραση έμπρακτη,και οι Ρώσοι να ξετυλίξουν απείραχτοι την φρίκη τους.
Εξάλλου, η ώρα είναι κατάλληλη: το απομεσήμερο στην πόλη, όχι το Σάββατο κι απόβραδο και ασετυλίνη, έχει εκτονώσει τις ειδήσεις του μεσημεριού, το καθημερινό ζάπινγκ έχει ένα «ρουκ ζουκ» με εφηβάκια που αγνοούν τα πάντα, και έναν Μουτσινά που ρωτάει το επιτελείο του για όλα, αλλά όταν τραγουδάει περιπαθώς με την ασταθή φωνή του, ονειρεύεσαι πως αυτοκτονείς με το μαχαίρι του Ατζεσιβάνο. Τι απομένει: ένας στραβοκάνης πασίγνωστος που «χτύπησε» ολέθρια μερικές γενιές θεατών, από το τέλος του άλλου αιώνα και συν γυναικί, σε άλλη συχνότητα, ενδύονται το ύφος του βαθέως ανήσυχου Αρτεμίδωρου και σύ αναζητάς έναν Βρούτο για να σε μαχαιρώσει, να τελεύεις.
Ο στραβοκάνης έχει περιπαθή φωνή, είναι «λαοτικός» και όχι λαοφιλής και το ρεπορτάζι του, περιέχει το ζήτημα των τριών παίδων εν καρδιολόγοις, μια περιγραφή ουκρανικής «υπόγας», του ρεμπέτικου του Μπέζου όπου «μπαίνει ένας μπάτσος με το κούφιο / και ρίχνει μούσμουλα στο ρούφο» και συνέντευξη με τρομοκρατημένον που απήχθη προ ημερών και ο στραβοκάνης περιμένει να καταρρεύσει ενώπιον του τηλεοπτικού κοινού.
Φυσικά, ο λυρικός στραβοκάνης είναι ασυμβίβαστα με το μέρος του θεατή. Είναι τμήμα της Κοινής Γνώμης, ανενδοιάστως. Βέβαια, η υπόγα που δείχνει στο ρεπορτάζ της Ουκρανίας, έχει τόσες λεπτομέρειες, ώστε η «άλλη χώρα» που κατασκοπεύει τα πάντα είναι έτοιμη να ανοίξει την μοτορόλα και να ξεράσει σωστές πληροφορίες στους επιδρομείς που αδημονούν.
Μια, δυο, τρεις, γέρασα με Μποφίλιου και άλλους «ήξεις αφήξεις» δυναμικούς, και ονειρεύομαι μια παλιά «Εκλογή» της Ελένης Βλάχου που είχε βρεθεί στο πατρικό μου και όταν βαρυόμουνα τις εγκυκλοπαίδειες ως έφηβος, διάβαζα το «έγκλημα της οδου Μοργκ» του Έντγκαρ Άλλαν Πόου, ένα υβρίδιο αστυνομικού μελό.
(Για τους περίεργους, ο δολοφόνος ήταν μια μαϊμού).
Δυστυχώς, δεν μπορώ να χρησιμοποιήσω ως φινάλε το Παπαδιαμάντειο επιφώνημα ώστε η Ελευθώ να με εγκαταστήσει ως «βοσκόν εις τα όρη» , διοτι αύγασε η Σαρακοστή και πασχάζει απο τον άλλον μήνα η Αγορά, με τις μπετζίνες και τα πετρόλια και τα αέρια στις αντλίες και πόσο πάει το βερίκοκκο, ρίκο ,ρίκο, ρίκοκο.
Σε ηλικία 81 ετών έφυγε από τη ζωή ο Γάλλος αγωνιστής Αλαίν Κριβίν, ηγετική μορφή της κομμουνιστικής και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς και από τις προσωπικότητες που συνδέθηκαν όσο λίγες με την εξέγερση του Μάη το 1968.
Ο ίδιος πάντως δεν δεχόταν τον χαρακτηρισμό ηγετική μορφή του Μάη και επέμενε ότι «ο Μάης ήταν έργο των “ανώνυμων” αγωνιστών και αγωνιστριών». Ο Αλαίν Κριβίν είχε ιδιαίτερη σχέση με την Ελλάδα και διατηρούσε στενές σχέσεις με το αριστερό αντικαπιταλιστικό κίνημα στη χώρα μας.
Ο Αλαίν Κριβίν (Alain Krivine) γεννήθηκε το 1941 στο Παρίσι από οικογένεια Εβραίων προσφύγων από την Ουκρανία. Έκανε πτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιστορία. Εντάχθηκε στη Κομμουνιστική Νεολαία (JC) του ΚΚΓ (PCF) το 1956 και δυο χρόνια αργότερα εκλέχτηκε στην ηγεσία της Ένωσης Κομμουνιστών Φοιτητών (UEC). Συμμετείχε ενεργά στις πρωτοβουλίες αλληλεγγύης με το Μέτωπο Εθνικής Απελευθέρωσης (FLN) κατά τον πόλεμο της Αλγερίας. Κριτικός στον σταλινισμό, εντάσσεται στην Τέταρτη Διεθνή, διαγράφεται από το ΚΚΓ στις αρχές του 1966 και ιδρύει, μαζί με αρκετούς άλλους διαγραφέντες ομοϊδεάτες του, την Κομμουνιστική Επαναστατική Νεολαία (JCR), τον Απρίλη του ίδιου έτους. Η οργάνωση παρεμβαίνει δυναμικά στις επιτροπές αλληλεγύης στο Βιετνάμ και στις κινητοποιήσεις του Μάη του ’68. Τον Ιούνιο, διαλύεται με προεδρικό διάταγμα για τη δράση της και ο Αλαίν Κριβίν φυλακίζεται για τέσσερις μήνες ως μέλος της ηγεσίας της. Ακολουθεί μια μεγάλη καμπάνια για την αποφυλάκισή του, η οποία κινητοποιεί ευρύτατο φάσμα του πολιτικού κόσμου, συμπεριλαμβανομένου του Φρανσουά Μιτεράν. Ο Κριβίν εργαζόταν μέχρι τότε ως καθηγητής ιστορίας σε λύκειο και ως γραμματέας στις εκδόσεις Hachette.
Τον Απρίλη του 1969 συμμετέχει στην ίδρυση της Κομμουνιστικής Λίγκας (LC) και είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές ενόσω κάνει τη στρατιωτική του θητεία. Η LC θα διαλυθεί με προεδρικό διάταγμα τον Ιούνη του 1973, μετά την οργανωμένη επίθεση της 21ης Ιουνίου σε διεθνή εκδήλωση της ακροδεξιάς οργάνωσης Νέα Τάξη (Ordre Nouveau). Το 1974 ο Αλαίν Κριβίν συμμετέχει για δεύτερη και τελευταία φορά ως υποψήφιος σε προεδρικές εκλογές. Λίγους μήνες μετά ιδρύεται η Κομμουνιστική Επαναστατική Λίγκα (LCR). Έκτοτε, εργάζεται ως δημοσιογράφος. Τo 1999 εκλέγεται ευρωβουλευτής, ενώ παραμένει μέλος του πολιτικού γραφείου της LCR μέχρι τη σύνταξή του, το 2005, και εκπρόσωπος τύπου μέχρι την αυτοδιάλυση της οργάνωσης, το 2009. Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ίδρυση του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος και μέχρι το τέλος της ζωής του παρέμεινε στέλεχος της Ενιαίας Γραμματείας της 4ης Διεθνούς
«Ψυχρός πόλεμος»! Ο όρος έχει μπει πλέον στο καθημερινό μας λεξιλόγιο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Μόνο που το ερώτημα είναι πλέον πόσο «θερμός» θα είναι ο νέος Ψυχρός πόλεμος.
Αμερικανικές στρατιωτικές πηγές εκτιμούν ότι η ρωσική επιχείρηση μπορεί να χρειαστεί τέσσερις έως έξι εβδομάδες για να καταληφθεί το μεγαλύτερο μέρος της Ουκρανίας. Οι συγκρούσεις που θα ακολουθήσουν, όμως, θα μπορούσαν να διαρκέσουν 10-20 χρόνια.
Τα πυρηνικά όπλα επιστρέφουν, επίσης. Αν και δεν είχαν φύγει ποτέ από τη στρατηγική εξίσωση, η ενεργοποίηση των αποτρεπτικών δυνάμεων της Ρωσίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών. Και σε περίπτωση κλιμάκωσης, πιθανώς σε μια νέα κρίση, παρόμοια με την κρίση των πυραύλων στην Κούβα, το 1962.
Τα σχέδια του Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ακόμη ασαφή. Ο Ρώσος Πρόεδρος δεν έχει αποκαλύψει τι θέλει επακριβώς: (α) να επιβάλει μια κυβέρνηση μαριονέτα στην Ουκρανία, (β) να επιχειρήσει μια ντε φάκτο διχοτόμηση (γ) να πιέσει για διεύρυνση της Ρωσικής Ομοσπονδίας ή ( δ) να επιδιώξει τη δημιουργία μιας κοινοπολιτείας ή ένωσης πρώην σοβιετικών κρατών.
Αν η Ρωσία καταλάβει ή με κάποιο τρόπο ενσωματώσει την Ουκρανία, τα άμεσα σύνορα μεταξύ του ΝΑΤΟ και της ρωσικής σφαίρας στρατιωτικής επιρροής θα εκτείνονται από 1.300 έως 3.700 χιλιόμετρα. Κάτι που θα πυροδοτήσει αναγκαστικά νέες προκλήσεις σε μια εποχή που οι μεγάλες συμφωνίες ελέγχου των εξοπλισμών (INF, CFE και Open Skies) δεν ισχύουν πλέον.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν στις Βερσαλλίες να ενισχύσουν οικονομικά την Ουκρανία με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για την αγορά όπλων και πυρομαχικών. Η Γερμανία έκανε ένα βήμα προς τα εμπρός με την απόφαση της κυβέρνησης του Όλαφ Σολτς να αυξήσει κατά 100 δισεκατομμύρια δολάρια τις αμυντικές της δαπάνες. Οι ισχυρότερες χώρες του ΝΑΤΟ μεταφέρουν ολοένα και περισσότερο οπλικά συστήματα υψηλής τεχνολογίας στην περιοχή. Οι Αμερικανοί έστειλαν επίσης στην περιοχή τα πιο σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη F-35 stealth.
Παγκοσμιοποίηση και Ψυχρός Πόλεμος
Ο νέος Ψυχρός Πόλεμος, θα διαφέρει πάντως από τον προηγούμενο, που κυριάρχησε μεταπολεμικά, ως την κατάρρευση της πρώην Σοβιετικής Ενωσης το 1989-90:
Πρώτον, γιατί θα διεξαχθεί σε ένα πλαίσιο παγκοσμιοποίησης και αλληλεξάρτησης που δεν υπήρχε πριν από το 1989. Υπάρχει ο πρόσθετος παράγοντας της Κίνας, που είναι πλέον η νέα υπερδύναμη στη θέση της Ρωσίας. Κάτι που η Μόσχα λαχταράει, αλλά μάλλον ποτέ δεν θα αποκτήσει ξανά.
Με δεδομένη την αντιπαλότητα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, μένει να φανεί αν ο κόσμος θα χωριστεί και πάλι σε δύο στρατόπεδα, όπως παλιά. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία θα φέρει τους Ευρωπαίους ακόμη πιο κοντά στη στρατηγική της Ουάσιγκτον, απέναντι στην Κίνα. Και αυτό μεταφράζεται σε μεγαλύτερη εξάρτηση της ΕΕ από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι Αμερικανοί στρατηγοί έχουν επηρεαστεί από δύο μεγάλες γεωπολιτικές σχολές σκέψης: Η πρώτη αφορά την Ευρώπη και προέρχεται από τον Άγγλο γεωγράφο σερ Χάλφορντ Μάκιντερ (1861-1947): Η ευρασιατική ήπειρος – έγραφε ο Μάκιντερ – αντιπροσωπεύει ένα μεγάλο μερίδιο του παγκόσμιου πλούτου, ώστε κάθε έθνος που καταλαμβάνει ή ελέγχει αυτόν το χώρο, θα μπορεί να κυβερνά τον κόσμο.
Η δεύτερη γεωπολιτική σχολή αφορά την πολιτική έναντι της Κίνας. Την εισήγαγε ο Αμερικανός αξιωματικός του ναυτικού Άλφρεντ Τάιλερ Μέιχαν (1840-1914), που υποστήριξε ότι σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο όπου η πρόσβαση στο διεθνές εμπόριο είναι απαραίτητη για την εθνική επιβίωση ο «έλεγχος των θαλασσών» είναι ακόμη πιο σημαντικός από τον έλεγχο της Ευρασίας.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε τη νέα «στρατηγική για την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Περιγράφει την περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού ως το πραγματικό επίκεντρο της παγκόσμιας αντιπαράθεσης και προτείνει μια σειρά μέτρων: Για να ενισχυθεί η στρατηγική θέση της Αμερικής και να αναχαιτιστεί η άνοδος της Κίνας.
Δεν ξέρω αν το έχετε πάρει χαμπάρι αλλά μια ωραία ατμόσφαιρα είμαστε στην Ευρώπη, είμαστε πάλι!
Με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, πατώντας πάνω σε πραγματικά προβλήματα για τα οποία δεν έχει προταθεί ή “περί άλλων τριβαζει” η Αριστερά και οι προοδευτικές της δυνάμεις, εν γένει, την ατζέντα των εξελίξεων πάλι την έθεσε η ακροδεξιά! Από την μία η alt-right τραμπική εκδοχή της αλα Ρωσικά και απο την άλλη οι νεοναζί που κινούν τα νήματα στο Κίεβο ως μαριονέτες αναζοπυρωσης εθνικισμών.
Και τι έχουμε πάλι; Κύμα προσφύγων, αξιοποίηση τους τώρα απο την Πολωνία ή την Ουγγαρία αλά Ερντογάν για να πιέζουν δι αυτών την ΕΕ για κανένα φράγκο και ένα νέο κύμα υπερεξοπλισμών μέσα πάλι σε ένα κύμα ανασφάλειας και φόβου.
Αντί να πω τι θα έπρεπε να είχε γίνει αυτή η εξέλιξη να αποφευχθεί, θα πω δυο άλλα παραδείγματα που θα πυροδοτήσουν αντίστοιχα προβλήματα, και απαιτούν ΤΩΡΑ παρεμβάσεις με λογικές λύσεων που υπερβαίνουν τις μυωπικές προσεγγίσεις, που μιλάνε ακόμα για το τι ίσχυε τον προηγούμενο αιώνα, επι μιας άλλης παγκοσμιοποίησης που τελείωσε
🔸 Πρόβλημα 1. Οι ταυτότητες στην Αφρική
Σήμερα, λέει, ο πληθυσμός της Αφρικής είναι 1,3δισ άνθρωποι. Αλλά στο περίπου, αφού πάνω από μισό δισεκατομμύριο είναι ανύπαρκτοι! Δεν έχουν καμία ταυτότητα (η κινούνται με 5-6, ανάλογα με τον φύλαρχο που την εξέδωσε). Ανυπαρξία δομών κράτους ή εμπιστοσύνης σε κάποιο, όλοι αυτοί οι άνθρωποι είναι αποκλεισμένοι από τις Τράπεζες και στην πλειοψηφία τους εξαρτώνται από την διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας, που και αυτή την ελέγχουν τοπικοί φύλαρχοι και νεοφασιστικές οργανώσεις African style.
Εν τω μεταξύ η Αφρική γινεται το μηλο της Εριδας όλων των σοβαρών παγκόσμιων δυνάμεων της νέας παγκοσμιοποιησης για δυο λόγους: 🔹Τα μέταλλα που έχει, και που χωρίς αυτά Πρασινη Μετάβαση δεν γίνεται 🔹Τα εύφορα χωράφια που συνεχίζει να έχει, και από τα οποία κυριολεκτικά θα τρέφεται η Ευρώπη μετά το 40, τότε που τα δικά της τα χωράφια θα πάψουν να παράγουν λόγω της αποσάρθρωσης που φέρνει η μυωπική Κοινή Αγροτική της Πολιτική με τις υπερεντατικές εκμεταλλέυσεις.
Πριν δούμε, λοιπόν, αντίστοιχες μικρές Ουκρανίες να σκάνε η μία μετά την άλλη για να γεμίζουν πρόσφυγες όλο τον κόσμο και από εκεί, τι θα έπρεπε να κάνουμε τωρα;
✔️Εγώ, με το φτωχό μου το μυαλό, λέω να δώσουμε την δυνατότητα σε κάθε Αφρικανό να φτιάξει μόνος του την ψηφιακή του ταυτότητα επί των νέων τεχνολογιών blockchain, συνδέοντας με ένα μοναδικό και αδιατάρακτο τρόπο όλα τα έγγραφα νομιμοποίησης που έχει, παλι πιστοποιημένα με αυτές τις τεχνολογίες.
Έτσι λύνονται τα θέματα ταυτοπροσωπίας μια έξω (αφού κάθε έγγραφο ελέγχει από μόνο του αυτόματα την γνησιότητα όλων των άλλων), της διανομής της ανθρωπιστικής βοήθειας ή προγραμμάτων κατάρτισης κατευθείαν, χωρίς μεσάζοντες σε αυτά τα “πορτοφόλια” και φυσικά και την προστασία των προσωπικών δεδομένων του κάθε Αφρικανού, αφού έτσι ελέγχει ο ίδιος ποιος θα έχει πρόσβαση στα ευαίσθητα δεδομένα του και ποιος όχι (στο σχόλιο #1 δες να δεις πως γίνεται ήδη αυτό)
🔸Παραδειγμα 2: Οι ενεργειακές κοινότητες παραγωγής και διανομής ενέργειας
Γνωστόν τοις πάσι ότι είναι η μακροπρόθεσμη λύση για την λύση των χρόνιων προβλημάτων της ενεργειακής εξάρτησης της ΕΕ, άρα και της ομηρίας της από τους δεινόσαυρους της παραγωγής συμβατικών μορφών ενέργειας, για να την έχουν διαρκώς στην μέση για να καταναλώνει. Αμάσητους εθνικισμούς, και ότι άλλο της σερβίρουν σε όποια τις γουστάρουν. Το πρόβλημα: Πως τους χρηματοδοτείς “από τα κάτω”, αφού τα κορονοϊοπακέτα και τα άλλα που θα βγούν τωρα κατευθύνονται για να ξανα-ενισχύσουν τους γνωστούς δεινόσαυρους, τώρα ενδεδυμένους και με Πράσινες φορεσιές και μάσκες.
(Τόλμα να πας σήμερα σε μια Τράπεζα με ένα business plan μιας τέτοιας κοινότητας και να δεις πόσο “ενθουσιώδη” υποδοχή θα έχει.
✔️Η λύση: Κάτι σαν αυτό που λέει το ΠΡΑΤΤΩ με την πρόταση για τον Ενεργειακό Μετασχηματισμό (και που κάνει να βγαζουν σπυράκια κάτι καρεκλοκένταυροι στα κόμματα που βολεύονται με τις “μη λύσεις” που προτείνουν ένθεν και ένθεν). Τι λέει;
Πέραν των άλλων, λέει και την “ψηφιοποίηση” των kwh από ΑΠΕ ή των αντίστοιχων των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην ΑΟΖ νότια της Κρήτης και του Καστελόριζου (αυτά που διεκδικεί τώρα ο Ερντογαν, Κοτς, και λοιπές ημέτερες δυνάμεις για να τα κάνουν δική τους ανάπτυξη) με την ΕΞΩΤΡΑΠΕΖΙΚΗ έκδοση ψηφιακών ανταλλάξιμων παγίων για την χρηματοδότηση ενδογενώς της ανάπτυξης μας, πριν ή χωρίς αυτά να πρέπει, σώνει και καλά, να εξορυχθουν εδώ και τώρα! Και να χρηματοδοτηθούν έτσι, χωρις νεα χρεη και νέα μνημόνια, και οι ενεργειακές κοινότητές, και το κοινωνικό κράτος και να υποστηριχθεί σοβαρά η εργασία, αφού που πρέπει να μειωθούν οι εργάσιμες ώρες της δραστικά χωρίς να μειώνονται οι αποδοχές κλπ)
Και όποιος πει “μα αυτά δεν γίνονται”, ή “δεν τα αφήνει η Κομισιόν” ή άλλες τέτοιες μπαρούφες, θα του πω ότι πλέον γίνονται (Κοινοτική οδηγία 843/18, Data Governance Act κλπ) και να σταματήσουν τα καλαμπουράκια που βάζουν, τελικά, μόνο πλάτη ΜΟΝΟ στις Τράπεζες.
Διαφορετικά, θα συνεχίζει να βάζει την ατζέντα η ακροδεξιά και πάντα θα τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις για να προστατεύουμε αμυντικά κάποια δικαιώματα σε μια Ευρώπη κουρελού, για τα κλάματα.
Μπάστα! Να το τελειώνουμε αυτό, λέω. Εγω αυτό το βαρέθηκα να παίζει μόνο έτσι τα τελευταία 40 χρόνια. Λογική και λύσεις υπάρχουν!
Ο Σαλβίνι είναι διαρκής υποστηρικτής του Πούτιν («ο καλύτερος ηγέτης σήμερα στη Γη», έλεγε το 2019) και καταγγέλθηκε ότι χρηματοδοτήθηκε με ρώσικα κεφάλαια. Όπως μεγάλο μέρος άλλωστε της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς.
Γράφει ο Κωστής Παπαϊωάννου
Πήγε λοιπόν να φωτογραφηθεί «συγκινημένος» με Ουκρανούς πρόσφυγες κοντά στα σύνορα της Πολωνίας. Έξω από τον σιδηροδρομικό σταθμό της Przemysl, ο δήμαρχος Bakun τον άδειασε κανονικά. Είπε ότι του ζήτησε να τον συνοδεύσει στο κέντρο φιλοξενίας προσφύγων «για να δει τι έκανε ο φίλος του ο Πούτιν». Και σήκωσε επιδεικτικά μπροστά στις κάμερες το «μπλουζάκι Πούτιν» που ο Σαλβίνι φορούσε στη Μόσχα. Η αμηχανία του Σαλβίνι είναι εμφανής στη φωτογραφία. Αποχώρησε καθώς Ιταλοί δημοσιογράφοι φώναζαν «παλιάτσο» και «καραγκιόζη».
Στην Ελλάδα, σεβαστό μέρος του κόσμου (πολιτικού και μη), πιο πυκνό στα δεξιά, ακόμα πιο πυκνό στα πολύ δεξιά αλλά –φευ!- όχι αρκετά αραιό στα αριστερά, δεν κρύβει τον θαυμασμό του στον αποφασιστικό Ηγέτη. Άλλοι γιατί οραματίζονται ξανθό γένος και «Ελλάς Σερβία Ρωσία Ορθοδοξία». Άλλοι με τα αντανακλαστικά που είχαν πριν το 89. Ανεξάρτητοι Έλληνες πρώην υπουργοί Άμυνας και παλαιοκομμουνιστές κοιτούν στα μάτια με λατρεία τον σκληρό Βλαδίμηρο. Κι άλλοι πιο δεξιά, στη βουλή και στη φυλακή, με σβάστικες και με κηραλοιφές.
Η πυκνότητα αυτή επίσης αυξάνει όσοι ανεβαίνουμε βόρεια. Έπαιξε τον ρόλο της η πολιτικά και οικονομικά κραυγαλέα ρωσική υποστήριξη στους Μακεδονομάχους. Παίζουν και κάποιες Μητροπόλεις και κυρίως μοναστήρια τον ρόλο τους. Φυσικά ο γνωστός ποδοσφαιρικός παράγοντας κάνει κι αυτός τα δικά του κουμάντα. Κάποιοι σε αυτό το πλέγμα επίσης μάλλον σιτίζονται ή σιτίστηκαν με μοσχοβίτικα κεράσματα, δεν είναι δα τόσο μυστικό.
Εδώ, στα καθ’ ημάς, η υπόμνηση τέτοιων προνομιακών σχέσεων δεν ξεσηκώνει αποδοκιμασία. Οι εγχώριοι παλιάτσοι έχουν ακροατήριο.
Πρέπει ή όχι ένα ελληνικό κανάλι (με άδεια ενημερωτικού τηλεοπτικού σταθμού) να διακόπτει και να αναπροσαρμόζει το ψυχαγωγικό του πρόγραμμα για ένα μείζον διεθνές θέμα, όπως ένας πόλεμος στη γειτονιά μας, που προκαλεί παγκόσμια ταραχή με πρωτοφανείς γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις που φθάνουν μέχρι τα ρεζερβουάρ των αυτοκινήτων μας και τα ράφια των σούπερ μάρκετ; Η εύκολη απάντηση είναι πως αποτελεί δική του επιλογή. Η δύσκολη απάντηση είναι πως “πρέπει”, ιδιαίτερα εάν λάβει κανείς υπόψιν του πως στην Ουκρανία, μεταξύ πολλών άλλων, κινδυνεύουν και οι ζωές μερικών εκατοντάδων χιλιάδων ομογενών μας.
Το εάν μπορεί, βάσει της τηλεοπτικής άδειας που διαθέτει, είναι άλλο πράγμα και επ΄ αυτού φαίνεται πως υπάρχουν ενστάσεις από άλλους τηλεοπτικούς σταθμούς. Μικρή σημασία έχει, όμως, το νομότυπο του πράγματος. Διότι, υπό την έννοια αυτή εάν ένα κανάλι αποφασίσει να έχει συνεχή ενημερωτική ροή εάν -ο μη γένοιτο- συμβεί ένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο, ή ένας μεγάλος σεισμός, ή άλλη φυσική καταστροφή, ίσως βρεθεί άλλο κανάλι που θα διατυπώσει παρόμοιες ενστάσεις.
Το OpenTV έλαβε την απόφαση να αναβάλλει τα σήριαλ μυθοπλασίας, τις εύπεπτες ψυχαγωγικές εκπομπές αι τα ριάλιτι και να εστιάσει το ενδιαφέρον του στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που έχει αναστατώσει το σύμπαν, από τις τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου, μέχρι αυτές των σιτηρών και του νικελίου. Όλοι μιλούν για μία τεραστίων διαστάσεων μεταβολή στην Ιστορία, όλοι καταδικάζουν την επίθεση μιας υπερδύναμης σε ένα ανεξάρτητο κράτος, αλλά, ως φαίνεται, κάποιοι βρίσκουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην απρόσκοπτη προβολή του Survivor ή των τουρκικών σειρών.
Καθείς κάνει τις επιλογές του αλλά, μήπως αυτό που …αιτιολογεί τις ενστάσεις είναι το γεγονός πως τα ποσοστά τηλεθέασης του συγκεκριμένου καναλιού εκτοξεύθηκαν (τριπλασιάστηκαν), την ώρα που τα περιορισμένα ενημερωτικά (σχετικά με τον πόλεμο) προγράμματα άλλων καναλιών υπολείπονται σημαντικά; Ως προς αυτό, ωστόσο, θα έπρεπε να αναζητήσουν οι ενιστάμενοι τους λόγους που μειώνονται οι δικές τους τηλεθεάσεις στα δελτία ειδήσεων και όχι στην επιλογή του OpenTV. Διότι, τελικά, εκτός από την επιλογή να επιμείνει αυτό το κανάλι στην ενημέρωση σχετικά με ένα παγκόσμιο γεγονός τεράστιας σημασίας και με πολλαπλές επιπτώσεις στις ζωές μας, εκείνο που ίσως μετράει και τελικά επιβραβεύεται είναι και το γεγονός πως το κανάλι εστιάζει στην ουκρανική κρίση με σχετική αμεροληψία. Υπό την έννοια ότι μεταδίδει και όσα ισχυρίζεται η ρωσική πλευρά και μεταφέρει τις αναλύσεις και τις απόψεις ειδικών που δεν υιοθετούν άκριτα την δυτική θέση.
Η ευκαιρία, την οποία άδραξε το OpenTV, θα ήταν, υπό φυσιολογικές συνθήκες, ευκαιρία και για άλλους. Όπως, για παράδειγμα, η δημόσια τηλεόραση που εκ της φύσεώς της έχει ή πρέπει να έχει έναν τέτοιο ρόλο. Εν τέλει, το γεγονός πως η ενημέρωση του OpenTV δίνει χώρο και χρόνο στην ρωσική εισβολή δεν πρέπει να είναι αντικείμενο …ενστάσεων αλλά να προκαλεί το εύλογο ερώτημα “γιατί δεν κάνουν το ίδιο και τα άλλα κανάλια”…
Αριστεροί και αριστερές έχουν ανοίξει τον χάρτη του Risk και μετράνε τους πόντους της προέλασης των στρατευμάτων του Πούτιν. Είναι τέτοιος ο ενθουσιασμός τους που θα μας πουν πως η αποναζιστοποίηση έχει προχωρήσει τόσο βαθιά στην Ευρώπη και λίγο μένει να καρφώσει την σημαία στο Ράιχσταγκ στο Βερολίνο ο ίδιος ο Πούτιν.
Δεν ξέρω, αν πρόκειται για πηχτή βλακεία ή γιατί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ο ιμπεριαλισμός μιλάει μόνο αγγλικά, αλλά αποτελεί τον βασικό ανασχετικό παράγοντα στην εμφάνιση ενός ισχυρού αντιπολεμικού κινήματος παρά τις εκκλήσεις της ίδιας της αριστεράς.
Όταν στο παρελθόν ως αριστερά καταδικάζαμε τις στρατιωτικές επεμβάσεις χωρίς αστερίσκους, το κάναμε γνωρίζοντας κάθε φορά ότι αυτοί που θα αντισταθούν δεν είναι κόκκινες μπριγάδες και σε πολλές περιπτώσεις ξεπήδησαν και επικίνδυνα πράγματα.
Αλλά όταν πρέπει να δείξεις την αντίθεση σε κράτη χωροφύλακες, σε κράτη τρομοκράτες και σε κράτη πειρατές, έχεις επίγνωση και των αντιφάσεων. Και στην Ουκρανία δεν είμαστε αφελείς, αλλά δεν είναι και αποτελεσματικό να μετατρέπεται σε μονοεπιχείρημα. Η ρωσική αριστερά τα λέει…
Όλοι οι λαοί έχουν το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση για τους Έλληνες αριστερούς πλην των Ουκρανών που είναι συλλήβδην ναζί και η εισβολή Ρωσίας έγινε για την αποναζιστοποίηση και τώρα που προελαύνει η πολεμική μηχανή της Ρωσίας το καλύτερο που έχουν να κάνουν είναι να παραδοθούν γιατί δεν έχουν ούτε το δικαίωμα στην αντίσταση.
Με αυτές τις αντιλήψεις στις γραμμές της ελληνικής αριστεράς η επίκληση της ειρήνης γίνεται εκ του αποτελέσματος υποκριτικά. Γιατί ειρήνη με παράνομες εισβολές και στρατεύματα κατοχής δεν μπορεί να υπάρξει.
Μπορούμε πολύ αναλυτικά να μιλάμε για τις ευθύνες του ΝΑΤΟ και στην κλιμάκωση της έντασης, την υποκρισία της Δύσης, να δίνουμε μια μάχη οπισθοφυλακής απέναντι: στην επιχείρηση συλλογικής ενοχοποίησης του ρωσικού λαού, τα ζητήματα υποχώρησης της δημοκρατίας με απαγορεύσεις και εμπάργκο, το νέο πείραμα τύπου Όρσον Ουέλς που βρίσκεται σε εξέλιξη, τον διαχωρισμό των προσφύγων.
Να μιλάμε πολύ αναλυτικά για τον επικίνδυνο νέο διπολισμό που είναι στα σκαριά, τα υπαρξιακά ερωτήματα που θα βρεθεί αντιμέτωπη η Ευρώπη με τον διαρκή αυτοχειριασμό της, την επικίνδυνη υποβάθμιση και εμπλοκή της Ελλάδας.
Όλα αυτά πέφτουν στο κενό και η επίκληση της ειρήνης γίνεται πουκάμισο αδειανό, όταν δεν καταδικάζεται η εισβολή της Ρωσίας.
Επειδή και άλλοι βλέπουμε κανάλια και κάτι ξέρουμε, από τους πέντε που βγαίνουν σε πάνελ οι έξι δουλεύουν σε πρότζεκτ πρεσβειών, οπότε ας αφήσουμε την αντικειμενική ενημέρωση στην άκρη και στην Ελλάδα από όλα τα κανάλια, κι όταν λέμε όλα το εννοούμε.
Πάντως λίγη ωριμότητα στις γραμμές της αριστεράς δεν θα έβλαπτε. Ειδικά μεταξύ των συριζαίων που θα έπρεπε να θυμούνται την εμπλοκή της ρωσικής επιρροής στο μακεδονικό, στην υποστήριξη της ορατότητας της ακροδεξιάς, τη δημιουργία ενός συμπαγούς δηλητηριασμένου ακροατηρίου και την ήττα στις εκλογές.
Τον βλέπετε τον χάρτη; Εσάς εννοώ, τους αφ΄υψηλού χαζοβιόληδες που μιλάτε για «επικοινωνία με τους γείτονες» και κατόχους του σαλού ρητού «είμαστε καταδικασμένοι να τα βρούμε».
Ο χάρτης ιστορεί «βάσει» της Λωζάνης τα νησιά που κανονικά έπρεπε να λάβει ο Κεμάλ αλλά δεν τα έλαβε.
Όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν, είχαν ακροδεξια ουρίτσα στη σύστασή τους, που συμπίπτει με «τολμηρά Ανοίγματα» έναντι κάποιου που γκρινιάζει σε βάρος μας.
Η Ουκρανία είναι στην ουσία η έκφραση μιας αναδιανομής στην Ευρώπη και θα ακολουθήσουν όλα τα επίφοβα μέτωπα της Ηπείρου: από τους ψαράδες της Μάγχης, έως τα πολύπαθα Βαλκάνια και τον τρίτο επανεξοπλισμό της Γερμανίας.
Μου αρέσει που βρίσκοντας έναν σκληροπυρηνικό, τον Δένδια, που δεν μασάει τα λόγια του και ΔΕΝ είναι ακροδεξιός, βαλθήκατε να τον ρουφιανέψατε στην Φαμίλια που Κυβερνάει.
Ο Χάρτης αυτός και κάτι γελοία ομοιοί του, μια μαλακία για την σύνδεση ΑΟΖ Τουρκίας-Λιβύης και άλλα, κατάπτυστα, πρέπει να ανατυπωθεί με σχόλια, και να κοινοποιηθεί σε όλα τα φόρα τον ντουνιά!
Δεν επιτρέπεται ελληνική κυβέρνηση να συζητά, μέσω των ηγετών του, πως απαιτείται συναινετική συνεννόηση με τους συναδέλφους εν ΝΑΤΟ.
Είναι πέραν του θυμού, αυτή η πρόκληση. Και δε μου βγάζετε από το μυαλό πως οι Οσμανλήδες ρώτησαν για τον χάρτη, διάφορες χώρες και διάφορα μελέτια μεταξύ των ΣΥΜΜΑΧΩΝ μας, κι όχι νοσταλγών του Ταμερλάνου.
Δεν είμαι ειδικός στην υψηλή διπλωματία, αλλά μπορώ να βοηθήσω στην παρασκευή ενός νόστιμου σιχτίρ-πιλάφ για να χορτάσουν οι ανικανοποίητοι γείτονες.
Πριν από αρκετά χρόνια, συγκεκριμένα το 2012, ο τότε υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, Aμπντουραχμάν Αριτσί, δήλωνε πως «με τις τουρκικές σειρές μπορούμε να μπούμε σε κάθε σπίτι και να διαδώσουμε την τουρκική κουλτούρα». Οι Τούρκοι παραγωγοί, σε συνεργασία με την ηγεσία, είχαν βρει και τους τρόπους διάδοσης: χαμηλή τιμή πώλησης και όρος απαγόρευσης μεταγλώττισης καθώς η γλώσσα έπρεπε να ακούγεται.
Η τουρκική βιομηχανία παραγωγής σειρών γιγαντώθηκε και οι σειρές της γειτονικής χώρας πωλούνταν σε δεκάδες χώρες. Τα πρώτα χρόνια παραγωγής σειρών και πώλησης σε χώρες του εξωτερικού οι τουρίστες στην Τουρκία, εκτός από τα αξιοθέατα, ζητούσαν να επισκεφτούν και τα σημεία των γυρισμάτων όπου βρίσκονται οι πρωταγωνιστές των σειρών που παρακολουθούν φανατικά. Σε δημοσίευμά της μάλιστα η hurriyetdailynews.com ανέφερε τότε πως «παρά την αρνητική κριτική που δέχονται τα σίριαλ, αυξάνουν το ενδιαφέρον των λαών για την τουρκική γλώσσα και τον τουρκικό πολιτισμό».
Η τουρκική σειρά “Elif” εξακολουθεί να προβάλλεται στην ελληνική τηλεόραση (Star), ακόμα και τώρα που η Τουρκία κλιμακώνει την επιθετικότητά της και απαιτεί την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου αμφισβητώντας ευθέως την ελληνική κυριαρχία.
Όμως, άλλο η κάθε “Elif” και τα reality του στενού φίλου του Ερντογάν, Ατζούν, που προβάλλονται από τον Σκάϊ, κι άλλο η Λίμνη των Κύκνων, ή ο…Ντοστογιέφσκι.
Σύμφωνα με τον βουλευτή της Ν.Δ Μπάμπη Παπαδημητρίου, οι…Κύκνοι αποτελούν προπαγάνδα του Ρωσικού κράτους, ενώ, προφανώς, τα τουρκικά σήριαλ που παρακολουθούσαν και παρακολουθούν καθημερινά πάνω από 1 εκατ. Έλληνες δεν προάγουν την τουρκική κουλτούρα, ούτε αποενοχοποιούν έμμεσα τις τουρκικές προκλήσεις…
Απαγορεύεται η Λίμνη των Κύκνων λένε στον ΣΥΡΙΖΑ και δεν ντρέπονται γθα το ψέμμα και τη γελοιοποίησή τους.
Δηλαδή θα πήγαιναν να απολαύσουν κρατικό συγκρότημα που "εκπροσωπεί" την κουλτούρα κράτους την ίδια στιγμή που επιτίθεται και σκοτώνει τους γείτονές τους;
Σε μία ενδιαφέρουσα καταγραφή από το protothema.gr (2020), ακτινογραφήθηκε η προβολή τουρκικών σήρια στα ελληνικά κανάλια: Όταν, για παράδειγμα, το 2005 το MEGA έκανε την κίνηση να εντάξει στο πρόγραμμά του τη σειρά «Τα σύνορα της αγάπης», οι πρώτες αντιδράσεις ήταν χλευασμός και υποτίμηση. Αδιανόητη για την ελληνική αγορά η στροφή στην τουρκική βιομηχανία παραγωγής θεάματος, η οποία μέχρι τότε ήταν ταυτισμένη με λαϊκά δράματα τα οποία προκαλούσαν απέχθεια στο τηλεοπτικό κοινό. Μόλις όμως άρχισαν να προβάλλονται τα πρώτα επεισόδια της ιστορίας του περιπετειώδους έρωτα και εν συνεχεία γάμου του γιου ενός πανίσχυρου Ελληνα επιχειρηματία με την κόρη ενός Τούρκου μπακλαβατζή, του Νίκου με τη Ναζλί, το ελληνικό κοινό ενθουσιάστηκε. Η σειρά ξεκίνησε να προβάλλεται στην Ελλάδα στις 11 Ιουλίου 2005, σημειώνοντας ποσοστό τηλεθέασης 31,7%. To τελευταίο επεισόδιο προβλήθηκε στις 5 Ιουλίου 2008, σημειώνοντας ποσοστό τηλεθέασης 31,8%. Το μεγαλύτερο μερίδιο τηλεθέασης ήταν 58,4% και καταγράφηκε στις 25 Αυγούστου 2005. Στον χορό θα μπουν σιγά-σιγά όλα σχεδόν τα ιδιωτικά κανάλια, τα οποία αναζητούν την κότα με τα χρυσά αυγά στην Τουρκία. Οι πωλήσεις της τουρκικής παραγωγής εκτοξεύονται παγκοσμίως και κατακτούν ακόμη και τη δύσκολη αγορά των ΗΠΑ. Η Ελλάδα είναι σίγουρα μία από τις χώρες που αγοράζουν με τη σέσουλα σειρές, ενώ στον χορό θα μπουν και τα τηλεπεριοδικά τα οποία αρχίζουν να προσφέρουν DVD με σειρές που ούτε καν προβάλλονται από την τηλεόραση. Η εικόνα των ελληνικών περιπτέρων για χρόνια θυμίζει σημείο προβολής της τουρκικής τηλεοπτικής κουλτούρας.
Η επόμενη μεγάλη επιτυχία στα χρόνια που ακολουθούν είναι η σειρά που θα εξασφαλίσει ο ΑΝΤ1 με τίτλο «Χίλιες και μία νύχτες». Η συγκεκριμένη σειρά πουλήθηκε σε 80 χώρες και όπου κι αν προβλήθηκε έσπασε όλα τα κοντέρ. Εκτός από την πλοκή, σημαντικό ρόλο στην επιτυχία έπαιξε το πρωταγωνιστικό δίδυμο με την καλλονή Μπεργκιουζάρ Κορέλ και τον γαλανομάτη ζεν πρεμιέ και σύζυγό της Χαλίτ Εργκέντς. Η σειρά στην Τουρκία σημειώνει τηλεθέαση 70%, ενώ στη χώρα μας ξεκίνησε να προβάλλεται στις 7 Ιουνίου 2010 από τον ΑΝΤ1, σημειώνοντας ποσοστό τηλεθέασης 18,7%. To τελευταίο επεισόδιο προβλήθηκε την 1η Φεβρουαρίου 2011, σημειώνοντας ποσοστό τηλεθέασης 24,3%, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό ήταν το 43,8% στις 6 Αυγούστου 2010. Οι πρωταγωνιστές επισκέφτηκαν μάλιστα τη χώρα μας καλεσμένοι της τουρκικής πρεσβείας και του ΑΝΤ1. Στη σύντομη επίσκεψή τους παραβρέθηκαν στο γκαλά για την 87η επέτειο της Τουρκικής Δημοκρατίας, επισκέφθηκαν το Μουσείο της Ακρόπολης, ενώ φιλοξενήθηκαν και στην εκπομπή του Θέμου Αναστασιάδη «Ολα 11». Μιλούν στους δημοσιογράφους και εκφράζουν την αγάπη τους για την Ελλάδα, αγοράζουν γη και πριν από μερικά χρόνια μέσω μεγάλου μεσιτικού γραφείου αναζητούν στη Χίο την έκταση που θα στεγάσει το εξοχικό των ονείρων τους.
«Εζέλ» ΑΝΤ1 / 2013: Προκάλεσε αντιδράσεις αφού γυρίστηκε στα Κατεχόμενα
Επόμενος θρίαμβος επί ελληνικού τηλεοπτικού εδάφους θα είναι ο «Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής» με πρωταγωνιστή και πάλι τον Χαλίτ Εργκέντς, με τη Μεριέμ Ουζερλί στο πλευρό του στον ρόλο της σκλάβας Χιουρέμ, που τον κατέκτησε και έγινε σουλτάνα. Η σειρά κατακτά τα τηλεοπτικά πλήθη σε όλο τον κόσμο, με τον ξένο Τύπο να παραληρεί και το 1/3 του τουρκικού τηλεοπτικού κοινού να το παρακολουθεί με μανία. Στην Ελλάδα κατά μέσο όρο 1,5 εκατομμύριο τηλεθεατές, κυρίως γυναίκες, παρακολουθούν τη σειρά στον ΑΝΤ1 κάθε βράδυ. Η Ελληνική Ιστορία περνά μια μεγάλη τηλεοπτική δοκιμασία, με τα γεγονότα να διαστρεβλώνονται πλήρως και τον Σουλεϊμάν να εμφανίζεται όχι μόνο ως εθνοσωτήρας των Τούρκων αλλά και των Ελλήνων. Παρακάμπτονται προθέσεις και γεγονότα, αλλοιώνονται σημαντικές ενέργειες και όλα θυμίζουν κατευθυνόμενο μάθημα τούρκικης πατριδογνωσίας με την υπογραφή του τουρκικού κράτους.
Όπως όλα τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, έτσι και τα ελληνικά κανάλια έχουν λάβει ευθέως θέση κατά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Είναι και λογικό και -γνώμη μας- σωστό. Ο πόλεμος και η ανθρωπιστική κρίση που προκαλεί η εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν είναι κάτι που κάθε λογικός άνθρωπος καταδικάζει.
Χθες, στον “αέρα” της εκπομπής έκτακτης επικαιρότητας του Open TV παρακολουθήσαμε ένα “ντιμπέϊτ” μεταξύ του ανταποκριτή του καναλιού στη Ρωσία (μεταδίδει από το Ροστόβ που βρίσκεται κοντά στα ρωσοουκρανικά σύνορα) Θανάση Αυγερινού και της παρουσιάστριας Πόπης Τσαπανίδου αλλά και του σχολιαστή και παρουσιαστή Γιάννη Παπαδόπουλου. Αφορμή ήταν η μετάδοση μιας είδησης για βομβαρδισμό του καθεδρικού ναού του Κιέβου. Την είδηση μετέδιδαν ουκρανικές πηγές και ορθώς την μετέφερε η δημοσιογράφος Αλεξία Τασούλη. Ο Θανάσης Αυγερινός αντέδρασε, εξηγώντας πως πολλά απ΄ όσα μεταφέρονται από ουκρανικές πηγές δεν είναι σωστά και σημείωσε ορισμένα από αυτά που τις προηγούμενες ημέρες αποδείχθηκαν fake news. Οι δημοσιογράφοι του καναλιού υπερασπίστηκαν το αυτονόητο: πως είναι, δηλαδή, λογικό να μεταφέρονται όσα μεταδίδουν ουκρανικές πηγές, αρκεί να γίνεται αναφορά σε αυτές.
Το περιστατικό έχει ενδιαφέρον διότι από ορισμένους μεταφέρθηκε ως σημείο μεροληψίας του Θανάση Αυγερινού. Το ίδιο συνέβη και με άλλο παρόμοιο περιστατικό μεταξύ του ανταποκριτή του Mega Channel στη Ρωσία Δημήτρη Λιάτσου και του Νίκου Ευαγγελάτου στον “αέρα” του Live News.
https://www.youtube.com/watch?v=suY7LEDoHGw
Όλα αυτά, από μία άλλη οπτική γωνία, αποτελούν “υγεία” για το ελληνικό τηλεοπτικό “οικοσύστημα”. Κι αυτό διότι, όταν σε άλλες δυτικές χώρες επιχαίρουν για την απαγόρευση (λογοκρισία) στο Sputnik και το Raussia Today, στην χώρα μας ακούγεται και η ρωσική πλευρά. Μπορεί στον πόλεμο πρώτο θύμα να είναι η αλήθεια, όπως λέγεται, ωστόσο το υγιές είναι να ακούγεται ακόμα και η πλευρά του εισβολέα.
Ως εκ τούτου, αποτελεί μάλλον δημοσιογραφική “παραδοξότητα” να μέμφονται είτε οι ανταποκριτές ελληνικών ΜΜΕ στη Ρωσία -ακόμα κι αν αυτό που μεταφέρουν εμπίπτει κάποιες φορές στην ρωσική προπαγάνδα (λες και δεν κάνει προπαγάνδα η άλλη πλευρά)-, είτε ακόμα περισσότερο η ιδιοκτησία ενός καναλιού, όπως συνέβη στην περίπτωση του Open και του Ιβάν Σαββίδη.
Η επί 24ώρου βάσεως απροκάλυπτη φιλορωσική προπαγάνδα και δικαιολόγηση της εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία από το ΟPEN TV δεν έχει προηγούμενο! Οι επιτελείς του δραστηριοποιούμενου στην Ελλάδα ρώσου ολιγάρχη Ιβάν Σαββίδη ούτε τα προσχήματα δεν κρατούν..
Μέσα σε όλα αυτά, έχει ενδιαφέρον η παράθεση των ποσοστών τηλεθέασης από το e-tetradio:
Δείτε τα νούμερα μια ημέρα πριν την εισβολή των Ρώσων και ανήμερα (η σύγκριση με το Open που έκανε τη διαφορά).
23/02: OPEN 3,9%, ΕΡΤ1 5,6% 24/02: OPEN 7,2%, ΕΡΤ1 5,9%
Και δείτε τα νούμερα σε σύγκριση μία εβδομάδα πριν, Τρίτη 22 Φεβρουαρίου (προ πολέμου) και Τρίτη 1 Μαρτίου (μετά πολέμου)
22/02: OPEN 4,4%, ΕΡΤ1 5,6% 01/03: OPEN 9,4%, ΕΡΤ1 4% Το Open υπερδιπλασίασε τα νούμερά του και η ΕΡΤ έπεσε! Πρωτοφανή πράγματα. Εξ ου και οι σπασμωδικές κινήσεις. Χθες παράδειγμα μας ενημέρωσε πως οι επισκέπτες του www.ertnews.gr και του ERTFLIX, «έχουν τη δυνατότητα από σήμερα Τετάρτη 2 Μαρτίου 2022 να μαθαίνουν πρώτοι και με τη σφραγίδα εγκυρότητας της δημόσιας τηλεόρασης όλες τις εξελίξεις από τα μέτωπα του πολέμου. Η ΕΡΤ επιστρατεύει όλο το ανθρώπινο δυναμικό της για την πληρέστερη ενημέρωση του τηλεοπτικού και όχι μόνο κοινού. Έτσι και οι χρήστες του διαδικτύου μπορούν από σήμερα να πληροφορούνται αδιάλειπτα και ζωντανά όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία, στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και σε ολόκληρο τον κόσμο μέσα από το ertnews.gr που μεταδίδεται και στις τηλεοράσεις μέσα από το ERTFLIX, πατώντας στο κεντρικό μενού την επιλογή LIVE».
Πρακτικά, τώρα, πέραν των αφετηριών από τις οποίες εκκινούν κανάλια, δημοσιογράφοι και ιδιοκτησίες, είναι πολύ καλύτερο το γεγονός πως ακούγονται στην ελληνική τηλεόραση καιοι φωνές του Θανάση Αυγερινού και του Δημήτρη Λιάτσου. Θα ήταν πτωχότερη η κάλυψη της ρωσικής εισβολής εάν ήταν μόνο η μετάδοση της άποψης της μίας πλευράς…
Ως έναν ηγέτη που έχει αυταπάτες μεγαλείου περιγράφει τον Πούτιν ο βραβευμένος με νόμπελ οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν σε εκτενές άρθρο του στους New York Times, με τίτλο «Η Ρωσία είναι υπερδύναμη Ποτέμκιν», αναλύοντας ότι η Ρωσία είναι ακόμη πιο αδύναμη από όσο πιστεύει η πλειοψηφία του κόσμου στον πλανήτη ενώ εντοπίζει τα τρωτά σημεία του “οικοσυστήματος Πούτιν” που εξηγούν γιατί ο Ρώσος πρόεδρος θα βγει από αυτόν τον πόλεμο ηττημένος.
Τι “κατάλαβαν” από τον τίτλο του άρθρου, πολλά ελληνικά ΜΜΕ;
Πως ο Πολ Κρούγκμαν παρομοίωσε τη Ρωσία με το… «θρυλικό θωρηκτό της Ρωσικής Αυτοκρατορίας που στασίασε, ύψωσε κόκκινη σημαία και έγινε ο προάγγελος του ξεσηκωμού εναντίον του Τσάρου».
Ουδεμία σχέση! Ουδεμία, όμως! Κι όμως! Αυτή η ανοησία αναπαράχθηκε από δεκάδες ιστότοπους….
Η αναφορά του Κρούγκμαν δεν ήταν βέβαια για το θωρηκτό αλλά και τα περίφημα “Χωριά Ποτέμκιν” που είχε στήσει, στα τέλη του 18ου αιώνα, στην Κριμαία ο πρίγκιπας Γκριγκόρι Ποτέμκιν για να εντυπωσιάσει τη Μεγάλη Αικατερίνη που έκανε περιοδεία στην περιοχή (βλ. en.m.Wikipedia.org “The Potemkin village” – αξίζει να το διαβάσετε).
Η αυτοκράτειρα Αικατερίνη, όντως, επισκέφθηκε το 1787 την περιοχή κι έμεινε κατευχαριστημένη με τις κτήσεις που είχαν ενσωματωθεί στην αυτοκρατορία. Εβλεπε όμορφα χωριά και ευτυχισμένους χωρικούς που χαιρετούσαν το τρένο, χωρίς να γνωρίζει ότι ήταν προσόψεις ενός σκηνικού ενώ οι υποτιθέμενοι χωρικοί ήταν στρατιώτες με ανάλογα ρούχα, ότι τα κοπάδια των αγελάδων ήταν μόνο ένα και μοναδικό κοπάδι, που οδηγούνταν από τόπο σε τόπο όταν η αυτοκράτειρα, ξεκουραζόταν. Και στα τσουβάλια δεν υπήρχε καθόλου σιτάρι, αλλά άμμος.
Ο έρμος ο Κρούγκμαν μιλούσε γι’ αυτή την οφθαλμαπάτη συγκρίνοντάς την με τη σημερινή Ρωσία λοιπόν και όχι για το θρυλικό θωρηκτό.
Ο νομπελίστας οικονομολόγος δεν κατατάσσει τη Ρωσία ούτε καν ως μεσαίου μεγέθους δύναμη όπως είναι η Βρετανία και η Γαλλία ενώ αναφέρει ότι φαίνεται πιο αδύναμη οικονομικά από ό,τι πριν ξεκινήσει τον πόλεμο.
Ο Πούτιν δεν είναι ο πρώτος στυγνός δικτάτορας που καθιστά εαυτόν παρία της διεθνούς κοινότητας, γράφει ο Κρούγκμαν, αλλά είναι ο πρώτος που ηγείται μιας τόσο βαθιά εξαρτημένης από το διεθνές εμπόριο οικονομίας, με μια πολιτική ελίτ συνηθισμένη κατά το μάλλον ή ήττον να αντιμετωπίζει ως παιδική χαρά της τις δυτικές δημοκρατίες.
Όπως εξηγεί ο Κρούγκμαν, η Ρωσία του Πούτιν δεν είναι ένα ερμητικά κλειστό τυραννικό καθεστώς όπως η Βόρεια Κορέα του Κιμ Γιονγκ Ουν αλλά μια χώρα όπου το επίπεδο ζωής συντηρείται από τις εισαγωγές προϊόντων που αγοράζονται από τα έσοδα πώλησης ρωσικού φυσικού αερίου και μαύρου χρυσού. Και γι’ αυτό η οικονομία της είναι λίαν ευάλωτη στις κυρώσεις που προκαλούν αναταράξεις σε αυτό το εμπόριο, όπως φάνηκε και από τον καταποντισμού του ρουβλίου και τις προσπάθειες να μπει φρένο στη φυγή κεφαλαίων,
Ωστόσο, ο νομπελίστας κάνει λόγο και για απερίσκεπτες πολιτικές που έχουν κάνει την Ευρώπη βαθιά εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο γεγονός που μπορεί να αποδυναμώνει την απάντηση της Δύσης στη ρωσική επιθετικότητα.
«Ο Πούτιν κάλλιστα μπορεί να καταλάβει το Κίεβο, αλλά ακόμα και αν το κάνει, θα έχει κάνει τον εαυτό του πιο αδύναμο, όχι πιο δυνατό» καταλήγει ο Κρούγκμαν.
Στις 22 Φεβρουαρίου 2021, οι Υπουργοί Εξωτερικών της Ε.Ε. συμφώνησαν να προχωρήσουν στην επιβολή κυρώσεων σε αξιωματούχους της Μόσχας ως απάντηση στη φυλάκιση του Ρώσου αντιφρονούντα και επικριτή του Κρεμλίνου, Alexei Navalny. Οι σχέσεις της Ρωσίας με την Ε.Ε. βρίσκονται ξανά σε κρίση, με τον Γερμανό Υπουργό Εξωτερικών, Heiko Maas, να δηλώνει χαρακτηριστικά ότι «οι σχέσεις μας είναι σε χαμηλό επίπεδο».
Την ίδια στιγμή που η Ε.Ε. προσπαθεί να αναδείξει ένα κοινό μέτωπο κρατών για την επιβολή περισσότερων κυρώσεων εις βάρος της Ρωσίας του Putin, Ευρωπαίοι πολιτικοί ασκούν έντονη κριτική στην ευρωπαϊκή άκρα δεξιά που δεν παίρνει ξεκάθαρη θέση στην υπόθεση Navalny. Ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Guy Verhofstadt, κατηγορεί ανοιχτά από το βήμα της Ευρωβουλής τους ευρωπαίους ηγέτες της ακροδεξιάς, όπως τη Le Pen, τον Salvini και τον Wilders, ότι παραμένουν επιδεικτικά ήσυχοι. Τους αποκαλεί, μάλιστα, φίλους του Putin και αντιπάλους της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Ο Βέλγος πολιτικός, συνεχίζοντας, εξηγεί την επιλογή αυτή από το γεγονός ότι, κατά τον ίδιο, η άκρα δεξιά στην Ευρώπη χρηματοδοτείται από τον Putin και συνδέεται στενά με τη Μόσχα.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η ευρωπαϊκή άκρα δεξιά συνδέεται με το Κρεμλίνο. Το παρόν άρθρο εξετάζει τις σχέσεις μεταξύ της Μόσχας και των ευρωπαϊκών ακροδεξιών κομμάτων, και προσπαθεί να αναλύσει τους λόγους της στενής συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Για την κατανόηση της σύνδεσης της ευρωπαϊκής άκρας δεξιάς με τη Ρωσία, κρίνεται απαραίτητη μια σύντομη γενική αναφορά στις σχέσεις Ε.Ε. -Ρωσίας, καθώς και στον ρόλο που διαδραματίζουν τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης στο εσωτερικό της Ένωσης.
Το ιστορικό πλαίσιο
Οι σχέσεις ανάμεσα στην Ε.Ε. και τη Ρωσία δε χαρακτηρίζονται από ομαλότητα. Υπάρχει μάλλον μια ιδιόρρυθμη και σύνθετη σχέση, η οποία ξεκινά από τη ευκαιριακή συνεργασία και φθάνει στο επίπεδο της αντιπαράθεσης και της σύγκρουσης. Στις μέρες μας, η Ευρώπη ακολουθεί μια διττή προσέγγιση σε σχέση με τη Ρωσία, που συνδυάζει την επιβολή κυρώσεων και τις προσπάθειες για την εξεύρεση διπλωματικών λύσεων. Οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές εξακολουθούν να μη θεωρούνται αγαστές, με βασικό χαρακτηριστικό τους στην παρούσα φάση την έλλειψη εμπιστοσύνης.
Παράλληλα με τις εξελίξεις ανάμεσα σε Ρωσία και Ε.Ε., παρατηρείται μια σημαντική άνοδος της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς με αποκορύφωμα τη δεκαετία του 2010. Τα κόμματα αυτά κερδίζουν εκλογικά και αποκτούν σε ορισμένες χώρες ολοένα και περισσότερες έδρες στα εθνικά Κοινοβούλια. Αποτελούν πλέον ισχυρά ρεύματα και παρουσιάζουν μεταξύ τους αρκετά κοινά στοιχεία, ακροδεξιά ιδεολογία, ανά περίπτωση και με ριζοσπαστικά στοιχεία, που περιστρέφεται γύρω από συγκεκριμένους ιδεολογικούς άξονες, όπως ο εθνοκεντρισμός, ο συντηρητισμός, ο ευρωσκεπτικισμός, ο αντιφιλελευθερισμός κλπ.
Οι φιλορωσικές θέσεις της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς
Στα περισσότερα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης υπάρχει και ένα κοινό, αν και λιγότερο εμφανές, χαρακτηριστικό. Πρόκειται για τις φιλορωσικές τάσεις τους και τις στενές σχέσεις τους με το Κρεμλίνο. Πολλά ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης φαίνεται να συνεργάζονται στενά με τη Ρωσία του Putin, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί ένα φιλορωσικό μπλοκ στο εσωτερικό της Ευρώπης.
Η άνοδος της ακροδεξιάς είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η Ε.Ε.. Η ευρωπαϊκή ακροδεξιά έχει ως στόχο την ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, κάτι που βρίσκει σύμφωνη τη Μόσχα. Η συνεργασία μεταξύ της Ρωσίας και της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς μπορεί για πολλούς να είναι ένας «ευκαιριακός γάμος» από τον οποίο κερδίζουν όλοι, στην πραγματικότητα, όμως, φαίνεται να υπάρχουν σημάδια πραγματικής συμπάθειας. Ακόμα και αν αυτή η «άτυπη συμμαχία» αποδειχθεί παροδική, ο Putin αποκτά έτσι έναν ισχυρό μοχλό πίεσης στην Ευρώπη, που μακροπρόθεσμα μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την εξωτερική πολιτική της Δύσης. Οι απόψεις των δύο πλευρών ταυτίζονται σε πολλά σημεία, με αποτέλεσμα τα ακροδεξιά κόμματα να παρουσιάζονται ως φυσικοί σύμμαχοι της Μόσχας. Έχει πλέον υιοθετηθεί από πολλούς η άποψη ότι η άκρα δεξιά λειτουργεί ως «δούρειος ίππος» της Ρωσίας στο εσωτερικό της Ευρώπης.
Οι σχέσεις μεταξύ της Μόσχας και των ευρωπαϊκών ακροδεξιών κομμάτων ξεπερνούν τις δημόσιες δηλώσεις ηγετών ή στελεχών. Έχουν καθιερωθεί επαφές με αξιωματούχους του Κρεμλίνου, συχνές επισκέψεις στη Ρωσία από στελέχη των κομμάτων, καθώς και άλλες μορφές επικοινωνίας, άμεσες ή έμμεσες. Σχεδόν ολόκληρη η ευρωπαϊκή ακροδεξιά, με την εξαίρεση των αντιρωσικών ακροδεξιών κομμάτων στη Ρουμανία, τη Φιλανδία και τη Λετονία, συνδέεται πλέον με τη Ρωσία. Η επιρροή της Μόσχας παραμένει ισχυρή, γεγονός που αντιλαμβάνεται κανείς με την εξέταση των σχέσεων της με ορισμένα σημαντικά ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης.
Το πιο σημαντικό ακροδεξιό κόμμα που υποστηρίζει τον Putin είναι ο Εθνικός Συναγερμός (RN) της Le Pen. Οι σχέσεις της Le Pen με τον Putin παρουσιάζονται ιδιαίτερα στενές. Η ίδια υποστηρίζει με πάθος την άρση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, καθώς και τις ρωσικές αξιώσεις στην Κριμαία, ενώ έχει επισκεφτεί αρκετές φορές τη Ρωσία και έχει συναντηθεί με σημαντικούς αξιωματούχους του Κρεμλίνου, καθώς και με τον ίδιο τον Putin. Η παραδοχή της Le Pen ότι το κόμμα της έλαβε δάνειο από ρωσική τράπεζα ήταν σημαντική, καθώς επρόκειτο για την πρώτη επίσημη επιβεβαίωση ότι ευρωπαϊκό ακροδεξιό κόμμα έχει λάβει ρωσικά χρήματα.
Ανάλογες σχέσεις παρατηρεί κανείς και ανάμεσα στην ιταλική Lega του Salvini με τον «φίλο» Putin. Ο ηγέτης της ιταλικής ακροδεξιάς έχει εκφράσει πολλές φορές τον θαυμασμό του για τον Putin, ενώ έχει κάνει και πολλά ταξίδια στη Ρωσία για να συναντήσει αξιωματούχους του Κρεμλίνου. Ο Salvini έχει καλέσει επανειλημμένα την Ε.Ε. να άρει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, υποστηρίζοντας ότι πλήγωσαν τις ιταλικές εξαγωγές. Η πιο χαρακτηριστική εμπλοκή του με τη Μόσχα είναι η υπόθεση περί υποτιθέμενης χρηματοδότησης του κόμματος του από ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου. Δεν είναι ξεκάθαρο αν το ιταλικό κόμμα έλαβε τελικώς τα ρωσικά χρήματα, ωστόσο δημιουργούνται ερωτήματα για τους δεσμούς του κόμματος του Putin με αυτό του Salvini.
Στην Αυστρία, το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ) φέρεται επίσης να έχει στενούς δεσμούς με το Κρεμλίνο. H κατάρρευση της κυβέρνησης συνασπισμού της Αυστρίας, το 2019, ανέδειξε τις σχέσεις μεταξύ του FPÖ και του Κρεμλίνου. Ο επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος, Strache, ανατράπηκε όταν στο φως της δημοσιότητας ήρθε ένα βίντεο στο οποίο φαίνεται να υπόσχεται κρατικές συμβάσεις στην ανιψιά ενός Ρώσου ολιγάρχη με αντάλλαγμα την πολιτική του στήριξη. Το αυστριακό κόμμα έχει συνδεθεί και στο παρελθόν με το Κρεμλίνο, καθώς η πρώην υπουργός εξωτερικών της Αυστρίας (που προερχόταν από το FPÖ) φέρεται να έχει προσωπικές επαφές με τον ίδιο τον Putin.
Φιλορωσική πολιτική ακολουθούν και άλλα κόμματα της Ευρώπης, όπως το γερμανικό AfD, τα ουγγρικά κόμματα Fidesz (που βρίσκεται την κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον V. Orban) και Jobbik, και το ολλανδικό κόμμα PVV του Wilders. Υπάρχουν υπόνοιες εμπλοκής της Ρωσίας ακόμα και στην καμπάνια του Brexit, ενώ έντονα είναι και τα φίλο-ρωσικά αισθήματα και στην Ελλάδα στους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής και της Ελληνικής Λύσης.
Αιτίες της προσέγγισης Ρωσίας-άκρας δεξιάς
Η συνεργασία Ρωσίας – άκρας δεξιάς έχει πολλές αιτίες. Η ιδεολογική σύνδεση των δύο πλευρών και η γοητεία που ασκεί η πολιτική Putin στην άκρα δεξιά είναι σίγουρα ένας από αυτούς παράγοντες. Η συγκεντρωτική εξουσία είναι χαρακτηριστικό του Putin, ο οποίος ελέγχει ουσιαστικά όλους τους πολιτικούς θεσμούς στη Ρωσία. Η πολιτική του αποτελεί ιδεολογικά την επιτομή της νεοσυντηρητικής ιδεολογίας. Τονίζει την ανάγκη για επιστροφή στις παραδοσιακές αξίες, τη διατήρηση της εθνικής ακεραιότητας, με απόρριψη της πολυπολιτισμικότητας και της παγκοσμιοποίησης ως απειλές της εθνικής ταυτότητας και του καθιερωμένου τρόπου ζωής.
Όπως μπορεί να αντιληφθεί κανείς εύκολα, σχεδόν όλα (αν όχι όλα) τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης συμφωνούν απόλυτα με τις αντιλήψεις του Ρώσου Προέδρου. Με τη ρεαλιστική του προσέγγιση στις διεθνείς σχέσεις, ο Putin παρουσιάζει μια πολιτική εθνικιστική, συντηρητική, αντί-δυτική και αυταρχική, όταν χρειάζεται να επιτευχθούν οι στόχοι του κράτους. Η ταύτιση των ευρωπαϊκών ακροδεξιών κομμάτων με τις αντιλήψεις αυτές δεν πρέπει συνεπώς να αποτελεί έκπληξη.
Παράλληλα, η αποφασιστικότητα και η στιβαρή ηγεσία του ελκύουν όλους τους ακροδεξιούς ηγέτες. Η κοινωνικά συντηρητική και πολιτικά αυταρχική διακυβέρνηση Putin δημιουργεί ένα μοντέλο που η ακροδεξιά δηλώνει πρόθυμη να ακολουθήσει. Το αντί-δυτικό πνεύμα δημιουργεί την ευκαιρία για προσέγγιση, η οποία είναι εύκολη όταν πρόκειται για δύο πλευρές που έχουν τόσα πολλά κοινά.
Οι ιδεολογικές συνδέσεις της Μόσχας με τα ακροδεξιά κόμματα της Ευρώπης δε θα μπορούσαν από μόνες τους να πετύχουν αυτήν την στενή συνεργασία. Υπάρχει και ένας ισχυρός γεωπολιτικός παράγοντας: η αντίθεση όλων των πλευρών απέναντι στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ. Η ακροδεξιά συνδέει τον περιορισμό της εθνικής κυριαρχίας με την ηγεμονία των ΗΠΑ και της Ε.Ε., στο πλαίσιο των οποίων χάνεται η ανεξάρτητη εξωτερική και εσωτερική πολιτική. Στον αντίποδα, βλέπει μια Ρωσία κυρίαρχη και ανεξάρτητη, που αγνοεί ή και αντιμάχεται, αν χρειαστεί, τη Δύση. Η Ρωσία αναδεικνύεται έτσι ως μια γεωπολιτική εναλλακτική και ως απαραίτητη βάση για την σταδιακή αποσύνδεση των χωρών από τους δυτικούς θεσμούς.
Όπως τα ακροδεξιά κόμματα θεωρούν τη Ρωσία του Putin σημαντικό παράγοντα για τη εσωτερική αποδυνάμωση της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, αντίστοιχα και η Μόσχα θεωρεί σημαντική τη συνεργασία με αυτά τα κόμματα για τους ίδιους λόγους. Υπάρχει μια σύμπλευση συμφερόντων από την οποία η Ρωσία θέλει να βγει κερδισμένη. Μέσω των ακροδεξιών κομμάτων της Ευρώπης μπορεί να επεκτείνει ακόμα περισσότερο τη γεωπολιτική της επιρροή σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Η κατάσταση θα είναι ακόμα καλύτερη, αν τα κόμματα αυτά ανέλθουν στην εξουσία και σχηματίσουν δικές τους κυβερνήσεις. Η επιρροή τους στην Ε.Ε. θα είναι μεγάλη που στο τέλος θα υποκύψει στις επιθυμίες των εθνικών κυβερνήσεων. Τα κέρδη της Ρωσίας από αυτή τη συνεργασία φάνηκαν γρήγορα στην Κριμαία, όπου είχε την πολιτική στήριξη πολλών ευρωπαϊκών κομμάτων. Η Μόσχα έχει κέρδη και στην ενεργειακή της πολιτική, όπου τα ακροδεξιά κόμματα προτιμούν ξεκάθαρα να έχουν ενεργειακό πάροχο τη Ρωσία με το δικό της φυσικό αέριο. Επιπλέον, τα κόμματα αυτά αποτελούν φωνές μέσα στην Ε.Ε για άρση των κυρώσεων, που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία που κερδίζει από τη σχέση αυτή και για αυτό συνεχίζει να τα στηρίζει οικονομικά και πολιτικά.
Συμπεράσματα
Όλα τα παραπάνω αναδεικνύουν την στενή σχέση ανάμεσα στην ευρωπαϊκή άκρα δεξιά και τη Ρωσία. Ποιο είναι το μέλλον αυτής της συνεργασίας; Οι πιθανότητες δείχνουν ότι, τουλάχιστον, στο κοντινό μέλλον οι στενές επαφές θα συνεχιστούν. Ακόμα και αν παροδικά σταματήσουν, η Μόσχα γνωρίζει ότι διαθέτει εντός της Ευρώπης έναν δυνητικά χρήσιμο σύμμαχο, την ακροδεξιά, με την οποία μπορεί να πετύχει την σταδιακή αποσταθεροποίηση της Δύσης. Με τα τωρινά δεδομένα, πάντως, η προσέγγιση της Ευρώπης με τη Ρωσία μοιάζει απίθανο ενδεχόμενο, ακόμα και με την ανάδειξη ακροδεξιών κομμάτων σε θέσεις εξουσίας.
«Λοιπόν, επειδή το πράγμα έχει μπλέξει πολύ πια, και επειδή με αφορμή την Ουκρανία γίνεται μεγάλη και έντονη συζήτηση για το ποια μεγάλη δύναμη μας… αγαπάει περισσότερο και είναι πιο πολύ… φίλη μας.
Του Αργύρη Παγαρτάνη
Φίλος, με την έννοια ότι «δεν κοιτάζω συμφέρον και σε βοηθάω ό,τι κι αν γίνει», δεν υπάρχει. Να το ξαναγράψω, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ. Και το «σύμμαχος», δηλαδή αυτός που συντάσσεται στη μάχη μαζί σου, είναι λίγο παρεξηγημένη έννοια. Ο σύμμαχος δεν είναι φίλος. Με τον σύμμαχο, για να πολεμήσεις από την ίδια πλευρά, πάει να πει ότι έχεις κοινά ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ. Κάτι δίνεις κι εσύ, και κάτι παίρνεις.
Οπότε, αν ένας σύμμαχος κρίνει ότι, σε κάποια άλλη συγκυρία, ένας άλλος του δίνει περισσότερα, τότε σε αφήνει (επισήμως ή σιωπηρά) στα κρύα του λουτρού και δεν έχει κανένα πρόβλημα να συμμαχήσει με τον εχθρό σου.
Έτσι είναι αυτά. Κυνικά, σκληρά, απάνθρωπα, αλλά έτσι είναι. Κι όσο πιο γρήγορα το πάρουμε χαμπάρι, τόσο το καλύτερο.
Οι τρεις Μεγάλες Δυνάμεις (Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία) που στήριξαν την δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους μετά την (αποδεδειγμένη ιστορικά πια) παρά τη θέλησή τους καταστροφή του οθωμανικού στόλου στο Ναυαρίνο, δεν μας… αγάπησαν ξαφνικά. Ούτε τους έπιασε ο πόνος για τους κακομοίρηδες τους Χριστιανούς στο Μοριά και τη Ρούμελη, που κόντευε να τους εξολοθρεύσει ο Ιμπραήμ. Τόσα χρόνια, τόσους αιώνες που γινόταν αυτό, γιατί δεν έκαναν κάτι; Απλούστατα, διότι έκριναν εκείνη τη στιγμή ότι ήταν ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ ΤΟΥΣ η δημιουργία ενός ελληνικού (στην ουσία) κρατιδίου, σ’ ένα κρίσιμο εμπορικό και γεωστρατηγικό σταυροδρόμι.
Κι αποφάσισαν να ομονοήσουν στην περίπτωση της Ελλάδας και να γίνουν όλες “προστάτιδες δυνάμεις” όχι γιατί ξαφνικά «αγάπησαν» η μία την άλλη, αλλά γιατί δεν ήθελαν να αφήσουν την Ελλάδα η μία στη σφαίρα επιρροής της άλλης. Μια συμφωνία λύκων ήταν.
Το ότι η Ελλάδα έφτασε έναν αιώνα αργότερα να διπλασιάσει (και πλέον) την επικράτειά της οφείλεται όχι μόνο στην πολεμική προετοιμασία και αποτελεσματικότητα στους Βαλκανικούς Πολέμους, αλλά και στο ότι τάχθηκε με την Αντάντ στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά και πάλι, οι «σύμμαχοί» μας στήριξαν την προσπάθεια μέχρι το σημείο που είχαν οι ίδιοι συμφέροντα.
Όσο το (πανίσχυρο) ελληνικό ναυτικό τους εξασφάλισε το Αιγαίο, και όσο το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα ταξίδεψε στην Ουκρανία για να πολεμήσει τους κόκκινους, ήτανε καλά.
Φρόντισαν να μας στείλουν τα μηνύματα με τη Βόρεια Ήπειρο, που την απελευθερώσαμε τόσες φορές κι άλλες τόσες μας την πήραν. Το συμφέρον τους τότε ήταν να δημιουργηθεί μια «βιώσιμη» Αλβανία. Με σύνορα που θα ικανοποιούσαν τους Ιταλούς, που το έπαιζαν πάτρονες των Αλβανών.
Κι όταν είδαν ότι οι κόκκινοι επικράτησαν στη Ρωσία και στην Μικρά Ασία δεν υπάρχουν πια οι ετοιμοθάνατοι Οθωμανοί, αλλά ο Κεμάλ, που τα’ χε βρει ήδη με τους μπολσεβίκους διαμελίζοντας την Αρμενία, το πήραν απόφαση. Τους συνέφερε περισσότερο μια Τουρκία «καπιταλιστική», ανάχωμα στον κομουνισμό, παρά να φλερτάρουν με την ιδέα ενός Κεμάλ «κόκκινου», ή τέλος πάντων συνεργαζόμενου στενά με τη Μόσχα.
Όσο τα συμφέροντά τους συμβάδιζαν με τα δικά μας, η Ελλάδα δεν έβρισκε εμπόδια να επεκταθεί. Όταν τα συμφέροντα πήγαν αλλού (στον περιορισμό της ΕΣΣΔ), αφέθηκε στην τύχη της. Έκανε κι αυτή τα λάθη της, προφανώς, αλλά εδώ εξετάζουμε τι κάνουν οι «σύμμαχοι», όχι εμείς. Κυνισμός στα όρια της απανθρωπιάς.
Και την ίδια ώρα, προφανώς, οι μπολσεβίκοι, τους οποίους είχε πολεμήσει το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα στην Ουκρανία, δεν είχαν κανένα πρόβλημα να βοηθήσουν τον Κεμάλ.
Και παλαιότερα, πριν την ανεξαρτησία, η τσαρική Ρωσία μια χαρά είχε παίξει το χαρτί των Ελλήνων. Στα διαβόητα «ορλωφικά» το 1770, όταν οι ομώνυμοι αδελφοί ξεσήκωσαν όλη τη νότια Ελλάδα τάζοντας ρώσικη υποστήριξη για τη «λευτεριά». Όχι γιατί μας αγάπησαν κι αυτοί, αλλά γιατί επιθυμούσαν να δημιουργήσουν ένα δεύτερο γερό μέτωπο στους Οθωμανούς, με τους οποίους πολεμούσαν (1768-1774).
Κι όταν το πράγμα κρύωσε, το κίνημα απέτυχε, κι οι Ρώσοι τα βρήκαν με τη συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζί (1774), το ελληνικό στοιχείο κυρίως στην Πελοπόννησο αφέθηκε στην τύχη του. Τότε, αφού προώθησε τα συμφέροντά της, η τσαρίνα Αικατερίνη σταμάτησε να κλαίει για τους ομόδοξους Έλληνες και τους άφησε έρμαιο στις σφαγές και τις λεηλασίες των Τουρκαλβανών.
Στην Κύπρο τι έγινε; Κι εκεί ζυγιάστηκαν τα συμφέροντα. Και βγήκε… ουδετερότητα. Σου λέει το ΝΑΤΟ, κι οι δύο δικοί μου είστε, δεν μπορώ να στηρίξω τον έναν απέναντι στον άλλο. Ούτε αγάπες, ούτε φιλίες, ούτε θρησκείες, ούτε τίποτα.
Τι πήγατε κι εσείς να ρίξετε τον Μακάριο μ’ αυτό το χονδροειδές πραξικόπημα; Λουστείτε τα τώρα, όπως τα κάνατε. Αυτό μας είπαν. Κι αυτό εξακολουθούν να μας λένε.
Κλαίνε για τον… πρώτο ευρωπαϊκό πόλεμο μετά το 1945, λέει. Λες και η Κύπρος είναι στην Ασία ή στην Αφρική. Έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρακαλώ, είναι η κατεχόμενη Κύπρος. Είδατε κανέναν να κλαίει και να οδύρεται; Μια χαρά ψευδοκράτος έχουν στήσει, υπό την ανοχή της Ευρώπης που… δεν δέχεται μύγα στο σπαθί της, λέει, που ένα κράτος εισέβαλλε σ’ ένα άλλο.
Κι έχεις και τον Λαβρόφ, από την άλλη πλευρά, να την αποκαλεί φόρα παρτίδα «Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου». Πάρε χαστούκι κι από το άλλο μάγουλο.
Συμπέρασμα, διαχρονικό και ακλόνητο: Στη διπλωματία, καλές είναι και οι συνθήκες, και οι συμμαχίες, και οι «φιλίες». Καλό είναι να έχεις όσο το δυνατόν περισσότερες, με όσο πιο δυνατούς παίκτες. Με τα χαρτιά, όμως, το μόνο που κερδίζεις (κι αυτό όχι απόλυτα, έχει αποδειχτεί) είναι ότι δεν θα τους έχεις ΕΝΑΝΤΙΟΝ σου. Όχι ότι θα τους έχεις ΜΑΖΙ σου.
Την κρίσιμη στιγμή, με το μέρος σου θα σταθούν ΜΟΝΟ αυτοί που θα έχουν ΣΥΜΦΕΡΟΝ να είναι μαζί σου. Δηλαδή κάτι να κερδίσουν. Καμία υπογραφή δεν θα τους δεσμεύσει να πάρουν το μέρος σου, αν τα γεωστρατηγικά τους συμφέροντα υπαγορεύουν κάτι άλλο.
Όλοι οι καυγάδες, λοιπόν, για το ποιος μας αγαπάει περισσότερο είναι παραμυθάκια και οδοντόκρεμες κολγκέιτ».
Στην εποχή των social media η προπαγάνδα έχει περάσει σε άλλο επίπεδο. Γενικά ακολουθούμε αξιόπιστες πηγές. Στην Ουκρανία υπάρχουν αξιόπιστες πηγές. Η Ρωσία ξέρει πολύ καλά το παιχνίδι της προπαγάνδας, έχω ένα πολύ πρόσφατο παράδειγμα ανάμειξης στα ελληνικά πράγματα μέσω των social media. Οι Αμερικανοί επίσης.
Το αίτημα είναι ένα και παραμένει, να σταματήσει ο πόλεμος. Ο πόλεμος δεν είναι ούτε οι αναμεταδόσεις σε ρυθμό ανταποκριτών στα social media και δεν είναι televised. Ο πόλεμος έχει νεκρούς, μεταξύ αυτών και ομογενείς στη συγκεκριμένη περίπτωση. Ο πόλεμος έχει πρόσφυγες και έτσι παντού, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη, από την μια στιγμή στην άλλη άνθρωποι καλούνται από νοικοκύρηδες να γίνουν πρόσφυγες με τα ρούχα που φοράνε.
Όπως και το 2014 ήμαστε απέναντι στις θηριωδίες ναζιστικών παραστρατιωτικών οργανώσεων στην περιοχή, έτσι και σήμερα νοιαζόμαστε για όλους. Όπως το έχουμε κάνει και για τη Σρεμπρένιτσα και για το Βελιγράδι. Και για τη Συρία και για το Ιράκ. Όπως το κάνουν αυτές οι κάποιες χιλιάδες Ρώσων πολιτών που αντιστέκονται. Αυτός ο πόλεμος δεν είναι δικός μας, όπως δεν είναι κανενός λαού.
Ενδεχομένως να είναι πολύ κοντά η επιτάχυνση των εξελίξεων εξαιτίας των χωρών που απείχαν από το ΣΑ του ΟΗΕ και η είδηση δεν είναι η Κίνα.
Στο τέλος της ιστορίας και στην παγκοσμιοποίηση μάς έλεγαν θα έχει ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων και ανθρώπων, σταθερότητα και ειρήνη. Oh, wait!!!
Προφανώς και θα υπάρχουν οικονομικές επιπτώσεις στην Ευρώπη και οικονομικές επιπτώσεις και στην Ρωσία. Μόνο που θα τις πληρώσουμε εμείς και οι Ρώσοι. Οι Ρώσοι ολιγάρχες θα ρεφάρουν τη χασούρα τους από παράνομες δραστηριότητες και ανασυγκρότηση και έτσι θα ρεφάρουν και τη χασούρα των ευρωπαίων ολιγαρχών ξεπλένοντας τα λεφτά τους στις ευρωπαϊκές τράπεζες. Οι Ουκρανοί είναι από χέρι χαμένοι, και ενιαία και ως κοινότητες.
Ή η καραμπόλα διευθέτησης της αρχιτεκτονικής της νέας παγκοσμιοποίησης Αφγανιστάν -Τουρκμενιστάν -Καζακστάν -Ουκρανία -Κουρδισταν -Ινδια
Στην προηγούμενη παγκοσμιοποίηση που ξεκίνησε με την λήξη του προηγούμενου Ψυχρού Πόλεμου και έληξε με την αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, τα πράγματα ήταν σχετικά απλά.
Τα πάντα γίνονταν διεθνώς με συναλλαγές με δολάρια, που έτσι μπορούσαν να παραχθούν σωρηδόν και ανεξάρτητα από δάνεια και να παράγουν, ακόμα πιο ανεξέλεγκτα, φούσκες γκρι χρήματος από τις οποίες χρηματοδοτούσε ο νεοφιλελευθερισμός την επίπλαστη οικονομική επιτυχία του. Παράγοντας ανισότητες παντού
Ο έλεγχος της τιμής του δολαρίου επιτυγχάνονταν με τον έλεγχο της ροής (άρα και της τιμής) του πετρελαίου. Κύρια μέθοδος μεταφοράς του τα τάνκερ και πολύ λίγα δίκτυα αγωγών. Αρκούσε η στρατιωτική παρουσία του χωροφύλακα-ΗΠΑ σε κύριες πετρελαιοπαραγωγές χώρες, τοπικοί πόλεμοι και μερικές κυρώσεις μέσω του διατραπεζικού δικτύου SWIFT και τα άτακτα παιδιά συνετίζονταν.
Πρώτη φορά το σύστημα αυτό απειλήθηκε μετά την οικονομική κρίση του 08, όταν οι χώρες BRICS ( Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότιος Αφρική) απείλησαν με εγκατάλειψη του δολαρίου, που τους φόρτωνε την πληθωρισμό των ΗΠΑ ως κόστος, και την αντικατάσταση του από το τότε ανερχόμενο ευρώ.
Μια στεκιά στον αδύναμο κρίκο της Ευρωζώνης, την Ελλάδα, αρκούσε για να μετατρέψουν οι μυωπικοί ηγέτες της ΕΕ μια περιφερειακή κρίση χρέους σε μείζονα οικονομική κρίση του ευρώ, που έχασε έκτοτε το λεγόμενο momentum του, αναδεικνύοντας μέχρι σήμερα και όλες του τις αδυναμίες.
Η δεύτερη σοβαρή απειλή του συστήματος δολάριο-ενεργεια ήρθε από το ίντερνετ και τις ψηφιακές τεχνολογίες που εφαρμόζονται σε αυτό. Κυρίως απο τής λεγόμενες blockchain, που άρχισαν να αναπτύσσονται και να αναπτύσσουν αποκεντρωμένα συστήματα στα πάντα μετά την πρώτη επιτυχή εφαρμογή τους σε νέου τύπου μέσα συναλλαγών. Αυτά προέκυψαν ως ανάγκη αντιμετώπισης των συνεπειών νέων τραπεζικών κρίσεων, όπως εκείνη τού 08.
Η υιοθέτηση αυτών των τεχνολογιών από την Κίνα, κυρίως, και δευτερευόντως και από πετρελαιοπαραγωγές χώρες της Μέσης Ανατολής (ΗΑΕ, Σ.Αραβια) και της Αφρικής (Νιγηρία) άλλαξαν τελείως τους όρους του γεωπολιτικού παιγνιου. Τώρα όλοι τρέχουν να φτιάξουν τέτοιου είδους ψηφιακά μέσα συναλλαγών, που κινούνται εξωτραπεζικα και χωρίς να απαιτούν το SWIFT!
Έτσι, απέμεινε μόνο ο έλεγχος των ροών της ενέργειας για να καθορίζει τους χάρτες επιρροών των ζωνών της νέας παγκοσμιοποίησης. Μόνο που τώρα, και μέχρι το 2050 περίπου, αυτή η ενέργεια είναι η περιεχόμενη στο μεταβατικό στρατηγικό καύσιμο του πλανήτη το φυσικό αέριο. Αυτό όμως διανέμεται κυρίως μέσω αγωγών και δευτερευόντως με καράβια μεταφοράς του υγροποιημένο με την μορφή του LNG.
Από τους ίδιους αγωγούς θα μεταφέρεται και το επόμενο στρατηγικό καύσιμο, τό υδρογόνο, πάλι πάνω κάτω από τις ίδιες περιοχές παραγωγής του φυσικού αερίου προς τις μεγάλες αγορές κατανάλωσης ενέργειας. Τις ΗΠΑ, την ΕΕ, την Κίνα και την ανερχόμενη βιομηχανικά Ινδία. Η στρατηγική “όλα από ΑΠΕ” και πράσινο υδρογόνο έχει τόσες αδυναμίες (έλλειψη σπανιων μετάλλων, κόστη επενδύσεων και κόστος παραγωγης που επιτείνει τις ανισότητες) που μόνο στραβοί γραφειοκράτες και κάτι άσχετοι πολιτικοί δεν τις βλέπουν.Ο στόχος τους ειναι μπας και σώσουν τις τράπεζες, όχι το κλίμα.
Όμως ο έλεγχος της ροής της ενέργειας μέσω αγωγών προϋποθέτει τον γεωπολιτικό έλεγχο με γεωγραφικό συνεχές! Και πάνω σε αυτή την νέα πραγματικότητα, γίνονται τώρα καραμπολες, που με την σειρά τους γενούν και κρίσεις.
🔹Η ήττα των ΗΠΑ και η εγκατάλειψη του Αφγανιστάν το 21, το άφησε χωρίς λεφτά (τα 9δις αποθέματα της Κεντρικής του Τράπεζας κατασχέθηκαν και αποχώρησαν μαζι με τα στρατεύματα του ΝΑΤΟ). Οι επιπτώσεις τους στην διανομή ενέργειας, στο σχόλιο #1 για όποιον ενδιαφέρεται.
Οι ταλιμπαν, ως αναμένονταν, το γύρισαν στις εξαγωγές οπιου μέσω του Πακιστάν κυρίως. Για να αποφευχθεί η διάδοσή των ναρκωτικών, έκλεισαν τα λιμάνια της Ινδίας σε όλα τα container από το Πακιστάν, και αυξήθηκαν οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι σε όλα τα γύρω από το 6% στο 10%
Αποτέλεσμα: φρακάρισμα των συστημάτων logistics αρχικά σε όλη την Ασία, που επεκτάθηκε γρήγορα σε όλο τον πλανήτη απορυθμίζοντας σχεδόν όλες τις αλυσίδες παραγωγής!
🔹 Ακολούθησε η προσπάθεια της Τουρκίας να επωφεληθεί από το νέο σκηνικό εντείνοντας τις προσπάθειες διείσδυσης της προς την κεντρική Ασία μέσω του Συνδέσμου των τουρκόφωνων χώρων της περιοχής. Προσωρινά έδειξε να το πετυχαίνει με την ένταξη σε αυτήν την μίνι ζώνη εμπορίου και του φιλήσυχου Τουρμκενισταν, του κύριου τροφοδότη της Κινας με φυσικό αέριο μέσω του αγωγού Τουρκμενιστάν-Χονγκ Κόνγκ. Σε αυτον τον αγωγό θα πέσουν και τα κοιτάσματα φυσικού αερίου του Ιράν μέσω Αφγανιστάν. 🔹Η κίνηση της Τουρκίας θεωρήθηκε απειλητική ως στοχεύοντας στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας. Και εξουδετερώθηκε με την επέμβαση της Μόσχας στο Καζακστάν πριν δύο μήνες, για την καταστολή μιας εξέγερσης με χαρακτηριστικά Αραβικής Άνοιξης που φαίνεται ότι προκλήθηκε με υποστήριξη της Άγκυρας. 🔹Η καραμπόλα συνεχίστηκε αυτές τις μέρες στην Ουκρανια, παλι με τους ίδιους πρωταγωνιστές αλλά αυτή την φορά και με άμεση εμπλοκή και των ΗΠΑ. Με την λήξη αυτής της κρίσης, θα εχει επιτευχθεί ο αρχικός της στόχος, η οικονομική αιμορραγία της ΕΕ μέσω πανάκριβου αέριοι απο τις ΗΠΑ και την Ρωσία αλλά και ο συμβιβασμός ΗΠΑ-Ρωσιας για τα όρια ισχύος της ζώνης υπό την Κίνα στα δυτικά. Η συμφωνία CAI EE- Κινας και ο Nordstream2 μπαίνουν στο ψυγείο, μέχρι νεωτέρας διαταγής. Οι μεγάλοι χαμένοι αυτής της κρίσης, εκτός από την Ουκρανία, είναι πάλι η ΕΕ, ιδιαίτερα η Γερμανία και η Τουρκία που είχε επεκταθεί και προς τα εκεί. Τώρα η Ρωσία μπορεί με την ησυχία της να πάει να παίξει τον ρόλο του δεύτερου βιολιού στην ζώνη περί την Κίνα. 🔹 Αυτή η εξέλιξη βάζει σε διλληματα την παραδοσιακή φίλη της Ρωσίας, την Ινδία, και η οποία συνεχίζει να θεωρεί απειλή της την Κίνα. Το πιθανότερο είναι ότι θα κινηθεί αυτόνομα για να δημιουργήσει μια νεα ζώνη που διαμορφώνεται με Αραβικές Χωρες και χώρες της Αφρικης, όπου ήδη έχει διεισδύσει οικονομικά, κυρίως μέσω της Ν. Αφρικής ως αντίπαλο δέος της πολύ πιο πετυχημένης διείσδυση της Κίνας στην ίδια περιοχή. 🔹Ο θείος Σαμ δεν μπορεί να κάνει πλέον και πολλά πράγματα μέχρι αυτό το παιχνίδι ισχύος ανάμεσα στην Κίνα και την Ινδία καταλήξει κάπου. Μέχρι τότε επιτηρεί στρατιωτικά την ευρύτερη περιοχή μέσω του AUKUS και ενδεχομένως να οριοθετήσει και τα όρια της δικής της ζώνης στον Τίγρη–Ευφρατη δια της αναγνώρισης Ανεξάρτητου Κουρδικού κράτους. Μετά, αν δεν πρυτανεύουν στην Ουάσιγκτον άλλες παλαβές ιδέες πανικού και τα κάνουν όλα Κούγκι, θα προσπαθήσει να τα “βρει” με την Κίνα έχοντας κερδίσει, ίσως, μέρος του χρόνου που απώλεσε επί Τραμπ, που της στοίχισε την τεχνολογική υπεροχή σε 2-3 κρισιμες τεχνολογίες τής 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.
Τούτων λεχθεντων (επι μέρους μεγαλύτερες αναλύσεις για όλα στα σχόλια) προκύπτουν δύο ερωτήματα που μας αφορούν άμεσα:
🔸Αν θα το αντέξει όλο αυτό η σημερινή ΕΕ χωρίς να αλλάξει ριζικά και εκ βάθρων. 🔸Το τι. πρέπει εμεις ως χώρα να πράξουμε μπας και καταφέρουμε να επιβιώσουμε ή και να αναπτυχθούμε στον νεο πολύπλοκο πολυ-ζωνικο κόσμο που διαμορφώνεται.
Πείτε και εσείς, όπως το οφείλετε στα παιδιά σας και τα εγγόνια σας. Εγω πολυ τα είπα πάλι. Με καλύπτουν οι προτάσεις του ΠΡΑΤΤΩ ως πολύ λογικές, σύγχρονες και επι της πραγματικότητας που διαμορφώνουν και όλα τα πιο πάνω.
Βρισκόμαστε περίπου στα μισά της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα. Το World Wide Web συμπληρώνει περίπου 15 χρόνια ύπαρξης, το Facebook (2004) είναι ακόμη μια κολεγιακή σελίδα κάποιου Μαρκ Ζάκερμπεργκ, το Twitter (2006) είναι στα σχέδια “επί χάρτου” κάποιου Τζακ Ντόρσι και ο Στιβ Τζομπς είναι κλεισμένος στο εργαστήριό του και προσπαθεί να κάνει… έξυπνο το κινητό του τηλέφωνο “παντρεύοντάς” το με ένα widescreen iPod και ένα σύστημα πρόσβασης στο Internet. Την ίδια εποχή μία επικοινωνιακή έκρηξη διασπά το μέχρι τότε επικοινωνιακό τοπίο που μονοπωλούν τα ΜΜΕ και διευρύνουν τη δημόσια σφαίρα. Είναι η έναρξης της ένδοξη αν και σύντομης εποχής της “blog-ό-σφαιρας“.
Την ίδια εποχή (2003-2005) κάνουν την εμφάνισή τους και οι πρώτοι έλληνες blogger, κυριολεκτικά “κάθε καρυδιάς καρύδι”, φοιτητές, “πληροφορικάριοι”, σκηνοθέτες, DJ’s, μουσικοί, εικαστικοί, συγγραφείς, νέοι δημοσιογράφοι αλλά και δεκάδες άνθρωποι -πρώιμοι, οι περισσότεροι, χρήστες του διαδικτύου- που ανακαλύπτουν την προμηθεϊκή δυνατότητα του διαδικτύου να τους δώσει φωνή και να απευθυνθούν σε ένα μικρό ή ευρύτερο κοινό. Κάποιοι ξεχωρίζουν πολύ γρήγορα για την αντισυμβατική τους γραφή και τον νέο τρόπο -σε σχέση με τους παραδοσιακούς γραφιάδες- που έβλεπαν τα πράγματα. Ο “Ονειρος”, ο “Εντεκα”, ο “Old Boy”, o “Petefris”, o “Argos”, η “Ψιλικατζού”, ο “123 λέξεις”, ο “Τάλος”, ο “Πιτσιρίκος” είναι μερικοί μόνο από τους “πιονιέρους” της ελληνικής “blog-ό-σφαιρας”. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει μία… “Καλύβα, ψηλά στο βουνό“.
“Έστησα μια καλύβα ψηλά στο βουνό – στη διάθεση κάθε οδοιπόρου. Φτιάξτε καφέ, ανάψτε τη σόμπα αν κάνει κρύο, ξεσκεπάστε το κοφίνι αν πεινάτε. Σα στο σπίτι σας! Όπου κι αν τριγυρίζω, δε θ’ αργήσω πολύ” έγραφε στο εισαγωγικό του Post ο Πάνος Ζέρβας (το όνομα το μάθαμε λίγο καιρό αργότερα), οδοντίατρος, διδάκτορας ΑΠΘ, διευθυντής ΕΣΥ, ενεργός πολίτης στο χώρο της πολιτικής οικολογίας, “ερασιτέχνης” ιστορικός και βέβαια μπλόγκερ από το 2005.
Εκεί, στην “Καλύβα” ο Πάνος Ζέρβας (γεννημένος στην Καλαμάτα αλλά με μόνιμη έδρα σε Θεσσαλονίκη-Χαλκιδική) δημιουργεί τη δική του “Κιβωτό” και τη γεμίζει –μαζί με το “θυγατρικό” του ιστολόγιο «Σημειώσεις για τον Εμφύλιο»– , σχεδόν καθημερινά με μνήμες -δικές του και άλλων-, τραγούδια, αποσπάσματα σπουδαίων κειμένων, φωτογραφίες και σημειώσεις. Πολλές και πολύτιμες σημειώσεις. Σημειώσεις που 16 χρόνια μετά γίνονται βιβλίο με τίτλο “Σημειώσεις για τον εμφύλιο- Αντίσταση και κατοχικός εμφύλιος 1941-1944” (εκδ. Επίκεντρο 2021).
Παρά το ότι δεν έχουμε καταφέρει να συναντηθούμε ποτέ διά ζώσης, όλα αυτά τα χρόνια, επικοινωνούμε συχνά με τον Πάνο Ζέρβα είτε έμμεσα μέσω αναρτήσεων και σχολίων στα Κοινωνικά Δίκτυα είτε άμεσα με μικρές κουβέντες που κάνουμε στο inbox. Ολα αυτά τα χρόνια παρακολουθώ τα όσα γράφει και δεν κρύβω πως συχνά με εκπλήσσουν, με συγκινούν ή και με σοκάρουν οι μικρές ή μεγάλες αποκαλύψεις που κάνει για την εποχή του Εμφύλιου και τα τραύματα που άφησε και εξακολουθούν, σε ένα βαθμό να υπάρχουν, στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας.
Πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία, με αφορμή το βιβλίο του, να μιλήσουμε και πάλι. Αυτή την κουβέντα δημοσιεύουμε σήμερα στο AnatropiNews:
– Η συστηματική ενασχόλησή σου με την Κατοχή και τον Εμφύλιο και διόρθωσέ με αν κάνω λάθος, ξεκινάει με την εμφάνιση της Blog-ό-σφαιρας η οποία άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στη δημόσια σφαίρα. Τι ήταν όμως αυτό που αρχικά σε παρακίνησε να ξεκινήσεις αυτή τη συλλογή κειμένων και ντοκουμέντων και να τους δώσεις τη μορφή ιστολόγιου;
Η ενασχόληση μου με την Κατοχή και τον Εμφύλιο ξεκινάει αρκετά χρόνια νωρίτερα. Τα δυο πρώτα χρόνια στα ιστολόγια ουσιαστικά δεν ασχολήθηκα με παρόμοια θεματολογία. Κάτι που συνέβη από τον Οκτώβριο του 2007 και μετά, όταν δημιουργήθηκε η ξεχωριστή κατηγορία “Εμφύλιος” στην “καλύβα”. Ως τις αρχές του 2016 είχαν αναρτηθεί 215 θέματα, αριθμός σχετικά μικρός σε σχέση με το συνολικό αριθμό των αναρτήσεων. Τότε δημιούργησα το θεματικό ιστολόγιο “Σημειώσεις για τον Εμφύλιο”, ως διαδικτυακό σημειωματάριο που περιέχει πολλές εκατοντάδες θέματα, πολλά γραμμένα από μένα. Υπήρξαν ιστολόγια που ασχολούνταν με τα θέματα αυτά πριν το κάνω εγώ και άλλα που δημιουργήθηκαν στη συνέχεια. Κίνητρο μου, όπως και άλλων, όσων δεν είμαστε ιστορικοί, ήταν το έντονο ενδιαφέρον για τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, αλλά και η πρακτική ευκολία στην ταξινόμηση και την ανάκτηση του τεράστιου σε όγκο υλικού που προσφέρει το μέσον. Από ένα σημείο και μετά σκεπτόμουν ότι θα προέκυπτε μια έντυπη έκδοση και πειραματιζόμουν συνεχώς για τη μορφή που θα της έδινα και για το ύφος που θα υιοθετούσα. Το ενδιαφέρον για το ιστολόγιο ανανέωνε συνεχώς η εντατική ανταλλαγή απόψεων και πληροφοριών με τους αναγνώστες, για βιβλία και γεγονότα. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτή η γόνιμη επικοινωνία συνεχίζεται για περισσότερο από 12 χρόνια. Στο μεταξύ, στα δύο ιστολόγια άφησαν κατά καιρούς σχόλια τουλάχιστον δύο δεκάδες επαγγελματίες ιστορικοί. Υποθέτω ότι πέρασαν περισσότεροι, ως αναγνώστες.
– Εχοντας ήδη περάσει σχεδόν 80 χρόνια από την εποχή της Κατοχής και του Εμφύλιου και με τους πρωταγωνιστές αλλά και τους απλούς ανθρώπους που βίωσαν αυτές τις περιόδους, πιστεύεις ότι το ενδιαφέρον γι αυτές θα μπορούσε να μειωθεί ή ίσα-ίσα αυτή η απόσταση θα βοηθήσει την ολοκληρωμένη καταγραφή της;
Δεν νομίζω ότι έχουμε ακόμα «ολοκληρωμένη καταγραφή» για την Επανάσταση του 1821 ή για τον Εθνικό Διχασμό, ο οποίος ξεκίνησε αρκετά πριν τη δεκαετία του 1940. Το ενδιαφέρον γι’ αυτές τις ιστορικές περιόδους και για το Βυζάντιο και για τα ρωμαϊκά χρόνια και για την αρχαιότητα παραμένει αμείωτο, τουλάχιστον σε ένα ποσοστό του αναγνωστικού κοινού. Η Ιστορία, το λέω συμβατικά γιατί πρόκειται για σύνολο από επιστημονικές ειδικότητες, ήταν και θα παραμείνει μια εξαιρετικά γοητευτική και δημοφιλής υπόθεση. Πολύ περισσότερο που οι σύγχρονες δυνατότητες μας επιτρέπουν να κατανοούμε καλύτερα το παρελθόν και να αναθεωρούμε ή να συμπληρώνουμε παλαιότερες αντιλήψεις γι’ αυτό. Ισχύει και για τη δεκαετία του 1940. Κάποια στιγμή το ενδιαφέρον θα βρεθεί σε φυσιολογικά επίπεδα, αντίστοιχα με εκείνο για τις άλλες ιστορικές περιόδους, αλλά αυτό μάλλον δεν θα συμβεί σύντομα.
– Πιστεύεις ότι η Ιστορία, η πολιτική σκέψη και ως ένα βαθμό και η κοινωνία έχουν ακόμη “ανοιχτούς λογαριασμούς” με την περίοδο εκείνη ή η “εθνική συμφιλίωση”, τη δεκαετία του ’80, η αναγνώριση της αντίστασης και το κάψιμο των φακέλων, έχουν οριστικά κλείσει αυτούς τους λογαριασμούς;
Η Ιστορία δεν κλείνει ποτέ τους λογαριασμούς της με το παρελθόν, αλλιώς δεν έχει νόημα ύπαρξης. Η πολιτική σκέψη το ίδιο. Για την κοινωνία το πρόβλημα τίθεται διαφορετικά. Μέχρι και τη δεκαετία του 1990, θα μπορούσε να πει κανείς ότι οι λογαριασμοί του Εμφυλίου είχαν κλείσει. Να όμως που ο 21ος αιώνας φαίνεται να τους ανοίγει ξανά, για να χρησιμοποιηθούν εργαλειακά, μικροπολιτικά αν μου επιτρέπεις, για να εξυπηρετήσουν επίκαιρες σκοπιμότητες. Ουσιαστικά πρόκειται για μια ανταλλαγή συνθημάτων. Στο Βίτσι και στο Γράμμο σας θάψαμε στην άμμο, ΕΑΜ ΕΛΑΣ Μελιγαλάς, Βάρκιζα τέλος κλπ. Αυτά υποκαθιστούν με ευτελή τρόπο και την Ιστορία και την πολιτική σκέψη. Από την άλλη, σηματοδοτούν την αγωνία της εποχής μας, της οποίας οι νέοι άνθρωποι προσπαθούν να στηριχτούν σε σημεία του παρελθόντος, ώστε να ενισχύσουν και να νομιμοποιήσουν τον πολιτικό τους λόγο, απέναντι σε αυτούς που θεωρούν εθνικούς εχθρούς ή επικίνδυνους ταξικούς αντιπάλους. Όταν όμως το παρελθόν κατανοείται επιδερμικά, πέρα από την Ιστορία και την πολιτική σκέψη, κάτι δεν πάει καλά.
Ήδη μπορούμε να πούμε ότι στο πολιτικό επίπεδο η λεγόμενη «εθνική συμφιλίωση» που υπήρξε μια σταθερά της Μεταπολίτευσης για δεκαετίες, έχει ακυρωθεί, σε σημαντικό βαθμό. Όσο για το κάψιμο των φακέλων ήταν μια τραγωδία. Δεν καίμε τα ιστορικά / κοινωνικά ντοκουμέντα, ουσιαστικά για λόγους εντυπώσεων, στην υψικάμινο της Χαλυβουργικής! Μένει η αναγνώριση της Αντίστασης, αλλά τυπική και απονευρωμένη, καθώς μεγάλο μέρος της κοινωνίας αλλά και του πολιτικού προσωπικού και του κοινού που εκδηλώνεται στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, έχει επιστρέψει επί του θέματος περίπου στη δεκαετία του 1950. Ο αναγνώστης του βιβλίου μου θα προσέξει ότι το έχω αφιερώσει «στους νέους που θα το διαβάσουν». Με την ελπίδα ότι θα τους βοηθήσει να ξεφύγουν από τα τοξικά και παραλυτικά παραταξιακά κλισέ που επικρατούν, από εδώ και από εκεί, και να κάνουν τη δική τους ψύχραιμη αποτίμηση.
– Ποιές ιστορικές “σελίδες” της Κατοχής και του Εμφύλιου, θεωρείς ότι ακόμη δεν έχουν γραφτεί, ποιά κεφάλαια δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη και εναπόκειται στους ιστορικούς να συνεχίσουν να εξερευνούν; Η ενασχόληση σου με το θέμα σε υποψιάζει και υλικό και ντοκουμέντα που δεν έχουν ακόμη ανοιχτεί δημόσια, για παράδειγμα τα περίφημα αρχεία του ΚΚΕ που το κόμμα “απελευθερώνει” σταδιακά και με το σταγονόμετρο, θα έδιναν μία άλλη διάσταση στην έρευνα;
Οι ιστορικοί φυσικά θα συνεχίσουν την έρευνα και θα βρουν νέα και ενδιαφέροντα στοιχεία. Νομίζω όμως ότι τα βασικά περιγράμματα για την Κατοχή και τον Εμφύλιο είναι ήδη στη διάθεσή μας. Χωρίς η γνώμη μου να έχει ιδιαίτερο βάρος σε αυτό το ζήτημα, δε νομίζω ότι τα περίφημα αρχεία που αναφέρεις θα αλλάξουν κάτι ριζικά. Αυτό που λείπει και χρειάζεται είναι μια συνεκτική αφήγηση για την εποχή, η οποία θα αξιοποιεί τα υπάρχοντα δεδομένα, αλλά και τις ερμηνείες τους, χωρίς παραταξιακή λογική, και θα δίνει μια πλήρη κατά το δυνατόν εικόνα, με μετριοπάθεια και ελεύθερο πνεύμα. Αυτό δεν είναι καθόλου ισαποστακισμός ή μια αποδυναμωμένη και άνευρη προσέγγιση. Αντίθετα είναι μια τολμηρή επιλογή, η οποία απαιτεί παράλληλα νηφαλιότητα και αυτοπεποίθηση. Και η οποία έχει αναπόφευκτο κόστος, καθώς έρχεται σε αντιπαράθεση με τα κατεστημένα που κυριαρχούν στο δημόσιο λόγο για τον Εμφύλιο. Για να μη μιλήσουμε για τους χούλιγκαν που έχουν μαζευτεί στα κοινωνικά δίκτυα και ξεσαλώνουν, νομίζοντας ότι έτσι κάνουν «πολιτική παρέμβαση», για λογαριασμό του έθνους και της πατρίδας ή της λύσης των κοινωνικών αντιθέσεων, αναμασώντας τσιτάτα και συνθήματα. Με το βιβλίο μου προσπάθησα να συμβάλλω το κατά δύναμιν στην κάλυψη αυτού που λείπει και, αν είμαστε καλά, θα προσπαθήσω ξανά με το επόμενο ή τα επόμενα.
– Υπάρχει κάποιο “κομμάτι” που εμπλούτισε τις σημειώσεις σου να σε σόκαρε όταν έπεσε πρώτη φορά στα χέρια σου σε βαθμό του να μην μπορείς συναισθηματικά να διαπραγματευτείς, τουλάχιστον αρχικά;
Όχι, δεν με σόκαρε τίποτα από τη δεκαετία του 1940, γιατί πριν ασχοληθώ με αυτήν είχα διαβάσει, αρκετές φορές, τον παππού Θουκυδίδη. Αν δει κανείς, για παράδειγμα, όσα γράφει για τον Κερκυραϊκό εμφύλιο, θα διαπιστώσει ότι αλλάζοντας ελάχιστες λέξεις και τίποτα επί της ουσίας, μπορεί να έχει μια εξαιρετικά ακριβή απεικόνιση του Εμφυλίου της δεκαετίας του 1940. Όχι μόνο αυτό. Στο βιβλίο του Σπύρου Μελά για τον Κολοκοτρώνη, περιγράφεται η αγωνιώδης καταδίωξη και η εξόντωση των συντρόφων του στα 1805. Η αφήγηση ταιριάζει γάντι με όσα έχουν γραφτεί για την εξόντωση του ΔΣΕ Πελοποννήσου, από τον Ιανουάριο ως τον Αύγουστο του 1949. Αν κάποιος νομίζει ότι υπερβάλλω, ας αναζητήσει αυτά τα δύο θέματα στο ιστολόγιο «Σημειώσεις για τον Εμφύλιο». Ακόμα και οι πιο σκληρές εγκληματικές πράξεις και από τις δύο πλευρές, δεν ήταν κάτι πρωτοφανές, κάτι που συνέβαινε για πρώτη φορά. Ήταν γεγονότα που συμβαίνουν σε κάθε πόλεμο και σε κάθε εμφύλιο πόλεμο, χιλιάδες χρόνια τώρα, σχεδόν με ταυτόσημο τρόπο. Αυτά που περιέγραψε ο Θουκυδίδης για τους αρχαίους «δημοκρατικούς» και «ολιγαρχικούς» Κερκυραίους τα βλέπουμε να επαναλαμβάνονται με τρομακτική ακρίβεια σε όλους τους ευρωπαϊκούς εμφυλίους του 20ου αιώνα και στους σύγχρονους, απανταχού της γης. Αυτό που αλλάζει είναι τα logistics της βίας και του εγκλήματος, όχι η ουσία. Η οποία περιλαμβάνει πάντοτε την αποχαλίνωση των ανθρώπων, την εμπλοκή εξωτερικών δυνάμεων και το πατρονάρισμα των παρατάξεων που συγκρούονται και την οριστική συντριβή του ηττημένου σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο, πολλές φορές και τη βιολογική του εξόντωση.
Αυτό που με σόκαρε, κατά κάποιον τρόπο, μέχρι να το συνηθίσω, είχε να κάνει με τον τρόπο που αντιδρούσαν οι άνθρωποι στα 2009 ή στα 2011, ας πούμε, όταν συζητούσαμε για συγκεκριμένα γεγονότα του Εμφυλίου, πχ για τον Μελιγαλά ή για το βιβλίο “Ορθοκωστά” του Βαλτινού. Αλλά αυτή είναι μια άλλη, εν μέρει ιλαροτραγική αφήγηση.
– Ισως να ακούγεται απλοϊκό ως ερώτημα αλλά γιατί ένας “μιλένιαλ” της εποχής του Netflix να ανοίξει ένα βιβλίο ή ένα ιστολόγιο για να να διαβάσει για εκείνη την εποχή, τι έχει να του προσφέρει και πως θα μπορούσε αυτό να φωτίσει το παρόν του;
Δεν μπορώ να δώσω μια καλή εξήγηση «γιατί συμβαίνει», μπορώ όμως να βεβαιώσω ότι συμβαίνει. Πολλές φορές νέοι με ρωτάνε στο φέισμπουκ για το ένα ή το άλλο θέμα, που διάβασαν ή είδαν, σχετικά τον Εμφύλιο. Βλέπω νέους που διαβάζουν συστηματικά λογοτεχνία. Ιδιαίτερα τα λογοτεχνικά κείμενα, που είναι η κύρια συγγραφική μου ασχολία, παραμένουν ένας εξαιρετικός τρόπος για να γνωρίζουμε και να καταλαβαίνουμε τον κόσμο και τους ανθρώπους, πέρα από τη μοναδική απόλαυση που προσφέρει το διάβασμα. Προφανώς ισχύει και για τους «μιλένιαλς», κάποιοι από τους οποίους, μάλλον λίγοι σε αριθμό, έχουν δημιουργήσει σχέσεις με τα κείμενα, τυπωμένα ή στην οθόνη… και πολύ καλά κάνουν!
– Και μιας και μιλήσαμε για το Netflix, θα μπορούσε ένα κομμάτι εκείνης της εποχής να μεταφερθεί στην οθόνη -όπως συμβαίνει με πολλές διεθνείς παραγωγές του- ως ένα μίγμα μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ και να έχει ενδιαφέρον για το κοινό σε Ελλάδα και εξωτερικό;
Φυσικά θα μπορούσε. Θα αναφέρω μερικά ενδεικτικά θέματα μόνο από τα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης, τα οποία αναφέρονται στο βιβλίο. Οι μειονότητες: Εβραίοι, Τσάμηδες, Βλάχοι, Ρομά. Και οι Σλαβομακεδόνες που συνέχισαν και μετά την Απελευθέρωση, όπου συναντάμε επίσης τους Μουσουλμάνους της Θράκης αλλά και τους πιστούς του Ιεχωβά. Οι διαφυγές Βρετανών, Ελλήνων, Ιταλών και Εβραίων, συνήθως προς τη Μέση Ανατολή. Η ιστορία των σαμποτάζ, από τις πρώτες μέρες της Κατοχής ως την Απελευθέρωση. Οι «άγνωστες» οργανώσεις της Αντίστασης και οι άνθρωποί τους. Οι 8.900 Έλληνες αξιωματικοί και οι 800 επαγγελματίες πολιτικοί τον καιρό της Κατοχής και της Αντίστασης. Η εξέγερση της Δράμας. Η «ελεύθερη αγορά» της Κατοχής, η οικονομική τρομοκρατία των κατακτητών, η πείνα, οι μαυραγορίτες, οι οικονομικοί δοσίλογοι. Ο τζόγος σε λέσχες, καζίνο, καφενεία και δρόμους και πως χρηματοδότησε τις γερμανικές υπηρεσίες κατασκοπείας. Οι Έλληνες (εξόριστη κυβέρνηση και ένοπλες δυνάμεις) και οι μεταξύ τους συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή. Οι δοσιλογικές κυβερνήσεις και οι ένοπλοι δοσίλογοι. Η Αντίσταση στις πόλεις και η ένοπλη δράση στην επαρχία. Η αποστολή και ο θάνατος του Ιωάννη Τσιγάντε. Οι εμφύλιες συγκρούσεις στα χρόνια της Κατοχής.
Ο κατάλογος για το Netflix θα μπορούσε εύκολα να διπλασιαστεί ή να τριπλασιαστεί, χωρίς να έχουμε αναφερθεί στις πραγματικά συγκλονιστικές ιστορίες περιοχών ή ανθρώπων. Παράδειγμα, ο «Οδυσσέας του Έβρου», μια ιστορία του 1943, το υφάδι της οποίας είναι ταυτόσημο με το «Αποκάλυψη τώρα» του Κόπολα: Ένας απεσταλμένος αξιωματούχος, ο Αθηνόδωρος, φτάνει στον Έβρο και εξοντώνει τον Οδυσσέα, ο οποίος έκανε τον «δικό του» πόλεμο εκεί, σαν άλλος συνταγματάρχης Κουρτς – Μάρλον Μπράντο. Άλλο παράδειγμα, ο «Συνταγματάρχης Λιάπκιν» του Καραγάτση, που δεν ήταν άλλος από τον Ρώσο εμιγκρέ ταγματάρχη Βασίλη Βασιλίεβιτς Νταβίντοφ, ο οποίος έδρασε στη Λάρισα εξαρθρώνοντας τα δίκτυα του ΕΑΜ στην πόλη και αποχώρησε από την Ελλάδα μαζί με τους Γερμανούς.
Τέλος, ένα ντοκιμαντέρ με συγκλονιστική υπόθεση, χωρίς να χρειάζεται ίχνος μυθοπλασίας, θα ήταν για την εξέλιξη της πολιτικής σκέψης και πρακτικής δράσης των κοινωνικών ομάδων και δυνάμεων, αλλά και των οργανώσεων: του ΚΚΕ, του ΕΑΜ, των βενιζελογενών, των μοναρχικών κλπ, τις μεταξύ τους σχέσεις και συγκρούσεις και το ρόλο που έπαιξαν τα πρόσωπα, γνωστά και άγνωστα, με την εκδήλωση μοναδικών δυνατοτήτων αλλά και μεγάλων αδυναμιών. Το βιβλίο «Σημειώσεις για τον Εμφύλιο» θα μπορούσε να είναι ο καμβάς και ο οδηγός για τη συγγραφή ενός τέτοιου σεναρίου για το Netflix, αφού πρώτα πείθονταν οι παραγωγοί ότι όλα αυτά δεν είναι προϊόν αχαλίνωτης συγγραφικής φαντασίας, αλλά όντως συνέβησαν σε έναν σχετικά περιορισμένο γεωγραφικό χώρο κι έναν απίστευτα συμπυκνωμένο χρόνο, από τον Απρίλιο του 1941 ως το Νοέμβριο του 1944. Αυτά για την πρώτη σεζόν. Για τις επόμενες υπάρχει εξίσου συγκλονιστικό υλικό, μέχρι τη Χούντα 1967-1974, η οποία, κατά τη γνώμη μου, είναι η τελευταία εκδήλωση – παράγωγο ιστορικού χαρακτήρα της δεκαετίας του 1940.
H κρίση που ξέσπασε σήμερα στην Ουκρανία έχει πολλές ομοιότητες με την κρίση των πυραύλων της Κούβας του 1962. Στο έδαφος μιας τρίτης χώρας παιζόταν το γόητρο της ισχύος των δύο υπερδυνάμεων. Mε έναν παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο στο βάθος της εικόνας.
Tότε οι σοβιετικοί, σοφά πράττοντες και παρά τις έντονες διαμαρτυρίες του Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος επέμενε να εγκατασταθούν οι πύραυλοι στη χώρα του, την κρίσιμη στιγμή υποχώρησαν και δεν έγινε πόλεμος. Ούτε συμβατικός ούτε πυρηνικός.
Τώρα, Αμερικανοί και Ρώσοι, δύο μεγάλες ιμπεριαλιστικές και νεο-αποικιοκρατικές δυνάμεις, αντιπαρατίθενται στην Ουκρανία.
Στα 1962 η Κούβα βρισκόταν δίπλα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι οποίες πολύ σωστά έγραψαν εκεί που δεν πιάνει μελάνι το δήθεν δικαίωμα των σοβιετικών να εγκαταστήσουν πυρηνικούς πυραύλους ακριβώς δίπλα τους.
Στα 2022 η Ουκρανία βρίσκεται δίπλα στη Ρωσία. Η οποία πολύ σωστά έγραψε εκεί που δεν πιάνει μελάνι το δήθεν δικαίωμα των Αμερικανών να εντάξουν την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ, να δημιουργήσουν δηλαδή τις απόλυτες προϋποθέσεις για εύκολη δική τους επικράτηση με συμβατικά ή πυρηνικά όπλα εις βάρος της Ρωσίας, με στόχο να την εξουδετερώσουν και να ασχοληθούν απερίσπαστοι με τον πραγματικό τους αντίπαλο, την Κίνα.
Αλλά, όπως το 1962 έτσι και στα 2022 η Ρωσία είναι πυρηνική υπερδύναμη. Και δεν υπάρχει περίπτωση να υποχωρήσει, όπως συνέβη στα 1962. Γιατί αν το κάνει, αυτοκαταργείται ως μεγάλη και ανεξάρτητη χώρα (και ως περιορισμένη αλλά υπαρκτή αυτοκρατορική δύναμη). Δεν θα υποχωρήσει για δύο λόγους: επειδή δεν το θέλει και επειδή μπορεί, με την στρατιωτική και, στην παρούσα φάση, με την οικονομική της ισχύ να το κάνει (ελέγχει μεγάλο μέρος της ενέργειας και άλλων ζωτικών πρώτων υλών και τροφίμων τις οποίες χρειάζεται η δυτική Ευρώπη και ο δυτικός κόσμος).
Είναι προφανές ότι στην κρίση του 2022 αυτοί που πρέπει να υποχωρήσουν, όχι με την ουρά στα σκέλια αλλά σώζοντας τα προσχήματα, είναι οι Αμερικανοί. Αν το κάνουν, οι Ευρωπαίοι θα πανηγυρίσουν σιωπηλά άλλα έντονα. Γιατί με τους Ρώσους θέλουν μπίζνες, δεν θέλουν πόλεμο.
Κάτι που θα ήθελαν και οι Ηνωμένες Πολιτείες, αν δεν τις έτρωγε το σαράκι της Κίνας.
Αυτά, ως προς την ουσία της σύγκρουσης.
Υπάρχει όμως και ο χώρος της πολιτικής αντιπαράθεσης.
Οι πολίτες όλου του κόσμου που εξακολουθούν να σκέπτονται ελεύθερα βλέπουν τα ιμπεριαλιστικά και νεοαποικιοκρατικά χαρακτηριστικά τόσο στις ΗΠΑ του Μπάιντεν όσο και στη Ρωσία του Πούτιν. Και δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο αδιάφορα (και εχθρικά) για αυτούς τα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα των δύο δυνάμεων που συγκρούονται, από τη στιγμή που η σύγκρουση τους απειλεί την ειρήνη και την οικονομική σταθερότητα, δημιουργεί προϋποθέσεις μείζονος ανθρωπιστικής κρίσης και εμπεριέχει την πιθανότητα μιας γενικής ανάφλεξης, όπου οι λαοί και οι άνθρωποι θα υποφέρουν, ενδεχομένως τα πάνδεινα.
Συνεπώς, οι πολίτες του κόσμου δεν πρέπει να εγκλωβιστούν σε σχήματα είμαστε με την Αμερική, είμαστε με τη Ρωσία. Θα ήταν πραγματική ηλιθιότητα και μια πράξη εις βάρος αυτών των ίδιων, αν το έκαναν.
Αντίθετα, πρέπει να εκφράσουν με κάθε τρόπο την απόλυτη στάση τους υπέρ της ειρήνης, που σημαίνει άμεση κατάπαυση των συγκρούσεων και πίεση στην διεθνή κοινότητα να επιβάλει στην πράξη σεβασμό στα δικαιώματα των μειονοτήτων. Εν προκειμένω, στα δικαιώματα των ρωσικών μειονοτήτων στην Ουκρανία, ώστε να μπορεί να απαιτηθεί η αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων και η διατήρηση της ουκρανικής κρατικής ακεραιότητας.
Υστερόγραφο: Είναι προφανές ότι τα παραπάνω δεν εμπεριέχουν ούτε γραμμάριο ιδεολογίας. Ιδεολογία δεν είναι τίποτα περισσότερο από ψευδής συνείδηση. Η οποία δημιουργεί κάθε φορά τις προϋποθέσεις για ακόμα μεγαλύτερες καταστροφές και αιματοχυσίες. Η πραγματικότητα είναι ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία μεγάλη σύγκρουση κρατών και οικονομικών συμφερόντων. Αν το συνειδητοποιήσουμε αυτό ίσως βοηθήσουμε κάπως τους απλούς ανθρώπους, όπως είμαστε κι εμείς, να μη χάσουν τη ζωή τους και να μην πάρουν το δρόμο της προσφυγιάς.
Η αρχέγονη σχέση των Αθηναίων με τα σουβλάκια και κάτι νομισματικές παρεξηγήσεις.
Τα πρώτα νομίσματα στην αρχαία Αθήνα, οι οβολοί, ήταν κάτι μακρόστενες μεταλλικές μυτερές βέργες, όπως αυτές στην φώτο ένα πράγμα. Κάτι σαν καλαμάκια από σουβλάκια δηλαδή και κάνε το εικόνα.
Πιθανότατα να έχουν σχέση με αυτούς τους οβολούς που τους έμεναν αφού έτρωγαν τα κοψίδια-οβελίες σε επίσημα τσιμπούσια από τα ιερά σφάγια κάθε αντίστοιχη Τσικνοπέμπτη, αφού η σύγχρονη είναι το κατάλοιπο, και αυτή, κάποιου Διονυσιακού μυστηρίου που γιορτάζονταν αυτή την εποχή με μάσκαραδες. Επέζησε η σημερινή ως Τσικνοπέμπτη, παρά την διαρκή ξινιλα της εκκλησίας που δεν γουστάρει τέτοια πράγματα κλπ.
Μια μέρα, κάποιος ευφυής Αθηναίος σκεφτηκε να χρησιμοποιήσουν τους οβολούς μετά την χρήση τους στο ψήσιμο ως μέσα συναλλαγών στην αγορά, ανταλλάσουντας τους με ίσης αξίας προϊόντα ή υπηρεσίες με τα αρχικά σουβλάκια.
Η ιδέα έπιασε όταν έγινε αποδεκτή ως φέρουσα αξία κύρους, παρ’ ολο που δεν απεικονίζονταν πουθενά η εικόνα ενός βασιλιά ή θεού για να πιστοποιεί με ένα “να μα την Παναγία, τόσο αξίζει και μην το ψάχνεις. Γιατί? Γιατί το λέω εγώ”.
Ακριβώς σε αυτή την λεπτομέρεια, στην έλλειψη κάποιου κεντρικού διαμορφωτή κύρους στην παραγωγή του νομίσματος, μπήκαν και τα σπέρματα της Δημοκρατίας που άρχισε να ευδοκιμεί εκεί μερικά χρόνια αργότερα. Ως εφαρμογή ενός συστήματος κατανεμημένου κύρους ανάμεσα σε ισότιμους κόμβους λήψης αποφάσεων επί του αν αξίζει ή όχι το σουβλάκι και πόσο. Κρίσιμης σημασίας η όλη διαδικασία για να συνεννοηθούμε (και έχουσα ουδεμία σχέση με μίαν αόρατη χείρα που τα ρυθμίζει, λέει, αυτά. Ορατότατα ήταν και τα σουβλάκια και ο τρόπος που παράγονται για να αξίζουν)
Σήμερα αυτό είναι γνωστό στην πιάτσα της πληροφορικής ως σύστημα blockchain. Ξέρετε, αυτός ο κώδικας λογισμικού με τον οποίο φτιάχνουν κάτι αθεόφοβοι εκείνα τα συστήματα που τείνουν να αντικαταστήσουν σήμερα και το παραδοσιακό “in God we trust” που γράφουν πάνω τους τα ντόλαρς με κανένα “Ιn Code we trust” βάζοντας σε μπελάδες πλέον τον εκάστοτε Πρόεδρο.
Τι θα λέει δηλαδή τώρα κλείνοντας κάθε ομιλία του? Code bless America, όταν τον έχουν δώσει να τον γράφουν τίποτα Ινδοί με το outsourcing? Μύλος, στο τυπωμένο δολάριο πιστεύουν, καμία εμπιστοσύνη δεν έχουν στους Ασιάτες, εν γένει!
Ο οβολός όμως έμμεσα έδωσε τότε και την αφορμή για την ονομασία της δραχμής, αφού μια δραχμή αντιστοιχούσε σε 6 οβολούς, δηλαδή τόσους όσους μπορούσε να κρατήσει (να «δράξει») το χέρι ενός μέσου Αθηναίου.
Μετά έλιωσαν 6 οβολους και ήρθαν τα στρογγυλά νομίσματα της 1 δραχμής με μια κουκουβάγια τυπωμένη πάνω τους ως δείγμα της Αθηναϊκής σοφίας που έλυσε έτσι το πρόβλημα να χωρούν οι δραχμές στα πουγκιά, που είχαν έρθει στην μόδα από την Βαβυλώνα, την Wall Street της τότε εποχής.
Και μετά από πολλά πάρε δώσε, ήρθαν και τα χαρτονομισματα (κινεζική εφεύρεση του 13ου αιώνα) και τα μάτσα τους, που μοιάζουν με τυλιχτά, μπουγάτσα η μιλφειγ, ανάλογα του πως τα ορέγεσαι και των κιλών της αστικής ξερωγω-τι που πρέπει να χάσεις ίνα διατηρηθείς εντός των προδιαγραφών του politically correct. Αυτά τα μάτσα δηλαδή που δημιουργεί ο πληθωρισμός, όταν η Κεντρική Αρχή κύρους που τα εκδίδει το παρακάνει με το τρομπάρισμα της φούσκας των παραγώγων των δανείων, τον αέρα κοπανιστο που παράγει όλα τα σύγχρονα νομίσματα μετά το 1971
Για να δημιουργηθεί έτσι η τέλεια σύγχυση!
Είναι τα τυλιχτά “σουβλάκια”, όπως φανατικά συνεχίζουν να επιμένουν οι Αθηναίοι η όχι?
Η ιστορική έρευνα συνεχίζεται.
Στο «επίκεντρο» της συνάντησης του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Κάμαλα Χάρις στο Μόναχο, βρέθηκε σύμφωνα με πληροφορίες και μία ποινική υπόθεση, η οποία έχει έντονα έχει απασχολήσει και την ελληνική και την αμερικανική δικαιοσύνη. Η εκδίκαση της υπόθεσης για την δολοφονία του Μπακαρί Χέντερσον στην Ζάκυνθο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, δεσμεύτηκε προσωπικά στην αμερικανίδα αντιπρόεδρο να παρακολουθήσει την πορεία της υπόθεσης και να ενημερώσει σχετικά.
Πρόκειται για την υπόθεση της δολοφονίας του Αμερικανού νεαρού Μπακαρί Χέντερσον, που είχε διαπραχθεί στη Ζάκυνθο πριν από πέντε και πλέον χρόνια.
Η δίκη για την υπόθεση επρόκειτο να αρχίσει σήμερα και διεκόπη για την ερχόμενη Τετάρτη 23 Φεβρουαρίου 2022. Σε πρώτο βαθμό με συνολικά εννέα κατηγορούμενους να κάθονται στο εδώλιο, η κατηγορία μετατράπηκε από ανθρωποκτονία σε θανατηφόρο σωματική βλάβη.
Η πρωτοβάθμια δίκη έληξε με την οικογένεια του θύματος να είναι εξαιρετικά δυσαρεστημένη με την απόφαση. Η μητέρα του, τότε, μιλώντας στους δημοσιογράφους επεσήμανε. «Αν κάτι τέτοιο συνέβαινε στην Αμερική θα ήταν άλλο το αποτέλεσμα. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι ένας άνθρωπος δολοφονήθηκε. Τον πέταξαν και τον χτυπούσαν σαν σκυλί, γύρισαν πίσω χωρίς τύψεις για αυτό που προκάλεσαν. Δεν υπάρχουν τύψεις για τη χαμένη ζωή του παιδιού μου. Δεν είμαστε ικανοποιημένοι με την απόφαση. Δεν νομίζω ότι αυτό είναι δικαιοσύνη για μια δολοφονία. Σκότωσαν έναν άνθρωπο με άγριο τρόπο» είπε και ξεσπώντας σε κλάματα.
Οι γονείς του άτυχου νεαρού έφθασαν πριν λίγες ημέρες στην Ελλάδα μαζί με τον Τζόναθαν Άμπαντι, δικηγόρος της οικογένειας από την Νέα Υόρκη, που ειδικεύεται σε υποθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο οποίος μιλώντας στο pelop.gr ανέφερε: «Η άποψη της οικογένειας και της κοινής γνώμης των ΗΠΑ που παρακολουθούν την υπόθεση, είναι πως αυτή ήταν μια βάναυση και άγρια δολοφονία εκ προθέσεως. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι σε ένα πολιτισμένο κράτος, κάποιος μπορεί να διαπράξει ένα τέτοιο έγκλημα, χωρίς καταδίκη ισοβίων ή να έχει ασυλία. Αυτό (το έγκλημα) αξίζει να αντιμετωπιστεί με πολύ μεγαλύτερη αυστηρότητα». Στην ερώτηση αν αυτή η υπόθεση εκθέτει την Ελλάδα στα μάτια του κόσμου, ο κ. Άμπαντι πρόσθεσε ότι «ο κόσμος έρχεται στην Ελλάδα γιατί είναι το λίκνο του πολιτισμού, γιατί θέλει να ζήσει την ομορφιά των ανθρώπων και του τοπίου και όχι για να βρίσκονται σε κίνδυνο. Πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει ενδιαφέρον, να εγγυάται την ασφάλεια των ανθρώπων που την επισκέπτονται. Και όταν υπάρχει μια τραγωδία αυτής της φύσης και αυτού του μεγέθους, οι άνθρωποι που ευθύνονται πρέπει να έχουν τις πλήρεις επιπτώσεις του νόμου».
Να υπενθυμίσουμε ότι τα ξημερώματα της 7ης Ιουλίου 2017 ο Μπακαρί μαζί με φίλους του διασκέδαζαν σε μπαρ στο Λαγανά Ζακύνθου όταν για μια φωτογραφία selfie με μια σερβιτόρα ξέσπασε άγριος καυγάς με Σέρβους θαμώνες να επιτίθονται λεκτικά αρχικά στην παρέα του Μπακαρί.
Η αψιμαχία που ξεκίνησε μέσα στο μαγαζί χωρίς να είναι υπαίτιος ο Μπακαρί οδήγησε σε κυνηγητό του νεαρού από το Τέξας και στον άγριο ξυλοδαρμό του μέχρι θανάτου από τουλάχιστον 9 άτομα.
Σε κλάσματα δευτερολέπτων, εκείνοι που τον κυνηγούν, τον χτυπούν με κλωτσιές στο πρόσωπο και στο σώμα χωρίς έλεος. Τα χτυπήματα είναι δολοφονικά αφού ο άτυχος Αμερικανός δεν φαίνεται ούτε μια στιγμή να έχει τη δυνατότητα να σηκωθεί από τον δρόμο. Όταν οι θύτες καταλαβαίνουν πώς ο 22χρονος δεν έχει τις αισθήσεις του ενώ αίματα τρέχουν από το πρόσωπό το, σταματούν τα χτυπήματα. Κοπέλες που βρίσκονται στο σημείο και βλέπουν τουλάχιστον δέκα άτομα να χτυπούν βίαια έναν ανήμπορο να προστατευτεί άνθρωπο, προσπαθούν να τους σταματήσουν. Κάποιες άλλες πιάνουν το κεφάλι τους μη μπορώντας να συνειδητοποιήσουν αυτό που βλέπουν. Οι σκηνές του ξυλοδαρμού είναι άγριες και κάποια κορίτσια βάζουν τα κλάματα.
Ο Μπακαρί, πεσμένος στο δρόμο, δεν κινείται… Κάποιος προσπαθεί να του κάνει μαλάξεις για να τον συνεφέρει αλλά είναι μάταιο. Μέσα σε πέντε λεπτά έρχεται ασθενοφόρο και παραλαμβάνει τον 22χρονο που πλέον δε ζει.
Πρωτόδικα το δικαστήριο ανέτρεψε την εισαγγελική πρόταση και μετέτρεψε την κατηγορία της ανθρωποκτονίας από πρόθεση σε θανατηφόρα σωματική βλάβη για τους έξι από τους εννέα κατηγορούμενους. Για τον Έλληνα μπάρμαν και δυο Σέρβους έκρινε ότι τέλεσαν απλή σωματική βλάβη, αδίκημα για το οποίο θα έπρεπε να υποβληθεί μήνυση από την οικογένεια, καθώς δεν είναι αυτεπαγγέλτως διωκόμενο πράγμα που δεν έγινε και είχε ως αποτέλεσμα να παύσει η δίωξη εναντίον τους. Έτσι, αρχικά ο πρώτος κατηγορούμενος κρίθηκε ένοχος για θανατηφόρα σκοπούμενη σωματική βλάβη με ποινή 15 έτη κάθειρξης και είναι στη φυλακή, ενώ ένας κρίθηκε ένοχος για θανατηφόρα σωματική βλάβη με ποινή 5 ετών και οι υπόλοιποι για βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη με ποινές 9 και 10 έτη.
Όταν βγήκε η απόφαση το 2018 οι γονείς του άτυχου Μπακαρί δήλωσαν απογοητευμένοι από την απόφαση και είχαν δηλώσει: «Σοκαριστήκαμε. Δεν πιστεύαμε αυτό που ακούγαμε. Ακόμη δεν μπορούμε να καταλάβουμε γιατί μετέτρεψαν προς το ελαφρύτερο τις κατηγορίες, αφού όλα ήταν καταγεγραμμένα σε βίντεο. Ελπίζουμε όλοι οι κατηγορούμενοι να καταδικαστούν για ανθρωποκτονία και να μπουν φυλακή. Ήταν τόσο βίαιο έγκλημα, που δεν μπορείς να το φανταστείς για κανέναν άνθρωπο, όχι μόνο για τον Μπακαρί. Κανένας δεν αξίζει να πεθάνει με αυτόν τον τρόπο”, είπε μεταξύ άλλων η μητέρα του. Το λιντσάρισμα μέχρι θανάτου του Μπακάρι Χέντερσον είχε γίνει πρώτο θέμα σε αμερικανικά ΜΜΕ, ενώ μετά την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης είχαν και πάλι ασχοληθεί, επικρίνοντας την Ελληνική Δικαιοσύνη για «ακατανόητη επιείκεια απέναντι στους δράστες».
Η άποψη της πλευράς της οικογένειας Χέντερσον είναι πως ο Μπακαρί έπεσε θύμα περιστατικού βίας το οποίο έχει χαρακτηριστικά χουλιγκανισμού και λιντσαρίσματος. Πρόκειται για μια ομαδική επίθεση όπου πάνω από δέκα άτομα έπεσαν πάνω σε έναν. Στο δικαστήριο θα φανεί πως ξεκίνησαν όλα από έναν καυγά τον οποίο δεν άρχισε ο άτυχος Μπακαρί, ενώ στη συνέχεια δέχτηκε κυνηγητό και χτυπήματα από τους κατηγορούμενους οι οποίοι τον ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου.
Στην ΕΥΔΑΠ εμπλουτίζεται συνεχώς το εύρος των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, με γνώμονα την άμεση και αποτελεσματική εξυπηρέτηση του πελάτη, δημιουργώντας για εκείνον μία phygital εμπειρία.
Όπως αναφέρουν τα στελέχη της εταιρείας, ιδιαίτερα την περίοδο της πανδημίας, αναπτύχθηκαν ψηφιακές λύσεις προσαρμοσμένες στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των πελατών, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αδιάλειπτη ανταπόκριση της Εταιρείας. Σήμερα, μέσω του eΕΥΔΑΠ – του ηλεκτρονικού καταστήματός της ΕΥΔΑΠ – οι καταναλωτές κατά την εγγραφή τους, ανακαλύπτουν περισσότερες δυνατότητες και οφέλη που διευκολύνουν σημαντικά την καθημερινότητά τους, πραγματοποιώντας πλήθος αιτημάτων και συναλλαγών από την άνεση του σπιτιού τους, εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια, όπως ακριβώς θα συνέβαινε κατά την επίσκεψή τους σε ένα από τα Περιφερειακά Κέντρα της ΕΥΔΑΠ. Συγκεκριμένα, μέσα από το eΕΥΔΑΠ, οι χρήστες αποκτούν πρόσβαση και πλήρη έλεγχο στη διαχείριση των παροχών των ακίνητών τους, προχωρούν σε πληρωμή των λογαριασμών τους ή διακανονισμού των οφειλών τους και εξόφληση των δόσεων. Επίσης, ενημερώνουν τα στοιχεία τους σε περίπτωση μεταβολής και υποβάλλουν αίτημα για την υπαγωγή τους στα ειδικά τιμολόγια της ΕΥΔΑΠ (επαγγελματικό, φιλανθρωπικό, πολυτέκνων, υπερηλίκων) ή στο Έκτακτο Ειδικό Τιμολόγιο, παρακολουθώντας την πορεία τους ηλεκτρονικά. Ακόμη, έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν εξατομικευμένες ενημερώσεις μέσω sms, σε περίπτωση υψηλών καταναλώσεων και μέσω της υπηρεσίας eBILL να ενεργοποιήσουν την αποστολή ηλεκτρονικού λογαριασμού, καταργώντας τον έντυπο και μειώνοντας έτσι το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Μάλιστα στην ΕΥΔΑΠ, στο πλαίσιο της καμπάνιας “Μαζί θα κάνουμε το χαρτί οξυγόνο”, για κάθε 5 λογαριασμούς που καταργούνται, φυτεύουμε ένα δέντρο σε συνεργασία με τη we4all. Επιπλέον, για τους πελάτες που δεν είναι δυνατή η ηλεκτρονική διεκπεραίωση των αιτημάτων τους, παρέχεται η επιλογή να κλείσουν ραντεβού με την ΕΥΔΑΠ, μέσα από το ηλεκτρονικό ημερολόγιο κρατήσεων που βρίσκεται αναρτημένο στο eydap.gr, επιλέγοντας 2ώρα ραντεβού, την ημερομηνία και την ώρα που επιθυμούν.
Εναλλακτικά, μπορούν να κλείσουν ραντεβού καλώντας στο 24ώρο Κέντρο Εξυπηρέτησης 1022 ή 210214444 ή να επικοινωνήσουν μέσω της υπηρεσίας Click2Call για να εξυπηρετηθούν για οποιοδήποτε ζήτημα. Ένα ακόμη βήμα, προς την ολοκληρωμένη ψηφιακή εξυπηρέτηση για κάθε πελάτη, κάνει η ΕΥΔΑΠ με τη νέα αναβαθμισμένη εφαρμογή EYDAPP, για smartphones και tablet, που έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν οι καταναλωτές, απολαμβάνοντας μία νέα εμπειρία βασισμένη στο User Experience (UX) – Αρκεί να κατεβάσουν εκ νέου την εφαρμογή που ταιριάζει στο λογισμικό τους, iOS ή Android. Η προβολή και η απευθείας πληρωμή των λογαριασμών, από το EYDAPP, είναι μία εύκολη υπόθεση. Τώρα, με τη λειτουργία barcode scanning, οι χρήστες έχουν την επιλογή να σκανάρουν τον αριθμό παραστατικού τους, χωρίς να χάνουν χρόνο πληκτρολογώντας, ή να συνδεθούν με τα στοιχεία του eΕΥΔΑΠ τους, username και password, για να αποκτήσουν πρόσβαση είτε στο λογαριασμό τους, είτε σε όλες τους τις παροχές. Ακόμη, στην πορεία εκσυγχρονισμού των υπηρεσιών, οι τρόποι πληρωμής υποστηρίζονται στο εξής από τη ΔΙΑΣ (Διατραπεζικά Συστήματα). Έτσι, οι χρήστες έχουν την επιλογή να εξοφλούν το λογαριασμό τους ή τη δόση του διακανονισμού τους με Χρεωστική, Πιστωτική ή Προπληρωμένη Κάρτα, χωρίς να απομακρύνονται από το ασφαλές περιβάλλον της εφαρμογής EYDAPP. Επιπλέον, η ενότητα “Δήλωση Βλάβης” εμπλουτίστηκε με την υπηρεσία ιστορικού, όπου αποθηκεύονται οι υποβληθείσες δηλώσεις και δίνεται η δυνατότητα επανα-υποβολής τους, σε περίπτωση που δεν έχουν επιλυθεί. Τέλος, τώρα το EYDAPP διατίθεται και στα Αγγλικά με νέες διαδραστικές οδηγίες, ενώ το minisite της Εφαρμογής πληρεί τις προδιαγραφές για Άτομα Με Ειδικές Ανάγκες, όπως ορίζονται από τις οδηγίες προτύπου WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) 2.0. Level AΑ. Μείνετε συντονισμένοι μέσα από τις επίσημες σελίδες της ΕΥΔΑΠ στα social media Facebook, Instagram, LinkedIn, Twitter και Υoutube.
